Στο Άγιο Όρος αναμένεται σήμερα το απόγευμα (Παρασκευή, 27 Μαΐου 2022) ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, που ολοκλήρωσε χθες, δεύτερη ημέρα της επισκέψεώς του στην Ελλάδα, πλήθος δραστηριοτήτων, οι κυριότερες εκ των οποίων ήταν οι εξής: η αναγόρευση του Ομότιμου Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Βλάσιου Φειδά σε επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, η συνάντηση με Άρχοντες Οφφικιαλίους της Β. Ελλάδος, η τέλεση των εγκαινίων στην εμπνευσμένη από τη γενέτειρα του έκθεση φωτογραφίας με τίτλο: «Ίμβρος, Νήσσος Πεφιλημένη» στην Ιερά Μονή Βλατάδων, η χειροθεσία του Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής, Καθηγητή Χρυσόστομου Σταμούλη, σε Άρχοντα Οφφικιάλιο της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, και ο χαιρετισμός του στο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα τον ίδιο: «Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος: Τριάντα χρόνια διακονίας».
Το σημερινό πρόγραμμα
Καθ’ οδόν προς το Άγιον Όρος, σήμερα, ο Παναγιώτατος αρχικά θα επισκεφθεί την έδρα του Υπουργείου Εσωτερικών – Τομέα Μακεδονίας-Θράκης, όπου θα συναντηθεί με τον Υφυπουργό κ. Σταύρο Καλαφάτη.
Στη συνέχεια θα επισκεφθεί διαδοχικά τη Νέα Τένεδο και τη Νέα Τρίγλια, και το απόγευμα αναμένεται να εισέλθει στην Αθωνική Πολιτεία, όπου στις Καρυές θα πραγματοποιηθεί η επίσημη υποδοχή του και ακολούθως θα τελεστεί Δοξολογία στο Ναό του Πρωτάτου.
Κατά την παραμονή του στο Άγιον Όρος ο Παναγιώτατος θα επισκεφθεί διαδοχικά τις Ι. Μονές Ιβήρων, όπου θα καταλύσει το πρώτο βράδυ και θα λειτουργήσει την επομένη ως Ιερεύς στο Παρεκκλήσι της Πορταΐτισσας, Καρακάλλου και Μεγίστης Λαύρας, καθώς και την Αθωνιάδα Εκκλησιαστική Ακαδημία, ενώ την Κυριακή, το πρωί, θα προεξάρχει της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας στον Ιερό Ναό του Πρωτάτου.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, καθ’ οδόν προς Θεσσαλονίκη, θα επισκεφθεί το Ιερό Πατριαρχικό και Σταυροπηγιακό Μετόχιο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, στην Ορμύλια της Χαλκιδικής, όπου θα τελέσει Τρισάγιο στον τάφο του μακαριστού Γέροντος Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου.
Η έναρξη του Συνεδρίου
Ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κήρυξε χθες αργά το απόγευμα την έναρξη του Συνεδρίου, τονίζοντας ότι «η ειρηνοποιητική δράση των θρησκειών συναρτάται με τον διάλογο και τη συνεργασία τους».
«Η ειρηνοποιητική δράση των θρησκειών, συναρτάται σήμερα με την ειρήνη των ιδίων των θρησκειών μεταξύ των, με τον διάλογο των θρησκειών και τη συνεργασία των επ’ αγαθώ του ανθρώπου», τόνισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος κήρυξε την έναρξη του διεθνούς συνεδρίου. «Διακονούμε τον διάλογο τούτο και εν τη πεποιθήσει ότι συμβάλλομεν εις την ενίσχυση της εμπιστοσύνης, εις την δύναμη και την αποτελεσματικότητα του διαλόγου γενικότερα, αλλά και στην αντιμετώπιση του αντιδιαλογικού θρησκευτικού φονταμενταλισμού, αυτής της νοσηράς θρησκευτικότητος, η οποία τροφοδοτεί το μίσος και τη βία», πρόσθεσε.
Παρακολουθήστε την ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου:
Μιλώντας στην εναρκτήρια συνεδρία, υπογράμμισε ότι στη γνήσια θρησκευτική πίστη, υπάρχουν τα κίνητρα για συμβολή, όχι μόνο στην εσωτερική, πνευματική ειρήνη, αλλά και στην εξωτερική ειρήνη και στην υπέρβαση της επιθετικότητας και της βίας στην κοινωνία.
Ο Παναγιώτατος εξήρε την προσφορά και τις πολυσχιδείς δραστηριότητες του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών, με έδρα την Μονή Βλατάδων στην Ακρόπολη της Θεσσαλονίκης, το οποίο χαρακτήρισε καύχημα της Μεγάλης Εκκλησίας.
Επισήμανε ότι η μελέτη των Πατέρων της Εκκλησίας, δεν αποτελεί στροφή στο παρελθόν, αφού αυτοί ανήκουν διαχρονικώς στον πυρήνα της Ορθοδόξου ζωής και ταυτότητάς μας και η ενασχόληση με αυτούς δεν παράγει συντηρητισμό. «Όσοι ημέτεροι και ξένοι είδαν την μελέτη της πατερικής σκέψεως ως άγονον προσκόλληση εις παρωχημένα θεολογικά πρότυπα…ή ακόμη ως ιδεολογικό όπλο κατά των Οικουμενικών Διαλόγων, δεν κατανόησαν το πνεύμα και τον δυναμισμό τους», ανέφερε.
Τόνισε ότι πολλά οφείλει η σύγχρονη Ορθόδοξη θεολογία στον Άγιον Όρος και πρόσθεσε ότι ο μοναχισμός δεν είναι κίνημα παρά την Εκκλησία, ή πάνω από την Εκκλησία, αλλά σάρκα από τη σάρκα της και καύχημά της. «Ο μοναχικός βίος είναι ασκητική υπακοής εις την καθολική αλήθεια της Εκκλησίας και εις την κατεύθυνσή της προς την ερχομένην Βασιλείαν», σημείωσε.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισήμανε ότι οι σύγχρονοι καιροί έχουν ανάγκη θεολογικής μαρτυρίας, που δεν στενεύει τον νου και την καρδιά, αλλά ανοίγει τους ορίζοντες. Μίλησε για «δεκαθλητάς θεολόγους», ανθρώπους με κατάρτιση και αφοσίωση στην Εκκλησία, που καλούνται να εκφράζουν «τας σωτηριώδεις αληθείας της χριστιανικής πίστεως με τη γλώσσα κάθε συγκεκριμένης εποχής».
Η Ορθόδοξη θεολογία «δίδει εν τω παρόντι την φιλόθεον και φιλάνθρωπο μαρτυρία της έναντι των μεγάλων σύγχρονων προκλήσεων, τεχνολογικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών, κοινωνικών, πολιτικών, πολιτισμικών, ηθικών και θρησκευτικών και των συναφών απειλών της ιερότητος και της ωραιότητος του ανθρωπίνου προσώπου, προβάλλει έναντι του ατομοκεντρισμού την κοινότητα και την σχέση, απέναντι στην μαζοποίηση και στην μετατροπή του ανθρώπου εις μετρήσιμον μέγεθος, την ελευθερία, την μοναδικότητα και απόλυτη αξία του κάθε ανθρώπου, υπογραμμίζει την ειρηνοποιητική ισχύ και την ειρηνευτική αποστολή της θρησκείας και την αναγκαιότητα του διαθρησκειακού διαλόγου», υπογράμμισε.
Αναφέρθηκε στην ανάγκη να συνυπάρξουν η δημιουργική συνάντηση με το διαφορετικό και η συνεπέστερη γνώση και καλλιέργεια του δικού μας πολιτισμού. «Οφείλουμε» σημείωσε «να αναπτύξουμε μια θεολογία της διαφοράς, εν συναρτήσει με μια θεολογία της παγκοσμιότητας».
Ο Παναγιώτατος επισήμανε ότι είναι αναγκαίος ο διάλογος με τον κόσμο εντός του οποίου η Εκκλησία ζει και κινείται, «αλλά δεν ταυτίζεται με αυτόν, ούτε τον αγνοεί». Τόνισε δε, ότι η Εκκλησία, «είναι μεταμορφωτική δύναμη για τον κόσμου, όχι αντι-κόσμος».
Ιεράρχες του Οικουμενικού Θρόνου και της Εκκλησίας της Ελλάδος έδωσαν το παρόν. Παρέστησαν ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος, οι Σεβασμιώτατοι: Θεσσαλονίκης Άνθιμος, Γέρων Χαλκηδόνος Εμμανουήλ, Θυατείρων Νικήτας, Βεροίας Παντελεήμων, Κασσανδρείας Νικόδημος, Νεαπόλεως Βαρνάβας, Λαρίσης Ιερώνυμος, Σερρών Θεολόγος, Περιστερίου Γρηγόριος, Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος, Φθιώτιδος Συμεών, Καλαμαριάς Ιουστίνος, Γρεβενών Δαυίδ, ο Μαρωνείας Παντελεήμων, ο Λαγκαδά Πλάτων, οι θεοφιλέστατοι Επίσκοποι Αμορίου Νικηφόρος, Θερμών Δημήτριος, οι πανοσιολογιώτατοι Καθηγούμενοι Ξενοφώντος Αλέξιος, Παντοκράτορος Γαβριήλ, Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας Πορφύριος, ο Άρχων Έξαρχος κ. Αθανάσιος Μαρτίνος, Πολιτικός Διοικητής του Αγίου Όρους, ο Πρέσβης των ΗΠΑ Τζορτζ Τσούνης, ο Υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για ζητήματα Μακεδονίας και Θράκης κ. Καλαφάτης, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απ. Τζιτζικώστας, ο Πρόεδρος Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών Βασίλης Πάππας, ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ κ. Βενιζέλος, σημαίνουσες προσωπικότητες από τον ακαδημαϊκό χώρο, πολλοί φοιτητές και πολίτες.
Τον πρώτο χαιρετισμό απηύθυνε ο Πρύτανης του ΑΠΘ, καθηγητής κ. Νίκος Παπαϊωάννου, ο οποίος, αφού προσφώνησε όλους τους παριστάμενους, έδωσε το στίγμα όλων των επικείμενων εκδηλώσεων προς τιμήν του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου. Το μεγαλύτερο επιστημονικό ίδρυμα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης εκλαμβάνει την παρουσία του Πατριάρχη ως πηγή έμπνευσης για όσους εργάζονται στην επιστήμη εκλαμβάνοντάς την ως δώρο Θεού.
Επίσης, ο Πρύτανης του ΑΠΘ αναφέρθηκε στην προσφορά του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, η οποία είναι, όπως χαρακτηριστικά είπε «πολύπλευρη, με οικουμενική διάσταση και διεθνή αναγνώριση, στην Εκκλησία, τη θεολογία, την κοινωνία, τον άνθρωπο και συνιστά πηγή έμπνευσης για την οικογένεια του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου». Παράλληλα, επισήμανε ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος διακονεί τον άνθρωπο και την κοινωνία ανά την οικουμένη με ανύσταχτη φροντίδα και μακρόπνοο όραμα τριάντα και πλέον έτη και πρόσθεσε «η ευρύτητα του πνεύματός Σας, ο λόγος και το παράδειγμά Σας λειτουργούν και ως στυλοβάτες της επιστήμης, την οποία έχετε χαρακτηρίσει ως “πολύτιμον δῶρον τοῦ Θεοῦ, ἐφ᾿ ὅσον λειτουργεῖ ὡς διάκονος τοῦ ἀνθρώπου”» .
Ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, Καθηγητής Χρυσόστομος Σταμούλης, που χειροθετήθηκε Άρχων Οφφικιάλιος, δήλωσε ότι η διοργάνωση του συνεδρίου είναι μια “στιγμή ακριβή”, αφού υλοποιείται μέσα σε δυσκολίες. Η χαρά της παρουσίας του Πατριάρχη, όμως, υπερνίκησε κάθε ενδοιασμό.
Την επόμενη προσφώνηση πραγματοποίησε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αμορίου κ. Νικηφόρος, Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Βλατάδων, η οποία μαζί με την Θεολογική Σχολή του ΑΠΘ ανέλαβε την διοργάνωση τριήμερου συνεδρίου για την ανάδειξη του έργου του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου.
Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος στον χαιρετισμό του μετέφερε τις συγχαρητήριες ευχές της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος προς τους συντελεστές του συνεδρίου. Τόνισε ότι μια τέτοια διοργάνωση δίνει ιδιαίτερη ελπίδα σε καιρούς δύσκολους για όλον τον κόσμο. Ο Πατριάρχης αποτελεί διαπρύσιο κήρυκα του γεγονότος της Αναστάσεως.
Στον σεβασμό, την αγάπη και την ευγνωμοσύνη του κλήρου, του λαού και των θεσμικών παραγόντων της Θεσσαλονίκης προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη αναφέρθηκε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος, στον χαιρετισμό του που διαβάστηκε από τον πρωτοσύγκελο της Μητροπόλεως.
Ο Υφυπουργός Εσωτερικών Σταύρος Καλαφάτης εξήρε το χρέος των Μακεδόνων απέναντι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, που έδωσε τα πάντα για τη διατήρηση της ελληνικότητας της Μακεδονίας.
«Γενναία κίνηση και φιλόστοργη ενέργεια η αναγνώριση της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος»
Την εναρκτήρια ομιλία του Συνεδρίου πραγματοποίησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ. Μέσα από ποιητικούς στίχους και θεολογικές αναφορές επισήμανε τη σημασία της οικουμενικότητας του Οικουμενικού Πατριαρχείου και τη συμβολή της προσωπικότητας του Πατριάρχη στην αποστολή του. «Εκείνο που ξεχωρίζει τον κ.κ. Βαρθολομαίο σε σχέση με άλλους προκατόχους είναι η προσήλωσή του στους ιερούς κανόνες», είπε. «Τα προνόμια του Φαναρίου είναι ο Σταυρός του και οι ευθύνες του».
Παράλληλα, χαρακτήρισε ως γενναία κίνηση και φιλόστοργη ενέργεια την κίνηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να αναγνωρίσει την Εκκλησία των Σκοπίων ως Αρχιεπισκοπή Αχρίδος και πρόσθεσε ότι πρόκειται για ένα ακόμη σχίσμα που θεραπεύθηκε επί της Πατριαρχείας του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου. Επίσης πρόσθεσε ότι η χορήγηση της λεγομένης αυτοκεφαλίας, είναι μια από τις ευθύνες τις οποίες ο Παναγιώτατος φροντίζει με προσοχή και επιμέλεια να διακονεί και οι οποίες είχε επιχειρηθεί κατά το παρελθόν να θυσιαστούν, στο βωμό μιας ομοσπονδοποιήσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας σε επιμέρους αυτοκέφαλες χωρίς κεφαλή.
Τι είπαν Καλαφάτης και Τζιτζικώστας
Τη στήριξη της κυβέρνησης στον Οικουμενικό Πατριάρχη εξέφρασε ο υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας, Θράκης Σταύρος Καλαφάτης κατά τον χαιρετισμό που απηύθυνε στο διεθνές συνέδριο για τα 30 χρόνια διακονίας του κ. Βαρθολομαίου, στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ.
«Κάθε λόγος είναι λίγος για να εκφράσουμε τα αισθήματα χαράς, τιμής και ευγνωμοσύνης», επισήμανε ο κ. Καλαφάτης και πρόσθεσε ότι ο Άγιος Παΐσιος είχε χαρακτηρίσει τον Οικουμενικό Πατριάρχη ως ότι καλύτερο έδωσε ο Θεός στην Ορθοδοξία.
Από την πλευρά του, την παρουσία του στην ενθρόνιση του κ.κ. Βαρθολομαίου, το 1991, θυμήθηκε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας για τον οποίο είπε ότι έδωσε με την προσωπικότητα του νόημα στη λέξη οικουμενικότητα.
Πρόσθεσε ότι ο κ. Βαρθολομαίος αποτελεί σταθερή και διαχρονική φωνή της λογικής και δίνει τεράστιο αγώνα για την προάσπιση των δικαίων του Πατριαρχείου και των αξιών που πρεσβεύει.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, εξήρε το πολυσχιδές έργο του κ. Βαρθολομαίου, υπογραμμίζοντας ότι έχει συμβάλει καθοριστικά «στην προώθηση του διαχριστιανικού και διαθρησκειακού διαλόγου με πνεύμα καταλλαγής, αλληλεγγύης και ειρήνης».
Εξέφρασε, δε, την ευγνωμοσύνη του προς το πρόσωπο του Οικουμενικού Πατριάρχη για την ιστορική, όπως τη χαρακτήρισε, απόφαση επίλυσης του εκκλησιαστικού ζητήματος της Εκκλησίας των Σκοπίων με την αναγνώρισή της με τον τίτλο της «Αρχιεπισκοπής Αχρίδος».
Χαιρετισμό απηύθυνε επίσης, ο αντιπρόεδρος της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Ανδρών Θεσσαλονίκης, Χρήστος Παπανικολάου.
Περισσότερες πληροφορίες για το συνέδριο
Φωτογραφίες: Ραφαήλ Γεωργιάδης / ope.gr
Περισσότερες φωτογραφίες:
Φωτογραφίες: Ραφαήλ Γεωργιάδης, Νίκος Παπαχρήστου/Οικουμενικό Πατριαρχείο