Στη λειτουργία και πρόοδο των πέντε Ιερών Μονών που λειτουργούν στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας αναφέρθηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος κατά την επίσκεψη την οποία πραγματοποίησε την Δευτέρα, 7 Οκτωβρίου, στην Ιερά Μονή Παναγίας Παντανάσσης.
Ο Παναγιώτατος, ο οποίος επισκέπτεται την πέμπτη ήπειρο στο πλαίσιο της συμπλήρωσης εκατό ετών από την ίδρυση της Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας, έγινε επισήμως δεκτός από την αδελφότητα της Μονής ενώ συνοδευόταν από τον Σεβ. Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας κ. Μακάριο και τα μέλη της Πατριαρχικής Συνοδείας.
Στην είσοδο της Ι. Μονής τον Παναγιώτατο καλωσόρισαν ο Ηγούμενος της, Πανοσιολ. Αρχιμανδρίτης κ. Ευσέβιος περιστοιχούμενος από τα μέλη της Αδελφότητός του.
Θερμή υποδοχή στη Μονή Παναγίας Παντανάσσης
Στην υποδοχή παρέστησαν οι Ηγούμενοι και οι Ηγουμένισσες των πέντε Ι. Μονών της Ι. Αρχιεπισκοπής, μοναχοί και μοναχές, ο Πρέσβης της Ελλάδος στην Αυστραλία κ. Σταύρος Βενιζέλος, εκπρόσωποι συλλόγων και κοινοτήτων, και μέλη της Χριστιανικής Ενώσεως Νέων. Στη συνέχεια, στο Καθολικό τελέστηκε Δοξολογία, στο τέλος της οποίας ο Ηγούμενος της Μονής, ευχαρίστησε τον Παναγιώτατο για την επίσκεψη του, την οποία χαρακτήρισε ιστορική, και αναφέρθηκε στην ιστορία του Μοναστηριού. Προσέφερε δε ως δώρο προς τον Πατριάρχη μίαν αγιογραφημένη στην Μονή εικόνα της Παναγίας της Νικοποιού, επάνω σε ξύλο από φλοιό δένδρου της περιοχής.
Κατά την προσφώνησή του, ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας κ. Μακάριος τόνισε πως η τοπική Εκκλησία σεμνύνεται για τις Ιερές Μονές της και εγκαυχάται μεγάλως εν Κυρίω για την πρόοδο των μοναχών και των μοναζουσών, «πρόοδον και ευημερίαν πρωτίστως πνευματικήν και δευτερευόντως αριθμητικήν και ποσοτικήν». «Τυγχάνει πανθομολογούμενον», σημείωσε, «ότι η άνθησις και η καλλίδρομος πορεία του εν Αυστραλία Ορθοδόξου Μοναχισμού οφείλεται εις την παραμονήν του εντός των ιεροκανονικών πλαισίων και την προσήλωσίν του εις τα υπό των αγίων Πατέρων παραδεδομένα». «Εν απολύτω υπακοή εις την Εκκλησίαν και τα ιερά θέσμια αυτής», συνέχισε, «ο τε Αρχιεπίσκοπος και τα αγγελοειδή των μοναζόντων τάγματα πορευόμεθα, έχοντες άπαντες βαθείαν συναίσθησιν της αποστολής ημών, της εντολής του Κυρίου ην ελάβομεν και των διακριτών ευθυνών και διακονιών ημών εν τη Εκκλησία. Χάριτι Θεού δε, άπασαι αι μοναστικαί αδελφότητες δίδουν την καλήν μαρτυρίαν της εις Χριστόν πίστεως, έχουσαι την πεποίθησιν ότι η μαρτυρία του μοναχισμού είναι λίαν επιτακτική σήμερον εν τη Εκκλησία και γενικώτερον εν τω κόσμω, όστις πορεύεται μακράν του Θεού και της Εκκλησίας».
“Ὁ μοναχισμός εἶναι ὁ διαπρύσιος κῆρυξ καί ὁ ὀτρηρός ἀγγελιαφόρος τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἥτις θά πρέπῃ νά εἶναι καί τό πρώτιστον μέλημά μας, κατά τό Κυριακόν λόγιον, «ζητεῖτε δέ πρῶτον τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Μτ. 6, 33). Ἐάν, λοιπόν, ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία ἔχῃ ὡς σκοπόν νά μεταμορφώσῃ τόν κόσμον ὁλόκληρον εἰς Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, ἡ ὕπαρξις ἑνός Μοναστηρίου εἰς ἕνα τόπον, όχι μόνον δέν ἀποτελεῖ παράδοξον, ἀλλά εἶναι ὅ,τι τό φυσικώτερον καί εὐλογημένον, καθώς συνιστᾷ νησῖδα, προεικόνισιν καί πρόγευσιν τῆς Ἐρχομένης Βασιλείας”, ανέφερε σε σημείο της ομιλίας του ο Οικουμενικός Πατριάρχης.
Ο Παναγιώτατος έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην πνευματική πρόοδο των μοναστηριών στην Αυστραλία υπογραμμίζοντας ότι: “Ἡ Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Αὐστραλίας εἶναι τῷ ὄντι πλουσίως εὐλογημένη καί ἠλεημένη παρά Θεοῦ, μέ τήν ὕπαρξιν καί λειτουργίαν οὐχί μιᾶς ἀλλά πέντε Ἱερῶν Μονῶν, Άι οποία αἵτινες προοδεύουν καί ἀκμάζουν πνευματικῶς χάρις εἰς τό ἀγωνιστικόν φρόνημα τῶν μοναζόντων καί μοναζουσῶν, ἀλλά χαρις καί εις τό ἐνδιαφέρον καί τήν πατρικήν ἀγάπην τοῦ Ἱερωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Αὐστραλίας. Ἔξοχον παράδειγμα τοιαύτης πνευματικότητος καί ὑψηλοῦ μοναστικοῦ φρονήματος ἀποτελεῖ ἡ Ἱερά Μονή τῆς Παντανάσσης, ἥτις ἀνιδρύθη ἐν ἔτει 1975ῳ ὑπό τοῦ ἀκαμάτου πολυσεβάστου Γέροντος Προηγουμένου Στεφάνου, ὅστις ἐγνώριζε καλῶς ὅτι ἄνευ τῆς ὑπάρξεως τῶν Ἱερῶν Μονῶν ἡ πνευματική ζωή καί παρουσία Τοπικῆς τινος Ἐκκλησίας παρουσιάζει σοβαροτάτας ἐλλείψεις”.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο Οικουμενικός Πατριάρχης εξήρε την προσφορά του Προηγουμένου της Μονής, Γέροντα Στεφάνου. Σε ένδειξη τιμής και σεβασμού για την προσφορά του στο μοναχισμό της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας, ο Πρώτος της Ορθοδοξίας απένειμε στον Γέροντα Στέφανο το Οφφίκο του Αρχιμανδρίτη του Οικουμενικού Θρόνου.
Αναλυτικά η ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχη από την Ιερά Μονή Παντανάσσης:
Ἐν χαρᾷ ἀφάτῳ καί συγκινήσει βαθείᾳ, ἥ ἡμετέρα Μετριότης καί ἡ τιμία Συνοδεία μας ἐπισκεπτόμεθα τόν τόπον αὐτόν τόν εὐλογημένον καί ἡγιασμένον ἐκ τῆς χάριτος καί τῆς παρουσίας τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς ἐπικεκλημένης Παντανάσσης, ἀλλά καί ἐκ τῶν ἀσκητικῶν κόπων καί ἀγώνων τῶν ἐνταῦθα φιλοτίμως καί θεοφιλῶς ἐνασκουμένων Πατέρων, ὑπό τήν σεσοφισμένην καί στιβαράν πνευματικήν ποδηγεσίαν τοῦ Ὁσιολογιωτάτου Καθηγουμένου κ. Εὐσεβίου καί ἐν ταὐτῷ ὑπό τήν ἁγίαν εὐχήν καί τήν ἱεράν πατρικήν προστασίαν τοῦ Προηγουμένου πολιοῦ Γέροντος Στεφάνου, καί ταῦτα «πάντα εὐσχημόνως καί κατά τάξιν» (Α’ Κορ. 14, 40) καί ἐν ὑπακοῇ καί σεβασμῷ πρός τόν Ἱερώτατον Ἀρχιεπίσκοπον κ. Μακάριον, τόν κανονικόν Ἐπίσκοπον καί Ποιμενάρχην τοῦ τόπου.
Ἐκφράζομεν τήν βαθυτάτην καί καρδιακήν ἡμῶν εὐχαριστίαν διά τήν ἐπίσημον καί λαμπράν αυτήν ὑποδοχήν καί τόν κόπον εἰς τον οποίον ὑπεβλήθητε διά τήν τιμήν τοῦ Πατριάρχου καί δι᾽ αὐτοῦ, πρωτίστως καί ἐξαιρέτως, τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, τῆς ὁποίας τήν εὐλογίαν, τήν στοργήν, τό ἐνδιαφέρον καί τήν ἀγάπην κομίζομεν πᾶσιν ὑμῖν καί ἀπονέμομεν τήν πατρικήν καί Πατριαρχικήν ἡμῶν εὐχήν καί εὐλογίαν.
Ἡ ὕπαρξις Ὀρθοδόξου τινός Μονῆς, ἐδῶ εἰς τούς ἀντίποδας τῆς Γῆς, ὁμοιάζει ὡς γεγονός παράδοξον καί οὕτως εἰπεῖν ξένον, ἰδίως μάλιστα εἰς τήν παροῦσαν συγκυρίαν καί ἐποχήν, τοὐτέστιν εἰς τήν ἐποχήν τῆς μετανεωτερικότητος, τῆς ταχύτητος, τῆς εἰκόνος καί δή τῆς χυδαίας τοιαύτης, τῆς εἰδωλοποιήσεως – οὐ μήν ἀλλά καί θεοποιήσεως- τῆς ὕλης, τῆς ἐκπτώσεως τῶν ὑγιῶν ἀρχῶν καί ἀξιῶν…
Ἀλλ᾽ ὅμως ὁ Μοναχισμός, κατά τήν διδασκαλίαν συγχρόνου τινός μεμαρτυρημένης ἁγιότητος Γέροντος, εἶναι «τό διαρκές μήνυμα τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν καί διά τόν ἴδιον τόν μοναχόν καί διά τόν κόσμον ὁλόκληρον. Ὁποιανδήποτε διακονίαν ἐπιτελεῖ ὁ μοναχός, αὕτη ὑπενθυμίζει εἰς αὐτόν τήν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ». Συνεπῶς, ὁ μοναχισμός εἶναι ὁ διαπρύσιος κῆρυξ καί ὁ ὀτρηρός ἀγγελιαφόρος τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἥτις θά πρέπῃ νά εἶναι καί τό πρώτιστον μέλημά μας, κατά τό Κυριακόν λόγιον, «ζητεῖτε δέ πρῶτον τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Μτ. 6, 33). Ἐάν, λοιπόν, ἡ ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία ἔχῃ ὡς σκοπόν νά μεταμορφώσῃ τόν κόσμον ὁλόκληρον εἰς Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, ἡ ὕπαρξις ἑνός Μοναστηρίου εἰς ἕνα τόπον, όχι μόνον δέν ἀποτελεῖ παράδοξον, ἀλλά εἶναι ὅ,τι τό φυσικώτερον καί εὐλογημένον, καθώς συνιστᾷ νησῖδα, προεικόνισιν καί πρόγευσιν τῆς Ἐρχομένης Βασιλείας.
Ἡ Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Αὐστραλίας εἶναι τῷ ὄντι πλουσίως εὐλογημένη καί ἠλεημένη παρά Θεοῦ, μέ τήν ὕπαρξιν καί λειτουργίαν οὐχί μιᾶς ἀλλά πέντε Ἱερῶν Μονῶν, Άι οποία αἵτινες προοδεύουν καί ἀκμάζουν πνευματικῶς χάρις εἰς τό ἀγωνιστικόν φρόνημα τῶν μοναζόντων καί μοναζουσῶν, ἀλλά χαρις καί εις τό ἐνδιαφέρον καί τήν πατρικήν ἀγάπην τοῦ Ἱερωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Αὐστραλίας. Ἔξοχον παράδειγμα τοιαύτης πνευματικότητος καί ὑψηλοῦ μοναστικοῦ φρονήματος ἀποτελεῖ ἡ Ἱερά Μονή τῆς Παντανάσσης, ἥτις ἀνιδρύθη ἐν ἔτει 1975ῳ ὑπό τοῦ ἀκαμάτου πολυσεβάστου Γέροντος Προηγουμένου Στεφάνου, ὅστις ἐγνώριζε καλῶς ὅτι ἄνευ τῆς ὑπάρξεως τῶν Ἱερῶν Μονῶν ἡ πνευματική ζωή καί παρουσία Τοπικῆς τινος Ἐκκλησίας παρουσιάζει σοβαροτάτας ἐλλείψεις.
Mέ τήν εὐχήν καί τήν εὐλογίαν τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου κυροῦ Στυλιανοῦ ἡ Μονή ἔκαμε τά πρῶτα της βήματα εἰς ἕνα τόπον μακράν τῆς παρούσης τοποθεσίας, ἀλλά βραδύτερον ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ καί ἡ χάρις τῆς Κυρίας Θεοτόκου ὡδήγησαν τήν Ἀδελφότητα εἰς τόν ὡραιότατον καί κατάφυτον τοῦτον τόπον, καί σύν τῷ χρόνῳ ᾠκοδομήθησαν τά περίλαμπρα κτήρια, ηὐξήθη ὁ ἀριθμός τῶν Πατέρων καί, κυρίως, ἐμεγεθύνθη ὁ ζῆλος καί ἡ ἀγάπη διά τόν Χριστόν καί τήν Βασιλείαν Του, ἀφοῦ ὡς ἤδη ἐλέχθη ὁ Μοναχισμός δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ὁ πόθος τῆς Βασιλείας.
Τόν πόθον αὐτόν ἐκαλλιέργησεν εἰς τούς Πατέρας μετ᾽ ἐπιστήμης καί ἐπιμελείας ὁ πολιός Προηγούμενος Στέφανος, χωρίς νά παραμελήσῃ τήν διακονίαν του εἰς τήν Ἱεράν Ἀρχιεπισκοπήν, καθώς ὑπῆρξεν ὁ ἐμπνευστής καί ἱδρυτής τῆς Χριστιανικῆς Ἑνώσεως Νέων καί τοῦ Κέντρου Προνοίας, ἀλλά καί γενικώτερον ἦτο ὁ πολύτιμος συμπαραστάτης τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς εἰς κάθε καλόν ἔργον, ἐκ τῶν στενῶν συνεργατῶν τοῦ ἀοιδίμου Ἀρχιεπισκόπου Ἰεζεκιήλ, καί ἐν συνεχείᾳ τοῦ Στυλιανοῦ, ἀποδεικνύων καί διά τοῦ τρόπου αὐτοῦ ὅτι ὁ Μοναχός ζῇ μέν ἐκτός τοῦ κόσμου, ἀλλά δέν ἀδιαφορεῖ διά τόν κόσμον καί τόν λαόν τοῦ Θεοῦ. Τόν εὐλογοῦμεν ὁλοθύμως καί τόν ἐπαινοῦμεν καρδιακῶς διά τήν πολυετῆ καί ἀκάματον προσφοράν του εἰς τήν Τοπικήν Ἐκκλησίαν καί ὡς τιμητικήν επιβράβευσιν τῆς προσφορᾶς καί τῆς ἀφοσιώσεώς του τοῦ ἀπονέμομεν σήμερον ὁλοκαρδίως τό ὀφφίκιον τοῦ ἀρχιμανδρίτου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, μέ τήν εὐχήν νά συνεχίσῃ, διά πολλά ἔτη ἀκόμη, νά ἀποτελῇ ζωντανόν παράδειγμα πνευματικότητος, ἐργατικότητος καί ὑπακοῆς εἰς τήν Ἐκκλησίαν! Νά ζῆτε, Γέροντα-Ἄξιος!
Ἐπάνω εἰς τά αὐτά πνευματικά ἴχνη καί τό αὐτό παράδειγμα πορεύεται ἀξίως καί εὐσεβῶς καί ὁ σημερινός Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἀρχιμανδρίτης τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου κ. Εὐσέβιος, τον οποίον ὁμοφώνως ἐξέλεξεν ἡ Ἀδελφότης μετά τήν παραίτησιν τοῦ Προηγουμένου Γέροντος Στεφάνου ἐν ἔτει 2010ῳ καί πρός ὅν ἐκφράζομεν τήν εὐαρέσκειαν καί τόν ἔπαινον τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας καί ἡμῶν προσωπικῶς, διά τά θεοφιλῆ του ἔργα καί τήν ἐν ὑπακοῇ καί ἀφοσιώσει, πρός τήν Ἐκκλησίαν, μοναχικήν του διακονίαν. Γνωρίζομεν καλῶς ὅτι τό χάρισμα τῆς πνευματικῆς πατρότητος καί ἐν ταυτῷ τῆς ἡγουμενίας καί τῆς διοικητικῆς μερίμνης τῆς Μονῆς συνιστᾷ ἄθλημα δύσκολον καί ἐπίπονον, ὅμως ἡ χάρις τῆς Κυρίας Θεοτόκου τῆς Παντανάσσης, τῆς προστάτιδος καί ἐφόρου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, εἶναι τό ἀσφαλές καταφύγιον, ὁ ἀχείμαστος λιμήν, τό ἄρρηκτον τεῖχος καί ἡ λυσιτελής ἔκβασις. Ἡ κυρία Θεοτόκος, Πατέρες καί Ἀδελφοί, εἶναι τό ἀκριβέστερον ὑπόδειγμα καί ὁ τέλειος ὑπογραμμός τῆς ζωῆς τῶν Μοναχῶν καί ὁ μόνος λόγος εἰς τήν καρδίαν καί τά χείλη ὑμῶν ἔστω τό ἀνάλογον πρός τόν λόγον αὐτῆς: «Ἰδού ὁ δοῦλος Κυρίου· γένοιτό μοι κατά τό ῥῆμά σου» (πρβλ. Λκ. 1, 38), καί τότε πᾶσα ἡ ζωή καί ἡ μοναχική ἀφιέρωσίς σας θά καθίσταται γλυκεῖα, χρηστή, ἐλαφρά καί εὐλογημένη.
Κατακλείοντες τήν σύντομον αυτήν προσλαλιάν διά τῆς πατρικῆς αὐτῆς παραινέσεως καί προτροπῆς καί εὐχαριστοῦντες ἐκ βάθους καρδίας ἅπαντας διά τήν ἐξόχως εὐλαβῆ ὑποδοχήν καί τούς πρόφρονας λόγους, μεταφέρομεν εἰς ἅπαντας τήν εὐλογίαν τοῦ Μεγάλου Μοναστηρίου τοῦ Φαναρίου καί παρακαλοῦμεν θερμῶς, να εύχεσθε ὑπέρ τοῦ Πατριάρχου καί τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας.
Μοναστική Σύναξη
Αμέσως μετά, ο Παναγιώτατος εγκαινίασε τη νέα πτέρυγα της Μονής, καθώς και την υδατοδεξαμενή ιχθυοκαλλιέργειας για την κάλυψη των αναγκών του Μοναστηριού. Στη συνέχεια προέστη της Μοναστικής Συνάξεως των Μοναχών και των Μοναζουσών της Ι. Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας, κατά την οποία τον προσφώνησε ο Ποιμενάρχης Σεβ. Αρχιεπίσκοπος κ. Μακάριος.
Στην αντιφώνησή του, ο Παναγιώτατος αναφέρθηκε στη σημασία του μοναχισμού στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά και στον τρόπο του βίου εκείνων που θα τον επιλέξουν.
“Η καιομένη, συνεπώς, καρδία του μοναχού αγαπά πρωτίστως τον Θεόν και εν ταυτώ πάσαν την κτίσιν, τα ορατά και αόρατα, τα λογικά και άλογα, άνευ διακρίσεων, μερισμών και προϋποθέσεων. Εκ της πεπυρωμένης, υπό της θείας αγάπης, καρδίας του μοναχού εκπορεύεται η προσευχή, ήτις είναι η μεγαλυτέρα υπέρ του κόσμου προσφορά. Οι μοναχοί, εκ της ησυχίας του ταμιείου των, πραγματικού και νοητού, δύνανται διά της ευχής ακόμη και τα όρη να διατάξουν να βληθούν εις την θάλασσαν (πρβ. Μτ. 21, 21). Ο μοναχός δεν εμπλέκεται εις τας υποθέσεις του κόσμου, δεν επιθυμεί να συμφύρεται με τον κόσμον, δεν ορέγεται αξιώματα και τιμάς, πολλώ δε μάλλον, να ασκή ποιμαντικήν εν τη Εκκλησία και να επεμβαίνη εις τα της Εκκλησίας, «προφάσει ευσεβείας». Ασφαλώς, οι μοναχοί ημπορούν να συμμετέχουν εις το έργον της Τοπικής Εκκλησίας, υπό την ευλογίαν και την καθοδήγησιν του Επισκόπου αλλά ως έκτακτον και παράπλευρον διακόνημα, καθ᾽ ότι το κύριον έργον του μοναχού είναι η καύσις της καρδίας υπό της θείας αγάπης.”
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο Πατριάρχης ανέφερε τα εξής:
“Δοξάζομεν τον άγιον Θεόν, διότι εν τη Ιερά Αρχιεπισκοπή Αυστραλίας ο μοναχισμός πορεύεται οσίως και θεοφιλώς εν τοις παραδεδομένοις εκκλησιαστικοίς πλαισίοις και γνωρίζει ιδιαιτέραν άνθησιν υπό την πεφωτισμένην ποδηγεσίαν των εκλεκτών Γερόντων και Γεροντισσών και υπό την σκέπην και ευλογίαν του φιλομονάχου και εκ των μοναχών, Ιερωτάτου Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας και αγαπητού αδελφού κ. Μακαρίου. Επαινούμεν μεγάλως την αγαστήν ταύτην σχέσιν Επισκόπου και Μονών, εκφράζομεν την βαθείαν ευαρέσκειαν της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας και της ημών Μετριότητος προσωπικώς και απονέμομεν πάσιν υμίν την πατρικήν και Πατριαρχικήν ημών ευχήν και ευλογίαν, ευχόμενοι την χάριν και την ενίσχυσιν του Κυρίου ημών εν τω μοναχικώ υμών δολίχω. Εύχεσθε, Πατέρες και Αδελφοί!”
Στη συνέχεια, ο Παναγιώτατος ευλόγησε την τράπεζα που παρέθεσαν προς τιμήν του ο Ηγούμενος και η Αδελφότητα της Μονής, σε κοντινό ελληνικό εστιατόριο.
Φωτό: Νίκος Παπαχρήστου
