Σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, έχουν συνδέσει μεγάλες γιορτές της Χριστιανοσύνης, με προλήψεις και δεισιδαιμονίες πού βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με την Ορθόδοξη πίστη μας. Τα Χριστούγεννα είναι γνωστές οι παραδόσεις για τους καλικάντζαρους που εμφανίζονται με τη γέννηση του Χριστού και εξαφανίζονται με τα Φώτα που γίνεται ο Αγιασμός των υδάτων.
- του Αθανάσιου Γ Δημητρίου MSc Θεολογίας, Πρόεδρος Σωματείου Ιεροψαλτών Νομού Τρικάλων “Ιωάννης ο Δαμασκηνός”
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, σε όλο το διάστημα του Δωδεκαημέρου ατακτούν, ενοχλούν τις νοικοκυρές, κλέβουν λουκάνικα κ.λπ.
Οι καλικάτζαροι μοιάζουν με ανθρωποειδή, έχουν μεγάλα αυτιά και ουρά, το χρώμα του δέρματος τους είναι καφέ και τα πόδια τους μοιάζουν με πόδια ζώων.
Στη Στερεά Ελλάδα τους λένε καρκατζέλια, στην Αττική καλκνθρωπίσματα, στην Αθήνα καλκακυράδες, στην Πελοπόννησο καλικατζούδια, στη Μάνη τσιλικρωτά, στη Ναύπακτο καρκαντζελουδία, στο Πήλιο λοκαντζάρια, στην Ικαρία καλιτσάντερους, σε άλλα νησιά σκάλικους, σκαλκώταδους, Καλοβρύσηδες, χρυααφεντάδες στη Μακεδονία καλκατζήδες, στο Βέρμιο καρκάντζαλα, στην Όσσα γκατζόμαρους, στην Ήπειρο καλισπούδες, στη Θράκη καλιτσάνγγαρους, στην Κρήτη καρκάτζαλους, στη Μικρά Ασία τους έλεγαν λυκοτσάρδια, στον Πόντο καρτσάνγκαλους, στα Δαρδανέλια γκαριντζάνγγαρους, στην Κωνσταντινούπολη καλικάντζαρους, ονομασία που γενικεύτηκε και έγινε πανελλήνια.
Η προέλευσή τους ανάγεται στην Αρχαία Ελλάδα.