Με διάφορες εκδηλώσεις, ολόκληρη η Βουλγαρία γιόρτασε σήμερα την 142η επέτειο της απελευθέρωσής της από την οθωμανική κυριαρχία. Η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου υπογράφηκε το 1878 και έληξε την οθωμανική κυριαρχία των 500 χρόνων.
Με αφορμή το εν λόγω σπουδαίο γεγονός τελέσθηκε το πρωί η Πατριαρχική Θεία Λειτουργία ιερουργούντος του Πατριάρχου Βουλγαρίας κ.κ. Νεοφύτου.
Στην σημερινή επέτειο απελευθέρωσης της Βουλγαρίας από τον Οθωμανικό Ζυγό αναφέρθηκε και σε μήνυμά του ο Πατριάρχης Βουλγαρίας κ.κ. Νεόφυτος:
«Υπάρχουν προσωπικότητες και γεγονότα στη μνήμη κάθε έθνους, καθώς και σχετικές ημερομηνίες, οι οποίες διατηρούν τις μνήμες ζωντανές για γενιές. Μία από αυτές τις αξέχαστες ημερομηνίες για εμάς, τους Βούλγαρους, είναι η Τρίτη Μαρτίου – η μέρα της βουλγαρικής πολιτικής ελευθερίας» αναφέρει ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της χώρας
«Η υπογραφή της ειρηνευτικής συνθήκης του Αγίου Στεφάνου στο μακρινό 1878 δεν είναι μόνο ένα από τα πολλά σημαντικά ιστορικά γεγονότα της βουλγαρικής ιστορίας. Η νέα βουλγαρική κρατική κυριαρχία που νομιμοποιήθηκε με αυτή τη συνθήκη αποτέλεσε τη φυσική κατάληξη μιας μακράς και δυναμικής διαδικασίας στην οποία ο Ορθόδοξος βουλγαρικός λαός απέδειξε ότι δεν υποκύπτει στο ιστορικό του πεπρωμένο, αλλά είναι έτοιμος πάντα, να κατακτήσει την ελευθερία και την ανεξαρτησία του».
Η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου υπογράφτηκε στις 3 Μαρτίου 1878 από τη Ρωσία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία και περιλάμβανε μια διάταξη για τη σύσταση ενός ημιαυτόνομου Βουλγαρικού πριγκιπάτου.
Ήταν μια διμερής συνθήκη που συνομολογήθηκε μεταξύ της Ρωσικής και Οθωμανικής αυτοκρατορίας, θέτοντας τέρμα στον Ρωσο-Τουρκικό πόλεμο (Απρίλιος 1877 – Ιανουάριος 1878), η ένοπλη φάση του οποίου είχε λήξει με τη Συνθήκη της Αδριανούπολης (συνθήκη ανακωχής) (30 Ιανουαρίου 1878).
Η συνθήκη υπογράφτηκε στις 3 Μαρτίου 1878 (ν,ημερ.[1]) στο προάστιο Άγιος Στέφανος της Κωνσταντινούπολης, εξ ου και το όνομά της, από τους πληρεξούσιους των Αυτοκρατόρων, του Τσάρου Αλεξάνδρου Β΄ και του Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄, πρέσβη Νικολάι Ιγνάτιεφ και Αλεξάντερ Νελίντοφ εκ μέρους της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και Υπουργό Εξωτερικών Σαφβέτ Πασά και Πρέσβη στη Γερμανία Σαντουλάχ Μπέη εκ μέρους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.