«Η ζωή στα ορεινά χωριά των Πιερίων στην Οθωμανική Κατοχή. Το παράδειγμα του καταφυγίου», μέσα από την ιστορική έρευνα που πραγματοποίησε ο Καθηγητής, Συγγραφέας και τ. Αντιδήμαρχος Κατερίνης, Ζήνων Σατραζέμης και «Η Επανάσταση στη Μακεδονία: Θυσία υπό εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες» η εμπνευσμένη εισήγηση του Ιστορικού, Στρατηγικό Αναλυτή & Εταίρο του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας της Γενεύης κ. Κωνσταντίνου Λαμπρόπουλο παρουσιάστηκαν διαδικτυακά την Δευτέρα 8 Μαρτίου 2021 στην Σχολή Γονέων – Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κατερίνης.
Την εκδήλωση άνοιξε ο κ. Σατραζέμης με το θέμα της εισηγήσεως του «Η Ζωή στα ορεινά χωριά των Πιερίων στην Οθωμανική Κατοχή. Το παράδειγμα του Καταφυγίου». Ο ομιλητής αναφέρθηκε στην ανάγκη ανάδειξης της τοπικής ιστορίας κατά την περίοδο της Οθωμανικής Κατοχής και στην ύπαρξη νέων γραπτών αποδείξεων για τους χρόνους των πρώιμων χρόνων (15ος – 16ος αιώνας). Αρχικά, ο κ. Σατραζέμης ανέλυσε το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο δημιουργήθηκαν τα ορεινά χωριά, τους λόγους της δημιουργίας των ορεινών κοινοτήτων, την οικονομική και κοινωνική κατάσταση με επίκεντρο το χωριό Καταφύγι και τον χρόνο ίδρυσης του Καταφυγίου. Συνεχίζοντας, παρουσίασε νέα στοιχεία που υπάρχουν από Οθωμανικές πηγές, για τα ορεινά χωριά από τον 16ο αιώνα, για την επαρχία των Σερβίων τον 16ο αιώνα και για την δημιουργία των ορεινών χωριών μέσα από το έργο των Καμπουρίδη Κώστα και Σαλακίδη Γεώργιου. Τέλος, με μια ευσύνοπτη παρουσίαση, αναφέρθηκε στην ζωή, στις δραστηριότητες στο ορεινό Καταφύγι από το 1498 έως το 1613 αλλά και στην φωτιά που έβαλαν οι Γερμανοί κατακτητές τον χειμώνα του 1943 εξαναγκάζοντας τους Καταφυγιώτες να έρθουν στην Κατερίνη και να δημιουργήσουν την νέα τους Πατρίδα τον συνοικισμό των Καταφυγιωτών.
Το θέμα της δεύτερης εισήγησης «Η Επανάσταση στην Μακεδονία: Θυσία υπό εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες» αναλύθηκε από τον Ιστορικό, Στρατηγικό Αναλυτή & Εταίρο του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας της Γενεύης κ. Κωνσταντίνο Λαμπρόπουλο. Ξεκινώντας ο κ. Λαμπρόπουλος αναφέρθηκε στην αξία της επανάστασης στην Μακεδονία και στην στρατηγική της σημασία συνολικά για την Ελληνική Επανάσταση. Η στρατηγική διάσταση της Επανάστασης του 21 στη Μακεδονία έγκειται σε δύο πτυχές:
Α) Στον πανεθνικό χαρακτήρα της Επανάστασης εξεγέρθηκε σύσσωμο το Έθνος αποδεικνύοντας και την ελληνικότητα της περιοχής της Μακεδονίας. κατά τις αρχές του 19ου αιώνα.
Β) Στις σημαντικές επιχειρησιακές πτυχές του Σχεδίου του Υψηλάντη όπου η εξεγερμένη Μακεδονία λογιζόταν ως ενιαίο γεωγραφικό μέγεθος με επιχειρησιακό κέντρο τον Όλυμπο και δευτερευόντως την Χαλκιδική λειτουργώντας ως πρόφραγμα των οθωμανικών δυνάμεων που θα κατευθύνονταν προς Νότο. Το σχέδιο απέτυχε εξαιτίας τριών παραγόντων:
- Απαιτούσε έγκαιρη βοήθεια από τον Νότο γεγονός που δεν συνέβη…
- Οι Οθωμανικές δυνάμεις ήταν ιδιαίτερα ισχυρές με γραμμές ανεφοδιασμού πολύ κοντά στα ορμητήρια τους αντιθέτως υπήρχε έλλειψη ροής πολεμοφοδίων στους Έλληνες.
- Δεν υπήρχε στην ελληνική πλευρά ένας στρατιωτικός ηγέτης του μεγέθους του Κολοκοτρώνη του Καραισκάκη ή του Μπότσαρη. Η Επανάσταση κράτησε περίπου 2 χρόνια με απίστευτες θυσίες και ποταμούς αιμάτων του Ελληνισμού καθώς εν τέλει καταπνίγηκε με λουτρό αίματος από τους Τούρκους που παραπέμπει σε γενοκτονία. Εντούτοις η θυσία δεν πήγε χαμένη καθώς κερδήθηκε πολύτιμος χρόνος για την ευόδωση της Επανάστασης στη Ρούμελη και στον Μωριά. Χωρίς την συμβολή και τη θυσία των Μακεδόνων η Επανάσταση θα κινδύνευε εν τη γενέσει της. Η επόμενη και τελευταία εκδήλωση του αφιερώματος της Σχολής Γονέων Κατερίνης στα 200 χρόνια από την Εθνική μας Παλιγγενεσία θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 22 Μαρτίου 2021 διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση και από την προκήρυξη της 24ης Φεβρουαρίου 1821 με τίτλο “Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος” του Αλέξανδρου Υψηλάντη στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας. “Εκπρόσωπος” της Πίστεως θα είναι ο Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής π. Νικόλαος Χατζηνικολάου και “Εκπρόσωπος” της Πατρίδος ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Αλκιβιάδης Στεφανής. Το θέμα της διαδικτυακής εκδήλωσης θα είναι “ΕΛΛΑΔΑ: η Πατρίδα μας: Ένας ανεκτίμητος θησαυρός”;