Το χρονικό της επίσκεψης του Οικουμενικού Πατριάρχου στην Ιταλία

Στην Ιταλία (Βενετία) βρέθηκε πριν από λίγες ημέρες ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος για συνεορτάσει τα ονομαστήρια του Μητροπολίτου Ιταλίας και Μελίτης κ. Γενναδίου που ήταν συμφοιτητές στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης το 1961, δέκα χρόνια πριν κλείσει από τις Τουρκικές Αρχές.  Στη Βενετία ο Οικουμενικός Πατριάρχης συλλειτούργησε με τον Μητροπολίτη Ιταλίας και Μελίτης. Ακολουθεί αναλυτικά το χρονικό της επισκέψεως του Οικουμενικού Πατριάρχη. Ἡ Α.Θ. Παναγιότης, ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος, συνοδευόμενος ὑπό τοῦ Πανοσιολ. Μ. Συγκέλλου κ. Ἀμβροσίου, κατέφθασεν ἀεροπορικῶς κατά τήν μεσημβρίαν τῆς Τετάρτης 14ης Νοεμβρίου εἰς Βενετίαν, ἵνα παραστῇ αὐτοπροσώπως εἰς τά ἐπικείμενα ὀνομαστήρια τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ἰταλίας καί Μελίτης κ. Γενναδίου, συμφοιτητοῦ Αὐτοῦ ἐν Χάλκῃ, παρουσίᾳ καί τῶν λοιπῶν ἀποφοίτων αὐτῆς τοῦ Ἔτους 1961, Αἰδεσιμολογ. π. Θεοφάνους Νακοπούλου, κληρικοῦ εἰς τήν Ἀμερικήν ἐκ Καρδίτσης, καί τῶν Καθηγητῶν Βάλλα Σωτηρίου ἐκ Πάτμου καί Χαλκίτη Ἀριστείδου ἐκ Καλύμνου. Τόν Παναγιώτατον ὑπεδέχθησαν εἰς τόν Διεθνῆ Ἀερολιμένα τῆς Βενετίας ὁ Σεβ. Ποιμενάρχης μετά κληρικῶν συνεργατῶν αὐτοῦ, οἱ Ἐξοχ. κ.κ. Μάρκος Μπόλαρης, Ὑφυπουργός Ἐξωτερικῶν τῆς Ἑλλάδος, καί Ἄρχων Ἀλέξανδρος Ἀλεξανδρῆς, Πρέσβυς ἐ.τ. καί τ. Γενικός Πρόξενος τῆς Ἑλλάδος εἰς τήν Κωνσταντινούπολιν, καθώς καί ὁ Ἐλλογ. Καθηγητής κ. Χρῆστος Ἀραμπατζῆς, Πρόεδρος τῆς Ἐποπτικῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἰνστιτούτου Βυζαντινῶν καί Μεταβυζαντινῶν Σπουδῶν Βενετίας.
Τό ἑσπέρας τῆς ἰδίας ἡμέρας ὁ Παναγιώτατος ἐπεσκέφθη τό Ἑλληνικόν Ἰνστιτοῦτον, ἐπ’ εὐκαιρίᾳ τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς 70ῆς ἐπετείου ἀπό τῆς ἱδρύσεως αὐτοῦ. Τόν Πατριάρχην προσεφώνησαν ὁ κ. Πρόεδρος τῆς Ἐποπτικῆς καί ὁ κ. Ὑπουργός. Ὁ Παναγιώτατος κατά τήν ἀντιφώνησίν Του ἐξῇρε τήν σημασίαν τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἰνστιτούτου καί ηὐλόγησε τούς ἐργαζομένους ἐν αὐτῷ.
Κατά τάς ἑπομένας ἡμέρας ὁ Ὑψηλός Ἐπισκέπτης καί οἱ συνταξιῶται Αὐτοῦ, συνοδευόμενοι ὑπό τοῦ οἰκείου Ποιμενάρχου, προσεκύνησαν ὡρισμένα ἐκ τῶν ἡμετέρων ἱερῶν καί ὁσίων, τά περισσότερα ἐκ τῶν ὁποίων μετεφέρθησαν ἐξ Ἀνατολῆς κατά τήν περίοδον τῆς Δ’ Σταυροφορίας καί φυλάσσονται εἰς τήν Βενετίαν: τάς θαυματουργάς Εἰκόνας τῆς Θεοτόκου Νικοποιοῦ, Μεσοπαντητίσσης, Κωνσταντινουπόλεως (ψηφιδωτόν/μικρογραφίαν) καί Ὁδηγητρίας (ψηφιδωτόν κόγχης), καθώς καί ὡρισμένα ἐκ τῶν ἐπί τό πλεῖστον ὁλοσώμων ἱερῶν λειψάνων Ἁγίων Οἰκουμενικῶν Πατριαρχῶν καί ἄλλων Ἁγίων: Ἁγίου Εὐτυχίου Κωνσταντινουπόλεως (552-565, 577-582), Ἁγίου Εὐσταθίου Κωνσταντινουπόλεως (1020-1025), Ἁγίου Ἀθανασίου Α’ Κωνσταντινουπόλεως (1289-1293, 1304-1310), Τιμίου Προδρόμου (δάκτυλον) καί τοῦ πατρός αὐτοῦ Προφήτου Ζαχαρίου, Ἁγίου Πρωτομάρτυρος καί Ἀρχιδιακόνου Στεφάνου, Ἁγίου Ἀποστόλου Βαρθολομαίου, Ἁγίου Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου, Ἁγίου Ἰσιδώρου τοῦ ἐν Χίῳ, Ἁγίας Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης, Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου, Ἁγίας Παρθενομάρτυρος Λουκίας, Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήμονος, Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας, τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Βασιλείου τοῦ Μεγάλου (δεξιός καρπός), τόν προσωπικόν Σταυρόν εὐλογίας τοῦ Ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου, κ.ἄ.
Ἐπίσης, ὁ Παναγιώτατος ἐπεσκέφθη ἐθιμοτυπικῶς εἰς τήν ἕδραν αὐτοῦ τόν Σεβ. Ἀρχιεπίσκοπον Βενετίας κ. Francesco Moraglia, ὁ ὁποῖος φέρει τόν ψιλόν τίτλον τοῦ Πατριάρχου, ὅπως καί οἱ προκάτοχοι αὐτοῦ ἀπό τοῦ ἔτους 1451, καθώς καί τό ρωμαιοκαθολικόν Σεμινάριον τῆς πόλεως. Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος, μετά τῆς συνοδείας Αὐτοῦ, ἐπεσκέφθη τήν Ἱεράν Μονήν τοῦ Ἁγίου Λαζάρου τῆς ἐν Βενετίᾳ Ἀρμενικῆς Κοινότητος, ἔνθα ἑδρεύει τό Τάγμα τῶν Μεχιταριτῶν Πατέρων –πρῶτος Οἰκουμενικός Πατριάρχης ὁ ὁποῖος ἐπισκέπτεται τήν Ἀρμενικήν παροικίαν τῆς Βενετίας–, ἔνθα ἐγένετο δεκτός μετά πάσης τιμῆς ὑπό τοῦ ἐκ Κωνσταντινουπόλεως καταγομένου Ἀρχιεπάρχου, Σεβ. Ἀρχιεπισκόπου κ. Lévon Boghos Zékiyan, τῆς μοναστικῆς Ἀδελφότητος καί τῆς ἐν Βενετίᾳ Ἀρμενικῆς παροικίας. Ἐν συνεχείᾳ, ἡ Α.Θ. Παναγιότης καί οἱ σύν Αὐτῷ ἐπεσκέφθησαν τήν νῆσον Τorcello, ἕδραν τῆς πρό τοῦ μεγάλου Σχίσματος Ἐπισκοπῆς τῆς λιμνοθαλάσσης τῆς Βενετίας, καί ἐξεναγήθησαν ὑπό τῆς ὑπευθύνου ἀρχαιολόγου εἰς τούς διαφόρους χώρους, ἐν οἷς καί ἡ βυζαντινή Βασιλική τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου –πάλαι ποτέ Μητροπολιτικός Ναός (639)– ἔτι δέ καί ὁ σταυροειδής τρουλαῖος ναός τῆς Ἁγίας Φώσκας (9ος αἰών). Ἐν τέλει, ὁ Παναγιώτατος ἐπεσκέφθη τήν ἐκκλησίαν τοῦ Τιμίου Προδρόμου εἰς Bragora, ἔνθα οἱ πρῶτοι Ἕλληνες τῆς Βενετίας ἐτελοῦσαν τήν θείαν Λατρείαν, διά μικρόν χρονικόν διάστημα, μετά τήν ἅλωσιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, γενόμενος δεκτός μετά συγκινήσεως ὑπό τοῦ ἐφημερίου καί τῶν ἐνοριτῶν.
Τὸ ἑσπέρας τῆς 16ης Νοεμβρίου ὁ Παναγιώτατος, μετά τῆς συνοδείας Αὐτοῦ, μετέβη εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου εἰς Μέστρε Βενετίας, τῆς Μολδαβικῆς ἐνορίας τῆς πόλεως ταύτης, ἡ ὁποία ἱδρύθη ὑπό τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ἰταλίας καί Μελίτης κ. Γενναδίου, καί παρέστη, ἐν πληθούσῃ Ἐκκλησίᾳ, συμπροσευχόμενος κατά τήν ἀκολουθίαν τοῦ Μεγάλου Ἑσπερινοῦ, ἐπί τῇ μνήμῃ τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρός ἡμῶν Γενναδίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Ὁμολογητοῦ, καθ’ ὅν ἐχοροστάτησεν ὁ οἰκεῖος Ποιμενάρχης. Μετά τό πέρας τῆς ἀκολουθίας, ὁ αἰδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος π. Ἀνατόλιος Μπίτκα προσεφώνησεν τόν Παναγιώτατον, Ὅστις ἀντεφώνησεν καταλλήλως, ἐκφράζων τήν εὐαρέσκειάν Του τῷ Σεβ. Μητροπολίτῃ κ. Γενναδίῳ διά τήν ὑπ’ αὐτοῦ καρποφόρον ποιμαντικήν μέριμναν ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων, ἄνευ φυλετικῆς διακρίσεως, εἰς τήν Ἰταλικήν χερσόνησον καί τάς νήσους αὐτῆς, χειροτονῶν νέους θεολόγους κληρικούς καί ἱδρύων ἐνορίας, ναούς, μονάς καί σχολεῖα, πρός διακονίαν πάντων τῶν ἐν Ἰταλίᾳ καί Μελίτῃ Ὀρθοδόξων.
Κατά τήν πρωΐαν τῆς ἑπομένης, Σαββάτου, 17ης Νοεμβρίου, ὁ Πατριάρχης παρέστη συμπροσευχόμενος κατά τήν Θείαν Λειτουργίαν ἐν τῷ Μητροπολιτικῷ Ναῷ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τῶν Ἑλλήνων ἐν Βενετίᾳ, ἱερουργοῦντος τοῦ Μητροπολίτου Ἰταλίας καί Μελίτης κ. Γενναδίου, ἐπί τῇ μνήμῃ τοῦ προστάτου αὐτοῦ, Ἁγίου Γενναδίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Ὁμολογητοῦ, καθ’ ἥν τόν Θεῖον Λόγον ἐκήρυξεν ὁ Πανοσιολ. Ἀρχιμ. τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου κ. Εὐάγγελος Ὑφαντίδης, Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἰταλίας καί Μελίτης καί Ἱερατικῶς Προϊστάμενος τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ. Εἰς τό τέλος, τόν Παναγιώτατον προσεφώνησεν ἑορτίως ὁ Ποιμενάρχης, κατακλείων διά τῆς ἀκολούθου προσευχῆς: «Ὕψιστε Θεέ· κραταίωσον τόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην Βαρθολομαῖον, τόν Πατριάρχην τῆς Ἀγάπης, τοῦ διαλόγου καί τῆς ἑνότητος τοῦ Γένους καί τῆς Ὀρθοδοξίας, καί διατήρησον Αὐτόν ὑπό τήν ἄμαχόν Σου αἰγίδα! Εἰς πολλά ἔτη, Παναγιώτατε Πάτερ, Αὐθέντα καί Δέσποτα ἡμῶν!». Ἀντιφωνῶν ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος, ἀνεφέρθη μετά συγκινήσεως εἰς τόν ἑορτάζοντα Μητροπολίτην κ. Γεννάδιον, ἐπισημαίνων, μεταξύ ἄλλων, ὅτι «ὅλη ἡ ζωή του, μετά τήν ἀποφοίτησίν του ἀπό τήν Χαλκίτιδα τροφόν Σχολήν, εἶναι συνδεδεμένη μέ τήν Ἰταλίαν. Ἐδῶ ὑπηρέτησε τήν Ἐκκλησίαν εὐόρκως ὡς διάκονος, ὡς πρεσβύτερος καί ὡς βοηθός ἐπίσκοπος, καί ἀπό τοῦ ἔτους 1996 ὡς Μητροπολίτης Ἰταλίας. Λόγιος, μέ δύο διδακτορικούς τίτλους, προσέφερε πολλά εἰς τόν θεολογικόν διάλογον καί τόν “διάλογον τῆς ζωῆς” μέ τήν Ρωμαιοκαθολικήν Ἐκκλησίαν, μέ πιστότητα εἰς τήν παράδοσιν τῆς Ὀρθοδοξίας καί μέ ἀνοικτόν πνεῦμα πρός τούς λοιπούς Χριστιανούς. Προσηνής καί ποιμαντικός, πάντοτε εἰς τό πλευρόν τῶν πιστῶν, ἵδρυσε 50 νέας ἐνορίας εἰς τήν Ἐπαρχίαν του, τήν ὁποίαν διακονοῦν εὐλαβεῖς καί μορφωμένοι κληρικοί καί ἀξιόλογοι λαϊκοί συνεργάται. Μέγα ἐπίτευγμα τοῦ ἁγίου Ἰταλίας εἶναι ἡ ὑπογραφή τῆς σημαντικοτάτης διά τά καθ᾽ ἡμᾶς “Συμφωνίας” μεταξύ τοῦ Ἰταλικοῦ Κράτους καί τῆς ἐνταῦθα Μητροπόλεως τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Τά ὀνομαστήριά σας, ἅγιε Ἀδελφέ, ἀποτελοῦν δι᾽ ἡμᾶς τούς συνταξιώτας καί ὁμογαλάκτους ἀδελφούς εὐκαιρίαν διά ἔκφρασιν συναισθημάτων ἀγάπης καί ἐγκαρδίων ἑορτίων προσρήσεων. Ὁ πανοικτίρμων Κύριος νά σᾶς χαρίζῃ ὑγείαν κατ᾽ ἄμφω, καί νά σᾶς στηρίζῃ εἰς τό εὐλογημένον ἔργον σας».
Κατά τήν Θείαν Λειτουργίαν παρέστησαν συμπροσευχόμενοι ὁ Σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος Τελμησσοῦ κ. Ἰώβ, Μόνιμος Ἀντιπρόσωπος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου παρά τῇ ἐν Γενεύῃ Ἕδρᾳ τοῦ Παγκοσμίου Συμβουλίου Ἐκκλησιῶν, οἱ πλεῖστοι κληρικοί τῆς Μητροπόλεως Ἰταλίας καί Μελίτης, ὁ Σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος κ. Lévon Boghos Zékiyan, ὁ ἐφημέριος τῆς ἐν Βενετίᾳ Ἀγγλικανικῆς παροικίας καί Πρόεδρος τοῦ Συμβουλίου τῶν ἐν Βενετίᾳ Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν, ρωμαιοκαθολικοί κληρικοί ἐκπρόσωποι τῆς Συνόδου τῆς ἐν Ἰταλίᾳ Ἱεραρχίας, τῆς ἐν Βενετίᾳ Ἐκκλησίας, τῶν Μοναστικῶν Κοινοτήτων Bose, Ἁγίου Γεωργίου Maggiore ἐν Βενετίᾳ καί Ἁγίου Νικολάου ἐν Μπάρι, καθώς καί τοῦ Κινήματος τῶν Φοκολάρι, ὁ Ἐξοχ. Πρέσβυς τῆς Οὐκρανίας ἐν Ἰταλίᾳ μετά τῶν Γενικῶν αὐτοῦ Προξένων, Ἄρχοντες Ὀφφικιάλιοι τῆς Μητρός Ἐκκλησίας, μέ ἐπικεφαλῆς τόν Ἐξοχ. κ. Ἀλέξανδρον Ἀλεξανδρῆν ὡς ἐκπρόσωπον τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἰνστιτούτου Βυζαντινῶν καί Μεταβυζαντινῶν Σπουδῶν Βενετίας, ὁ Δήμαρχος Sarmede καί ὁ Ἀντιδήμαρχος Βενετίας, ὁ Ἀναπληρωτής Διευθυντής καί ὁ Ὑποδιευθυντής τοῦ ἐν Βενετίᾳ Ἀστυνομικοῦ Σώματος, ὁ Διευθυντής τῆς Χωροφυλακῆς τῆς Περιφερείας τῆς Βενετίας, ὁ Διευθυντής τῆς Δημοτικῆς Ἀστυνομίας Βενετίας, ὁ Διευθυντής τῆς Οἰκονομικῆς Ἀστυνομίας βορειοανατολικῆς Βενετίας, ὁ Νομικός Σύμβουλος τοῦ Κράτους, ὁ Πρόεδρος τοῦ Ἐλεγκτικοῦ Συνεδρίου τῆς Περιφερείας τοῦ Βένετο, Ἀξιωματικοί ἐκπρόσωποι τῶν Στρατιωτικῶν Σωμάτων ἐν Βενετίᾳ, ἡ Πρόεδρος καί ὁ Γραμματεύς τῆς Ὀμοσπονδίας Ἑλληνικῶν Κοινοτήτων καί Ἀδελφοτήτων Ἰταλίας, οἱ Πρόεδροι τῶν Ἑλληνικῶν Ὀρθοδόξων Κοινοτήτων Βενετίας καί Μιλάνου, ἐκπρόσωποι τῆς Ἑλληνικῆς Ὀρθοδόξου Κοινότητος Τεργέστης καί τῆς Ἑλληνικῆς Ὀρθοδόξου Ἀδελφότης ἐν Νεαπόλει, οἱ Ἕλληνες Πρόξενοι ἐν Βενετίᾳ, Μιλάνῳ, Τεργέστῃ, Ἀγκώνᾳ καί Μπάρι, οἱ Πρόξενοι τῶν Κρατῶν Βελγίου, Ἐσθονίας, Οὐρουγουάης, Κολομβίας, Λιθουανίας, Σερβίας καί Φιλιππίνων, ὁ Πρόεδρος τοῦ Διαθρησκειακοῦ Ἰνστιτούτου «Τίβερης» ἐν Ρώμῃ, οἱ Πρόεδροι τῶν τριῶν ἀρχαιοτέρων Φιλανθρωπικῶν Συλλόγων τῆς Βενετίας: Κάρμινι, Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου καί Ἁγίου Θεοδώρου, κ.ἄ., ὡς καί πλῆθος πιστῶν –μία πραγματική λαοθάλασσα, κυρίως ἐκ Βενετίας καί Παδούης–, πρός οὕς ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος ἐπεδαψίλευσε τήν Πατριαρχικήν Αὐτοῦ εὐλογίαν καί διένειμεν ἱερά ἐνθύμια.
Ἐν συνεχείᾳ, ὁ Πατριάρχης ἡμῶν συνήντησεν εἰς τήν Αἴθουσαν τοῦ Θρόνου τόν ἱερόν Κλῆρον τῆς Μητροπόλεως Ἰταλίας καί Μελίτης, πρός ὅν ἀπηύθυνε συγχαρητηρίους λόγους διά τό ἐπιτελούμενον ὑπ’ αὐτοῦ ποιμαντικόν ἔργον, τῇ καθοδηγήσει τοῦ Ποιμενάρχου του, κατόπιν δέ ηὐλόγησε τό παρατεθέν πρός τιμήν Αὐτοῦ ἑόρτιον ἄριστον. Τό ἑσπέρας τῆς ἰδίας ἡμέρας ἡ ἱστορική Κοινότης τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλλήνων Βενετίας παρέθεσε δεῖπνον πρός τιμήν τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καί τοῦ ἑορτάζοντος αὐτῆς Ποιμενάρχου. Τόν Πατριάρχην προσεφώνησαν ὁ κ. Πρόεδρος καί τό νεώτερον εἰς ἡλικίαν μέλος αὐτῆς, Αὐτοῦ ἀντιφωνήσαντος καταλλήλως.
Κατά τήν πρωΐαν τῆς 18ης Νοεμβρίου ἡ Α.Θ. Παναγιότης ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης μετέβη ἐν Γενεύῃ. Ἔληξεν οὕτω, χάριτι Θεοῦ, μία ἀκόμη Ποιμαντική Περιοδεία τῆς Α.Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου εἰς τήν θεόσωστον ἐπαρχίαν Ἰταλίας καί Μελίτης, καί δή ἐν Βενετίᾳ, ἔνθα ἡ ἕδρα τῆς Ὀρθοδόξου ταύτης Μητροπόλεως, καθ’ ἥν Οὗτος ἔσχε τήν εὐκαιρίαν τῆς ἐκ τοῦ σύνεγγυς πνευματικῆς ἐνισχύσεως τοῦ διαβιοῦντος ἐκεῖ ποιμνίου τῆς Μητρός Ἐκκλησίας ἀλλά καί τοῦ ποιμαντικοῦ ἐν αὐτῇ ἔργου, ἐπιστρέψας εἰς τά ἴδια ἐν δοξολογίᾳ τοῦ ζῶντος Θεοῦ καί ἀναμονῇ ἑπομένου Πατριαρχικοῦ προσκυνήματος εἰς τήν εὐλογημένην ταύτην Μητρόπολιν.