Η Ακαδημία Ελληνικών Βραβείων Τέχνης καθιερώνει από αυτή τη χρονιά το βραβείο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ που θα απονέμεται κάθε χρόνο σε μια Ελληνική καλλιτεχνική προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας που με το έργο του προβάλλει τις φωτεινές Ελληνικές αξίες.
Αυτό το βραβείο απονέμεται στον πολυβραβευμένο και διεθνώς αναγνωρισμένο Έλληνα σκηνοθέτη Γιάννη Σμαραγδή.
Η τιμή αυτή προς το πρόσωπο του ιδιαίτερα δημοφιλούς Έλληνα σκηνοθέτη έρχεται να επιβραβεύσει την σταθερή του σχέση με την προβολή και την ανάδειξη των στοιχείων που οργανώνουν την ελληνική ταυτότητα, τον εσώτερο ελληνικό πολιτισμό. Στο έργο του προβάλλει το αρχαίο ελληνικό αίσθημα, καθώς και την πίστη στην ορθοδοξία που διαχρονικά διαμορφώνουν την ξεχωριστή θέση της Ελλάδος μέσα στον ακατάλυτο χρόνο.
Η μεγάλη και επιτυχημένη σταδιοδρομία του Έλληνα σκηνοθέτη ξεκινά με την εξαιρετική ταινία του ΚΑΛΗ ΣΟΥ ΝΥΧΤΑ, ΚΥΡ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕ (1981). Ένα αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Έλληνα συγγραφέα Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Έχει προβληθεί σε πολλές τηλεοράσεις και μουσεία του εξωτερικού, όπως το Χάρβαρντ, το MIT Αμερικής, το Centre Pompidou στη Γαλλία κ.α.
Κατά πολλούς το “κρυμμένο” αριστούργημα του σκηνοθέτη που παίρνει τη θέση που του αξίζει όταν το 2020 κυκλοφόρησε βιβλίο γι‘ αυτή τη ταινία με τίτλο “Γιάννης Σμαραγδής: Ο Αρχιτέκτονας της Ψυχής – Καλή σου νύχτα, κυρ’ Αλέξανδρε” του στοχαστή Μίμη Τσακωνιάτη από τις Εκδόσεις ΑΡΜΟΣ.
Ακολουθεί η ταινία ΚΑΒΑΦΗΣ (1996) για την ζωή και το έργο του μεγάλου Έλληνα ποιητή Κωνσταντίνου Π. Καβάφη. Η ταινία απέσπασε τις καλύτερες κριτικές, καθώς και πολλά βραβεία τόσο εντός Ελλάδος όσο και στο εξωτερικό: 5 Κρατικά Βραβεία: Βραβείο καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας, φωτογραφίας (Νίκος Σμαραγδής), Β’ Γυναικείου ρόλου (Μάγια Λυμπεροπούλου), μακιγιάζ (Αργυρώ Κουρουπού) και 2 διεθνή βραβεία μουσικής για τον Βαγγέλη Παπαθανασίου από τα φεστιβάλ Γάνδης Βελγίου και Βαλένθια Ισπανίας.
Ήταν υποψήφια για το βραβείο Grand Prix στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Φλάνδρας, καθώς και για το βραβείο Golden Astor στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Mar del Plata της Αργεντινής.
Συμμετείχε επισήμως σε πάνω από 50 διεθνή φεστιβάλ όπως του Βερολίνου, του Τορόντο, του Σάο Πάολο, του Μπρισμπέιν, της Ιερουσαλήμ, της Στοκχόλμης, μεταξύ άλλων.
Ήταν μεγάλη εισπρακτική επιτυχία στην Ελλάδα, ενώ στο Παρίσι προβαλλόταν στις αίθουσες για 12 συνεχή χρόνια. Ήταν η ελληνική υποψηφιότητα στα Ευρωπαϊκά Βραβεία Κινηματογράφου (Βραβεία Φελίξ 1997).
Επίσης, το 2021 κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο για την ταινία Καβάφης του στοχαστή Μίμη Τσακωνιάτη, πάλι από τις εκδόσεις ΑΡΜΟΣ, ενώ πρόκειται να εκδοθεί και τρίτο βιβλίο για την ταινία EL GRECO εντός του 2022.
Το βιβλίο αυτό “αναδεικνύει με θαυμαστά εμπνευσμένο τρόπο το πώς ο σκηνοθέτης με την ταινία του El Greco κατορθώνει, με μοναδικό για τα ελληνικά αλλά και οικουμενικά κινηματογραφικά δεδομένα τρόπο, να αποτυπώσει αμόλυντο πάνω στο φιλμ το «παμπάλαιο φως», όπως αυτό εκπέμπεται μέσα από την ποίηση του Ομήρου, του Σεφέρη και του Ελύτη, τη λογοτεχνία του Καζαντζάκη, τη ζωγραφική του Θεοτοκόπουλου, την Πυθαγόρεια και Πλατωνική φιλοσοφία, την αναλυτική ψυχολογία του Γιουνγκ, τη Βίβλο αλλά και τη συντονισμένη με το Κοσμικό Ήθος και τη συμπαντική Αρμονία μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου.”
Η διεθνής καταξίωση έρχεται με τη ταινία EL GRECO (2007) για τον σπουδαίο Έλληνα ζωγράφο Δομήνικο Θεοτοκόπουλο που κατατάχτηκε μέσα στις 10 καλύτερες ταινίες διεθνώς για ζωγράφους. Η ταινία έκανε το αξεπέραστο ρεκόρ εισιτηρίων στην Ελλάδα με 1.200.000 θεατές. Στο Διεθνές Φεστιβάλ του Τορόντο η ταινία κατατάχτηκε πρώτη ανάμεσα στις πέντε χρυσές ταινίες στο φεστιβάλ. Η ταινία απέσπασε στην Ελλάδα 8 Kρατικά Βραβεία: 1ο βραβείο καλύτερης ταινίας, βραβείο σκηνοθεσίας, φωτογραφίας (Άρις Σταύρου), σκηνογραφίας (Δαμιανός Ζαρίφης), μουσικής (Βαγγέλης Παπαθανασίου), μοντάζ (Γιάννης Τσιτσόπουλος), ήχου (Μαρίνος Αθανασόπουλος) και μακιγιάζ (Αργυρώ Κουρουπού), Βραβείο κοινού στο 48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και το Βραβείο τεχνικής αρτιότητας της ΕΤΕΚΤ.
Επίσης, ο ηθοποιός Juan Diego Botto στο διεθνές φεστιβάλ του Καΐρου 2008 απέσπασε το Πρώτο βραβείο ερμηνείας και η ενδυματολόγος Lala Huete στην Ισπανία κέρδισε το Βραβείο GOYA για τα κουστούμια της στην ταινία. Ο σκηνοθέτης έλαβε στους Δελφούς το 2008 το τιμητικό βραβείο «Σοφίης» από το Εθνικό και Kαποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών για την ταινία του EL GRECO.
Η ταινία συμμετείχε επισήμως σε διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ στο Τορόντο, στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας, στο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου του American Film Institute στην Washington, στο Κάιρο, στην Γκουανταλαχάρα, στο Pantalla Pinamar στην Αργεντινή, κ.α. Προβλήθηκε επίσης τιμητικά στο Centre Culturel στο Παρίσι (2019).
Επόμενη ταινία του σκηνοθέτη ήταν Ο ΘΕΟΣ ΑΓΑΠΑΕΙ ΤΟ ΧΑΒΙΑΡΙ (2012), μια διεθνής συμπαραγωγή Ελλάδας, Ισπανίας και Ουγγαρίας για έναν ακόμα ήρωα της Ελλάδος τον Ιωάννη Βαρβάκη. Απέσπασε το Βραβείο Giuseppe Sciacca για την ηθοποιό Olga Sutulova. Συμμετείχε επισήμως στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο 2012, παρουσία του σκηνοθέτη, της παραγωγού, του πρωταγωνιστή και του συνθέτη, καθώς και στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαγκάης 2013.
Το 2017 ολοκλήρωσε την ταινία ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ για τον μεγάλο συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη. Η ταινία κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους στις 23 Νοεμβρίου 2017, ενώ έφτασε στην πρώτη θέση του Box Office με 250.000 εισιτήρια.
Η ταινία συμμετείχε επισήμως στο 51ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Χιούστον (Worldfest) όπου και απέσπασε 4 βραβεία: Grand Remi Award Καλύτερης Ταινίας, Gold Remi Award Καλύτερης Μουσικής για τον Μίνω Μάτσα, Gold Remi Award Καλύτερης Φωτογραφίας για τον Άρι Σταύρου, Houston Broadcast Film Critics Associations Award Καλύτερου Ηθοποιού για τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, ενώ απέσπασε και 2 υποψηφιότητες για Gold Remi Award για την Μαρίνα Καλογήρου και τον Θοδωρή Αθερίδη. Έλαβε επίσης το Βραβείο Φωτογραφίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Ischia στην Ιταλία, το Βραβείο Κοινού στο Greek Film Expo της Νέας Υόρκης, το Βραβείο Κοινού στο Greek Film Expo της Ατλάντα.
Έγινε τιμητική προβολή στην UNESCO στο Παρίσι, ενώ συμμετείχε επισήμως σε πολλά διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου όπως στο 40ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Καΐρου, στο 49ο Διεθνές Φεστιβάλ της Ινδίας (Γκόα), στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, κ.α., στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου στο Χιούστον, στο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Βηρυτό, στο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου στην Σιγκαπούρη, στο Γαλλόφωνο Φεστιβάλ Ταινιών στο Μπακού.
Οργανώθηκαν προβολές με μεγάλη απήχηση ανά τον κόσμο όπως στο Museum of the Moving Image στη Νέα Υόρκη, στο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφο EUFF στο Τορόντο, στο Φεστιβάλ Ελληνικών Ταινιών στο Μόντρεαλ, στο Πανεπιστήμιο Harvard και στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, ενώ οργανώθηκαν, επίσης, πολλές ιδιωτικές προβολές σε διάφορες χώρες όπως η Ελβετία, η Γερμανία, η Πολωνία, οι ΗΠΑ (Ουάσιγκτον), κ.λπ.
Το 2020 ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής ολοκληρώνει το ωριαίο ντοκιμαντέρ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ σε ανάθεση του Κοινωφελούς Ιδρύματος Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ). Η πρώτη παγκόσμια προβολή έγινε στη Γενεύη της Ελβετίας με την παρουσία της κυρίας Υπουργού Πολιτισμού κυρίας Λίνας Μενδώνη και γνώρισε εξαιρετική υποδοχή. Ακολούθησε η ελληνική πρεμιέρα στην Αθήνα όπου η ανταπόκριση του κοινού ήταν επίσης εξαιρετικά θερμή.
Η ΤΑΙΝΙΑ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Το διεθνές αυτό βραβείο με την ονομασία Καποδίστριας έρχεται την στιγμή που θέλει να πιστεύει ο σκηνοθέτης ότι θα λειτουργήσει ευεργετικά, καθώς προετοιμάζει τη διεθνή ταινία ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ, και μάλιστα τη στιγμή που έχει εξασφαλίσει τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Executive Producers της ταινίας στην Αμερική είναι ο Michael Levas και ο Michael Blum της εταιρείας OLYMPIAN GROUP.
Αυτή η συμμετοχή από την μεριά της Αμερικής οδήγησε στο να πάρει ο σκηνοθέτης την απόφαση να γίνει η ταινία στην Αγγλική γλώσσα (όπως έγινε και στον ΕL GRECO) όπου θα ακούγονται βεβαίως και Ελληνικά.
Το ρόλο του Καποδίστρια θα ερμηνεύσει γνωστός Άγγλος ηθοποιός. Επίσης τους κεντρικούς ρόλους θα τους υποδυθούν Άγγλοι ηθοποιοί και τους Ελληνικούς ρόλους θα ερμηνεύσουν εξαίρετοι Έλληνες ηθοποιοί.
Υπολογίζεται η ταινία ότι θα ξεκινήσει τα γυρίσματα μέσα στο φθινόπωρο του 2022 για να είναι έτοιμη το 2023.