Tο Ραδιομέγαρο της Δημόσιας Τηλεόρασης επισκέφθηκε χθες ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος και μίλησε στην εκπομπή “Συνδέσεις”, που ήταν εκείνη την ώρα “στον αέρα”. Στην Αίθουσα Συσκέψεων ο Οικουμενικός Πατριάρχης παρακολούθησε βίντεο από το Αρχείο της ΕΡΤ με την ιστορία και τη δράση του.
“Δεν πρέπει οι εκπομπές της τηλεόρασης να είναι παρέλαση βιαιοτήτων, των σκοτεινών πλευρών της ανθρώπινης ύπαρξης. Δεν πρέπει να είναι οι ειδήσεις «δυσαγγέλιον»”, υπογράμμισε κατά την ομιλία του ο Παναγιώτατος, και συμπλήρωσε λέγοντας:
“Γιατί υπάρχει πολύ φως στον κόσμο μας, πολλή αγάπη, αυτοθυσία, τιμιότητα, αγώνας για τη δικαιοσύνη και την ειρήνη, αλληλεγγύη και συμπόνια, «πίστις δι᾽ αγάπης ενεργουμένη». Οι Χριστιανοί εξαγγέλλουμε το Ευαγγέλιον, το «ευάγγελον μήνυμα», ότι το καλό είναι πιο ισχυρό από το κακό, το οποίο δεν έχει τον τελευταίο λόγο στην ιστορία, ότι η αγάπη είναι πιο δυνατή από το μίσος. Κύριος της ιστορίας είναι ο Θεός, τον οποίο «αγάπη κεκόμικεν εις την γην»”.
Παρακάτω η ομιλία του Παναγιωτάτου:
Ελλογιμώτατοι, κύριε Πρόεδρε της Ε.Ρ.Τ Α.Ε. και κύριε Γενικέ Διευθυντά, με τους εκλεκτούς συνεργάτες και τις συνεργάτιδές σας,
Ιερώτατοι αδελφοί Ιεράρχαι,
Αγαπητοί φίλοι,
Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Με πολλή χαρά βρίσκομαι σήμερα, για πρώτη φορά, στο Μέγαρο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας – Τηλεόρασης. Ομολογώ ότι είμαι έκπληκτος από όσα βλέπω, τόσα φωτεινά πρόσωπα, δυναμικούς εκπροσώπους του κόσμου της επικοινωνίας, του τόσο σύγχρονου, τόσο απαιτητικού, και με τόση απήχηση και εμβέλεια. Είσθε αξιέπαινοι γι᾽ αυτό που κάνετε, και βεβαίως, το έργο σας γίνεται αγία αποστολή, όταν χειρίζεσθε με πολλή υπευθυνότητα και σεβασμό προς τον άνθρωπο τα μέσα επικοινωνίας.
Η εποχή της “οπτικής επανάστασης”
Η εποχή μας χαρακτηρίστηκε ορθώς ως εποχή της «οπτικής επανάστασης». Και μάλιστα, κάποιοι φιλόσοφοι και επικοινωνιολόγοι θεώρησαν ότι πρόκειται για την πιο σημαντική τομή στον χώρο του πολιτισμού στην ανθρώπινη ιστορία.
Μου έρχονται στον νού δύο βιβλία του αμερικανού παιδαγωγού, φιλοσόφου και επικοινωνιολόγου Neil Postman. Στο πρώτο, γραμμένο στις αρχές της δεκαετίας του 1980, με τίτλο Η εξαφάνιση της παιδικής ηλικίας [The Disappearance of Childhood], ο συγγραφέας ισχυρίζεται ότι η τηλεόραση καταργεί τα όρια μεταξύ παιδιού και ενηλίκου, εισάγει τα παιδιά πολύ γρήγορα στον κόσμο των μεγάλων και στις αντιφάσεις του, και ότι η παιδική ηλικία, ως κοινωνικοπολιτική κατάκτηση, συρρικνώ-νεται ταχύτατα, με κίνδυνο να εξαφανισθή στο εγγύς μέλλον.
Το δεύτερο βιβλίο του Postman Διασκεδάζοντας μέχρι θανάτου [Amusing Ourselves to Death], υποστηρίζει ότι αυτό που δίνεται ως τηλοψία πρέπει να προσφερθή ως διασκέδαση για να έχη υψηλή τηλεθέαση. Δεν ενθυμούμαι, αν ο Postman λέγει και ότι η τηλεόραση συμβάλλει σε μία ιδιωτικοποίηση της ζωής και οδηγεί σε γενική αδιαφορία για την πολιτική και τον αγώνα για ένα καλύτερο κόσμο.
Δεν μου αρέσει να κάνω κριτική σε χώρους όπου δεν έχω ειδικές γνώσεις. Επαινώ τον αγώνα σας για την καλή και υπεύθυνη ενημέρωση, και τονίζω ότι η Ε.Ρ.Τ. πρωτοστατεί σε αυτό. Είναι πάρα πολύ σημαντικό μέσα στο «χάος», την «πλημμυρίδα» ή τον «Νιαγάρα» των πληροφοριών, να υπάρχει ένα τέτοιο δημόσιο καθίδρυμα, να υπάρχετε εσείς, αγαπητά μέλη της διοίκησης, τεχνικοί, παραγωγοί, σκηνοθέτες, δημοσιογράφοι, παρουσιαστές και παρουσιάστριες που έχετε ανεπτυγμένο αισθητήριο για την ορθή ενημέρωση και ενδιαφέρεσθε πραγματικά για τους τηλεθεατές και τους ακροατές.
Εξ άλλου, η λέξη «ευθύνη», η οποία χαρακτηρίσθηκε ως η κεντρική έννοια της ηθικής στην εποχή μας, «responsibility» στα αγγλικά ή «Verantwortung» στα γερμανικά, εμπερικλείει την έννοια της αλληλοπεριχώρησης και της αλληλεγγύης, την ανταπόκριση στο κάλεσμα και στις ανάγκες του άλλου. Θα έλεγα ότι είναι πολύ κοντά και στις λέξεις «empathy» και «ενσυναίσθηση».
Ο σύγχρονος άνθρωπος, ο “οθονιστής”
Μου έρχεται αυτή τη στιγμή στον νού ο όρος που δημιούργησε ο αείμνηστος καθηγητής Δημήτριος Μαρωνίτης για τον σύγχρονο άνθρωπο: «οθονιστής». Μπροστά στην οθόνη η εργασία μας, μπροστά σε αυτή η διασκέδασή μας, η ζωή μας ολόκληρη.
Όχι βέβαια μόνον ως παθητικοί τηλεθεατές ή απλοί χρήστες του διαδικτύου, αλλά ως ενθουσιώδεις χειριστές των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας και κοινωνικής δικτύωσης, με εξειδικευμένες γνώσεις· ως άνθρωποι, η προέκταση της ύπαρξης και νόημα της ζωής των οποίων είναι το smartphone, το tablet, ο ηλεκτρονικός υπολογιστής. Κάνω έκκληση προς εσάς, να σκέφτεστε αυτούς τους ανθρώπους. Να μην αφήνετε το μέσον να γίνη αυτοσκοπός, κυρίαρχος της ζωής, «σύγχρονη θεά», αποκλειστική πηγή αξιών και προσανατολισμού.
“Δεν πρέπει οι εκπομπές της τηλεόρασης να είναι παρέλαση βιαιοτήτων”
Πριν κλείσω την σύντομη αυτή παρέμβασή μου, θέλω να σας αναφέρω κάτι , που θυμάμαι από ένα γραπτό του σπουδαίου αυστριακού φιλοσόφου του περασμένου αιώνα Karl Popper.
Χαρακτηρίζει, λοιπόν, αυτός ο οξυδερκής νούς, ως έγκλημα το γεγονός ότι η γενιά των ενηλίκων, αυτή δηλαδή που διαχειρίζεται σήμερα και την ενημέρωση, μεταβιβάζει στους νέους ανθρώπους μία «πεσιμιστική θρησκεία», όπως λέγει, δηλαδή την άποψη και την πεποίθηση ότι ζούμε σε ένα πολύ κακό κόσμο.
Προφανώς δεν έχουν έτσι τα πράγματα για τον κόσμο μας! Και δεν πρέπει οι εκπομπές της τηλεόρασης να είναι παρέλαση βιαιοτήτων, των σκοτεινών πλευρών της ανθρώπινης ύπαρξης. Δεν πρέπει να είναι οι ειδήσεις «δυσαγγέλιον».
Γιατί υπάρχει πολύ φως στον κόσμο μας, πολλή αγάπη, αυτοθυσία, τιμιότητα, αγώνας για τη δικαιοσύνη και την ειρήνη, αλληλεγγύη και συμπόνια, «πίστις δι᾽ αγάπης ενεργουμένη». Οι Χριστιανοί εξαγγέλλουμε το Ευαγγέλιον, το «ευάγγελον μήνυμα», ότι το καλό είναι πιο ισχυρό από το κακό, το οποίο δεν έχει τον τελευταίο λόγο στην ιστορία, ότι η αγάπη είναι πιο δυνατή από το μίσος. Κύριος της ιστορίας είναι ο Θεός, τον οποίο «αγάπη κεκόμικεν εις την γην».
Κλείνω τις σκέψεις αυτές με άπειρες ευχαριστίες. Ευχαριστώ για τη σημερινή πρόσκληση, την ωραία και εγκάρδια υποδοχή, την πολύ ενδιαφέρουσα ενημέρωση, για την αγάπη, τον σεβασμό και τα χαμογελαστά πρόσωπά σας.
Πολλές ευχαριστίες στην Ε.Ρ.Τ., και ιδιαιτέρως στην Ε.Τ.3, για το γεγονός ότι προβάλλετε το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο. Κάνετε τη φωνή του να φθάνη στα πέρατα της γης. Ελπίζω ότι η αρωγή σας αυτή θα συνεχισθή.
Ευχαριστώ και για την πρόσφατη συνέντευξη με τον κύριο Γιώργο Κουβαρά, που την χάρηκα ιδιαιτέρως. Έχουμε καλό συνεργάτη για την επικοινωνία μας, τον κύριο Νικόλαο – Γεώργιο Παπαχρήστου, τον Διευθυντή του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας της Μεγάλης Εκκλησίας.
Όλα τα καλά του Θεού σε όλους σας. Καλό καλοκαίρι και καλήν αντάμωση στην Πόλη του Κωνσταντίνου!
Διαβάστε ακόμη