Ολοκληρώθηκε την περασμένη Πέμπτη 7 Ιουλίου η ιστορική 46η Κληρικολαϊκή Συνέλευση της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, που συνέπεσε με τα εκατό χρόνια λειτουργίας της. Το ενδιαφέρον ήταν έντονο, η συμμετοχή αθρόα και ελπιδοφόρα για το μέλλον του ελληνισμού και της Ορθοδοξίας στην Αμερική, και κατά τη διάρκειά της θεσμοί,, οργανισμοί και παράγοντες της ομογένειας μοιράστηκαν την πρόοδο και το όραμά τους για τα επόμενα 100 χρόνια.
- Της Δέσποινας Σωτηρίου
Στην ομιλία του, ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος είπε: «Μερικοί θα μπορούσαν να πουν ότι οι εργασίες αυτού του Εκατονταετούς Κληρικολαϊκού Συνεδρίου ολοκληρώθηκαν. Αλλά σας λέω ότι η προσπάθεια μόλις ξεκίνησε. Συγκεντρωθήκαμε σε αυτό το Συνέδριο σε μια εργασία εξερεύνησης: αναλογιζόμενοι την κληρονομιά του παρελθόντος μας, θα εμπλακούμε στην ανανέωση στην τρέχουσα στιγμή μας και σφυρηλατώντας ακόμη ισχυρότερους δεσμούς ενότητας για το μέλλον μας. Ως κοινότητα, είμαστε τόσο διαφορετικοί όσο καμία άλλη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρέπει να το κατέχουμε αυτό και να μην του επιτρέψουμε να μας κατέχει».
Στην Αγία και Ιερά Σύνοδο στο Φανάρι
Μάλιστα έκλεισε την Συνέλευση με την ανακοίνωση ό,τι θα είναι μέλος της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου τη νέα Συνοδική Περίοδο που ξεκινά από τη 1η Σεπτεμβρίου
Ο Σεβασμιώτατος ανακοίνωσε την πρόσκλησή του από τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο να συμμετάσχει στην Αγία και Ιερά Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης για το ερχόμενο έτος, αρχής γενομένης από τον Σεπτέμβριο.
«Με τιμά βαθιά η απόφαση του Παναγιωτάτου. Γνωρίζω επίσης πλήρως ότι αυτή η πρόσκληση συμμετοχής στη Σύνοδο αντανακλά τη σημασία που αποδίδει ο Οικουμενικός Πατριάρχης στην Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή, η οποία ξεκινά τη δεύτερη εκατονταετηρίδα της στην Αμερική, ενωμένη με τη Μητέρα Εκκλησία», είπε ο Αρχιεπίσκοπος.
Αν και είναι η πρώτη φορά που ο Σεβασμιώτατος θα βρεθεί στη Σύνοδο με την ιδιότητα του Αρχιεπισκόπου Αμερικής, έχει υπηρετήσει στο παρελθόν ως μέλος ως Μητροπολίτης Προύσης.
Η οικονομική επιτροπή
Η Οικονομική Επιτροπή ανακοίνωσε επίσης ότι η Αρχιεπισκοπή πέτυχε οικονομική σταθερότητα, με τα έσοδα να ξεπερνούν τις δαπάνες από το 2018 έως το 2021 και να υπάρχουν και να λειτουργούν δημοσιονομικοί έλεγχοι. Οι έλεγχοι δαπανών και η χρηματοδότηση του νόμου CARES – αναμενόμενα 6 εκατομμύρια δολάρια από τα οποία θα μοιραστούν με Μητροπόλεις και ενορίες – επέτρεψαν στην Αρχιεπισκοπή να διαχειριστεί την πανδημία, τηρώντας παράλληλα τις προτεραιότητές της. Επιπλέον, ως απάντηση στην πανδημία, 2,4 εκατομμύρια δολάρια σε κονδύλια ΣΔΙΤ μοιράστηκαν με ενορίες το 2020, ενώ 2 εκατομμύρια δολάρια μοιράστηκαν με Μητροπόλεις το 2021. Το Ταμείο Αρωγής της Αρχιεπισκοπής Covid-19 παρείχε πάνω από 600.000 δολάρια σε οικονομική βοήθεια σε 350 άτομα και οικογένειες, ενώ παράλληλα δόθηκαν 450.000 δολάρια σε ενοριακή βοήθεια.
Η Επιτροπή ανέφερε ότι συγκεντρώθηκαν συνολικά 1,1 εκατ. δολ. από την Αρχιεπισκοπή ως μέρος της Ελληνικής Αντιπυρικής Αντιμετώπισής της το 2021, η οποία, σε συνεργασία με την IOCC, υποστηρίζει τις άμεσες και μακροπρόθεσμες ανάγκες των πληγέντων. Το Ταμείο Αρωγής GOARCH Ukraine, το οποίο επίσης ξεκίνησε ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος τον Μάρτιο του 2022 στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχει συγκεντρώσει 925.000 δολάρια μέχρι σήμερα.
Ο νέος καταστατικός χάρτης
Υπενθυμίζεται μάλιστα ότι πραγματοποίθηκε ειδική συνεδρία με θέμα: «Το Όραμα της Δεύτερης Εκατονταετηρίδας: Η Χάρτα της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής»,
Στην ομιλία του ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος σημείωσε ότι πρέπει να εξετασθεί και να αποφασιστεί ποια θα είναι τα επόμενα βήματά τους καθώς προχωρούν με ορίζοντα τα επόμενα εκατό χρόνια της Εκκλησίας της Αμερικής και αναφέρθηκε ιδιαίτερα στις ανάγκες που οδηγούν στην έκδοση νέου Καταστατικού Χάρτη.
«Ο αγαπημένος μας Οικουμενικός Πατριάρχης αναγνώρισε την ανάγκη βελτίωσης του τρέχοντος κυβερνητικού κειμένου της Εκκλησίας μας εδώ στην Αμερική – δεδομένου ότι είμαστε όλοι υπό τη σκέπη, την προστασία και τη φροντίδα της Μητέρας Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης ως πνευματικοί γιοι και κόρες Της. Και γι’ αυτό είμαστε ευχαριστημένοι από την αρχή με την επιθυμία του Οικουμενικού Πατριαρχείου να μας χορηγήσει έναν νέο Χάρτη», ανέφερε και πρόσθεσε: «λάβαμε αυτή την είδηση με πολλή χαρά και καταλάβαμε ότι ήταν ένα δώρο από ψηλά – μια ιδιαίτερη ευκαιρία να αναπροσανατολίσουμε την Αρχιεπισκοπή μας με ένα νέο όραμα, το οποίο θα εκφραζόταν σε ένα νέο καταστατικό. Φυσικά, αυτό θα γινόταν σε πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης και συνεργασίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο – με ισότιμη συμμετοχή και εκπροσώπηση και από τις δύο πλευρές. Και είμαι βέβαιος ότι αυτό μπορούν να το επιβεβαιώσουν και οι αδελφοί μου ιεράρχες της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου».
Τα εμπόδια
Ωστόσο, ο Σεβασμιώτατος δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα εμπόδια που έχουν προκύψει και το ζήτημα της εκπόνησης νέου Συνταγματικού Χάρτη δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί.
«Θα ήθελα να θίξω μερικά πολύ βασικά και ξεκάθαρα γεγονότα που έχουν συμβεί, ώστε να ξεκαθαρίσω τυχόν παρεξηγήσεις. Η αρχική πρόθεση της έρευνας και του ερωτηματολογίου ήταν να αποτελέσει εργαλείο για την καλύτερη εκτίμηση των επιθυμιών και των προσδοκιών των ευσεβών πιστών μας, οι οποίοι αποτελούν το πλήθος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής μας. Χωρίς αυτή τη ζωτική συμβολή και ανατροφοδότηση, δεν θα μπορούσαμε να χαράξουμε μια πορεία για την Αρχιεπισκοπή μας, η τροχιά της οποίας θα αντικατοπτρίζει κατάλληλα τις ανάγκες του λαού μας. Ποτέ δεν προοριζόταν να είναι υποχρεωτικό. Αλλά στο τέλος, δυστυχώς γέμισε από διαμάχες και διχασμούς. Γι’ αυτό έχει πλέον αποσυρθεί, για να κατευνάσει τυχόν αυξανόμενες εντάσεις ή αυξανόμενες παρεξηγήσεις που θα ήταν επιζήμιες για τη συνολική πνευματική ευημερία των πιστών μας. Γιατί δεν είναι στόχος μας να διασπάσουμε την ενότητα του Σώματος του Χριστού στην Αμερική ή να εμποδίσουμε τη λειτουργία της Αρχιεπισκοπής και των Μητροπόλεων της».
Η απόφαση του Φαναρίου
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην αναστολή του χάρτη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο τον Οκτώβριο του 2020. «Θα ήθελα να γνωρίζετε ότι λόγω της πανδημίας του COVID-19, η πρόοδος σε έναν νέο χάρτη ήταν πολύ δύσκολη και καθυστερημένη λόγω των αρνητικών επιπτώσεων του ο κορωνοϊού στον κόσμο. Γι’ αυτό αποφασίσαμε τώρα να ζητήσουμε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο την επαναφορά του καταστατικού, αφού είναι σαφές ότι δεν θα έχουμε ολοκληρωμένο κείμενο μέχρι την επόμενη Κληρικολαϊκή Συνέλευση το 2024. Πράγματι, είναι πολύς χρόνος για να να είναι χωρίς να έχουμε καταστατικό, παρόλο που δεν το παραβιάσαμε ποτέ, ακόμη και όταν είχε ανασταλεί. Η μόνη παραβίαση που κίνησα προσωπικά ήταν η σύγκληση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου τουλάχιστον είκοσι πέντε φορές τα τελευταία τρία χρόνια (αντί της συνήθους πρακτικής δύο φορές το χρόνο, όπως αναφέρει ο καταστατικός χάρτης)».
Τα επόμενα βήματα
Κλείνοντας ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος αναφέρθηκε στα επόμενα βήματα τα οποία αναμένονται να γίνουν για την ολοκλήρωση της έκδοσης του νέου Συνταγματικού Χάρτη της Αρχιεπισκοπής.
Σύμφωνα με αυτά αναμένεται ενημέρωση από το Οικουμενικό Πατριαρχείο εάν όντως θα επαναφέρουν τον προηγούμενο χάρτη.
Στη συνέχεια, θα ληφθεί ενημέρωση από το Φανάρι για τη δημιουργία μικτής επιτροπής για τον καταστατικό χάρτη, προκειμένου να συνταχθεί και να αναθεωρηθεί νέο κείμενο.
Θα ακολουθήσει απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου αναφορικά με το εάν η διαδικασία αναθεώρησης του χάρτη θα συνεχιστεί από εκεί που είχε σταματήσει προηγουμένως, όταν τέθηκε σε αναστολή τον Οκτώβριο του 2020, ή εάν η όλη διαδικασία θα ξεκινήσει εκ νέου. «Τέλος, το Οικουμενικό Πατριαρχείο θα χρειαστεί να διευκρινίσει εάν θα εμπλακούμε στην πλήρη αναθεώρηση ολόκληρου του καταστατικού ή αν απλώς θα αναθεωρήσουμε ορισμένα σημεία του», κατέληξε ο Σεβασμιώτατος.