Η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτης, μετά την πανηγυρική τρισαρχιερατική Θεία Λειτουργία του Πολιούχου Ηρακλείου, Αγ. Μεγαλομάρτυρος Μηνά, διοργάνωσε την Πέμπτη 11 Νοεμβρίου και την Παρασκευή 12 Νοεμβρίου 2021, Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα: «Η Παλλιγγενεσία του Έθνους. Τότε και σήμερα. 1821-2021», με αφορμή την Επέτειο των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως.
Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, σεβόμενο τα υγειονομικά μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας του κορωνοιού.
Το Συνέδριο αναπτύχθηκε σε πέντε ενότητες. Ομίλησαν εικοσιτρείς (23) Καθηγητές Πανεπιστημίου και άλλοι διακεκριμένοι επιστήμονες-μελετητές, ολοκληρώθηκε και κατέληξε στα παρακάτω συμπεράσματα:
- Η Επανάσταση του ΄21 υπήρξε γεγονός εθνικό και διεθνές, διότι δημιούργησε το πρώτο εθνικό κράτος στα Βαλκάνια.
- Τους αγώνες του 1821 ενέπνεε η Ορθόδοξη πίστη και επηρέασε την επανάσταση στο διάσπαρτο ελληνισμό των Βαλκανίων, της Μικρασιατικής χερσονήσου, αλλά και της Κύπρου.
- Τον απελευθερωτικό αγώνα στήριξαν με ηρωισμό και αυτοθυσία τα Μοναστήρια μας και ο ιερός Κλήρος, θυσιάζοντας στο βωμό της ελευθερίας τη ζωή τους και όλα τα υλικά αγαθά τους.
- Οι Νεομάρτυρες και οι Εθνομάρτυρες με τις θυσίες τους, που εδράζονται στην βιωματική, αποκαλυπτική και εμπειρική πίστη, ενίσχυσαν την εν Χριστώ ελευθερία και το αγωνιστικό φρόνημα των αδελφών τους.
- Στα Συντάγματα της Επιδαύρου του 1821 και στους Αρμένους της Κρήτης το 1822, Έλληνες ορίζονται και ονομάζονται μόνο όσοι είναι χριστιανοί.
- Η Ελληνική Επανάσταση, υπό την επίδραση των ιδεολογικών ρευμάτων της Δύσης και του Διαφωτισμού, σηματοδοτεί το τέλος των αυτοκρατοριών και την ενίσχυση και ενδυνάμωση του εθνικού-κρατικού ιδεώδους.
- Οι προσωπικότητες: των ιερομαρτύρων Οικουμενικών Πατριαρχών, Κυρίλλου Λουκάρεως και Γρηγορίου Ε΄, του Πατριάρχου Αλεξανδρείας Μελετίου Πηγά, αλλά και πολλών άλλων εκκλησιαστικών ανδρών, αποδεικνύουν, επίσης, την αδιάρρηκτη σχέση της Εκκλησίας με το 1821.
- Το Κρητικό 1821, παρ’ όλες τις δυναμικές και αιματοβαμμένες εξεγέρσεις σ’ όλη τη Μεγαλόνησο, δεν οδήγησε στην ένωση της Κρήτης με το πρώτο Ελληνικό Κράτος.
- Οι μεγάλες εξεγέρσεις στην Κρήτη, έδωσαν το έναυσμα για την εξύμνησή τους από την λόγια ποίηση, από την εκκλησιαστική μουσική και από τον δημοτικό ποιητικό λόγο της κρητικής διαλέκτου, ο οποίος αποτυπώνει και τεκμηριώνει τα γεγονότα. Η ενδελεχέστερη μελέτη τους θα διαφωτίσει ακόμη περισσότερο τα γεγονότα της εποχής.
- Για το Συνέδριο, το ζητούμενο είναι να διαφυλαχθεί και να συνεχισθεί ο πολιτισμός και η πνευματική παράδοση της Ελλάδας, των Ελλήνων και του Ελληνισμού, σ’ έναν κόσμο που διαρκώς μεταβάλλεται, και μάλιστα ραγδαία, κατά τον 21ο αιώνα.