Μια υπόγεια πολιτεία, πλημμυρισμένη σε μεγάλο τμήμα της από καθαρό νερό, και ηλικίας 5.000 ετών σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, ανακαλύφθηκε από δημοτικά συνεργεία που επιχείρησαν να εξακριβώσουν τα αίτια των πλημμυρών που έπληξαν αρκετά σπίτια στην Άβανο της επαρχίας Νεαπόλεως (Νέβσεχιρ) στην Καππαδοκία. Όπως αναφέρει δημοσίευμα της ηλεκτρονικής έκδοσης της Daily Sabah, ιδιοκτήτες περίπου 15 σπιτιών στην μικρή πόλη Τσαλίς στην περιοχή της Αβάνου, η οποία κατοικείται από 2.200 ανθρώπους, ενημέρωσε τον τοπικό δήμο ότι τα σπίτια τους γέμισαν με νερό και δεν μπορούσαν να καταλάβουν γιατί ή από πού προήλθε αυτό το νερό.
Τα συνεργεία του δήμου άρχισαν να αντλούν νερό από τα σπίτια, αναζητώντας παράλληλα τα αίτια των πλημμυρών. Στην προσπάθειά τους αυτή χρησιμοποίησαν μηχανήματα για να ανοίξουν τις εισόδους μιας σήραγγας που είχε κλείσει για λόγους ασφαλείας πριν από δεκαετίες και είχε ξεχαστεί από τους ντόπιους. Αφού άνοιξαν ένα μεγάλο διάδρομο στη σήραγγα, τα συνεργεία και οι κάτοικοι ήρθαν αντιμέτωποι με το θέαμα μιας υπόγειας πόλης, μερικώς καλυμμένης με καθαρό νερό, η οποία προφανώς είχε προκαλέσει τις πλημμύρες. Τότε συνειδητοποίησαν ότι τα σπίτια που πλημμύρισαν, βρίσκονταν ακριβώς πάνω από τα «δωμάτια» και τα τούνελ της πλημμυρισμένης, υπόγειας πολιτείας.
Τα μέρη της υπόγειας πόλης, που βρίσκονταν πιο κοντά στην επιφάνεια, χρησιμοποιούνταν από τους ντόπιους ως καταφύγιο ζώων μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, αλλά αργότερα εγκαταλείφθηκαν από αυτούς. Ο Αλαντίν Σαριτάς, ντόπιος από το Τσαλίς, ανέφερε στο πρακτορείο ειδήσεων Ντεμίρορεν ότι η υπόγεια πόλη ανακαλύφθηκε στην πραγματικότητα πριν από 25 χρόνια, όταν ένα παιδί έπεσε μέσα στο τούνελ, αλλά οι εισόδοί της καλύφθηκαν αργότερα με χώμα, προκειμένου να αποτραπούν περαιτέρω ατυχήματα.
Η υπόγεια πολιτεία βρίσκεται περίπου 80 χιλιόμετρα μακριά από τις φημισμένες υπόσκαφες πόλεις της Καππαδοκίας Μαλακοπή (Derinkuyu) και Καϊμακλί (Kaymaklı). Σύμφωνα με τις αρχικές έρευνες, αποκαλύφθηκε ότι η υπόγεια πόλη είχε τρεις ορόφους και αποτελούνταν από σπίτια, σήραγγες και τόπους λατρείας που εκτείνονταν σε μήκος πέντε χιλιομέτρων, ενώ εντοπίστηκε και ένα μικρό ανθρώπινο αγαλματάκι. Από ό,τι προκύπτει προοδευτικά από την αρχαιολογική έρευνα πολλών ετών, κοντά σε πολλές πόλεις και οικισμούς της Καππαδοκίας, υπήρχαν υπόγειες πολιτείες πολλών χιλιομέτρων σε έκταση και πολλών επιπέδων σε βάθος μέσα στο έδαφος.
Ο δήμαρχος του Τσαλίς Καζίμ Γιλμάζ είπε πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή ότι η υπόγεια πόλη καλύπτει περίπου 1.200.000 τετραγωνικά μέτρα, προσθέτοντας ότι η τεχνική ανάλυση από τους αρχαιολόγους είναι απαραίτητη, προκειμένου να γίνει γνωστό πώς δημιουργήθηκε και ποιες ήταν οι ακριβείς διαστάσεις της. Είναι αδύνατο να καθαρίσουμε τα χαλάσματα και να αδειάσουν το νερό τα δημοτικά συνεργεία, ανέφερε ο Γιλμάζ, σημειώνοντας παράλληλα ότι θα υποβάλουν αίτηση στο συμβούλιο προστασίας πολιτιστικής περιουσίας ώστε να καταχωρηθεί ο χώρος ως αρχαιολογικός και να αναλάβει την ανάδειξή του το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, διάφορες υπόσκαφες πολιτείες της Καππαδοκίας συνδέονταν μεταξύ τους. Κι εκεί όπου δεν υπήρχαν συστηματικά δομημένες υπόγειες πολιτείες (που η κάθε μια τους μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο και να προστατέψει, για πολλούς μήνες, μέχρι και 20.000 ανθρώπους με τα ζώα τους, τα εργαλεία τους, την οικοσκευή τους, τη διατροφή τους, τα προϊόντα τους, κ.λπ.), υπήρχαν υπόγεια καταφύγια (κελέρια) σε κάθε κατοικία. Έτσι, τα υπόγεια κάστρα της Καππαδοκίας προστάτευαν τους κατοίκους της από εχθρικές επιβουλές και επιδρομές.