Καὶ τί δὲν κάμει ἡ νηστεία! Ξεφουσκώνει τὸ πρήξιμο τοῦ θυμοῦ, μεταπλάσσει τὴν σκληρότητα τοῦ φθόνου σὲ καλοσύνη, κάνει ἐγχείριση στοὺς ὄγκους τῶν ταπεινῶν ἐπιθυμιῶν, ἀφανίζει τοὺς πυρετοὺς τῶν αἰσχρῶν ἡδονῶν, διαλύει τὶς ψευδαισθησίες τῆς κενοδοξίας, χαρίζει ἤσυχονυπνον σ’ αὐτοὺς ποὺ ταράζονται τὴν νύχτα ἀπὸ τὶς βιωτικὲς μέριμνες, καθαρίζει τὶς ἀνήθικες φαγάνες ἀπὸ τὰ μάτια. Ἡ νηστεία μαθήτευσε κοντὰ στὸ Θεὸ καὶ ἔχει γιὰ ἐπιστήμη τῆς τὴν γιατρειὰ τοῦ ἀνθρώπου ποὺ εἶναι ἄρρωστος. Εἶναι ἀξία κάθε ἐμπιστοσύνης. Αὐτὸς ὁ γιατρὸς τῆς νηστείας, μετὰ τὴ θεραπεία ποὺ κάνει, δὲν ζητεῖ ἰατρικήναμοιβην. Μπορῶ νὰ βεβαιώσω, συνεχίζει ὁ Ἅγιος, μάλιστα πὼς πληρώνει τὸν ἄρρωστό της. Ζητᾶς νὰ μάθεις τί μισθὸ δίνει; Καλὸν εἶναι νὰ μάθεις. Δίνει λοιπὸν γιὰ μισθὸ ὄχι χρήματα ἀλλὰ σώφρονας λογισμούς, δὲ δίνει χρυσάφι ἀλλὰ ἅγιον βίον. Δὲ σωριάζει μπροστά σου ἀσήμι, ἀλλά σου παρέχει καθαρότητα ἀνώτερη ἀπὸ τὴν καθαρότητα τοῦ ἀσημιοῦ στὰ σωματικά σου μέλη, δὲ σοῦ δωρίζει πολύτιμα πετράδια, ἀλλὰ κάνει τὸ μυαλό σου νὰ γεννᾶ εὐλαβεῖς λογισμούς. Δὲ σοῦ ράβει λαμπρὰ φορέματα, σὲ ντύνει ὅμως μὲ ἀδιάβλητες σωματικὲς αἰσθήσεις. Στὶς ἀνήθικες δίνει γιὰ μισθὸ τὴ σεμνότητα. Στοὺς μέθυσους δίνει ξαστεριὰ στὸν ἐγκέφαλο, τοὺς νωθροὺς κάνει δημιουργικούς, τοὺς φιλαργύρους σπρώχνει στὴν φιλανθρωπία, σ’ αὐτοὺς ποὺ μισοῦν τὸν ἀδελφό τους, διδάσκει τὴν ἀγάπη καὶ τὴν φιλοξενία, καὶ ὅποιος εἶναι στενόκαρδος ἄνθρωπος μαθαίνει μὲ τὴν νηστεία νὰ μακροθυμεῖ. Καὶ τὸ μεγαλύτερο ποὺ δίνει ἡ νηστεία εἶναι ἡ νέα ζωὴ καὶ ἡ ἕνωσις μὲ τὸν Θεόν, γιατί πρέπει νὰ ξέρουμε, δὲν μπορεῖ νὰ ἐπικοινωνήσει κανεὶς μὲ τὸν Θεόν, ἂν προηγουμένως δὲν πάρει τὸ καθαρτικὸ φάρμακο τῆς νηστείας. Οἱ ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς τοῦ Νῶε, ἐπειδὴ ζοῦσαν ἔκκλητο βίο, τράβηξαν πάνω τους τὴν φοβερὴ καταδίκη του κατακλυσμοῦ ποὺ τοὺς ἀφάνισε κυριολεκτικῶς, οἱ Σοδομίτες, ἐπειδὴ εἶχαν βυθιστεῖ στὶς αἰσθησιακὲς ἡδονές, ὅπως γνωρίζουμε, δέχτηκαν στὰ κεφάλια τοὺς τοὺς κεραυνοὺς τῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ, γιατί ἐπολιτεύθηκαν σὰν νὰ ἦταν ἐχθροί του. Σόδομα καὶ Γόμορα λοιπὸν θὰ καταντήσει καὶ ἡ ἐποχή μας ὅταν ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὸ θεῖον αὐτὸ δῶρον τῆς διπλῆς νηστείας τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος.
Τὸ φαγητὸ εἶναι ἐκεῖνο ποὺ στέρησε τὸν Ἠσαὺ ἀπ’ τὰ κληρονομικὰ προνόμια τῶν πρωτοτοκίων καὶ ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ πατέρα του. Τὸ ἀλόγιστο φαγοπότι τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ μετέβαλε τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ σὲ ἐχθρότητα τοῦ Θεοῦ, ποὺ μὲ τόσα θαύματα καὶ σημάδια ὑπερφυσικὰ τὸν καθοδήγησε μετὰ τὴν ἔξοδο ἀπ’ τὴ σκλαβιὰ τῆς Αἰγύπτου, στὴ γῆ Χαναᾶν. Ὁ προφήτης Ἠσαΐας κατηγόρησε τὸν λαὸν γιὰ κατάχρηση τῶν οἰνοπνευματοδῶν ποτῶν. Τὸ κρασὶ καὶ ἡ μέθη διέλυσαν τὴ φιλία τοῦ Ἡρώδη πρὸς τὸν Ἰωάννη καὶ τὸν ἸησούνΧριστον. Λοιπὸν γνώρισες ἐκείνους ποὺ λόγω τῆς ἀκρασίας τῶν, ἔγιναν φίλοι του Θεοῦ. Ὁ Ἄβελ, ὄχι μὲ τὸ φαγοπότι, ἀλλὰ μὲ τὴν ἐκλεκτὴ προσφορά του στὸ Θεό, ἔγινεν εὐχάριστος. Μὲ τὴ νηστεία τοῦ ὁ Μωυσῆς ὀνομάσθη πιστὸς φίλος του Θεοῦ. Μὲ τὴ νηστεία ὁ προφήτης Ἠλίας σὰν φίλος του Θεοῦ ἀνελήφθη στὸν οὐρανὸ καὶ οἱ προφῆται γενικῶς ἐγνώρισαν τὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ μὲ ἀποκαλύψεις ποὺ ἔλαβαν κατόπιν νηστείας. Ὁ προφήτης Ἠσαΐας ὕστερα ἀπὸ νηστεία εἶδε καὶ περιέγραψε τὰ ἑξαπτέρυγα Σεραφείμ. Ὁ προφήτης Ἰεζεκιὴλ ἐντελῶς νηστικὸς ἠξιώθη νὰ γνωρίσει καλὰ τὰ πολυόματα Χερουβείμ. Ὁ Θεὸς τόσον τοὺς τρεῖς παίδας ποὺ ἐρίφθηκαν στὸ καμίνι τῆς Βαβυλῶνος, ὅσον καὶ τὸν Δανιὴλ στὸν λάκκο τῶν λεόντων, προφύλαξε σά φίλους ἐπειδὴ ἐνήστεψαν γιὰ χατίρι Του. Καὶ ἂς μὴν ξεχνᾶμε ὅτι ὁ Μωυσῆς ἦταν ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἐνήστεψε κατ’ ἐξοχὴν σαράντα ὁλόκληρες μέρες ὅταν εὑρίσκονταν πάνω στὸ ὅρος Σινὰ γιὰ νὰ πάρει τὶς ἐντολὲς τοῦ Ἁγίου Θεοῦ. Καὶ τί δὲ βέβαια δὲν θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε ἀκόμα γιὰ τὴν νηστεία. Οἱ ἁμαρτωλοὶ Νινευΐτες, ἐνῶ ἤσαν ἐχθροί του Θεοῦ, μὲ τὴν νηστεία ἔγιναν φίλοι του. Καὶ ὁ Δαυΐδ ἀπὸ ἐχθρός, ἔτσι ἔγινε φίλος. Ὅσοι συνδέονται ἁμαρτωλά, συνδέοντο ἁμαρτωλὸ μὲ τὴν γυναίκαν τοῦ Ἀρείου, ἐχθρευόταν τὸ Θεό. Ἀπ’ τὴ στιγμὴ ὅμως ποὺ ἐμετανόησε καὶ ἐταπεινώθη καὶ νήστεψε, τράβηξε τὴν συμπάθεια τοῦ Θεοῦ καὶ εἶπε: «ΗὔρονΔαυϊδ τὸν τοῦ Ἰεσσαί, ἄνδρα κατὰ τὴν καρδίαν». Ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ὁ υἱὸς τοῦ Ζαχαρία, ἦταν φίλος του Νυμφίου Χριστοῦ γιατί; γιατί ἔμεινε μακριὰ ἀπ’ τὸν κόσμον στὴν ἐρημιά, καὶ γιὰ τροφὴ τοῦ ἑμάζευε ἀκρίδες καὶ μέλι ἄγριο. Καὶ πολλοὶ ἄλλοι τὸ ἴδιο ἔκαμαν. Μπροστὰ μας ἔχουμε τὴ νηστεία, συνεχίζει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ποὺ σώζει ψυχὴ καὶ σῶμα, γιατί δίδει μία ἰδιότυπη ἀνάσταση καὶ μᾶς ἀσκεῖ σὲ πνευματικοὺς ἀγῶνες ὅπως ἀσκοῦνται οἱ ἀθληταὶ ποὺ ἀλείφουν τὰ σώματά τους μὲ λάδι, κατὰ συμβουλὴν τῶν προπονητῶν καὶ ἔτσι μπαίνουν στὸ στίβο.
Ἡ προσευχὴ καὶ ἡ νηστεία εἶναι ἔργον ἀγγελικόν, εἶναι ἡ πύλη τοῦ οὐρανοῦ, εἶναι μέσον καθαρμοῦ τῶν ἁμαρτωλῶν. Ἡ νηστεία δίνει παρρησία γιὰ νὰ ἀτενίζει ὁ ἄνθρωπος τὸν Θεόν, εἶναι ἡ τῆς καρδιᾶς καθαρότης, εἶναι τὸ κεφάλαιο ὅλων τῶν ἀγαθῶν ποὺ μᾶς ἔδωσεν ὁ Θεός. Ἡ νηστεία εἶναι ὁ ἁγιασμὸς τῆς ψυχῆς, ἡ ὑγεία τοῦ σώματος, τοῦ σπιτιοῦ μας ἡ ἀσφάλεια, ὁ παιδαγωγὸς τῶν νέων, ὁ φύλακας τῶν νηπίων, ὁ σωφρονισμὸς τῶν γερόντων, ἡ σεμνότης καὶ ἡ στερεότης τοῦ χαρακτῆρος τῆς γυναικός. Ὅταν μάλιστα μαζὶ μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὴν νηστεία βρίσκεται καὶ ἡ ἐλεημοσύνη καὶ ἡ πίστις, τότε ὁ θρησκευτικὸς ὁ ἄνθρωπος, ὁ ἀγωνιζόμενος χριστιανός, ποὺ πιστεύει καὶ ἐργάζεται γιὰ τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ, γίνεται πλούσιος πνευματικά. Ποιὰ ἡ ὠφέλεια ὅταν κανεὶς νηστεύει ἀποφεύγοντας νὰ παίρνει ὁρισμένες τροφὲς στὸ στόμα του, τὴ στιγμὴ ποῦ μὲ τὰ ἔργα τοῦ γίνεται φονιάς; Γι’ αὐτὸ λοιπόν, νὰ προσέξουμε ὅπως μαζὶ μὲ τὴν νηστεία ἐφαρμόζουμε τὶς ἐντολὲς καὶ καλλιεργοῦμε τὸν ὑπολοιπονκατάλογον τῶν ἀρετῶν. Ἀμήν.