Ενόψει της επετείου των 200 ετών από την έναρξη του Αγώνα της Ελληνικής Επανάστασης, το Σάββατο, 9 Οκτωβρίου 2021, στις εγκαταστάσεις της Ιεράς Επισκοπής Μοζαμβίκης στο Μαπούτο διοργανώθηκαν αφιερωματικές εκδηλώσεις τιμής και μνήμης σε έναν «τραγικό» Ήρωα της Ελευθερίας, που αγωνίστηκε για την απελευθέρωση του λαού της Νοτίου Αφρικής από το καθεστώς των φυλετικών διακρίσεων (apartheid), τον Δημήτρη Τσαφέντα, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των 22 ετών από το θάνατο του.
Οι εκδηλώσεις αυτές έλαβαν χώρα στη γενέτειρα του Τσαφέντα, (το τότε Lourenco Marques), στο Μαπούτο της Μοζαμβίκης. Η επαναστατική του φύση και οι πολιτικές του ιδέες τον ώθησαν στον αγώνα υπέρ της ανεξαρτησίας της Μοζαμβίκης από τον αποικιακό ζυγό και να πλήξει τον πυρήνα του ρατσιστικού καθεστώτος apartheid στη Νότιο Αφρική. Στις εκδηλώσεις παρευρέθηκαν εκπρόσωποι της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Μοζαμβίκης, κρατικοί λειτουργοί, στελέχη του Διπλωματικού Σώματος της χώρας, εκπρόσωποι ξένων δογμάτων και εκκλησιών και εκπρόσωποι των ΜΜΕ.
Αρχικά, τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση για τον αείμνηστο Δημητρη Τσαφέντα από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ζάμπιας και Τοποτηρητή της Ιεράς Επισκοπής Μοζαμβίκης κ. Ιωάννη. Η έναρξη των εκδηλώσεων τιμής και μνήμης κηρύχθηκε με την ανάγνωση του μηνύματος της Α.Θ.Μ. του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής Θεοδώρου Β’, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε ότι: «Ὁ Δημήτριος Τσαφέντας … ὑπῆρξε ἕνας πραγματικὸς ἀγωνιστὴς τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου, ἕνας ἱεραπόστολος τῆς ἐλευθερίας καὶ ἕνας ἀληθινὸς μάρτυρας, ἀφοῦ πέρασε τὸ μεγαλύτερο μέρος τῆς ζωῆς του στὶς φυλακὲς καὶ ὑπέστη ἀπερίγραπτα βασανιστήρια. … Τὸ αἴτημα τῶν Λαῶν γιὰ εἰρήνη, ἰσονομία καὶ αὐτοδιάθεση εἶναι καθολικὸ καὶ διαχρονικὸ καὶ ὁ Τσαφέντας ὑπηρέτησε αὐτὲς τὶς ἀξίες ἕως τὸ τέλος. Ἅπαντες, ἔχουμε ἱερὸ χρέος καὶ καθήκον ἀπέναντι στὸν σε αυτόν τον οἰκουμενικὸ Ἕλληνα καὶ ἀγωνιστὴ τῆς ἐλευθερίας, νὰ ἀποκαταστήσουμε τὴ μνήμη του καὶ νὰ τὸν τοποθετήσουμε στὸ βάθρο ποὺ τοῦ ἀξίζει».
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ζάμπιας κ. Ιωάννης απηύθυνε χαιρετισμό στους προσκεκλημένους στην εκδήλωση και τόνισε ότι: «Ο Τσαφέντας αγάπησε … τη γενέτειρα του τη Μοζαμβίκη … όπου πρωτοστάτησε στον αγώνα για την απελευθέρωση του λαού της από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις, ενθαρρύνοντας στις τοπικές κοινότητες όλους τους Μοζαμβικάνους ανεξαρτήτως φυλής και χρώματος να ενώσουν τις δυνάμεις τους στον Αγώνα για την Εθνική Απελευθέρωση … για τις επαναστατικές ιδέες και δράσεις του φυλακίστηκε κατ’ επανάληψη από τις Μυστικές Υπηρεσίες της Αποικιοκρατικής Δύναμης. Όμως, το πάθος του για ελευθερία του έδινε το κίνητρο να συνεχίζει αγόγγυστα τον Αγώνα. Βεβαίως, το αποκορύφωμα των αγώνων του υπήρξε η αφαίρεση της ζωής του πρωθυπουργού της Ν. Αφρικής Χέντρικ Φέρβερντ, του «Αρχιτέκτονα του Απαρτχάιντ». Πρόκειται για μια πράξη επαναστατική, που δεν στρέφονταν κατά ενός ανθρώπου αλλά κατά ενός απάνθρωπου και βρώμικου συστήματος … Και μιας και εφέτος εορτάζουμε τα διακόσια χρόνια από την Επανάσταση των Ελλήνων απέναντι στον Οθωμανό δυνάστη, είναι ευκαιρία να τονίσουμε ότι ο Τσαφέντας ποτέ δεν ξέχασε την ελληνική του φύτρα και η θυσία των προγόνων μας πάντα τον ενέπνεε στους αγώνες του».
Ακολούθησε η ανάγνωση των χαιρετιστήριων μηνυμάτων της εκπροσώπων της Κυβέρνησης, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Eneas Comiche. Μήνυμα απέστειλε, επίσης, ο Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Νοτίου Αφρικής, κ. Solly Mapaila, ο οποίος υπογράμμισε ότι: «Δεν θεωρούμε τον σύντροφο Δημήτρη Τσαφέντα απλώς ως εθνικό ήρωα και συνειδητοποιημένο πολιτικό ακτιβιστή, αλλά έναν αφοσιωμένο σοσιαλιστή επαναστάτη που αγωνίστηκε για τον τερματισμό κάθε μορφής καταπίεσης και εκμετάλλευσης … Το SACP έχει πλήρως αναγνωρίσει την επαναστατική του συνεισφορά και την σοσιαλιστική, αντι-ρατσιστική, αντι-αποικιακή ταυτότητα του Τσαφέντα … Για εμάς, ο Τσαφέντας θα είναι πάντα ήρωας του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα … Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ την παρακαταθήκη που μας άφησε και την τιτάνια θυσία του για την ελευθερία». Σε παρόμοιο μήκος κύματος κινήθηκε στο μήνυμα του και ο πρώην Υπουργός της Ν. Αφρικής και βετεράνος του African National Congress Ronnie Kasrils, ο πρώην Δικαστής του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Ν. Αφρικής Zak Yacoob και ο Πρώην Συμπρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ν. Αφρικής Krish Govender, αλλά και ο Αλέξανδρος Μουμπάρης, ο οποίος συνελήφθη στη Ν. Αφρική για τις δράσεις του κατά του ρατσιστικού καθεστώτος το 1972, φυλακίστηκε στο ίδιο κελί με τον Νέλσον Μαντέλα και απέδρασε το 1979.
Εν συνεχεία, οι προσκεκλημένοι στις αφιερωματικές εκδηλώσεις είχαν την ευκαιρία να παραστούν στην παρουσίαση του βιβλίου του Χάρη Δουσεμετζή «Ο Άνθρωπος που σκότωσε το Απαρτχαιντ» (The Man who killed Apartheid), χάρη στην δεκαετή έρευνα του οποίου προστατεύθηκε το δικαίωμα του Τσαφέντα στην ιστορική αλήθεια και εξολοθρεύθηκε ο μύθος περί του «φρενοβλαβούς Τσαφέντα» και να παρακολουθήσουν το Ντοκιμαντερ του Μανώλη Δημελλά «ο Τυραννοκτόνος Τσαφέντας» (Live and Let Live) με συνεντεύξεις προσώπων και μαρτυρίες για τη ζωή και την επαναστατική δράση του.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ζάμπιας απευθυνόμενος στον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου του Μαπούτο εισηγήθηκε την «ονοματοδοσία μιας οδού στο Μαπούτο υπό την ονομασία «Δημήτρης Τσαφέντας», προς τιμήν του πρωτοστάτη της Επανάστασης του λαού της Μοζαμβίκης για την Εθνική Απελευθέρωση».
Οι αφιερωματικές εκδηλώσεις, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν με πλήρη σεβασμό προς τις συστάσεις των αρμόδιων εθνικών υγειονομικών αρχών της χώρας στο πλαίσιο της πρόληψης διασποράς της πανδημίας του Covid-19, καλύφθηκαν τηλεοπτικά από κανάλια εθνικής εμβέλειας (TVM, Tv Miramar, Stv).