Την αγωνία και ανησυχία του για την εμπόλεμη κατάσταση στη Μέση Ανατολή και στα πανάγια προσκυνήματα στους Αγίους Τόπους εξέφρασε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, τονίζοντας ότι ιεροί τόποι, ανεξαρτήτως, πρέπει να γίνονται σεβαστοί ενώ την λύση σε καμία περίπτωση δεν θα δώσουν οι έξυπνες βόμβες οι οποίες, όπως έχει αποδειχθεί, δεν κάνουν διακρίσεις στα θύματα, παρά μόνο ο ειλικρινής διάλογος ο οποίος αποτελεί την μόνη “έξυπνη” επιλογή.
Γραφείο ρεπορτάζ ope.gr
Φωτογραφίες: Νίκος Παπαχρήστου
Ανήμερα της συμπλήρωσης 32 ετών από την εκλογή του στον Θρόνο της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, ο Παναγιώτατος, χοροστάτησε το απόγευμα της Κυριακής, 22 Οκτωβρίου 2023, στην Ακολουθία του Εσπερινού επί τη μνήμη του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου Νεοχωρίου, Μετόχι του Παναγίου Τάφου.
Ο Άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος αποτέλεσε τον πρώτο Επίσκοπο Ιεροσολύμων και η ημέρα μνήμης του αποτελεί την Θρονική Εορτή της Σιωνίτιδος Εκκλησίας. Θέλοντας να τιμήσει την ημέρα αυτή ο Προκαθήμενος της Ορθοδοξίας, ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα του Επιτρόπου του Μετοχίου, Σεβ. Αρχιεπισκόπου Ανθηδώνος κ. Νεκταρίου, μετέβη στο Ιερό Μετόχι όπου απηύθυνε βαρυσήμαντη ομιλία με πολλαπλά μηνύματα προς κάθε κατεύθυνση για τις δύσκολες ημέρες που περνούν οι Άγιοι Τόποι μετά και το ξέσπασμα του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Τραγική ειρωνεία να υπάρχει τόσο μίσος
Στην αρχή της ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρχης ανέφερε ότι: “Μέ τήν πατρική μας καρδιά γεμάτη ἀπό συγκίνησι ἀπεδέχθημεν τήν πρόφρονα καί εὐλαβῆ πρόσκλησι τοῦ ἐνταῦθα Ἐπιτρόπου τοῦ Παναγίου Τάφου καί λίαν ἡμῖν ἀγαπητοῦ ἀδελφοῦ κυρίου Νεκταρίου καί προσήλθαμε καί ἐφέτος εἰς τό ἐν Νεοχωρίῳ Μετόχιον τοῦ Παναγίου Τάφου γιά νά χοροστατήσουμε κατά τόν πανηγυρικό Ἑσπερινό τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἀδελφοθέου Ἰακώβου, πρώτου Ἱεράρχου Ἱεροσολύμων, τῆς καί Θρονικῆς, ὡς ἐκ τούτου, ἑορτῆς τῆς ἀδελφῆς Σιωνίτιδος Ἐκκλησίας. Καθώς εὑρισκόμεθα δέ εἰς τό ἱερόν τοῦτο ἔδαφος, ἡ σκέψις μας στρέφεται πρός τήν Ἁγίαν Πόλιν Σιών καί τά ἐκεῖ πανάγια προσκυνήματα τῆς πίστεώς μας. Οἱ τόποι ἐκεῖνοι, ἐν οἷς ἔστησαν οἱ πόδες Κυρίου, ἀπό τοῦ Σπηλαίου τῆς Βηθλεέμ μέχρι τοῦ Φρικτοῦ Γολγοθᾶ, μέχρι καί τοῦ Ὄρους τῶν Ἐλαιῶν, ὅπου ἀνελήφθη ἀφ᾽ ἡμῶν εἰς τούς οὐρανούς ὁ Ἀναστάς Κύριος, συγκινοῦν ἀνεξαιρέτως κάθε Χριστιανική ψυχή, ὄχι μόνον ὄταν εὑρίσκεται ὡς Προσκυνητής εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν, ἀλλά καί μόνον εἰς τό ἄκουσμά των”.
Στη συνέχεια ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε στα όσα επικρατούν αυτή την περίοδο στα πανάγια προσκυνήματα και τη Μέση Ανατολή και μίλησε για την τραγική ειρωνεία, να υπάρχει τόσο μίσος και τόσο πάθος και τόσος ανταγωνισμός και να συνάπτωνται τόσο σκληρές μάχες εκεί όπου ο Θεός της ειρήνης “απέστειλεν ημίν τον ειρήνην παρεχόμενον της μεγάλης βουλής του άγγελον! Και να επικρατή αυτή η εχθρότης και να χύνεται ανθρώπινο αίμα κατά τις ημέρες αυτές, όταν εγγίζη και πάλιν ο εορτασμός του υπερφυούς γεγονότος της προς ημάς επισκέψεως αυτής του Θεού της ειρήνης!”
“Οι άμαχοι δεν μπορούν να αποτελούν στόχο κανενός”
Στη συνέχεια μίλησε για τις σειρήνες του πολέμου και τις ρουκέτε που σκίζουν τον ουρανό ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στην καταδίκη που προέβη το Οικουμενικό Πατριαρχείο από την πρώτη στιγμή αλλά και στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Προκαθήμενο της Σιωνίτιδος Εκκλησίας, Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλο.
“Ἐδῶ καί λίγες ἡμέρες, ὅπως ὅλοι γνωρίζετε, οἱ σειρῆνες τοῦ πολέμου ἠχοῦν δυνατά στούς Ἁγίους Τόπους καί ἀμέτρητες ρουκέτες σκίζουν τόν οὐρανό καί σκορποῦν τόν θάνατο μέ θύματα ἀμάχους, μεταξύ τῶν ὁποίων πολλά μικρά παιδιά. Ἀπό τήν πρώτη στιγμή τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί ἡ ἡμετέρα Μετριότης κατεδικάσαμε κάθε ἐνέργεια ἡ ὁποία θέτει σέ κίνδυνο τήν εὔθραυστη εἰρήνη στήν περιοχή, καλέσαμε δέ τά ἐμπλεκόμενα μέρη νά ἐπιλέξουν τήν ὁδό τοῦ διαλόγου, ἀντί τοῦ ἀδιεξόδου τοῦ πολέμου.
Πρό δέ δύο ἡμερών, ἀπό τό Μονακό ὅπου εὑρισκόμασταν στό πλαίσιο ἐπίσημου ἐπισκέψεώς μας στό Πριγκηπάτο, συγκλονισμένοι ἀπό τήν εἴδησι γιά τήν ἔκρηξι πού σημειώθηκε πολύ κοντά στήν Ἱ. Μονή τοῦ Ἁγίου Πορφυρίου μέ πολλά θύματα καί ἀνυπολόγιστες ὑλικές καταστροφές, ἐπικοινω-νήσαμε τηλεφωνικῶς μέ τόν Μακαριώτατο ἀδελφό Πατριάρχη Ἱεροσολύμων κ. Θεόφιλο καί τοῦ ἐκφράσαμε τήν ἀμέριστη συμπαράστασί μας. Οἱ ἱεροί τόποι, ὅλοι οἱ ἱεροί τόποι ἀνεξαιρέτως, πρέπει νά γίνωνται σεβαστοί, ἰδιαιτέρως δέ ὅταν ἐντός αὐτῶν βρίσκουν καταφύγιο ἄμαχοι. Καί οἱ ἄμαχοι δέν μποροῦν νά ἀποτελοῦν στόχο κανενός!”
“Φτάνει πιά, αρκετό αίμα χύθηκε”
Την όποια λύση δεν θα δώσουν οι έξυπνες βόμβες, οι οποίες, όπως έχει αποδειχθεί, δεν κάνουν διακρίσεις στα θύματά τους, υπογράμμισε ο Παναγιώτατος και πρόσθεσε πως ούτε ασφαλώς και η γενίκευση του πολέμου, την εξέλιξη και την τροπή του οποίου ουδείς δύναται να προβλέψει και πολύ περισσότερο να ελέγξει.
“Τήν λύσι στήν ἐπικίνδυνη κατάστασι πού ἔχει δημιουργηθῆ μπορεῖ νά δώσῃ μόνον ὁ εἰλικρινής διάλογος, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ τήν μόνη «ἔξυπνη» επιλογή. Φτάνει πιά, ἀρκετό αἷμα χύθηκε! Ὁ πόλεμος δέν εἶναι λύσι! Ἀποτελεῖ τό ἀποτύπωμα τῆς πτώσεως τοῦ ἀνθρώπου, ὁ οποῖος μέσα στήν ἀλαζονεία καί τήν πλεονεξία του δέν μπορεῖ νά ἀναγνωρίσῃ τήν ἱερότητα τοῦ προσώπου τοῦ συνανθρώπου του. Καί ἡ διαπίστωσις αὐτή καθιστᾷ ὑπεύθυνο πάντα ἐνσυνειδήτως πιστεύοντα εἰς Χριστόν, ἔναντι τοῦ Κυρίου Του καί ἔναντι τῶν συνανθρώπων του. Ναί, οὐδείς Χριστιανός εἶναι ἀνεύθυνος διά τά συμβαίνοντα εἰς τόν περίγυρόν του! Ἡ εἰρήνη ἐξαρτάται καί ἀπό τόν κάθε ἕνα ἐξ ἡμῶν!”, τόνισε.
Στο πνεύμα αυτό, από το Μετόχι του Παναγίου Τάφου στο Νεχώρι ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος κάλεσε να συνειδητοποιήσουν την ειρηνοποιώ ευθύνη τους. “Προσευχόμεθα δέ μέ ὅλην τήν δύναμίν μας εἰς τόν Σωτήρα καί Λυτρωτή μας Ἰησοῦ Χριστό νά φωτίσῃ τά ἐμπλεκόμενα μέρη, νά τούς δώσῃ δύναμι καί θάρρος, νά ξεκινήσουν χωρίς δισταγμό καί περαιτέρω καθυστέρησι τόν μεταξύ των διάλογο, πρός ὄφελος τῶν λαῶν τῆς περιοχῆς, πρός ὄφελος τῆς δικαιοσύνης καί τῆς εἰρήνης, κατά τούς λόγους τοῦ ἑορταζομένου Ἁγίου Ἰακώβου: «καρπός τῆς δικαιοσύνης ἐν εἰρήνῃ σπείρεται τοῖς ποιοῦσιν εἰρήνην”.
Τέλος, ευχαρίστησε τον Πατριαρχικό Επίτροπο του Μετοχίου, Σεβασμιώτατο κ. Νεκτάριο, για την όλη προσφορά του στη διακονία των ιερών προσκυνημάτων της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων και παρακάλεσε όπως μεταβιβάσει στον Πατριάρχη κ.κ. Θεόφιλο μαζί με τις αδελφικές ευχές και την στήριξή του σε αυτές τις τραγικές στιγμές τις οποίες βιώνει. “Προσευχόμεθα ὅλοι ὅπως ὁ Ἀδελφόθεος Ἰάκωβος, ὁ ὁποῖος ἔχει «τό πρεσβεύειν ὡς ἱεράρχης», νά διαφυλάττῃ τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων ἀπό πάσης ὁρατῆς καί ἀοράτου ἐπιβουλῆς εἰς τούς παρόντας δυσχειμέρους καιρούς. Ἡ χάρις τοῦ Παναγίου καί Ζωοδόχου Τάφου, ταῖς πρεσβείαις τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου καί τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, εἴη μετά πάντων ἡμῶν, ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ”, κατέληξε.
Ανθηδώνος Νεκτάριος: “Πάλι ο αρχέκακος όφις ζητεί αίμα αθώων”
Στην παράνοια του πολέμου και στον αγώνα των Πατέρων στους Αγίους Τόπους για τη διαφύλαξη των πανάγιων προσκυνημάτων αναφέρθηκε στην ομιλία του ο Πατριαρχικός Επίτροπος του Μετοχίου, Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Ανθηδώνος κ. Νεκτάριος.
“Ὡς εὖ! Τιμᾶτε καὶ πάλιν διὰ τῆς εὐλογητῆς Ὑμῶν παρουσίας τὴν τῶν Ἱεροσολύμων Ἐκκλησίαν! Προσέρχεσθε ὡς προεξάρχων τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει προσευχητικῆς καὶ δοξολογικῆς ταύτης συνάξεως, ἐπὶ τῇ ἱερὰ μνήμῃ τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, πρώτου Ἐπισκόπου τῆς Ἁγίας πόλεως καὶ προκατόχου ἁπάντων τῶν εὐκλεῶς διακονησάντων τὸν Θρόνον τῆς ἀρχαίας Ἰεβοῦς· συνάξεως τελουμένης ἐν τῷ ἐν Νιχωρίῳ Βοσπόρου Ἱερῷ τούτῳ Τεμένει τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, τῆς ἐνταῦθα Ἐξαρχίας τοῦ Παναγίου καὶ Ζωοδόχου Τάφου. Προσέρχεσθε εὐλογῶν καὶ χαροποιῶν ἡμᾶς, τὰ πνευματικὰ τέκνα τῆς Ὑμετέρας Σεπτῆς Κορυφῆς.
Ἔχομεν δέ, Παναγιώτατε, μείζονα ἀνάγκην χαρᾶς, καὶ δὴ ἀναστασίμου, ἰδίως κατ’ αὐτάς, ὅτε τὰ πάντα πέριξ ἡμῶν βυθίζονται εἰς τὸ χάος τοῦ πολέμου, τῆς μισανθρωπίας, τῆς ἀδελφοκτονίας. Πάλιν ὁ ἀρχέκακος Ὄφις ζητεῖ αἷμα ἀθώων. Πάλιν ὠθεῖ τὸν ἄνθρωπον εἰς πτῶσιν ἐρεβώδη, ἐκ τῶν ἔργων τῆς εἰρήνης εἰς τὰ ἔργα τῆς καταστροφῆς καὶ τοῦ θανάτου. Πάλιν ὀφθαλμοὶ ὀρύσσονται ἀντὶ ὀφθαλμῶν καὶ ὀδόντες ἐκριζοῦνται ἀντὶ ὀδόντων. Πάλιν ἡ ἀγγελικὴ γαλήνη καὶ ἡ θεία ὡραιότης τῆς Ἐδὲμ ἀπειλείται ὑπὸ τῆς φρικώδους ἀσχημίας τοῦ πολέμου καὶ τῶν σπαραξικαρδίων οἰμωγῶν τῶν πενθοῦντων τέκνων τῆς τε Ἄγαρ καὶ τῆς Σάρας. Καὶ οἱ πατέρες καὶ ἀδελφοί μας, Παναγιώτατε, ἐν μέσῳ τῆς παρανοίας τοῦ νέου πολέμου, ἵστανται, ἀσφαλῶς ἐνεοὶ καὶ περίτρομοι, ἀλλ’ ἐνταυτῷ καὶ γενναῖοι καὶ ἑδραῖοι ὑπερασπισταὶ τῆς πίστεως, φρουροὶ τῶν ἱερῶν προσκυνημάτων, διάδοχοι ἄξιοι τόσων γενεῶν Ἁγιοταφειτῶν, ἀφοσιωμένων εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸ Γένος τῶν Ὀρθοδόξων”, είπε.
“Εύχεσθε υπέρ ειρήνης του σύμπαντος κόσμου και των Αγίων Τόπων”
“Καὶ ἡ Α. Θ. Μακαριότητα, ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων καὶ πάσης Παλαιστίνης κ.κ. Θεόφιλος Γ’, ὁ διάδοχος τοῦ ἑορτάζοντος Ἁγίου Ἀποστολου καὶ Μάρτυρος Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, ὁμοιάζει καὶ ἐκεῖνος τραγικῶς μεθ’ ἁπάντων τῶν Κωνσταντινουπόλεως κατὰ τοῦτο, ὅτι, «συνομιλῶν μετὰ τῆς ἱστορίας», ὡς εὐφυῶς λέγεται, καλεῖται ἵνα πολιτευθῇ ὁ Ἴδιος καὶ ἡ Παλαίφατος Ἐκκλησία Του, ὑπὸ τὴν καθοδήγησίν Του, βαδίζων ἐπὶ ξηροῦ ἀκμῆς, ἰσορροπῶν ἐν ἄκρα προσοχῇ καὶ ἀκριβείᾳ μεταξὺ τρικυμιώδους θαλάσσης ἀφ’ ἑνὸς καὶ κεκαυμένης καὶ ἀφιλοξένου ἐρήμου ἀφ’ ἑτέρου. Δι’ ὃ καὶ οἱ ἑκάστοτε Κωνσταντινουπόλεως Οἰκουμενικοὶ ἦσαν ἐν διαχρονίᾳ οἱ ἐγγύτεροι συναντιλήπτορες καὶ συγκυρηναῖοι τῶν ἑκάστοτε Ἱεροσολύμων, ὡς καὶ οἱ τελευταῖοι ἦσαν οἱ ἐν Πατριάρχαις στερρότεροι συμπαραστᾶται καὶ συνεργᾶται τῶν Κωνσταντινουπόλεως.
Ἀπόδειξις δὲ αὐτοῦ ὁ ἱστορικὸς Ναὸς ἐντὸς τοῦ ὁποίου ἵστανται ἀπόψε οἱ προσκυνητοὶ πόδες Βαρθολομαίου τοῦ Πάνυ, συμπληροῦντος 32 ἔτη ἀπὸ τῆς εἰς τὸν Ἁγιώτατον, Ἀποστολικὸν καὶ Πατριαρχικὸν Οἰκουμενικὸν Θρόνον ἀναρρήσεώς Του καὶ 50 ἔτη ἀπὸ τῆς εἰς Ἀρχιερέα ἐκλογῆς καὶ χειροτονίας Του. Ὡς εὖ παρέστητε, Παναγιώτατε! Εἴησαν τὰ ἔτη Σας πάμπολλα, εἰρηνικά, εὐτυχῆ καὶ εὐλογημένα! Εὐλογήσατε καὶ ἡμᾶς καὶ τὸ ἐνταῦθα ἐπιτελούμενον ταπεινὸν ἔργον! Εὔχεσθε ὑπὲρ τοῦ μαρτυρικοῦ ἀγαπητοῦ ἀδελφοῦ Σας Πατριάρχου Θεοφίλου καὶ τῆς περὶ Αὐτὸν κλεινῆς καὶ ὁσημέραι ἡρωϊκῆς καὶ πάντοτε δοκιμαζομένης Ἁγιοταφικῆς Ἀδελφότητος! Εὔχεσθε ὑπὲρ εἰρήνης καὶ καταστάσεως τοῦ σύμπαντος κόσμου καὶ τῶν Ἁγίων Τόπων! Εἴθε ὅπως, πρεσβείαις τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου καὶ πρώτου τῶν Ἱεροσολύμων ἐπισκόπου, ἐπικρατήσῃ ἡ λογικἠ, ἡ ἀγάπη καὶ Φῶς τὸ τοῦ Χριστοῦ, τὸ φαῖνον πᾶσιν ἀνθρώποις!”, κατέληξε.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Πανοσιολ. Μ. Σύγκελλος κ. Ιάκωβος.