Ευδία είναι η καλοκαιρία, η γαλήνη. Είναι όμως και ένα έθιμο σχετικό με τη ζωή των βουκόλων και της παρχαρομάνας στις θερινές διαμονές (στα παρχάρια) της Ματσούκας.
Η ομίχλη (δείσα) και η καταχνιά ήταν ένα σχεδόν καθημερινό καιρικό φαινόμενο. Όταν ο καιρός αιθρίαζε και καλυτέρευε, τότε ο κόσμος των παρχαριών το χαιρόταν. Γι’ αυτό, όταν επί 10-15 μέρες ο καιρός ήταν συννεφιασμένος και βροχερός, περιφέρονταν νέοι στις καλύβες των παρχαριών και τραγουδούσαν σαν κάλαντα τους παρακάτω στίχους για να καλυτερέψει ο καιρός – να αιθριάσει.
«Θεία, θεία, τυροθεία,
έβγα έξ’ και τέρεν τ’ άστρα
μεις εποίκαμε τ’ ευδίας
κι έρθεν η καλοκαιρία».
[Θεία, θεία, τυροθεία, | έβγα έξω να δεις τ’ άστρα
κάναμε εμείς την «ευδία» | και ήρθε καλοκαίρι.]
Ταυτόχρονα μάζευαν φιλοδωρήματα από τις παρχαρομάνες. Τότε ο καιρός άνοιγε και γινόταν καλοκαιρία.
Πηγή: Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού, εκδ. Μαλλιάρης/ pontos-news.gr