Ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Κρήτης η Παναγιά η Χαρακιανή στο Μπαλί Ρεθύμνου, το σημαντικό ιερό προσκύνημα που ανήκει στην Ιερά Μονή Ατάλης υποδέχεται αυτές τις ημέρες τους χιλιάδες πιστούς από την Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα.
Τριήμερος ο εορτασμός της Παναγίας της Χαρακιανής ο οποίος ξεκινάει τελετουργικά στις 13 Αυγούστου και ολοκληρώνεται την μεγάλη γιορτή της ορθοδοξίας στις 15 Αυγούστου, μέρα της Παναγίας.
Εκεί συναντάμε το έθιμο των «Δεκαπεντάρηδων» των πιστών που στήνουν πρόχειρα καταλύματα στα οποία και διαμένουν καθ’ όλη την περίοδο της νηστείας του μικρού Πάσχα, όπως ονομάζουν στην Κρήτη την περίοδο νηστείας των 15 ημερών από 1η έως και 15 Αυγούστου.
Οι Δεκαπεντάρηδες ή «Καλυβιώτες» διαμένουν στις καλύβες τους που προστατεύονται από χαρουπιές και μουριές ή ακόμα και σε σκηνές κάποιοι εξ αυτών. Ένα έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων, όταν ακόμη υπήρχαν καλλιεργήσιμες εκτάσεις στην περιοχή και ένα αλώνι.
Παππούδες και γιαγιάδες φέρνουν στο ιδιότυπο αυτό «καλυβοχώρι» τα εγγονάκια τους για να τα έχει καλά η Παναγιά, η μητέρα όλων μας και να περάσει στην επόμενη γενιά αυτό το έθιμο της χριστιανικής μας παράδοσης και να διασωθεί.
Ο φακός της ΚΡΗΤΗ TV, βρέθηκε στην περιοχή, κατέγραψε εικόνες και μίλησε μαζί τους.
Δίνουν έμπρακτα το πιο δυνατό μήνυμα, ό,τι κι αν συμβαίνει στη ζωή κάποιου ανθρώπου, να μην χάνει ποτέ την ελπίδα του, να παρακαλά, να εύχεται και να προσεύχεται στην Παναγιά, όλα να πάνε καλά!
Τα τελευταία χρόνια μπορεί το έθιμο των δεκαπενταριστών να φθίνει αλλά παρά ταύτα συνεχίζεται με το εντυπωσιακό στοιχείο ότι πολλοί δεκαπανταριστές είναι νέοι ηλικιακά άνθρωποι. Ιερές ακολουθίες, λιτανευτικές πομπές, Εσπερινοί με τα εγκώμια στην Παναγία και ολονύκτιες αγρυπνίες πλουτίζουν τον λατρευτικό ζήλο των ευλαβών, καταδεικνύοντας για ακόμη μία φορά πως σε δύσκολους καιρούς χιλιάδες Ελλήνων προστρέχουν στην κατανυχτικότητα και την ελπίδα της ορθόδοξης πίστης.
Τριάντα οχτώ χιλιόμετρα από το Ρέθυμνο η Παναγιά του Χάρακα είναι το προσκύνημα του Μυλοποτάμου, ένας πέρα από θρησκευτικός και ιστορικός χώρος, λόγω του ότι, με ακόμα δύο μαναστηριακούς τόπους ανήκει στη Μεγάλη Οικογένεια των Καλλέργων, το οικόσημο της οποίας σώζεται, στη δυτική όψη του ναού της Χαρακιανής αλλά και στους ναούς Αγίας Μαρίνας Χαλέπας και Αγίων Πατέρων Σισσών.
Η Παναγιά η Χαρακιανή θεωρείται για ολάκερη την Κρήτη θαυματουργή γεγονός που δεν έχει μείνει απαρατήρητο και από πολλούς νέους και νέες οι οποίοι έρχονται με τα πόδια από το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο και τα γύρω χωριά επιθυμώντας να αποδείξουν ότι η πίστη δεν επηρεάζεται από στοιχεία του σύγχρονου τρόπου ζωής. Οι αναφορές σε θαύματα πολλές, σε αρκετούς τομείς της ζωής και σε θέματα που απασχολούν έναν άνθρωπο.