Για μία ακραία απόφαση «της Εκκλησίας της Ρωσίας, του Πατριαρχείου της Μόσχας», να διακόψει την ευχαριστιακή Κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με τη Μητέρα Εκκλησία, έκανε λόγο ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στην ομιλία του, στο Ι.Βατοπαιδινό Μετόχιο του Αγίου Ανδρέα, στον Γαλατά.
Μετά τη θεία λειτουργία κατά την οποία χοροστάτησε, (Πέμπτη, 13 Δεκεμβρίου), ημέρα κατά την οποία τιμάται, μη Ιερά Μνήμη του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου και πανηγυρίζει η ρωσόφωνη παροικία της Πόλεως, ο Παναγιώτατος μίλησε στους πιστούς.
Αξιοσημείωτο είναι ότι για πρώτη φορά καυτηρίασε την εν λόγω απόφαση της Ρωσικής Εκκλησίας για τη διακοπή της ευχαριστιακής Κοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
«Αυτή την φορά που ευρίσκομαι, όπως κάθε χρόνο τέτοια ημέρα, ανάμεσά σας, αγαπητά μου παιδιά, γνωρίζω ότι υπάρχει διάχυτος μία ανησυχία και ένα δίλημμα μεταξύ σας. Θα είμαι ειλικρινής μαζί σας, είμεθα μία οικογένεια, είμαι ο πατέρας σας και είστε τα πνευματικά μου τέκνα. Αυτή η ανησυχία και αυτό το δίλημμά που επικρατεί μέσα στη ρωσική παροικία της Πόλεως μας και γενικά της χώρας της Τουρκίας οφείλεται στην ακραία απόφαση της Αγιωτάτης Εκκλησίας της Ρωσίας, του αδελφού Πατριαρχείου της Μόσχας, να διακόψει την ευχαριστιακή Κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, δηλαδή με τη Μητέρα του Εκκλησία. Και μπορεί να έχουμε διαφορές απόψεων ως προς διάφορα προβλήματα που απασχολούν σύνολον την Ορθόδοξον Εκκλησίαν, αυτό είναι ανθρώπινον και είναι δημοκρατικόν, αλλά το να διακόπτωμεν την ευχαριστιακήν κοινωνίαν ως μοχλόν πιέσεως και ως εξαναγκασμόν για να συμφωνήσουν και οι άλλοι με τις απόψεις μας, αυτό είναι απαράδεκτο. Είμαι βέβαιος ότι σύντομα η αδελφή Εκκλησία της Ρωσίας θα μετανοήσει γι’ αυτήν την ακραία απόφασή της».
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Παναγιώτατος επεσήμανε:
«Όταν λέγη η αδελφή Εκκλησία της Ρωσίας να μην εκκλησιάζεστε, να μην εξομολογήστε, να μην κοινωνείτε στους Ναούς που είναι υπό το Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως, σας δημιουργεί ένα συνειδησιακό πρόβλημα. Να μην ακούτε, να μην έχετε καμιάν ανησυχίαν, διότι ο δικός σας ποιμήν, ο δικός σας πνευματικός Πατέρας εδώ στην Τουρκία, είναι ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης»
Τους προέτρεψε δε να εκκλησιάζωνται, τόσο στο Μετόχι του Αγίου Ανδρέου, που έχει παραχωρηθεί προς εξυπηρέτηση της ρωσοφώνου Κοινότητος της Πόλεως, όσο και σε κάθε Ορθόδοξο Ναό στην Τουρκία.
Ο Πατριάρχης, εξήγησε ότι τέτοιες λυπηρές καταστάσεις δημιουργούνται όταν στα δικαιοδοσιακά, τα καθαρώς εκκλησιολογικά και Κανονικά πράγματα της Εκκλησίας, αναμειγνύωνται ο εθνικός και ο φυλετικός παράγοντας. Υπογράμμισε, μάλιστα, ότι ο εθνοφυλετισμός καταδικάστηκε, σε Σύνοδο που πραγματοποιήθηκε το 1872 στην Κωνσταντινούπολη, ως αίρεση.
«Οι Κανόνες της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας λένε ότι σε κάθε πόλη πρέπει να υπάρχει ένας Επίσκοπος, ο οποίος είναι ο πνευματικός πατέρας όλων των πιστών, όλων των Ορθοδόξων που ζουν σε αυτή την πόλη, ανεξαρτήτως του γεγονότος αν είναι Έλληνες, Ρώσοι, Ρουμάνοι, Ουκρανοί και ούτω καθεξής. Αυτό εφαρμόζουμε εδώ στην Κωνσταντινούπολη. Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως είναι ο Ποιμενάρχης για τους Έλληνες, για τους Ρώσους, όπως εδώ, για τους Ρουμάνους, στους οποίους δώσαμε μία Εκκλησία και εγώ παρακάλεσα τον Πατριάρχη Ρουμανίας και έστειλε ιερέα να τους λειτουργεί στη γλώσσα τους, για τους Βούλγαρους που ζουν στην Πόλη. Όλοι είναι παιδιά του Οικουμενικού Πατριάρχου. Όχι οι Βούλγαροι της Πόλεως να είναι υπό τον Πατριάρχη Βουλγαρίας, οι Ρώσοι εδώ να είναι υπό τον Πατριάρχη Ρωσίας, αυτά δεν είναι ορθόδοξα πράγματα, δεν είναι κανονικά και δεν είναι εκκλησιολογικά.
Εμείς εδώ οι Ορθόδοξοι στην Κωνσταντινούπολη, όσοι είμαστε, όποιοι είμαστε, όποια και είναι η εθνική μας καταγωγή και προέλευσις, είμεθα μία οικογένεια η οποία τελεί υπό τον Αρχιεπίσκοπον και Ποιμενάρχην Κωνσταντινουπόλεως που είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης».
Στην ομιλία του, μεταξύ άλλων, υπενθύμισε ότι οι ρώσοι ορθόδοξοι αδελφοί μας πήραν το βάπτισμα και την χριστιανική πίστη από την Κωνσταντινούπολη και η Εκκλησία της Ρωσίας πήρε, τον 16ο αιώνα, την αυτοκεφαλίαν και την Πατριαρχικήν αξίαν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
«Και σήμερα, υπό τας παρούσας συνθήκας, εμείς από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, από την Μητέρα Εκκλησία και των ρώσων Ορθοδόξων, στέλνουμε προς αυτούς, εις την Ρωσίαν και όπου αλλού βρίσκονται διεσπαρμένοι στον υπόλοιπο κόσμο, την ευχήν και την ευλογίαν της Μητρός των Εκκλησίας».
Προηγουμένως τον Παναγιώτατο προσφώνησε ο Ιερατικώς Προϊστάμενος της Παροικίας, Μ.Ιεροκήρυξ Πανάρετος.