Νόμος του κράτους είναι πλέον ο Κανονισμός Λειτουργίας των Σχολών Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών οι οποίες θα λειτουργήσουν από την νέα σχολική χρονιά 2024-2025. Μετά από τρία χρόνια από την ψήφιση του ν. 4823/2021 άρθρα του οποίου προβλέπουν και αλλαγές στην Εκκλησιαστική Εκπαίδευση, οι Σ.Μ.Υ.Κ. αποκτούν πλέον και τον κανονισμό μέσα από τον οποίο προβλέπεται η λειτουργία τους.
Του Νικολάου Ζαΐμη
Η καθυστέρηση από την πλευρά του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού για την λειτουργία των Σχολών που θα εκπαιδεύουν πλέον τους υποψήφιους κληρικούς καθυστέρησε για πρακτικούς κυρίως λόγους, όπως για παράδειγμά η στέγασή τους. Ωστόσο, μέσα από την συνεργασία Εκκλησίας και Πολιτείας, καθώς και την συμβολή της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, οι όποιες δυσκολίες κάμφθηκαν και οι Σ.Μ.Υ.Κ. είναι έτοιμες να λειτουργήσουν.
Σκοπός η εκπαίδευση υποψηφίων κληρικών
Σύμφωνα με το ΦΕΚ που εκδόθηκε χθες, Τρίτη 18 Ιουνίου 2024, η δομή, οργάνωση, λειτουργία, περιεχόμενο και αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προγράμματος των Σχολών Μαθητείας Υποψήφιων Κληρικών (Σ.Μ.Υ.Κ), διέπονται από το Κεφάλαιο Β’ του Μέρους Ε’ του ν. 4823/2021 (Α’ 136) και τις διατάξεις του παρόντος Κανονισμού.
Αποκλειστικός σκοπός των Σχολών Μαθητείας Υποψήφιων Κληρικών (Σ.Μ.Υ.Κ.) είναι η εκπαίδευση υποψήφιων κληρικών της, κατά το άρθρο 3 του Συντάγματος, Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Χριστού, υψηλού μορφωτικού επιπέδου και εκκλησιαστικού ήθους, με προσήλωση στις δημοκρατικές αξίες, για να υπηρετήσουν στην Ελλάδα ή στις κοινότητες του απόδημου ελληνισμού.
Όπως ήδη έχει οριστεί από το ν. 4823/21, Σχολές Μαθητείας θα λειτουργήσουν σε Αθήνα, Ιωάννινα και Κρήτη (αρθρ. 141, παρ. 1)
Έμβλημα ο Άγιος Νεκτάριος
Στα αξιοσημείωτα συμπεριλαμβάνεται η καθιέρωση του Αγίου Νεκταρίου ως εμβλήματος των Σχολών η μορφή του οποίου αποτυπώνεται και στην σφραγίδα. Αναλυτικότερα, οι Σ.Μ.Υ.Κ έχουν ως έμβλημα τον Άγιο Νεκτάριο, όπως απεικονίζεται στην ομώνυμη εικόνα, η οποία εικονογραφήθηκε από τον Φώτη Κόντογλου.
Για τις διεθνείς τους σχέσεις οι Σ.Μ.Υ.Κ. χρησιμοποιούν την ονομασία “School of Apprenticeship for Clergy Candidates”.
Αποκλειστικά με κατατακτήριες η εισαγωγή σε Θεολογικές Σχολές και ΑΕΑ
Αναφορικά με την ταυτότητα, το δίπλωμα μαθητείας και τα επαγγελματικά δικαιώματα, στο ΦΕΚ αναφέρεται:
Οι Σ.Μ.Υ.Κ. παρέχουν μεταδευτεροβάθμια εκκλησιαστική ιερατική εκπαίδευση σε υποψήφιους κληρικούς της κατ’ άρθρο 3 του Συντάγματος επικρατούσας θρησκείας ως αποκεντρωμένες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και εποπτεύονται από τη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων (Γ.Γ.Θ.). Αποτελούν ιεροσπουδαστική διαδρομή της οποίας η ολοκλήρωση οδηγεί σε δίπλωμα μαθητείας που αντιστοιχεί στο Επίπεδο 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων.
Το δίπλωμα μαθητείας αποτελεί προϋπόθεση για τον διορισμό σε κενή οργανική θέση εφημερίου, μετά τη χειροτονία του σύμφωνα με τους ιερούς κανόνες της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Χριστού, σε ενορίες που βρίσκονται σε χωριά ή πόλεις με πληθυσμό έως σαράντα χιλιάδες (40.000) κατοίκους. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται ο διορισμός κατόχων διπλώματος μαθητείας σε κενή οργανική θέση εφημερίου σε ενορίες που βρίσκονται σε πόλεις με πληθυσμό άνω των σαράντα χιλιάδων (40.000) κατοίκων, εφόσον δεν εμφανίζονται υποψήφιοι που είναι κάτοχοι πτυχίου ημεδαπού Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) ή νομίμως αναγνωρισμένου πτυχίου αλλοδαπού Α.Ε.Ι. ή πτυχιούχοι των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών (Α.Ε.Α.).
Οι κληρικοί που είναι κάτοχοι διπλώματος μαθητείας, μετά τον διορισμό τους, εξελίσσονται στα Μισθολογικά Κλιμάκια (Μ.Κ.) της κατηγορίας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Δ.Ε.) με εισαγωγικό το Μ.Κ. 1 και καταληκτικό το Μ.Κ. 13 του άρθρου 9 του ν. 4354/2015 (Α’ 176).
H απόκτηση διπλώματος μαθητείας δεν θεμελιώνει δικαίωμα του κατόχου για διορισμό σε κενή οργανική θέση εφημερίου.
Οι κάτοχοι του διπλώματος μαθητείας των Σ.Μ.Υ.Κ., εφόσον ιερωθούν, δύνανται να εισάγονται στα Τμήματα των Θεολογικών Σχολών της ημεδαπής ή στα Προγράμματα Ιερατικών Σπουδών των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών (Α.Ε.Α.), αποκλειστικά με κατατακτήριες εξετάσεις που διενεργούνται με την επιμέλεια των ιδρυμάτων υποδοχής σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Στο άρθρο 5 του κανονισμού καθορίζεται και το ήθος των Ιεροσπουδαστών. Σύμφωνα με αυτό, οι Σ.Μ.Υ.Κ. καλλιεργούν το εκκλησιαστικό ήθος που προσιδιάζει στο ιερό λειτούργημα του κληρικού όπως αυτό εδράζεται στη μακραίωνη ιερά Παράδοση και Θεολογία της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Χριστού.
Στο Β’ κεφάλαιο του Κανονισμού προβλέπονται θέματα οργάνωσης και λειτουργίας, το Γ’ κεφάλαιο για θέματα φοίτησης, στο Δ’ κεφάλαιο καθορίζονται το ωρολόγιο και αναλυτικό πρόγραμμα μαθημάτων, το Ε’ κεφάλαιο αναφέρεται σε θέματα της ζωής των Ιεροσπουδαστών ενώ το ΣΤ’ κεφάλαιο σε θέματα ιερατικής μαθητείας.