Η υπογραφή στις 5 Αυγούστου της προγραμματικής σύμβασης πολιτιστικής ανάπτυξης μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της Περιφέρειας Κρήτης και του Δήμου Χανίων με θέμα, «ερευνητικές εργασίες για την ιστορική και τεχνολογική τεκμηρίωση της μελέτης ωρίμανσης των έργων αποκατάστασης – απόδοσης χρήσεων – ανάδειξης των Νεωρίων στα Χανιά, «άνοιξε» τον δρόμο για την αξιοποίηση του συγκροτήματος των Νεωρίων και ήδη, η επιστημονική ομάδα του Πολυτεχνείου Κρήτης έχει πιάσει δουλειά.
Πέρα από αυτό όμως, βρίσκεται σε εξέλιξη και η διαδικασία της δημόσιας έρευνας – διαβούλευσης για τον προσδιορισμό των συνδυαζόμενων χρήσεων των Νεωρίων.
Η διαδικασία εξελίσσεται μέσα από ειδικό ερωτηματολόγιο στην επίσημη ιστοσελίδα του δήμου στο οποίο οι πολίτες καλούνται ηλεκτρονικά να καταθέσουν τις προτάσεις τους, αλλά και να αξιολογήσουν τα Νεώρια σε σχέση με άλλα μνημεία της πόλης όπως ο Φάρος, η Δημοτική Αγορά, το Γιαλί Τζαμί, τα Ενετικά Τείχη.
Στην έρευνα το περιεχόμενο της οποίας παρουσιάζει το ΑΠΕ – ΜΠΕ οι πολίτες καλούνται να απαντήσουν για το πόσο σημαντική θεωρούν τη σχεδιαζόμενη επανάχρηση των Νεωρίων, καθώς και ποια θεωρούν ως την πιο κατάλληλη χρήση για το συγκρότημα των Νεωρίων:
- Την τουριστική αξιοποίηση και ανάδειξη ως τουριστικό αξιοθέατο.
- Τη λειτουργική αξιοποίηση και δημιουργία ενός ζωτικού κυττάρου στη ζωή της πόλης.
- Την εγκατάσταση σε αυτά και δημιουργία νέας δομής με υπερτοπική ακτινοβολία.
- Ακόμα καλούνται να απαντήσουν, ποια ομάδα ή ποιες ομάδες λειτουργιών θεωρούν ότι συνάδουν ως νέα χρήση με τα Νεώρια;
- Πολιτισμός (χώροι εκθέσεων, μουσείο, θέατρο – κινηματογράφος).
- Δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου, όπως εργαστήρια εικαστικών τεχνών, χώροι σκηνικών τεχνών, χώροι έρευνας και καινοτομίας, συνεδριακοί χώροι, χώροι προβολής τοπικής οικονομίας και πολιτιστικών αγαθών, εστίαση – αναψυχή.
Το συγκρότημα των θόλων των Ενετικών Nεωρίων οικοδομήθηκε σε συνεχόμενες φάσεις από το 1515 έως την κατάληψη της πόλης από τον οθωμανικό στρατό το 1645. Χρησιμοποιήθηκαν από τους Βενετούς για την προστασία των πλοίων στη διάρκεια του χειμώνα. Οι γαλέρες έφταναν έως την είσοδό τους και σύρονταν στο εσωτερικό. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας χρησιμοποιήθηκαν ως αποθήκες, ενώ αργότερα τα ανοίγματα προς το λιμάνι τειχίστηκαν.
Από το συγκρότημα των δεκαεπτά Ενετικών Nεωρίων διατηρούνται οι επτά θολοσκεπείς χώροι, δηλαδή η ανατολική ενότητα, και στα δυτικά το αποκατεστημένο σήμερα Μεγάλο Αρσενάλι, ενώ οι ενδιάμεσοι θόλοι καταστράφηκαν από σεισμούς και κατεδαφίσεις μετά τα μέσα του 19ου αιώνα. Τα επτά Ενετικά Nεώρια σήμερα καταλαμβάνουν επιφάνεια 4.100 τ.μ., ενώ η ωφέλιμη επιφάνεια του καθενός είναι 430 τ.μ. περίπου.
