Στα χαρακτηριστικά τα οποία θα πρέπει να διέπουν τους θεολόγους αλλά και στην αποστολή και μαρτυρία της ορθοδόξου θεολογίας στον σύγχρονο κόσμο αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος κατά την χθεσινή τελετή επίδοσης Τιμητικού Τόμου, από την Θεολογική Σχολή Αθηνών, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης της τριαντακονταετούς ευκλεούς Πατριαρχείας του, στην οποία παρέστη και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος.
Επιμέλεια: Νικόλαος Ζαΐμης
Ενώπιον της πολιτειακής, πολιτικής, στρατιωτικής ηγεσίας και ακαδημαϊκής κοινότητας του ΕΚΠΑ ο Οικουμενικός Πατριάρχης έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο έργο των θεολόγων οι οποίο καλούνται με φωτεινά πρόσωπα και ανοιχτούς ορίζοντες να γίνουν, όπως τόνισε, πραγματικοί δεκαθλητές του πνεύματος.
“Έχουμε ανάγκη από θεολόγους με ορθόδοξο βίωμα”
Ο Παναγιώτατος αναπτύσσοντας την ομιλία του με τίτλο: “Θεολογία Διαλεγομένη”, υπογράμμισε ότι η Εκκλησία έχει ανάγκη από θεολόγους με ορθόδοξο βίωμα και εκκλησιαστικό ήθος προτρέποντας καθηγητές, φοιτητές και φοιτήτριες της Θεολογικής Σχολής Αθηνών να συμβάλουν μέσα από την θεολογική τους εργασία την μαρτυρία αυτή, έτσι ώστε η θεολογία να διασώζει την εκκλησιαστικότητα και τον υπαρξιακό της χαρακτήρα.
“Εἰς τήν ἔνθεον ἀποστολήν της, ἡ Ἐκκλησία ἔχει ἀνάγκην θεολόγων μέ ὀρθόδοξον βίωμα καί ἐκκλησιαστικόν ἦθος, μέ ἀρίστην θεολογικήν κατάρτισιν, εὐφυεῖς καί εὐλαβεῖς, μέ ἀνοικτούς ὁρίζοντας καί φωτεινόν πρόσωπον, μέ εὐαισθησίαν καί καλλιέργειαν, φιλοκα-λικούς καί φιλανθρώπους, πραγματικούς δεκαθλητάς τοῦ πνεύματος. Ἀπευθυνόμεθα πρός ὑμᾶς, Ἐλλογιμώτατοι καθηγηταί τῆς Θεολογι-κῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καί ἀγαπητοί φοιτηταί καί φοιτήτριαι, καί σᾶς καλοῦμεν νά συμβάλλετε διά τῆς θεολογικῆς σας ἐργασίας καί μαρτυρίας, ὥστε ἡ θεολογία νά διασώζῃ τήν ἐκκλησιαστικότητα καί τόν ὑπαρξιακόν χαρακτῆρα της, τήν ἐπιστημο-νικότητα, τόν διαλογικόν της προσανατολισμόν, τήν ἀνοικτοσύνην της καί τόν κριτικόν ρόλον της ἐκ τῶν ἔσω ὡς διάκονος καί «κριτικός συνομιλητής» τῆς Ἐκκλησίας, συμφώνως καί πρός τόν χαρακτῆρα καί τόν χαρακτηρισμόν της ὡς «κριτικῆς θεωρίας τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς». Εἰς τήν γνησίαν θεολογίαν, ἐκκλησιαστικότης, ἐπιστημονι-κότης καί διαλογικότης ἀλληλοπεριχωροῦνται καί ἀλληλοεμπλουτί-ζονται. Ὅπως ἔχει γραφῆ προσφυῶς, «αἱ πύλαι τῆς θεολογίας ἀνοίγουν μόνον πρός τά ἔξω»”, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ακόμη δεν παρέλειψε να αναφερθεί στη σύγχρονη μάστιγα της θεολογίας, τονίζοντας ότι: «Ἁπτήν πρόκλησιν καί καθῆκον ἀποτελεῖ διά τήν θεολογίαν ἡ ἀντιμετώπισις τῶν παρανοήσεων τῆς Ὀρθοδόξου διδασκαλίας καί πνευματικότητος, εἴτε αὗται διαδίδονται ἐντέχνως ἐντός τοῦ πλαισίου τῆς Ὀρθοδοξίας, εἴτε προέρχονται ἔξωθεν. Εἶναι ἀξιοσημείωτον ὅτι αἱ θέσεις αἱ ὁποῖαι ἐμφανίζουν τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν ὡς οὐσιαστικῶς ἀρνητικήν πρός τόν διάλογον μετά τοῦ λοιποῦ χριστιανικοῦ κόσμου καί ἀδιάφορον διά τήν συνάντησιν μετά τοῦ συγχρόνου πολιτισμοῦ καί τῶν νέων ἰδεῶν, ὡς ἐσωστρεφῆ καί ἐθνοκεντρικήν, ἐκφέρονται ὑπό τῶν ἐντός τῶν τειχῶν ὡς ἔπαινος καί ὡς μαρτυρία ἀκλονήτου πιστότητος εἰς τήν παράδοσιν καί γνησίου ὀρθοδόξου φρονήματος, ἐνῷ ὑπό τῶν ἐκτός μέ κριτικήν διάθεσιν καί πρός στιγματισμόν τῆς κατ᾿ αὐτούς οἴκοθεν «κλειστῆς» Ὀρθοδοξίας. Τρανήν ἀπόδειξιν περί τούτων ἀποτελεῖ ὁ χαρακτηρισμός τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὑπό τῶν φονταμενταλιστῶν ἡμετέρων ὡς «οἰκουμενιστικῆς», ἐνῷ ἔνιοι τῶν ἐκτός θεωροῦν ὅτι ἡ Συνοδος δέν ἐτόλμησε νά λάβῃ τάς δεούσας ἀποφάσεις ἐνώπιον τῶν συγχρόνων μεγάλων προκλήσεων. Καίριον χρέος τῆς θεολογίας εἶναι σήμερον νά ἀντισταθῇ εἰς τήν ἔκρηξιν τοῦ φονταμενταλισμοῦ, ὁ ὁποῖος τροφοδοτεῖ τήν μισαλλοδοξίαν καί τήν βίαν «ἐν ὀνόματι τοῦ Θεοῦ» καί δίδει εὐπρόσδεκτα ἐπιχειρήματα εἰς τούς ἀρνητάς τοῦ Θεοῦ. Τοιουτοτρόπως, ἡ θεολογία παραμένει πιστή εἰς τήν παράδοσιν τῶν μεγάλων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ ὑπόδειγμα διαλεγομένης θεολογίας καί μόνιμον πηγήν ἐμπνεύσεως. Προτρέπομεν τούς θεολόγους μας, ἐν ὄψει τῆς ἐπικαιρότητος τῶν ἀνθρωπολογικῶν προβλημάτων, ρίζα τῶν ὁποίων εἶναι αἱ πνευματικαί καί ἀξιολογικαί ἀνατροπαί τῆς ἐποχῆς μας καί ἡ ἁλματώδης πρόοδος τῶν ἐπιστημῶν, καί ἀποτέλεσμα μία συρρικνωτική θεώρησις τοῦ ἀνθρώπου, μέ ἀγνόησιν τῆς πνευματικῆς του φύσεως, νά προβάλλουν τήν Πατερικήν ἀνθρωπολογίαν. «Οὐδέν ὡς ἄνθρωπος ἱερόν, ᾧ καί φύσεως ἐκοινώνησεν ὁ Θεός» (Ν. Καβάσιλα, Περί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, ΣΤ’, PG 150, 649). Διά τοῦ τονισμοῦ τῆς ἱερότητος τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, ἡ θεολογία συμβάλλει εἰς τόν ἀγῶνα διά τήν προάσπισιν τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου καί εἰς τήν θεμελίωσιν ἑνός πολιτισμοῦ δικαιοσύνης καί ἀλληλεγγύης, ἀλλά καί εἰς τήν ὀρθήν κατανόησιν τῆς ἐννοίας τῆς προόδου, ἡ ὁποία εἶναι ἀδιανόητος ἄνευ τῆς ἀναγνω-ρίσεως καί τοῦ ἐμπράκτου σεβασμοῦ τῆς ἀπολύτου ἀξίας τοῦ ἀνθρώπου».
Η εκδήλωση
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα τελετών του Πανεπιστήμιου όπου παρέστησαν, επίσης, Αρχιερείς της Εκκλησίας της Ελλάδος και του Οικουμενικού Πατριαρχείου, υπουργοί, ακαδημαϊκοί καθηγητές, φοιτητές και φοιτήτριες.
Η Προσφώνηση έγινε από τον Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητή Μελέτιο-Αθανάσιο Κ. Δημόπουλο, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αναπληρωτής Καθηγητής κ. Χρήστος Γ. Καραγιάννης.
Στην συνέχεια η παρουσίαση του τιμητικού τόμου προς τιμήν του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου πραγματοποιήθηκε από τον καθηγητή του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας της Θεολογικής Σχολής Εμμανουήλ Καραγεωργούδη, ενώ η επίδοση του τιμητικού τόμου και της τιμητικής πλακέτας στον Πατριάρχη από τον Πρύτανη του ΕΚΠΑ.
Αμέσως μετά ο χορός ψαλτών «Οι Μαΐστορες της Ψαλτικής Τέχνης», υπό τη χοραρχία του Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α. Καθηγητή κ. Αχιλλέα Χαλδαιάκη, έψαλε τον Πολυχρονισμό του Πατριάρχη.
Φωτογραφίες: Χρήστος Μπόνης