Την Α’ Κυριακή των Νηστειών (Ορθοδοξίας), 5η Μαρτίου 2023, τελέσθηκε στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Αλεξανδρείας Συλλείτουργο του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρου Β’ και του Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ.κ. Επιφάνιου, ο οποίος πραγματοποιεί Ειρηνική Επίσκεψη στην Δευτερόθρονη Εκκλησία.
Με τους σεπτούς Προκαθημένους συλλειτούργησαν οι Σεβ. Μητροπολίτες Γέρων Λεοντοπόλεως κ. Γαβριήλ, Γενικός Πατριαρχικός Επίτροπος, Βιννύτσης κ. Συμεών, Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Ουκρανικής Εκκλησίας, Μπίλα Τσέρκβα κ. Ευστράτιος, Υπογραμματεύς, Γουινέας κ. Γεώργιος, Εκπρόσωπος του Μακαριωτάτου στη Αθήνα, Μέμφιδος κ. Νικόδημος, Πατριαρχικός Επίτροπος Καΐρου, Ναυκράτιδος κ. Παντελεήμων, Αρχιγραμματεύς της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, Πηλουσίου κ. Νάρκισσος, Πατριαρχικός Επίτροπος Αλεξανδρείας και Ταμιάθεως κ. Γερμανός, Προϊστάμενος της Ι. Πατριαρχικής Μονής Οσίου Σάββα Ηγιασμένου Αλεξανδρείας.
Κατά την Ευχαριστιακή Σύναξη ο Μακαριώτατος κ.κ. Θεόδωρος Β’ χειροτόνησε εις Πρεσβύτερον τον Ιερολ. Αρχιδιάκονο της Ι.Αρχιεπισκοπής Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρο Mutombo Kasonga, απόφοιτο της Πατριαρχικής Σχολκής Αλεξανδρείας «Μέγας Αθανάσιος», καταγόμενο από την Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, τον οποίο χειροθέτησε σε Αρχιμανδρίτη.
Η προσφώνηση του Πατριάρχη Αλεξανδρείας
Προ του πέρατος της Θείας Λειτουργίας ο Πάπας και Πατριάρχης προσφώνησε τον Μητροπολίτη κ. Επιφάνιο, στον οποίο προσέφερε Αρχιερατικό εγκόλπιο και βαρύτιμη ράβδο βαδίσματος.
“Μακαριώτατε, κατά τούτην την πανεπίσημον και ενωτική στιγμή της μεταξύ μας κοινωνίας, στο πλαίσιο της προς ημάς Ειρηνικής Επισκέψεώς Σας, κατά την οποία Σας υποδεχόμεθα ως ισότιμο και Κανονικό Προκαθήμενο Εκκλησίας μαρτυρικής και πολυπληθεστάτης, μετά την απολύτως ορθή Κανονικώς και δικαιωματικώς εκχώρηση της Αυτοκεφαλίας υπό του Πανίερου Οικουμενικού Θρόνου και του Σεπτού Προκαθημένου Αυτού, Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ.Βαρθολομαίου προς την καθ’ Υμάς Αγιωτάτη Μητρόπολη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας, δεν κρύβουμε τον πόνο, τον οποίο φέρουμε στην καρδία μας μεθ’ όλης της Ιεραρχίας, του ιερού κλήρου και του λαού της Πατριαρχικής δικαιοδοσίας μας, για την παράλογη, ανάδελφη, εκδικητική και ως εκ τούτου αντιχριστιανική αντίδραση του Πατριαρχείου Μόσχας προς ημάς, εξαιτίας τούτου του μεγάλου εκκλησιαστικού γεγονότος, δηλονότι της Αυτοκεφάλου καταστάσεως της καθ’ Υμάς Αγιωτάτης Εκκλησίας και της εκ μέρους μας αναγνωρίσεως αυτής,
Το Πατριαρχείο Μόσχας και ο νυν Προκαθήμενος αυτού, αυθαιρέτως και απολυταρχικώς αντέδρασαν σε εκκλησιαστική Πράξη ιεροκανονικώς καθιερωθείσα απ’αιώνων, γι’ αυτό ληστρικώς και αντικανονικώς εισεπήδησαν στην ενόριο γεωγραφικώς ποιμαντική και πνευματική δικαιοδοσία μας στην Αφρική, ως «λύκοι βαρείς μη φειδόμενοι του ποιμνίου» (Πραξ.20,29), επιχειρούντες να δηλητηριάσουν πνευματικώς τις ευάλωτες ψυχές των νεοφωτίστων γηγενών τέκνων μας, προκειμένου να επιφέρουν την επικατάρατη διάσπαση της Χριστεπωνύμου ποίμνης μας. Σε καιρούς κρισίμους για την ανθρωπότητα και τον χριστιανικό κόσμο κατακερματίζουν ενσυνειδήτως τον άρραφο χιτώνα του Αρχιποίμενος Χριστού, αντιπελαργούντες όξος και χολή προς την Πρεσβυγενή Εκκλησία των Αλεξανδρέων, η Οποία «ον τρόπον όρνις επισυνάγει τα νοσσία αυτής υπὸ τας πτέρυγας» (Ματθ.23,37), ευεργέτησε την Εκκλησία της Ρωσίας διά της κατοχυρώσεως του δικού της αυτοκεφάλου καθεστώτος”, ανέφερε.
“Σήμερα, λοιπόν, Κυριακή της Ορθοδοξίας του σωτηρίου έτους 2023, δίνουμε με τον πλέον επίσημο τρόπο την δική μας απάντηση προς πάσα κατεύθυνση:
▪ Ουδεμία Συνοδική Απόφαση Πρεσβυγενούς Εκκλησίας δίδει το δικαίωμα σε άλλη Εκκλησία -και δη νεώτερη χρονικώς- να καταπατεί τους αμετακινήτους Ιερούς Κανόνες και να διαπράττει εισπήδηση στην ενόριο δικαιοδοσία της πρώτης.
▪ Ουδεμία Συνοδική Απόφαση Πρεσβυγενούς Εκκλησίας δίδει το δικαίωμα σε άλλη Εκκλησία -και δη νεώτερη χρονικώς- να αναπτύσσει νεοφανείς εκκλησιολογικοπολιτικές «θεωρίες» περί διαποιμάνσεως του Ρωσικού κόσμου ανά την υφήλιο επί τη βάσει της εθνικότητος, παντελώς άγνωστες στην Ορθόδοξη εκκλησιολογία, γι’ αυτό καταδικασθείσες ήδη Συνοδικώς από το Πατριαρχείο μας.
Επ’ αυτών των ευαισθήτων εκκλησιολογικώς ζητημάτων θέτουμε όλες τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες προ των ευθυνών τους, αναμένοντες την εκ μέρους τους άμεση καταδίκη προς αυτές τις αντικανονικές και όθνείες ενέργειες και τις ανήκουστες εκκλησιολογικοπολιτικές «θεωρίες» του Πατριαρχείου Μόσχας, οι οποίες την επαύριον πιθανότατα να κρούσουν και τις δικές τους θύρες με ευφάνταστες αιτιάσεις, αλλά δραματικές πανορθοδόξως συνέπειες.
Καταδικάζουμε λοιπόν με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο σύνολες τις ανωτέρω περιγραφείσες αντικανονικές ενέργειες της Ρωσικής Εκκλησίας εναντίον του Πατριαρχείου μας. «Φίλος μεν Πλάτων, φιλτάτη δε η αλήθεια!» (Αριστοτέλης)”, τόνισε ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής.
Η αντιφώνηση του Μητροπολίτη Κιέβου
Κατά την αντιφώνησή του ο Μητροπολίτης Κιέβου, μεταξύ άλλων ανέφερε: «Σήμερα, τιμούμε τις ιερές εικόνες με ιδιαίτερη επισημότητα και επιβεβαιώνουμε την προσήλωσή μας στην αληθινή πίστη, όπως διατυπώνεται στη Θεία Αποκάλυψη και όπως εξηγείται στα δόγματα των Αγίων Πατέρων των επτά Οικουμενικών Συνόδων. Αυτή είναι η αποστολική πίστη, αυτή είναι η ορθόδοξη πίστη, αυτή είναι η σωτήρια πίστη! Σήμερα, δεν τιμούμε μόνο τις εικόνες ως ιερές απεικονίσεις του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, της Παναγίας Μητέρας Του και των Αγίων. Εμείς έχουμε επίσης γίνει μια ζωντανή εικόνα, μια ζωντανή απεικόνιση, επειδή πιστεύουμε ότι, σύμφωνα με τον λόγο του Ευαγγελίου, ο ίδιος ο Χριστός βρίσκεται τώρα ανάμεσά μας και το Άγιο Πνεύμα κατοικεί μέσα μας κατά χάρη.
Σήμερα, σε αυτή τη Θεία Λειτουργία, στην Θεία Ευχαριστία, στην κοινή προσευχή και ενότητα μέσω της κοινωνίας του Σώματος και του Αίματος του Χριστού, έχουμε γίνει μια ζωντανή ενσάρκωση της ενότητας της Εκκλησίας. Της ενότητας εναντίον της οποίας εγείρονται κατά καιρούς οι δυνάμεις του κακού, οι αιρέσεις και οι διαιρέσεις – αλλά την οποία δεν μπορούν να καταστρέψουν, διότι την έχει εγκαθιδρύσει ο ίδιος ο Θεός. Ευχαριστούμε από καρδιάς τη Μακαριότητά σας και τους αδελφούς Ιεράρχες του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής για τη σταθερή προσήλωσή σας στην Ορθόδοξη πίστη και την κανονική τάξη, για τη θυσιαστική αγάπη και φροντίδα σας προς την Εκκλησία της Ουκρανίας – προς τους νεότερους αδελφούς και αδελφές σας εν Κυρίω. Μας στηρίξατε και συνεχίζετε να μας στηρίζετε, παρόλο που αυτό σας προκάλεσε προβλήματα.
Ωστόσο, η σημερινή γιορτή δείχνει ότι όσο ισχυρό κι αν φαίνεται το ψέμα, θα νικηθεί. Το κακό θα νικηθεί σίγουρα και το καλό και η αλήθεια θα εδραιωθούν. Στο πλευρό της αίρεσης των εικονομάχων που ξεσηκώθηκαν εναντίον της Εκκλησίας ήταν οι εξουσίες, η δύναμη των βασιλιάδων και η δύναμη των όπλων – αλλά τίποτα δεν βοήθησε το ψέμα. Έτσι τώρα μια νέα διδασκαλία, αντίθετη προς το Ευαγγέλιο, γεμάτη με την υπερηφάνεια αυτού του κόσμου και την αίρεση του εθνοφυλετισμού, έχει καταλάβει ένα μέρος της Εκκλησίας του Χριστού στις βόρειες χώρες, και οι άρχοντες αυτών των χωρών τη διαδίδουν με τη δύναμη του σπαθιού. Ωστόσο, και αυτή θα καταδικαστεί, όπως ακριβώς καταδικάστηκαν και απορρίφθηκαν οι αρχαίες αιρέσεις.
Σήμερα, Μακαριώτατε, είστε μια ζωντανή εικόνα των αγίων προκατόχων σας στον Πατριαρχικό Θρόνο, των μεγάλων Ιεραρχών Κλήμεντος, Αθανασίου και Κυρίλλου Αλεξανδρείας και πολλών άλλων. Σήμερα, όπως ακριβώς και εκείνοι στην εποχή τους, είστε λειτουργός της αλήθειας, κήρυκας της αλήθειας, διδάσκαλος της κανονικής τάξης, κληρονόμος της πίστης των αποστόλων, συνεχίζοντας το έργο των θείων πατέρων και διδασκάλων της Εκκλησίας του Χριστού. Στέκεστε ως καλός πηδαλιούχος στο πηδάλιο του πλοίου της σωτηρίας και καθοδηγείτε το ποίμνιο που σας έχει ανατεθεί στην πορεία προς τη σωτηρία. Είθε οι προσευχές και η βοήθεια των αγίων προκατόχων σας να είναι πάντοτε μαζί σας και με την αγιωτάτη Εκκλησία της Μεγάλης Αλεξανδρείας και ολόκληρης της Αφρικής…
…Καμία λέξη δεν θα είναι αρκετή για να εκφράσει όλα τα συναισθήματά μας, όλη την ευγνωμοσύνη και την αδελφική μας αγάπη για εσάς και για την Εκκλησία της οποίας ηγείστε. Προσευχόμαστε στον Παντοδύναμο Θεό να σας ανταμείψει εκατονταπλάσια για όλα όσα κάνατε και συνεχίζετε να κάνετε για την Ουκρανία και για το πλήρωμα της Ορθοδοξίας. Πιστεύουμε ότι θα έχουμε την ευκαιρία στο εγγύς μέλλον να σας ευχαριστήσουμε για τη φιλοξενία με την οποία μας υποδεχθήκατε στο σπίτι σας, αυτό το ιερό Πατριαρχείο, και να υποδεχθούμε τη Μακαριότητά σας στο σπίτι μας, το Κίεβο.
Σας ευχόμαστε, Μακαριώτατε, πολλά και ευλογημένα έτη, καλή υγεία και καρποφόρα διακονία στον αμπελώνα του Χριστού. Είθε η Εκκλησία του Χριστού στην αφρικανική ήπειρο, το ευσεβές ποίμνιό σας, να πολλαπλασιάζεται και να αυξάνεται. Είθε η Ορθοδοξία να θριαμβεύσει και να εδραιωθεί. Εις πολλά έτη, Μακαριώτατε!».
Προς τον Πατριάρχη κ.κ. Θεόδωρο ο Μητροπολίτης Κιέβου προσέφερε αρχιερατικά εγκόλπια μετ’ επιστηθίου σταυρού, καθώς και παραδοσιακό εργόχειρο της Ουκρανίας.
Ακολουθήσε το καθιερωμένο ετήσιο μνημόσυνο των κεκοιμημένων Πρόεδρων, μελών και ευεργετών της Ελληνικής Κοινότητος Αλεξανδρείας, δέηση υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των θυμάτων του επισυμβάντος προσφάτως στην Ελλάδα τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος, καθώς και η λιτάνευση των ιερών εικόνων εντός του παμμεγέθους και περικαλλούς Καθεδρικού Ναού.
Ο Μεγαλόσταυρος του Αγίου Μάρκου στον Κιέβου Επιφάνιο
Εν συνεχεία στην Αίθουσα του Θρόνου, εντός του παρακειμένου Πατριαρχικού Μεγάρου, έλαβε χώρα η περικόσμηση του Προκαθημένου της Ουκρανικής Εκκλησίας με την ανώτατη διάκριση του Πρεσβυγενούς Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, τον Μεγαλόσταυρο του Αγίου Αποστόλου Μάρκου μετ’ Αστέρος, καθώς και των συνοδών του αρχιερέων, Σεβασμιωτάτων Βιννύτσης και Μπίλα Τσέρκβα, με τον Χρυσό Σταυρό του Αγίου Μάρκου, προς τους οποίους ο Μακ.Πάπας και Πατριάρχης προσέφερε αρχιερατικά εγκόλπια, καθώς και αναμνηστικά δώρα στους λοιπούς συνοδούς κληρικούς. Απευθυνόμενος στους παρισταμένους Εξοχωτάτους Πρέσβεις της Ελλάδος και της Ουκρανίας ο Μακαριώτατος κ.κ. Θεόδωρος Β’ εκδήλωσε την ευγνωμοσύνη του προς τις «δύο πατρίδες του, την Ελλάδα και την Αίγυπτο, οι οποίες πάντοτε συνδράμουν παντοιοτρόπως το ιεραποστολικό, κοινωνικό και ανθρωπιστικό έργο της Αλεξανδρινής Εκκλησίας», όπως χαρακτηριστικώς ανέφερε, ευχήθηκε υπέρ της επικρατήσεως της ειρήνης και της ευημερίας του Ουκρανικού λαού, υπογραμμίζοντας την σπουδαιότητα του ειρηνικού διαλόγου μεταξύ των λαών, ως της μόνης οδού υπερβάσεως και επιλύσεως διαφορών και προόδου του κόσμου.
Τέλος, παρέθεσε επίσημο γεύμα προς τιμήν του φιλοξενουμένου Μακαριωτάτου Μητροπολίτου Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ.κ. Επιφανίου στις εγκαταστάσεις του Ελληνικού Ναυτικού Ομίλου Αλεξανδρείας.
Στις ως άνω Λειτουργικές και εορταστικές εκδηλώσεις μετείχαν ο Πρέσβυς της Ελλάδος στο Κάϊρο κ. Νικόλαος Παπαγεωργίου, ο κ. Πρέσβυς της Ουκρανίας στο Κάϊρο, ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Αλεξάνδρεια κ. Αθανάσιος Κοτσιώνης, ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητος Αλεξανδρείας κ. Ανδρέας Βαφειάδης, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητος Καϊρου κ. Χρήστος Καβαλής, ο κ. Πρόεδρος της Αραβορθοδόξου Κοινότητος Αλεξανδρείας, Πρόεδροι ιστορικών Ελληνικών Οργανισμών, Συλλόγων και Σωματείων στην Νειλοχώρα, οι Κληρικοί της Ι. Αρχιεπισκοπής Αλεξανδρείας και πλήθος Χριστιανών εξ Αιγύπτου, Ελλάδος και Ουκρανίας.
