Ο Μεγάλος Μάγιστρος του Κυρίαρχου Στρατιωτικού Νοσοκομειακού Τάγματος του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ, της Ρόδου και της Μάλτας Fra’ John Dunlap και η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη εγκαινίασαν, στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου στη Ρόδο, τη μόνιμη έκθεση «Από τους Ιωαννίτες στους Ιππότες της Μάλτας», καθώς η παρουσία και η ιστορία των Ιπποτών στο νησί έχει συμπληρώσει πέντε αιώνες.
H έκθεση είναι αφιερωμένη στην ιστορία του Κυρίαρχου Στρατιωτικού Νοσοκομειακού Τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ, της Ρόδου και της Μάλτας. Η προηγούμενη έκθεση στο Παλάτι είχε εγκαινιαστεί τον Οκτώβρη 1993. Η νέα έκθεση έγινε σε συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού, δια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου και του πρέσβη του Τάγματος στην Ελλάδα Luca Rovati. Πρόκειται για τη ριζική αναδιοργάνωση της μόνιμης έκθεσης, η οποία έχει ως κύριο χαρακτηριστικό τη χρήση της νέας οπτικοακουστικής τεχνολογίας για την προβολή της ιστορίας και της δραστηριότητας του Τάγματος. Δεδομένης της χρήσης υψηλής τεχνολογίας, η έκθεση προκαλεί ήδη το ενδιαφέρον των επισκεπτών και ιδιαίτερα των νέων.
Η υπουργός πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, στον χαιρετισμό της, σημείωσε ότι «η ημέρα είναι ιστορική, καθώς σηματοδοτεί την πρώτη επίσημη επίσκεψη Μεγάλου Μαγίστρου του Κυρίαρχου Στρατιωτικού Νοσοκομειακού Τάγματος του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ, της Ρόδου και της Μάλτας στην Ελλάδα, μετά την έναρξη διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στη χώρα μας και το Τάγμα, το 2021. Είναι η πρώτη φορά, μετά από 500 χρόνια, που Μέγας Μάγιστρος επισκέπτεται το νησί της Ρόδου, όπου το Τάγμα διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο για 217 χρόνια».
Όπως ανέφερε η Υπουργός, «η Ρόδος, ένας τόπος όπου πλείστες πολιτιστικές παραδόσεις έχουν εντυπωθεί ανεξίτηλα στα αναρίθμητα μνημεία όλων των ιστορικών περιόδων, υποδέχεται τους σύγχρονους απογόνους των μεσαιωνικών Ιπποτών ως αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της».
Και επεσήμανε ότι «αυτή η πρώτη επίσημη επίσκεψη του Μεγάλου Μαγίστρου, συνοδευόμενου από τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους του Τάγματος, επισφραγίζει τη φιλία, τον αμοιβαίο σεβασμό και την συνεργασία ανάμεσα στο Τάγμα και την Ελλάδα, το οποίο έχει να επιδείξει συνεχή ιστορία και προσφορά επί 900 χρόνια. Η αποστολή του είναι πάντα επίκαιρη. Πολλώ δε μάλλον σήμερα, όταν η Ευρώπη, αλλά και η ευρύτερη περιοχή μας, λόγω της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, αντιμετωπίζουν τη σκιά του πολέμου».
Η έκθεση χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες διατεταγμένες σε αντίστοιχες αίθουσες. Στην πρώτη, «Άγιοι Τόποι, 1050-1291», παρουσιάζεται η ιστορία του Τάγματος στη σταυροφορική Παλαιστίνη και την Κύπρο. Τους επισκέπτες υποδέχεται ο ιδρυτής του Τάγματος Γεράρδος μιλώντας από οθόνη, σε φυσικό μεγέθος, ενώ μέσω εποπτικού υλικού και χαρακτηριστικών αντικειμένων αναπτύσσεται το χρονολόγιο της ιστορίας του Τάγματος, κατά τις σταυροφορίες.
Στη δεύτερη ενότητα, «Ιππότες της Ρόδου, 1309-1523» παρουσιάζεται η ιστορία του Τάγματος στη Ρόδο, μέσα από ψηφιοποιημένες προσωπογραφίες τριών Μεγάλων Μαγίστρων. Ο καθένας από αυτούς αφηγείνται ιστορικά γεγονότα, ενώ προβάλλεται αντίγραφο της εικόνας της Παναγίας της Φιλερήμου Παλλαδίου, του Τάγματος.
Στην τρίτη ενότητα, «Ιππότες της Μάλτας, 1530-1798», σε ψηφιακή οθόνη-αναλόγιο προβάλλεται το έγγραφο της παραχώρησης της Μάλτας στο Τάγμα από τον Κάρολο Ε’ της Ισπανίας και εκτίθενται κειμήλια του Τάγματος της περιόδου 1530-1798, ενώ προβάλεται η ψηφιακή εξιστόρηση της ιστορίας του Τάγματος κατά την περίοδο εγκατάστασής τους στη Μάλτα.
Στην τέταρτη ενότητα, «Κυρίαρχο στρατιωτικό νοσοκομειακό Τάγμα του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ, της Ρόδου και της Μάλτας» παρουσιάζεται η δράση του Τάγματος, σήμερα.
Στην τελετή εγκαινίων παρέστησαν ως εκπρόσωπος του Μητροπολίτη ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ολύμπου κ.Κύριλλος, οι Βουλευτές Δωδεκανήσου Μάνος Κόνσολας, Βασίλης Υψηλάντης, ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκος, ο Δήμαρχος Ρόδου Αλέξανδρος Κολιάδης.
Ακολουθεί ολόκληρος ο χαιρετισμός της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη:
Με ιδιαίτερη χαρά και ξεχωριστή τιμή σας καλωσορίζω σήμερα εδώ, στο εμβληματικό Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου της Ρόδου, με την ευκαιρία των επίσημων εγκαινίων της νέας μόνιμης έκθεσης «Από τους Ιωαννίτες στους Ιππότες της Μάλτας», στους χώρους που έχουν ήδη από δεκαετιών παραχωρηθεί στο Τάγμα για το συγκεκριμένο σκοπό.
Η σημερινή ημέρα είναι ιστορική, καθώς σηματοδοτεί την πρώτη επίσημη επίσκεψη Μεγάλου Μαγίστρου του Κυρίαρχου Στρατιωτικού Νοσοκομειακού Τάγματος του Αγίου Ιωάννου της Ιερουσαλήμ, της Ρόδου και της Μάλτας στην Ελλάδα, μετά την έναρξη διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα στην Ελληνική Δημοκρατία και το Τάγμα, το 2021.
Επιπλέον, είναι η πρώτη φορά μετά από 500 χρόνια, που Μέγας Μάγιστρος επισκέπτεται το νησί της Ρόδου, αυτόν τον χώρο, όπου το Τάγμα διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο για 217 χρόνια, από το 1310 έως το 1523.
Η Ρόδος, ένας τόπος όπου πλείστες πολιτιστικές παραδόσεις έχουν εντυπωθεί ανεξίτηλα στα αναρίθμητα μνημεία όλων των ιστορικών περιόδων δημιουργώντας ένα αμάλγαμα πολιτισμών, υποδέχεται τους σύγχρονους απογόνους των μεσαιωνικών Ιπποτών ως αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της.
Η έκθεση που παρουσιάζεται επίσημα σήμερα, και διαμορφώθηκε με μέριμνα του ιδίου του Τάγματος και την ενεργό συνδρομή της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου -σε αντικατάσταση της παλαιότερης που χρονολογείτο από το 1999- αποτελεί έναν σύγχρονο φόρο τιμής στους Ιππότες, οι οποίοι έγραψαν με χρυσά γράμματα τη δική τους σελίδα στην ιστορία της Μεσογείου, της Ρόδου και εν τέλει της Ελλάδας.
Χαιρόμαστε ιδιαίτερα, που το ιστορικό αυτό ταξίδι συνεχίζεται με νέες δράσεις, οι οποίες τιμούν το παρελθόν μας και ενισχύουν περαιτέρω τους δεσμούς μας.
Εύχομαι η συγκεκριμένη έκθεση να αποτελέσει πηγή έμπνευσης και αφετηρία νέων πρωτοβουλιών, που θα προάγουν και θα αναδεικνύουν την κοινή πολιτιστική μας κληρονομιά.
Η πρώτη επίσημη επίσκεψη Μεγάλου Μαγίστρου, με υψηλόβαθμους αξιωματούχους του Τάγματος, επισφραγίζει τη φιλία, τον αμοιβαίο σεβασμό και την συνεργασία ανάμεσα στο Τάγμα και την Ελλάδα. Το Τάγμα έχει να επιδείξει μια συνεχή ιστορία και προσφορά επί 900 ετών. Η αποστολή του είναι πάντα επίκαιρη. Και σήμερα, όταν η Ευρώπη, αλλά και η ευρύτερη περιοχή μας, λόγω της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, αντιμετωπίζουν τη σκιά του πολέμου.
Υψηλότατε,
Σας καλωσορίζω εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης στην Ελλάδα, και εύχομαι η παρουσία σας, σήμερα εδώ, να ενισχύσει τις διμερείς μας σχέσεις και να ιδρύσει τις προϋποθέσεις για την προώθηση νέων συνεργασιών στο κοινωνικό, ανθρωπιστικό και πολιτιστικό σας έργο».