Ο Οικουμενικός Πατριάρχης χοροστάτησε εχθές Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2022, στον Μέγα Εσπερινό για την εορτή του Αγίου Νικολάου, Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας, στον εορτάζοντα ομώνυμο Ιερό Ναό της Βαλέτας, τον οποίο παραχώρησε η Ρωμαιοκαθολική Αρχιεπισκοπή Μάλτας στην Πατριαρχική Εξαρχία Μελίτης.
Τον Πατριάρχη προσφώνησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Κρήνης κ. Κύριλλος, Πατριαρχικός Έξαρχος Μελίτης και αντιφώνησε καταλλήλως ο Πατριάρχης.
Στην πρωτεύουσα της Μάλτας, τη Βαλέτα, το 2021 μετά από 381 χρόνια έγινε Θεία Λειτουργία για τα Θεοφάνια στον ελληνορθόδοξο ναό του Αγίου Νικολάου, ο οποίος ανεγέρθηκε το 1569 από τους Ροδίτες που έφτασαν στο νησί με το Τάγμα των Ιπποτών.
Με απόφαση του Αρχιεπισκόπου Μάλτας ο Άγιος Νικόλαος παραχωρήθηκε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και στην ελληνορθόδοξη κοινότητα.
Οι Έλληνες της Βαλέτας είναι περίπου 700, οι περισσότεροι από τους οποίους εγκαταστάθηκαν τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα.
Σημεία αναφοράς είναι η ελληνορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που φτιάχτηκε το 1816 από ομογενείς και η ελληνική καθολική εκκλησία της Παναγίας της Δαμασκηνής του 16ου αιώνα, η οποία υπάγεται στο Βατικανό που διορίζει ιερέα του ελληνικού εκκλησιαστικού τυπικού.
Κατά τον 16ο αιώνα, αρκετοί Έλληνες βρήκαν καταφύγιο στη Μάλτα, προερχόμενοι από τις ελληνικές περιοχές υπό Οθωμανική κυριαρχία, και το 1560 έχτισαν τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στη Βαλέτα. Αργότερα μετά την προσχώρηση του Ορθοδόξου Ιερέα στους ουνίτες ο ναός περιήλθε στους Λατίνους. Στις 2 Ιουλίου 1816 οι Έλληνες Ιδρύουν τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου στη Βαλέτα, η οποία είναι η μοναδική Ορθόδοξη εκκλησία στο νησί σήμερα.
Ίδιαίτερα σημαντική προσωπικότητα των Ελλήνων της Μάλτας, υπήρξε ο εθνικός ευεργέτης Ιωάννης Παπάφης (1792-1886), ο οποίος καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη, μετανάστευσε στη Μάλτα στις αρχές του 19ου αιώνα, και έζησε εκεί -Βαλέτα και Ραμπάτ- ως το τέλος της ζωής του, το 1886, συνεισφέροντας σημαντικά στην τοπική κοινωνία, καθώς και υποστηρίζοντας οικονομικά την Ελληνική επανάσταση και το μετέπειτα νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.
Ο Ιωάννης Γεννάδιος (1844-1932), Έλληνας διπλωμάτης στη Μεγάλη Βρετανία και εθνικός ευεργέτης της Ελλάδας, αποτελεί επίσης αξιομνημόνευτη προσωπικότητα της εποχής αυτής έχοντας ζήσει τα νεανικά του χρόνια στη Μάλτα.