Ενώνουν δυνάμεις και πληθαίνουν οι “φωνές” προς τη Βρετανική Κυβέρνηση για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα. Ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μεγάλης Βρεταννίας κ. Νικήτας, απέστειλε σήμερα θερμή Επιστολή προς τον Πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου κ. Ρίσι Σούνακ ζητώντας την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα, μετά και από τις πρόσφατες δηλώσεις του Βρετανού Πρωθυπουργού που απέκλεισε ρητά το ενδεχόμενο να επιστρέψουν μόνιμα στην Ελλάδα καθώς ο σχετικός νόμος, όπως διεμήνυσε, δεν αλλάζει.
Ο Σεβασμιώτατος στην Επιστολή του με αφορμή τα 200 χρόνια από την αναγέννηση της Ελλάδος καλεί τον Πρωθυπουργό να εξετάσει τα Γλυπτά του Παρθενώνα “ως μια ξεχωριστή περίπτωση, και να ικανοποιήσει ένα δίκαιο αίτημα που απαιτεί μια τολμηρή και προοδευτική λύση“.
Κάνει λόγο για αδικία, που διαπράχθηκε στην Ακρόπολη πριν από 200 χρόνια και η αποκατάσταση της θα είχε τεράστια οφέλη και για τις δύο χώρες.
Η επιστολή του Αρχιεπισκόπου Θυατείρων στα ελληνικά:
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
Εκ μέρους εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών και άλλων κατοίκων του Ηνωμένου Βασιλείου – ανθρώπων που εκτιμούν βαθύτατα τις πολιτιστικές και πνευματικές παραδόσεις της Βρετανίας και της Ελλάδος – θα ήθελα να σας απευθυνθώ, με μεγάλο σεβασμό, για ένα ζήτημα που έχει προσφάτως κεντρίσει το ενδιαφέρον των ΜΜΕ και που μας απασχολεί ιδιαιτέρως.
Στο πλαίσιο μιας ευρύτερης παγκόσμιας συζήτησης σχετικά με πολιτιστικά κειμήλια που αποκτήθηκαν κάτω από αμφιλεγόμενες συνθήκες, το ενδιαφέρον επαναστρέφεται στα υπέροχα μαρμάρινα γλυπτά που αφαιρέθηκαν από τον Παρθενώνα στις αρχές του 19ου αιώνα και βρίσκονται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο. Αυτά τα κειμήλια, που περιλαμβάνουν περίπου το μισό διάζωμα που κάποτε κοσμούσε τον Παρθενώνα, αντανακλούν την καλλιτεχνική ιδιοφυία της Αθήνας στη χρυσή εποχή της.
Ανεξάρτητα από την κατεύθυνση αυτής της ευρύτερης παγκόσμιας συζήτησης, θα ήθελα να σας παροτρύνω να εξετάσετε τα Γλυπτά του Παρθενώνα ως μια ξεχωριστή περίπτωση, που απαιτεί μια τολμηρή και προοδευτική λύση που θα βελτίωνε ιδιαιτέρως τις σχέσεις ανάμεσα στους Έλληνες, τους Βρετανούς και όλους όσους εκτιμούν την ελληνική κληρονομιά.
Όπως γνωρίζετε, τα γλυπτά που βρίσκονται σήμερα στο Λονδίνο αποτελούσαν μέρος ενός ενιαίου μνημείου, το οποίο κατακερματίστηκε (περιγράφηκε ακόμη και από τους δράστες του ως “κάπως βάρβαρη”) μετά από ιδιωτική πρωτοβουλία ενός διπλωμάτη, κάτι που θα ήταν αδιανόητο να συμβεί σήμερα, και που αμφισβητήθηκε έντονα ακόμα και την εποχή εκείνη.
Σύμφωνα με τα γραφόμενα του ιστορικού William St Clair, ο οποίος ερεύνησε βαθιά το ζήτημα, οι πράκτορες του Λόρδου Έλγιν χρησιμοποίησαν “πειθώ, απειλές και δωροδοκίες” για να πείσουν τις Οθωμανικές Αρχές στην Αθήνα να επιτρέψουν μια επιθετική απογύμνωση του Παρθενώνα και άλλων μνημεία της Ακρόπολης. Στη μακρά και κατά βάση πλούσια ιστορία του βρετανικού επιστημονικού ενδιαφέροντος για την ελληνική κληρονομιά, αυτό σίγουρα δεν είναι ένα επεισόδιο που μπορεί να κάνει κάποιον υπερήφανο.
Δύο αιώνες αργότερα συζητείται το ενδεχόμενο της επανένωσης των γλυπτών που χωρίστηκαν τόσο ξαφνικά, και υπάρχει ένα προφανές μέρος για να εκτεθούν, η γκαλερί του Μουσείου της Ακρόπολης που φιλοξενεί ήδη περίπου το ένα τρίτο του διαζώματος, μέσα στο ελληνικό φως, με τον Παρθενώνα σε κοντινή απόσταση.
Ως κάτοικοι του Ηνωμένου Βασιλείου σεβόμαστε το Βρετανικό Μουσείο ως κέντρο ακαδημαϊκής αριστείας και κατανοούμε τη φιλοδοξία του να παρουσιάσει την μεγαλοπρέπεια της παγκόσμιας ιστορίας. Κατανοούμε επίσης την ανεξάρτητη ιδιότητα του Μουσείου και τις νομικές υποχρεώσεις των Επιτρόπων του για την προστασία της συλλογής.
Ωστόσο, μαζί με πολλούς βρετανούς επιστήμονες, προσωπικότητες του πολιτισμού, πολιτικούς και απλούς πολίτες, πιστεύουμε ότι η παγκόσμια αναγνώριση του Μουσείου θα ενισχυόταν, και δεν θα μειώνονταν, εάν πραγματοποιούνταν η επιστροφή των μαρμάρων στην Αθήνα. Όπως ο νόμος τροποποιήθηκε για να καταστήσει δυνατή την αποκατάσταση των έργων τέχνης που κατασχέθηκαν από τους Ναζί, δεν είναι αδύνατο – με καλή θέληση – να βρεθούν νομικές λύσεις που θα διευκόλυναν την αποκατάσταση της ολότητας αυτού του μοναδικού διαζώματος.
Οι Βρετανοί και οι Έλληνες συνεργάζονται ήδη πολύ παραγωγικά στη μελέτη της ελληνικής κληρονομιάς και στην παρουσίασή της στον κόσμο. Ανάμεσα στους καρπούς αυτής της συνεργασίας είναι η γενναιόδωρη παροχή κονδυλίων από Έλληνες ευεργέτες σε βρετανικά πανεπιστήμια, το ακμάζον Βρετανικό Σχολείο της Αθήνας, ένα αναγνωρισμένο Ίδρυμα του Ηνωμένου Βασιλείου που προωθεί την ακαδημαϊκή συνεργασία, έρευνες που περιλαμβάνουν αρχαιολογία, συνέδρια και διαλέξεις, η ισχυρή ελληνική παρουσία ανάμεσα στο προσωπικό και τους φοιτητές των βρετανικών πανεπιστημίων, καθώς και πρόσφατα, η επιλογή μιας πρότασης βρετανού αρχιτέκτονα για την αναβάθμιση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου της Αθήνας.
Όλα αυτά συμβαίνουν παρά τα προβλήματα που προκάλεσε η τρομερή αδικία που διαπράχθηκε στην Ακρόπολη πριν από 200 χρόνια. Θα λέγαμε ότι η πολιτιστική συνεργασία μεταξύ Μ. Βρετανίας και Ελλάδος θα μπορούσε να ανέλθει σε νέα ύψη, με τεράστιο όφελος για όλους, εάν αυτό το πρόβλημα επιλύονταν.
Καθώς γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την αναγέννηση της Ελλάδος, έχουμε την μοναδική ευκαιρία να ικανοποιήσουμε το δίκαιο αυτό αίτημα.
Με ειλικρινή σεβασμό,
†Νικήτας
Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μεγάλης Βρεταννίας
Προσευχόμαστε για τον επαναπατρισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα
Στον επαναπατρισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα, τη χαρά που βίωσε πρόσφατα το Οικουμενικό Πατριαρχείο με την επιστροφή του “Ευαγγελισταρίου 220” στη Μονή Παναγίας Εικοσιφοίνισσας μίλησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, στο Λονδίνο στο πλαίσιο του εορτασμού της Εκατονταετηρίδας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο οποίος στις 22 Οκτωβρίου συμπλήρωσε 31 χρόνια από την ημέρα της εκλογής του στον Οικουμενικό Θρόνο, έστειλε το δικό του μήνυμα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου, σε μία εποχή μάλιστα που ο αγώνα για τον επαναπατρισμό τους βρίσκεται στο καλύτερο δυνατό επίπεδο. “Ο επαναπατρισμός των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα θα αποτελέσει μία πράξη αξιομνημόνευτη, που θα προσδώσει μεγάλη τιμή και αναγνώριση στο σημαντικό Μουσείο που μέχρις ώρας τα φιλοξενεί, στην έντιμη Κυβέρνηση, αλλά και στο σύνολο του λίαν αγαπητού λαού της Γηραιάς Αλβιώνος”, υπογράμμισε.
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος μετά και την ιστορική επιστροφή των τριών θραυσμάτων από τα Μουσεία του Βατικανού επαναλαμβάνει για άλλη μια φορά την σταθερή προσήλωσή του στην επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα και προσεύχεται για τον επαναπατρισμό όλων των κειμηλίων.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη η οποία παρά τις αρνητικές δηλώσεις, διαμηνύει πως η Ελλάδα θα συνεχίσει να διεκδικεί την επιστροφή των Γλυπτών.