Η 1η Νοεμβρίου για τη Βουλγαρία σηματοδοτεί την Εθνική Ημέρα των Αφυπνιστών και είναι αφιερωμένη στη μνήμη των συγγραφέων, των μελετητών, των εκπαιδευτικών και των αγωνιστών της ελευθερίας. Η ημέρα τιμάται από τους Βούλγαρους σε όλο τον κόσμο.
Νωρίτερα σήμερα, ανήμερα της εορτής, η εθνική σημαία υψώθηκε μπροστά από το Προεδρικό Μέγαρο παρουσία τριμελούς αντιπροσωπείας του Πατριαρχείου Βουλγαρίας με επικεφαλής τον Επίσκοπο Μπελογκραντσίκ κ. Πολύκαρπο.
Το μήνυμα του Πατριάρχη Βουλγαρίας κ.κ. Νεοφύτου
Στο μήνυμα του με την ευκαιρία της εορτής, ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Βουλγαρίας κ.κ. Νεόφυτος αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «η Εθνική Ημέρα των Αφυπνιστών είναι μια εορτή του ελεύθερου και φωτισμένου Βουλγαρικού πνεύματος. Η καθιέρωση της το μακρινό 1922 είναι έκφραση ευγνωμοσύνης, εκτίμησης και βαθειάς υπόκλισης προς όλους εκείνους που κατά τους σκοτεινούς αιώνες της διπλής -πολιτικής και εκκλησιαστικής- εξάρτησης, ακολουθώντας πιστά τις δεσμεύσεις των πρώτων θεμελιωτών της Χριστιανικής Βουλγαρίας, κράτησαν ζωντανή τη φλόγα της φώτισης».
Επισημαίνει δε ότι «μια τέτοια εορτή μπορεί να έχει μόνο ένα έθνος που δεν γνωρίζει την παραίτηση, που γνωρίζει τη σημασία της πνευματικής, της πολιτιστικής, της εθνικής παράδοσης, όπως και την ταυτότητά του ανάμεσα στην ποικιλομορφία των λαών και των πολιτισμών του κόσμου που ζούμε» και, μεταξύ άλλων, προσθέτει:
«Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας υπήρξε και παραμένει φορέας αυτού του πνεύματος της ελευθερίας και της φώτισης. Από τα σπλάχνα της βγήκε ο σεβάσμιος Παΐσιος, που ξεκίνησε την Αναγέννησή μας, ο “πατριάρχης Βουλγάρων διδασκάλων και συγγραφέων” ιερομόναχος Νεόφυτος της Ρίλας, του οποίου το κολοσσιαίο πατριωτικό, πνευματικό και εκπαιδευτικό έργο τιμήσαμε για τη συμπλήρωση διακοσίων τριάντα χρόνων από τη γέννηση του, και εκατοντάδες και χιλιάδες ακόμη γνωστά και άγνωστα τέκνα του Ορθοδόξου λαού μας και της αγίας μας Εκκλησίας».
Καταλήγοντας στο μήνυμα του, ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Βουλγαρίας τονίζει:
«Σήμερα τους τιμούμε με προσευχή και υποκλινόμαστε με ευγνωμοσύνη σε αυτούς και στα επιτεύγματα τους, χωρίς να ξεχνάμε τους διαδόχους τους: τους σύγχρονους αναβιωτές που με υπευθυνότητα και αίσθημα καθήκοντος συνεχίζουν το φωτεινό και άγιο έργο τους σε μια εποχή που ο λαός μας για άλλη μια φορά χρειάζεται επαγρύπνηση. Για τους σημερινούς αφυπνιστές, τους αγαπητούς δασκάλους και συγγραφείς, όλους τους ανθρώπους της επιστήμης, της τέχνης, της πνευματικότητας, της φώτισης και του πολιτισμού, προσευχόμαστε σήμερα ο Παντοδύναμος Θεός να τους ενισχύει στο έργο τους, να τους δώσει υγεία και δύναμη, ώστε με τη βοήθειά τους να μπορέσουμε να βαδίζουμε πάντα στο μονοπάτι της αλήθειας και να παραμένουμε τέκνα του φωτός και του λαού του Θεού».
Ο Πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ, ο οποίος είναι ο ανώτατος διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων, επιθεώρησε την τιμητική φρουρά και εκφώνησε ομιλία για τον εορτασμό της Εθνικής Ημέρας των Αφυπνιστών. «Εδώ και έναν αιώνα, η 1η Νοεμβρίου μας υπενθυμίζει το λαμπρό παράδειγμα των πιο άξιων εκπροσώπων του έθνους μας», δήλωσε.
Ανοίγοντας την εβδομαδιαία συνεδρίαση της Κυβέρνησης, ο Πρωθυπουργός Νικολάι Ντένκοφ συνεχάρη τους Βούλγαρους για την Εθνική Ημέρα των Αφυπνιστών. «Είναι μια γιορτή που μας ενώνει μέσα από τα ονόματα του Ιωάννη της Ρίλας, του Κύριλλου και του Μεθοδίου, του Πατριάρχη Ευθυμίου, των ηρώων μας της αναγέννησης και της απελευθέρωσης», τόνισε.
Απευθυνόμενος στο έθνος, με αφορμή τη γιορτή αυτή, ο Υπουργός Παιδείας και Επιστημών Γκαλίν Τσόκοφ είπε ότι η Βουλγαρία είναι πιθανόν η μόνη χώρα στον κόσμο που αφιερώνει μια ημέρα στους συγγραφείς, μελετητές, εκπαιδευτικούς και αγωνιστές της ελευθερίας. Υπογράμμισε ότι αυτή την ημέρα είναι σημαντικό να υποστηρίξουμε τους σημερινούς αφυπνιστές: δασκάλους, ακαδημαϊκούς, ερευνητές, καλλιτέχνες και αυτούς που ανακαλύπτουν το ταλέντο, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Παιδείας και Επιστημών.
Η Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών Μαρίγια Γκαμπριέλ έγραψε στο Facebook ότι η απόδοση τιμής στους πνευματικούς ηγέτες επιβεβαιώνει την παραδοσιακή επιδίωξη του Βουλγαρικού λαού για γνώση — τιμή που την γεμίζει εθνική υπερηφάνεια και αυτοεκτίμηση.
Σύμφωνα με την κα. Γκαμπριέλ, αυτή την ημέρα οι Βούλγαροι αποτίουν φόρο τιμής σε όλους τους ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της Βουλγαρίας με τη δύναμη των λέξεων.
Η Εθνική Ημέρα των Αφυπνιστών είναι αφιερωμένη στο έργο των ανθρώπων των γραμμάτων, των διαφωτιστών, των αγωνιστών της ελευθερίας, που διαφύλαξαν στο πέρασμα των αιώνων τις πνευματικές αξίες και την ηθική του έθνους.
Ανάμεσα στους εκατοντάδες μεταξύ αυτών είναι ο Παΐσιος του Χιλανδαρίου, ο Γρηγόριος Τσαμπλάκ, ο Κωνσταντίνος του Κοστένετς, ο Βλάντισλαβ ο Γραμματικός, ο Άγιος Ιωάννης της Ρίλας, ο Νεόφυτος Μποζβέλι, οι αδελφοί Ντιμίταρ και Κωνσταντίνος Μιλαντίνοφ, ο Γκεόργκι Στόικοφ Ρακόβσκι, ο Βασίλ Λέβσκι, ο Χρίστο Μπότεφ, ο Ιβάν Βάζοφ, ο Στεφάν Καρατζά, ο Χατζί Ντιμίταρ, ο Λιούμπεν Καραβέλοφ και ο Ντόμπρι Τσιντούλοφ.
Η γιορτή οργανώθηκε για πρώτη φορά ανεπίσημα στο Πλόβντιβ (Φιλιππούπολη), στη νοτιοκεντρική Βουλγαρία, το 1909. Το 1923, ο βασιλιάς Μπόρις Γ’ υπέγραψε νόμο που καθιέρωσε την Εθνική Ημέρα των Αφυπνιστών ως ημέρα μνήμης των διακεκριμένων Βουλγάρων. Ο εορτασμός αυτός απαγορεύτηκε από το κομμουνιστικό καθεστώς το 1945, και αποκαταστάθηκε το 1992.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)