1973 -2023. Πενήντα χρόνια συμπληρώνει φέτος ο Αρχιεπίσκοπος Σινά, Φαράν και Ραϊθώ κ. Δαμιανός στο πηδάλιο της παλαιότερης Χριστιανικής Μονής στον κόσμο, της Ιεράς Μονής της Αγίας Αικατερίνης, στη χερσόνησο του Σινά.
Ένα μοναστήρι με ιδιαίτερο status quo. Διατηρεί την διοικητική του αυτονομία, έχει αδελφικές σχέσεις και κρατά αποστάσεις ασφαλείας από τα παλαίφατα Πατριαρχεία Αλεξανδρείας και Ιεροσολύμων. Διοικητικά υπάγεται στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων ενώ το έδαφός του βρίσκεται στην Αίγυπτο.
- Ρεπορτάζ: Κάτια Τσιμπλάκη
Το μοναστήρι που φυλάσσουν οι βεδουίνοι και άλλες τοπικές φυλές αποτελεί πόλο έλξης από ερευνητές και προσκυνητές από όλο τον κόσμο.
Ηγούμενός του είναι ο Αρχιεπίσκοπος Σινά κ. Δαμιανός. Το μοναστήρι διοικείται από την Ιερά Σύναξη των πατέρων: «Οι συγκροτούν τες αυτήν μοναχοί δεν έχουν προορισμόν μόνο την πραγμάτωσιν του μοναχικού ιδεώδους. Είναι συνάμα και διακονηταί και φύλακες ιερού προσκυνήματος, όπως είναι και οι του τάγματος της Αγιοταφικής Αφελφότητας», αναφέρεται στο καθεστώς διοίκησής του. Για την ιστορία ο Αρχιεπίσκοπος Σιναίου εκλέγεται από την Σιναϊτική Αδελφότητα και χειροτονείται Αρχιερέας στα Ιεροσόλυμα από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων. Ανώτατο Νομοθετικό και Διοικητικό Σώμα είναι η Γενική Συνέλευση της Σιναϊτικής Αδελφότητας. Την εκτελεστική εξουσία των αποφάσεων και των Γενικών Συνελεύσεων έχει ο Ηγούμενος Σιναίου με την Ιερά Σύναξη των Πατέρων.
Ο Αρχιεπίσκοπος Σινά κ. Δαμιανός κατά τα 50 χρόνια που διατελεί ηγούμενος στο Μοναστήρι, κατάφερε να διατηρήσει τις ισορροπίες ανάμεσα σε Χριστιανούς και Μουσουλμάνους και παράλληλα να διαφυλάξει τη Μονή από τις επιθέσεις που δέχεται κατά καιρούς. «Λύκο της ερήμου» τον αποκαλούν όσοι τον γνωρίζουν καλά και αυτό γιατί έχει φροντίσει όχι μόνο να διαφυλάξει τους αμύθητους θησαυρούς της Μονής αλλά και παράλληλα να τους αναδείξει. Ήδη προχωρά η ψηφιακή επεξεργασία αρχαίων χειρογράφων της μοναστηριακής βιβλιοθήκης και η έκδοση καταλόγων μοναστηριακών αρχαιοτήτων.
Με την συμβολή του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών πριν από μερικά χρόνια έγιναν εργασίες αποκατάστασης της βιβλιοθήκης ενώ με χρηματοδότηση του Κυβερνήτη του Νοτίου Σινά, Στρατηγού Χάλιντ Φούντα έγινε ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής.
Βυζαντινά κειμήλια, βιβλία, χειρόγραφα, φυλάσσονται σε συνθήκες υψηλής ασφάλειας. Η Βιβλιοθήκη της Μονής αποτελεί την αρχαιότερη εν λειτουργία χριστιανική βιβλιοθήκη με χρονολογημένα χειρόγραφα από τον 4ο αιώνα. Επίσης, είναι από τις πλουσιότερες στον κόσμο. Στα μέσα του 20ου αιώνα, με την ανέγερση νέας πτέρυγας, κατασκευάσθηκε ειδικός χώρος για την στέγαση της βιβλιοθήκης. Σε διαφορετικό χώρο φυλάσσονται οι 8.000 τόμοι του παλαιού της τμήματος από εκείνον με τους περισσότερους από 4.500 τόμους που καλύπτουν το νέο της τμήμα με εκδόσεις μεταγενέστερες του 1973.
Οι μουσουλμάνοι έχουν χτίσει κοντά στην Μονή μία πόλη, της οποίας τα βασικά έσοδα προέρχονται από τον Προσκυνηματικό τουρισμό. Το μοναστήρι αποτελεί Παγκόσμιο Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς, προστατεύεται από την UNESCO και παρά την κρίσιμη κατάσταση που επικρατεί στη Μέση Ανατολή, εξακολουθούν να το επισκέπτονται χιλιάδες πιστοί.
Τον Δεκέμβριο του 2001, ο Αρχιεπίσκοπος Σινά κ. Δαμιανός, διοργάνωσε εορτασμούς προς τιμή της 3300ης επετείου του Μωσαϊκού νόμου και της 2000ης επετείου του Χριστιανισμού, στους οποίους παραβρέθηκαν – μεταξύ άλλων – ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος και ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ.κ Θεόδωρος Β’.
Δρακόντεια μέτρα ασφαλείας στη Μονή
Το 2015, μετά την κατάρριψη αεροσκάφους από τον ISIS στη χερσόνησο του Σινά, είχε σημάνει συναγερμός και στην Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης η οποία είχε θωρακιστεί από το Αιγυπτιακό Κράτος. Τη φύλαξή είχαν αναλάβει και οι τοπικοί πληθυσμοί των Βεδουίνων που παραδοσιακά έχουν επίκεντρο των δραστηριοτήτων τους την Μονή. Κατά καιρούς βλέπουν το φως της δημοσιότητας επιθέσεις κοντά σε αυτή ωστόσο ποτέ δεν έχει βρεθεί σε κατάσταση άμεσου κινδύνου. Και αυτό είναι σίγουρα θέμα διαχείρισης του Αρχιεπισκόπου Σινά κ. Δαμιανού.
Οι περιπέτειες με την υγεία του
Στις 30 Ιανουαρίου 2018 ο Αρχιεπίσκοπος Σινά έπεσε στο κενό από το ασανσέρ της Μονής. Με εντολή του Αιγύπτιου Προέδρου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι μεταφέρθηκε με ελικόπτερο σε νοσοκομείο ενώ στο πλευρό του ήταν και η Ελληνική πολιτεία.
2016: Ο Κυβερνήτης Σινά Στρατηγός Χάλιντ Φούντα, τον οποίο συνόδευαν κατά την επίσκεψή του στον ασθενή Αρχιεπίσκοπο Σιναίου, δύο στενοί του συνεργάτες: ο Αναπληρωτής του Στρατηγός Μαχμούντ Ίσα και ο Υπεύθυνος Σύμβουλος του Κυβερνήτη και αρμόδιος προϊστάμενος για θέματα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση με το νότιο Σινά. Στο πλευρό του και ο στενός του συνεργάτης και σύμβουλός του κ. Αντώνης Καζαμίας.
Δύο χρόνια νωρίτερα είχε εμπλακεί σε σοβαρό τροχαίο κατά την μετακίνησή του από το Μετόχι της Μονής στο Κάιρο προς την Αγία Αικατερίνη.
Η διαχείριση της Αμπετείου
Εκτός από την Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης, ο Αρχιεπίσκοπος Σιναίου κ. Δαμιανός είναι διευθυντής και πρόεδρος του Ιδρύματος της Αμπετείου Σχολής Καΐρου. Η Αμπέτειος Σχολή είναι ελληνικό σχολείο στο Κάιρο που ιδρύθηκε το 1855 από δωρεά των ελληνικής καταγωγής Σύριων ευεργετών Αδελφών Αμπέτ (Ραφαήλ, Ανανία και Γεωργίου), το όνομα των οποίων φέρει.
Ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Σινά, Φαράν και Ραϊθώ κύριος Δαμιανός κατά κόσμον Δημήτριος Σαμαρτζής γεννήθηκε στην Αθήνα στις 4 Απριλίου 1935. Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή Αθηνών το 1959.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών του παρακολούθησε διαλέξεις για την ιατρική. Υπηρέτησε στον ελληνικό στρατό και μετά την αποφοίτησή του το 1961 έγινε δεκτός ως αρχάριος στην Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά. Το 1962 χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος και τρία χρόνια αργότερα ιεροδιάκονος από τον Αρχιεπίσκοπο Σινά Πορφύριο. Στις 23 Δεκεμβρίου 1973 χειροτονήθηκε Αρχιεπίσκοπος Σινά, Φαράν και Ραϊθώ. Στις 3 Δεκεμβρίου 1993 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας). Από το 2012 είναι ο εν ενεργεία παλαιότερος Ιεράρχης του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.