Στην ιστορικότητα της Μονής Αγκαράθου και άλλων ιστορικών Μοναστηριών της Κρήτης, χαρακτηρίζοντάς τα, άσβεστους φάρους της Ορθοδοξίας με σημαντική διαχρονική συμβολή και ρόλο στον Πολιτισμό, ιστορία, παιδεία, στην κοινωνία, στους Εθνικούς αγώνες για την Ελευθερία, αναφέρθηκαν ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κκ Ειρηναίος και ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, μιλώντας σήμερα στο διήμερο επιστημονικό συμπόσιο με θέμα : “Η Μονή Αγκαράθου στα χρόνια της Βενετοκρατίας”. Το συμπόσιο που άρχισε σήμερα στο πολιτιστικό συνεδριακό κέντρο του Δήμου Ηρακλείου, παρουσία εκπροσώπων της Ιεραρχίας, κλήρου ,της Περιφέρειας Κρήτης, Φορέων, πανεπιστημιακών-ερευνητών καί πολιτών, οργανώνεται από την Αρχιεπισκοπή και την Περιφέρεια Κρήτης. Στό συμπόσιο ως ομιλητές συμμετέχουν έγκυροι επιστήμονες-ερευνητές φωτίζοντας όλες τις ιστορικές πτυχές του συνεδρίου, το οποίο γίνεται για την ανάδειξη της ιστορίας και του σημαντικού ρόλου της Μονής Αγκαράθου, ύστερα μάλιστα και από την αποκάλυψη τού ιστορικού λαβάρου της Μονής. Το άγνωστο μέχρι τώρα λάβαρο, που αναδείχθηκε πρόσφατα έπειτα από έρευνα στο Ιστορικό Αρχείο Κυθήρων, πιστοποιήθηκε πως ανήκε στη Μονή Αγκαράθου και υψώθηκε από τον Μελέτιο Καλλονά, ιερομόναχο της, καθώς και από μέλη της οικογένειάς του, κατά τη νικηφόρο για τους Βενετούς, ιστορική μάχη ανακατάληψης του Καστελλίου Τεμένους το 1647.Μάλιστα αύριο Κυριακή 13 Οκτωβρίου, στην Ιερά Μονή Αγκαράθου, θα τελεσθεί Πανηγυρική Θεία Λειτουργία, επί τη μνήμη του Αγίου Μελετίου Πηγά, Πατριάρχου Αλεξανδρείας, μετά το πέρας της οποίας θα γίνει η παρουσίαση της σύγχρονης αναπαράστασης του ιστορικού λαβάρου της Μονής.
Στ. Αρναουτάκης: Προτεραιότητα μας η διατήρηση και ανάδειξη τής ιστορικής και θρησκευτική μας παράδοσης.
Ο Περιφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης στον χαιρετισμό του στο συνέδριο αφού καλωσόρισε όλους, ανάφερε μεταξύ άλλων, ότι, τα ιστορικά μοναστήρια της Κρήτης και βεβαίως η Μονή της Αγκαράθου, με το ιδιαίτερο ιστορικό της φορτίο, με το ανεξίτηλο θρησκευτικό της φως, συμβάλλουν καθοριστικά στην καθιέρωση της Μεγαλονήσου, ως φάρου της Ορθοδοξίας. Ο κ Αρναουτάκης αναφερόμενος, στην ιστορικότητα και τον ρόλο της Μονής, τόνισε: «Η Μονή Αγκαράθου διαδραματίζει ξεχωριστό ρόλο σε μια πνευματική και ιστορική διαδρομή που ξεκίνησε πάνω στα βήματα του Αποστόλου Παύλου και συνεχίστηκε μέσα από το βίο και τη διαδρομή πολλών ιερών προσώπων. Σε αυτό το μοναστήρι, στην καρδιά της Κρήτης σπουδαίες προσωπικότητες της Ορθοδοξίας δίδαξαν στον κόσμο την ορθόδοξη πίστη. Από τον Πατριάρχη Κύριλλο Λούκαρη και τον Πατριάρχη Μελέτιο Πηγά, μέχρι τους σύγχρονους φωτισμένους ιεράρχες το μοναστήρι αποτελεί φυτώριο παιδείας και πνευματικότητας. Ένα μοναστήρι που σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους, όπως η περίοδος της Βενετοκρατίας, η περίοδος των Οθωμανών, αλλά και αργότερα κατά την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στους διαχρονικούς αγώνες του Ελληνισμού για Ελευθερία. Η ιστορία της Κρήτης, στενά συνδεδεμένη με τον Χριστιανισμό και την Ορθοδοξία μετουσιώνεται σε μια μαγευτική εικόνα μέσα από τις ανακαινισμένες εγκαταστάσεις του μοναστηριού της Αγκαράθου, μέσα από τις προθήκες της έκθεσης των εκκλησιαστικών κειμηλίων, όπως το λάβαρο του Κρητικού πολέμου. Μέσα σε αυτό το μοναστήρι ο επισκέπτης, ο προσκυνητής ταξιδεύει από τα χρόνια του Αποστόλου Παύλου και του Επισκόπου Τίτου, και καταλήγει στη σημερινή Κρήτη, τη γεμάτη με τις βυζαντινές εκκλησίες και τα λαμπρά μοναστήρια. Δημιουργείται έτσι για τον τόπο μας μια σημαντική άυλη πολιτιστική κληρονομιά, την οποία στην Περιφέρεια Κρήτης συντηρούμε και αναδεικνύουμε. Έχουμε για το λόγο αυτό εντάξει στο στρατηγικό μας σχέδιο για τον τουρισμό την ενίσχυση του εκκλησιαστικού τουρισμού, χρηματοδοτούμε επιπλέον έργα συντήρησης και ανάπλασης εκκλησιαστικών μνημείων, συμβάλλοντας στην προσπάθεια της τοπικής εκκλησίας.»
Κλείνοντας την ομιλία του ο Περιφερειάρχης έδωσε συγχαρητήρια στην οργανωτική επιτροπή του επιστημονικού συμποσίου και σε όλους τους συμμετέχοντες, τονίζοντας πως για την Περιφέρεια Κρήτης η διατήρηση της ιστορικής και θρησκευτικής μας παράδοσης αποτελεί σημαντική προτεραιότητα, μια προτεραιότητα που υπηρετείται σήμερα σε αυτό το σημαντικό συμπόσιο.
Οι συμμετέχοντες ομιλητές στο επιστημονικό συμπόσιο
Χρύσα Μαλτέζου, Πασχάλης Κιτρομηλίδης (ομιλητές- προεδρείο), με συντονίστριες τίς Χρύσα Μαλτέζου (Ακαδημαίκο, π.Δντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και μεταβυζαντινών σπουδών Βενετίας),Μαρία Πατραμάνη (Δρ ιστορίας, Δ/ντρια Πειραματικού Λυκείου Ηρακλείου). Ομιλητές: Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, Ὁ ἀγκάραθος καὶ τὰ φυτωνύμια τῆς Κρήτης, Ἐμμανουὴλ Χαλκιαδάκης, Ἀγκάραθος: τὸ πρῶτο τῆ τάξει μοναστήρι τῆς Κρήτης. Προεδρεῖο: Μαρία Κωνσταντουδάκη, Θεοχάρης Δετοράκης. Ομιλητές:Μαρία Γ. Πατραμάνη, Ἡ μονὴ Ἀγκαράθου, τὸν καιρὸ τοῦ Κρητικοῦ Πολέμου,Γιάννης Μαυρομάτης, Ἡ διαθήκη τοῦ ἡγουμένου τῆς Ἀγκαράθου Μελετίου Καλλονᾶ,Νίκος Ψιλάκης, Ἡ μαρτυρία τοῦ τοπίου:Ἀναζητώντας τὴ θέση τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Σκαλωτοῦ.Προεδρεῖο: Ἀναστασία Παπαδία-Λάλα, Χριστόφορος Χαραλαμπάκης.Ομιλητες:Θεοχάρης Δετοράκης, Τὰ φιλολογικά ἔργα τοῦ Μελετίου Πηγᾶ. Γενικές παρατηρήσεις:Πασχάλης Κιτρομηλίδης, ὁ Κύριλλος Λούκαρις ὡς ἐκκλησιαστικός ἡγέτης.Προεδρεῖο: Μαρία Γ. Πατραμάνη, Γιάννης Μαυρομάτης,Ομιλητές:Μαρία Κωνσταντουδάκη-Κιτρομηλίδου, Εἰκόνες καὶ γλυπτὰ στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἀγκαράθου: ἡ σημασία τους γιὰ τὴν τέχνη τῆς Κρήτης τῆς βενετικῆς περιόδου,Ἀναστασία Παπαδία-Λάλα, Ἡ μονὴ Ἀγκαράθου (16ος-17ος αι.). Θεσμικὲς λειτουργίες καὶ κοινωνικὲς σχέσεις, μὲ βάση βενετικὲς πηγὲς.Νικόλαος Γιγουρτάκης, Τὸ κάστρο τοῦ Τεμένους στὰ χρόνια τοῦ Κρητικοῦ Πολέμου,Ἔφη Ψιλάκη, Μιὰ ἀπεικόνιση τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἀγκαράθου σὲ ἀργυρὸ δίσκο τοῦ 1765.
Στην έναρξη του συνεδρίου από πλευράς Περιφέρειας μαζί με τον Περιφερειάρχη Σταύρο Αρναουτάκη, συμμετείχαν ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε Ηρακλείου Νίκος Συριγωνάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης Λάμπρος Βαμβακάς, ο Εντεταλμένος σύμβουλος Πολιτισμού Κώστας Φασουλάκης, ο Περιφερειακός σύμβουλος Νίκος Σκουλάς.
