Πατριάρχης Ιεροσολύμων: «Φωτεινό ορόσημο η Επανάσταση»

Δοξολογία στο Καθολικό του Πανιέρου Ναού της Αναστάσεως για την διακοσιοστή επέτειο της Επαναστάσεως της 25ης Μαρτίου του 1821 τελέστηκε χθες, Πέμπτη, 12η /25η Μαρτίου 2021, από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η Δοξολογία αναπέμφθηκε ως ευχαριστία προς τον Θεό για την ενίσχυση Του στον αγώνα του έθνους μας, να αποτινάξει τον ζυγό των τετρακοσίων ετών της πικρής δουλείας στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Ακολούθησε δέηση υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των αγωνισαμένων και εκδαπανησάντων τη ζωή τους στον ιερό αυτόν αγώνα: οπλαρχηγῶν, στρατηγών, απλών στρατιωτών και εθνομαρτύρων.

Της Δοξολογίας προεξήρχε ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος συνιερουργούντων των Αγιοταφιτών Αρχιερέων, Ιερομονάχων και Ιεροδιακόνων και προσευχομένων των μοναχών και λαϊκών της Εκκλησίας και της Ελληνικής Παροικίας, παρουσίᾳ του Γενικού Προξένου της Ελλάδας στα Ιεροσόλυμα κ. Ευάγγελου Βλιώρα και προσωπικού του Προξενείου.

Μετά τη Δοξολογία, στην αίθουσα του Πατριαρχείου ο Μακαριώτατος προσφώνησε τα εξής:

«Πρέπει νά φυλάγετε τήν πίστη σας καί νά τήν στερεώσετε, διότι ὅταν ἐπιάσαμεν τά ἅρματα, εἴπαμε πρῶτα ὑπέρ Πίστεως καί ἔπειτα ὑπέρ Πατρίδος»! (Ἀπό τήν ὁμιλία τοῦ Γέρου τοῦ Μοριᾶ Θεοδώρου Κολοκοτρώνη εἰς τήν Πνύκα 13 Νοεμβρίου 1838).

Ἐκλαμπρότατε Γενικέ Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος

κ. Εὐάγγελε Βλιώρα,

Σεβαστοί Ἅγιοι Πατέρες καί Ἀδελφοί,

Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,

Ἡ σημερινή Ἐπέτειος τῆς 25ης Μαρτίου τοῦ 1821 ἐνέχει ἰδιαιτέραν σημασίαν, διότι κατά τό τρέχον ἔτος 2021 συμπληρώνονται διακόσια ἔτη ἀπό τό κορυφαῖον γεγονός τῆς νεωτέρας Ἑλληνικῆς ἱστορίας, τῆς ἐνάρξεως δηλονότι τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821.

Ἡ Ἐπανάστασις τοῦ 1821 ἀναμφιβόλως ἀποτελεῖ φωτεινόν ὁρόσημον ὄχι μόνον εἰς τήν Ἑλληνικήν ἀλλά καί εἰς τήν παγκόσμιον ἱστορίαν. Καί τοῦτο διότι ὡς λέγει ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: «Ὅταν ἀποφασίσαμε νά κάμωμε τήν Ἐπανάσταση, δέν ἐσυλλογισθήκαμε οὔτε πόσοι εἴμεθα οὔτε πώς δέν ἔχομε ἅρματα… ἀλλά ὡς μιά βροχή ἔπεσε εἰς ὅλους μας ἡ ἐπιθυμία τῆς ἐλευθερίας μας, καί ὁ κλῆρός μας καί οἱ προεστοί… ὅλοι ἐσυμφωνήσαμε, εἰς αὐτό τό σκοπό καί ἐκάμαμε τήν Ἐπανάσταση».

Ἡ «ἐπιθυμία τῆς ἐλευθερίας», δηλονότι ὁ λόγος τῆς ἐλευθερίας ὁ ὤν πεφυτευμένος ἐν ταῖς καρδίαις καί διανοίαις τῶν Ἑλλήνων, δέν εἶναι ἄλλος ἀπό τόν λόγον τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας. «Τῇ ἐλευθερίᾳ οὖν, ᾗ Χριστός ἡμᾶς ἠλευθέρωσε, στήκετε, καί πάλιν ζυγῷ δουλείας ἐνέχεσθε» (Γαλ. 5, 1), κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος. Ὁ λόγος οὗτος τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας, ἦτο ἀδύνατον νά παραμένῃ ἐν τῇ ἐξουσίᾳ τοῦ σκότους (Κολ. 1, 13), τῆς βαρβαρικῆς ἁλώσεως καί τυραννίδος τῶν Ὀθωμανῶν.

Λέγομεν τοῦτο, διότι ἡ ὑπό τῶν ἀγωνιστῶν τοῦ 1821 ἀποτίναξις τοῦ Ὀθωμανικοῦ ζυγοῦ τῆς δουλείας, δέν ἦτο ἁπλῆ πρᾶξις ἡρωϊσμοῦ καί αὐτοθυσίας ἀλλά μᾶλλον πρᾶξις μιμήσεως τῶν μαρτύρων τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ. «Ἐπεβίβασας ἀνθρώπους ἐπί τάς κεφαλάς ἡμῶν, διήλθομεν διά πυρός καί ὕδατος, καί ἐξήγαγες ἡμᾶς εἰς ἀναψυχήν» (Ψαλμ. 65, 12), λέγει ὁ ψαλμῳδός.

Ἡ ἐξέγερσις τῶν ἀγωνιστῶν τῆς Ρωμηοσύνης ἦτο πρᾶξις κινήτρων πρωτογενῶν, δηλαδή ἁγνῶν καί πηγαίων καί ἐπ’ οὐδενί ἐξωγενῶν, τοὐτέστιν ταξικῶν καί κοινοπολιτικῶν. Τοῦτο ἐπιβεβαιοῖ καί τό ἐθνεγερτήριον σύνθημα τοῦ Γέρου τοῦ Μοριᾶ Θεοδώρου Κολοκοτρώνη «νῦν ὁ ἀγών διά τήν πίστιν τοῦ Χριστοῦ τήν ἁγίαν καί τῆς πατρίδος τήν ἐλευθερίαν», ὡς ἐπίσης καί ἡ μεγάλη συμβολή τῆς Ἐκκλησίας διά τοῦ ἀνωτέρου καί κατωτέρου κλήρου αὐτῆς. Ἡγούμενοι καί ἁπλοῖ μοναχοί πολλῶν Μοναστηρίων ἐγένοντο πρότυπα ὁλοκαυτώματος. Οὗτοι ἐθυσίασαν ἑαυτούς, ποτίζοντες οὕτως μέ τό ἱερόν αἷμά τους τό δένδρον τῆς ἐλευθερίας. «Λευτεριά καί Ρωμηοσύνη εἶναι ἀδέλφια δίδυμα» λέγει ὁ διακεκριμένος ποιητής Γιάννης Ρίτσος.

Ἡ Ἐπανάστασις τοῦ 1821 κατέδειξεν τήν ἰδιοπροσωπίαν τῶν Ἑλλήνων, τήν σφυρηλατηθεῖσαν ἐκ τῶν ἠθικῶν καί πνευματικῶν ἀξιῶν τοῦ Ἑλληνοχριστιανικοῦ φρονήματος, τοῦ ὁποίου ἡ ἐπί τέσσαρας αἰῶνας προσβολή καί ὕβρις ἕνεκεν τῆς δουλείας, ὡδήγησεν τελικῶς εἰς τό ἀπελευθερωτικόν σάλπισμα τοῦ Ρήγα Φεραίου, «ἐλευθερία ἤ θάνατος». Ἡ δέ Ἐκκλησία οὗσα ἡ ἐνσάρκωσις τοῦ Ἑλληνοχριστιανικοῦ φρονήματος, κατέστη τό «κέντρον καί ἡ συνισταμένη τοῦ ἐθνικοῦ βίου, … ὄχι ὡς μία ἐξουσία ἐπί τοῦ λαοῦ καί ὀργάνωσις, ἀλλ’ ὡς ἐσωτερική πνοή καί δύναμις, ζωοποιοῦσα τό ἐθνικόν σῶμα, ἑνοῦσα τά μέλη αὐτοῦ διά τῆς κοινῆς πίστεως καί συντονίζουσα τάς ἐνεργείας του», ἐκήρυττε ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Κοζάνης κυρός Διονύσιος, ἀναφερόμενος εἰς τήν προσφοράν τῆς Ἐκκλησίας εἰς τήν Ἐπανάστασιν τοῦ 1821.

Ἡ κατά τό τρέχον ἔτος ἑορταζομένη Διακοσιοστή Ἐπέτειος τῆς Ἐθνικῆς Παλιγγενεσίας τοῦ 1821, δέν πρέπει νά θεωρηθῇ ἁπλῶς ὡς ἀξιοσημείωτον γεγονός ἱστορικῆς μνήμης, ἀλλά μᾶλλον ὡς ἀείρροος πηγή φωτιστικῆς δυνάμεως, καταυγαζούσης τήν ψυχήν καί τήν διάνοιαν πάντων τῶν θελόντων τήν ἐπίγνωσιν τῆς ἀληθείας ἤ κατά Παῦλον «τῶν θελόντων εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (2 Τιμ. 3, 12).

Ἡ τῶν Ἁγιοταφιτῶν Γεραρά ἡμῶν Ἀδελφότης καί Ἡμεῖς ἀκούοντες εἰς τούς Παυλείους λόγους· «ὡς ἀποθνήσκοντες καί ἰδού ζῶμεν, ὡς παιδευόμενοι καί μή θανατούμενοι, ὡς λυπούμενοι ἀεί δέ χαίροντες» (2 Κορ. 6, 9-10) «καί εἰδότες τόν καιρόν, ὅτι ὥρα ἡμᾶς ἤδη ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι» (Ρωμ. 13, 11)· κατήλθομεν εἰς τόν Πανίερον Ναόν τῆς Ἀναστάσεως, ἔνθα χρεωστικῶς ἀνεπέμψαμεν εὐχαριστήριον αἶνον καί δοξολογίαν τῷ ἁγίῳ Τριαδικῷ Θεῷ ἐπί τῇ μνήμῃ τῆς Παλιγγενεσίας τοῦ εὐσεβοῦς γένους τῶν Ρωμαίων καί ἔθνους ἡμῶν. Ἔτι ἱκετηρίους ἐντεύξεις καί δεήσεις προσηνέγκαμεν ὑπέρ αἰωνίου ἀναπαύσεως ἐν χώρᾳ ζώντων τῶν μακαρίων ψυχῶν τῶν ὑπέρ πίστεως καί πατρίδος ἡρωϊκῶς ἀγωνισαμένων καί ἐνδόξως πεσόντων, ἐν τοῖς ἱεροῖς ἀγῶσι τοῦ εὐσεβοῦς γένους τε καί ἔθνους τῶν Ρωμαίων Ὀρθοδόξων καί μαρτυρικῶς ἀναιρεθέντων.

Ἐπί δέ τούτοις ἐπιτρέψατε Ἡμῖν ὅπως ὑψώσωμεν τό ποτήριον ἡμῶν καί ἀξιοχρέως ἀναφωνήσωμεν:

Ζήτω ἡ 25ῃ Μαρτίου τοῦ 1821!

Ζήτω τό εὐσεβές καί Βασιλικόν γένος τῶν Ρωμαίων Ὀρθοδόξων!

Ζήτω ἡ Ἑλλάς!

Ζήτω ἡ Ἁγιοταφιτική ἡμῶν Ἀδελφότης!”

Και ο Γενικός Πρόξενος είπε για την μεγάλη διπλή εορτή:

«Μακαριώτατε,

Σεβασμιώτατοι Αρχιερείς,

Σεβαστοί Πατέρες,

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Αγαπητοί μαθητές,

Κυρίες και κύριοι.

Συμπληρώνονται σήμερα 200 χρόνια από την κορυφαία ιστορική στιγμή στη μακραίωνη πορεία του Έθνους μας, την κήρυξη της Επανάστασης του ’21, η οποία είχε ως ευτυχή κατάληξή της την ίδρυση του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους και την αναγέννηση της Δημοκρατίας στην κοιτίδα της.

Σε κάθε ιστορική περίοδο υπάρχει ένας πόλος, ένα ιστορικό γεγονός που την σημαδεύει, και γίνεται σημείο αναφοράς για όλους εμάς τους μεταγενέστερους. Η 25η Μαρτίου του 1821 αποτελεί αυτό το ορόσημο, για την Ιστορία του Ελληνισμού, των Βαλκανίων και της Ευρώπης, γιατί οι Έλληνες, έπαιρναν την ηρωϊκή απόφαση να ξεσηκωθούν, μόνοι έναντι πολλών, εναντίον της Οθωμανικής τυραννίας και να διεκδικήσουν με το αίμα τους την Ελευθερία.

Αποτελεί, συνεπώς, για τον Γενικό Πρόξενο της Μητρός Πατρίδος, ξεχωριστή τιμή να απευθύνεται προς τη Γεραρά Αγιοταφιτική Αδελφότητα και τον Ελληνισμό της Αγίας Γης, επ’ ευκαιρία της διακοσιοστής επετείου της Επανάστασης του 1821, ενός αγώνα, υπέρ βωμών και εστιών, σημείο αναφοράς και σύμβολο για το Ελληνικό Έθνος.

Άνοιξη ήταν και τότε πριν από δύο αιώνες, όταν ο Ελληνισμός πήρε τα όπλα τα ιερά, για να διεκδικήσει την ελευθερία του. Αυτό το ανυπέρβλητο μεγαλείο του ιδανικού που λάτρεψαν οι Έλληνες στο σύνολο τους, οι απλοί αγωνιστές και οι Ναυτικοί, ο Ιερός Κλήρος, οι έμποροι και οι γραμματιζούμενοι. «Τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί και αμαθείς, και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι», όπως έγραψε η φωνή της συλλογικής μας συνείδησης, ο Στρατηγός Μακρυγιάννης.

Οι σπόροι της Επανάστασης ρίζωσαν πρώτα σε περιοχές μακριά από την σημερινή Ελλάδα, στη Ρωσία, και στα Βαλκάνια, όπου δραστηριοποιούνταν ελεύθεροι Έλληνες. Η πορεία όμως δεν ήταν εύκολη. Ο μαρτυρικός θάνατος του Ρήγα και των συνεργατών του από όλα τα σημεία του Ελληνισμού: του Ιωάννη Καρατζά 31 χρονών, λογίου από τη Λευκωσία, του Ευστράτιου Αργέντη (31 χρόνων, εμπόρου από τη Χίο), του Δημήτριου Νικολίδη (32 χρονών, γιατρού από τα Ιωάννινα), του Αντώνιου Κορωνιού (27 χρονών, εμπόρου από τη Χίο), του Θεοχάρη Γεωργίου Τουρούντζια (22 χρονών, εμπόρου από τα Σιάτιστα), του Ιωάννη Εμμανουήλ (24 χρονών, φοιτητή της ιατρικής από τη Καστοριά) και του Παναγιώτη Εμμανουήλ (22 χρονών, αδερφού του Ιωάννη), στον πύργο Neboisa, παραποτάμιο φρούριο του Βελιγραδιού ενέπνευσε την ίδρυση στην Οδησσό της Φιλικής Εταιρείας, η οποία διέδωσε τους σπόρους της Επανάστασης.

Το όραμα και οι προσδοκίες των πρωτεργατών της Επανάστασης, των γνωστών και αγνώστων ηρώων που θυσίασαν τη ζωή τους υπό αδιανόητες σε εμάς σήμερα συνθήκες, ενέπνευσαν όχι μόνο τον υπόδουλο Ελληνισμό, αλλά και όλους τους ανά τον κόσμο λάτρεις της ελευθερίας, δημιουργώντας το φιλελληνικό κίνημα που συγκλόνισε την Ευρώπη και την Αμερική. Αξίζει να αναφερθούμε στη περίπτωση της Αϊτής, η οποία ήταν το πρώτο κράτος που αναγνώρισε την Επανάστασή μας επίσημα, στέλνοντας 100 εθελοντές και ένα φορτίο 25 τόνων καφέ στον Αδαμάντιο Κοραή, για να πωληθεί στο Παρίσι και τα έσοδα να διατεθούν για αγορά όπλων για την Επανάσταση.

Αμέτρητα είναι τα παραδείγματα ηρωισμού και θυσίας υπεράνω του καθήκοντος στη διάρκεια της Εθνεγερσίας μας.

Ας σταθούμε ενδεικτικά στην θυσία των Ιερολοχιτών στη Μάχη του Δραγατσανίου, μία από τις συγκινητικότερες στιγμές της ελληνικής Ιστορίας, το Φεβρουάριο του 1821, όταν οι Ιερολοχίτες θυσιάστηκαν μέχρι ενός, πάντα πιστοί στον όρκο τους. Πολύτιμο έκθεμα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο των Αθηνών αποτελεί η μαύρη στολή Ιερολοχίτη του Δραγατσανίου, όπου έχει αποτυπωθεί το αίμα, με το οποίο μπόλιασε ο αγωνιστής το δέντρο της ελευθερίας μας.

Δικαίως λοιπόν επαναλαμβάνουμε γι’ αυτούς, τους στίχους του μεγάλου μας ποιητή Ανδρέα Κάλβου:

Ας μη βρέξει ποτέ το σύννεφον και ο άνεμος σκληρός, ας μην σκορπίσει το χώμα το μακάριον που σας σκεπάζει

Μακαριώτατε, Σεβασμιώτατοι,

Σεβαστοί πατέρες,

Κυρίες και κύριοι.

To 2021 αναπτερώνει τις ελπίδες μας για την αποδρομή της τρέχουσας λοιμώδους νόσου. Ταυτόχρονα, για μας, τους απανταχού Έλληνες, είναι φορτισμένο με έναν επιπλέον ισχυρό ιστορικό συμβολισμό.

II επέτειος των 200 ετών από την Εθνική μας Παλιγγενεσία, μας καλεί να αναλογιστούμε τις επιτυχίες και τις προκλήσεις του Εθνικού μας Βίου, και να οπλιστούμε με καρτερία και επιμονή, για να απαντήσουμε στις σύγχρονες προκλήσεις, με γνώμονα τη παρακαταθήκη που μας κληροδότησε ο αγώνας των ηρωικών προμάχων της ελευθερίας μας.

Οι εθνικές επέτειοι δεν ήταν απλώς μια ευκαιρία για να γιορτάσουμε το παρελθόν, αλλά αποτελούν κομβικά σημεία, που επαναφέρουν στη σκέψη μας τα γεγονότα που σφυρηλάτησαν και διαμόρφωσαν τη συλλογική ιστορική μνήμη των απανταχού Ελλήνων. Το όραμα και οι αξίες που ενέπνευσαν τους αγωνιστές της ελευθερίας μας δεν μπορούν παρά να μας εμπνέουν και να καθοδηγούν τη δράση μας και σήμερα. Αξίες που αποκτούν μια πρόσθετη αίσθηση επικαιρότητας για τον Ελληνισμό, ο οποίος καλείται σήμερα όπως και τότε να υπερασπιστεί την εθνική του αξιοπρέπεια και επιβίωση.

Για την Αγία Γη, το παλαίφατο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, ως συστατικό κομμάτι της Ορθοδόξου πίστεως μας και του Ελληνισμού, υπήρξε και εξακολουθεί να παραμένει, σημείο αναφοράς, θεματοφύλακας των ηθικών και πνευματικών αξιών της ελληνικής και ορθόδοξης μαρτυρίας της στην Αγία Γη ως πηγή ζωής και ελπίδας.

Η σημερινή επέτειος υπογραμμίζει την ομόπνοη διάθεση των απανταχού Ελλήνων να διατηρήσουν την ελευθερία, την ανεξαρτησία και την εθνική μας υπερηφάνεια, γνωρίζοντας καλά ότι το τίμημα της ελευθερίας είναι πάντοτε υψηλό και ότι ο τόπος μας είναι ευλογημένος, γιατί πάντοτε βρίσκονται εκείνοι που πρόθυμα θα πληρώσουν αυτό το τίμημα.

Με τις σκέψεις αυτές, καλώ όλους να αναφωνήσουμε:

Ζήτω η 25η Μαρτίου 1821!

Ζήτω η Ελλάδα!

Ευάγγελος Βλιώρας

Γενικός Πρόξενος

Εκ της Ἀρχιγραμματείας

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

Ακολούθησε το ORTHODOXIANEWSAGENCY.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις.