Ο ιστορικός ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στη Μελβούρνη ετοιμάζεται να ανοίξει εκ νέου τις πόρτες του στους πιστούς, για πρώτη φορά μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 2016, η οποία προκάλεσε σοβαρές ζημιές κυρίως στο εσωτερικό του ναού.
Με ιστορία 120 ετών από την ίδρυσή του, ο Ιερός Ναός του «Ευαγγελισμού της Θεοτόκου» στο προάστιο East Melbourne, υπήρξε για σχεδόν 60 χρόνια η μοναδική εκκλησία για Ελληνορθόδοξους πιστούς της Βικτώριας.
Ήταν η πρώτη ελληνορθόδοξη εκκλησία που ανεγέρθηκε στην πολιτεία και μάλιστα η δεύτερη σε όλη την Αυστραλία, μετά την Αγία Τριάδα του Σύδνεϋ.
Στο «Α’ Βιβλίο Πρακτικών της Κοινότητας» αναφέρονται λεπτομερή στοιχεία για τις προσπάθειες που κατέβαλαν τα τότε μέλη της Κοινότητας όσον αφορά στη συγκέντρωση των απαιτούμενων κεφαλαίων για την αγορά του οικοπέδου στο Εast Melbourne, την οικοδόμηση και τον εξοπλισμό του ναού. Σχετικά δημοσιεύματα για τη σημαντική αυτή κίνηση των Ελλήνων της Μελβούρνης υπάρχουν και στην αγγλόφωνη εφημερίδα «Argus».
Αρχικά, η εκκλησία λειτουργούσε σε σχολική αίθουσα (ή «δωμάτιο», όπως αποκαλείται στο Α’ Βιβλίο Πρακτικών) που νοίκιαζε η Κοινότητα στο Chalmers Church Hall, Gipps St, East Μelbourne. O πρώτος επίσημος ιερέας ήταν ο π. Αθανάσιος Καντόπουλος, ο οποίος αφίχθη στη Μελβούρνη μαζί με την οικογένειά του, στις 22 Ιουνίου 1898, ύστερα από αίτημα της Κοινότητας προς το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Σημειώνεται ότι πριν τον Καντόπουλο λειτούργησε στον ίδιο χώρο για την Κοινότητα ο ιερέας Δωρόθεος «Σάμιος» Μπακαλιάρος, ο οποίος αφίχθη στη Μελβούρνη τον Αύγουστο του 1897 και τέλεσε την πρώτη Θεία Λειτουργία στις 22 Αυγούστου 1897 (ημερομηνία η οποία θεωρείται σήμερα ως ημέρα ίδρυσης της ΕΟΚΜΒ). Παρέμεινε στη Μελβούρνη μέχρι το Νοέμβριο του 1897 και στη συνέχεια μετέβη στο Σίδνεϊ όπου συνέχισε να προσφέρει τις υπηρεσίες του στους εκεί ελληνορθόδοξους χριστιανούς.
Σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες για την ανέγερση της πρώτης ελληνορθόδοξης εκκλησίας της Μελβούρνης, έπαιξαν τρία βασικά μέλη της «Επιτροπής Εκκλησίας», οι Γρηγόριος Ματορίκος, Αντώνιος Λεκατσάς και Αλέξανδρος Μανιάκης. Η Επιτροπή συστήθηκε στη Γενική Συνέλευση της 7ης Μαρτίου 1898, που έγινε στο κατάστημα του Γ. Ματορίκου και αποτελείτο από οκτώ μέλη. Πρώτη δουλειά τους ήταν να επικοινωνήσουν με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και να ζητήσουν να σταλεί στην Αυστραλία ιερέας για την εκκλησία.
