Η Δεσποτική εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος εορτάσθηκε σήμερα Σάββατο 6/19 Αυγούστου 2023, από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων στο Όρος Θαβώρ, όπου έλαβε χώρα το γεγονός της Μεταμορφώσεως.
Το βράδυ τελέστηκε Νυχτερινή Θεία Λειτουργία από τα μεσάνυχτα έως τις 3 τα ξημερώματα προεξάρχοντος του Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου συλλειτουργούντων Αυτώ του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Τώμιδος κ. Θεοδοσίου του Πατριαρχείου Ρουμανίας, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Νικολάου του Πατριαρχείου Γεωργίας και του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κατάρρων κ. Μακαρίου, Αγιοταφιτών Ιερομονάχων ων πρώτος ο Γέρων Καμαράσης Αρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος, του Αρχιδιακόνου π. Μάρκου και πολλών ιερέων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Αραβοφώνων Πρεσβυτέρων της περιοχής Γαλιλαίας, ψάλλοντος ελληνιστί δεξιά του κ. Αγγέλου Τάδε και του Πρεσβυτέρου Γεωργίου της Ιεράς Μητροπόλεως Ηλείας και αριστερά αραβιστί της χορωδίας του μακαριστού Αρχιμανδρίτου Φιλοθέου, προσευχομένων εις την υπαιθρίαν ταύτην αγρυπνίαν δεκάδων χιλιάδων προσκυνητών εκ διαφόρων Ορθοδόξων χωρών, ανελθόντων εις το όρος πεζή λόγω των απαραδέκτων περιοριστικών μέτρων της Ισραηλινής Αστυνομίας.
Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων ευλόγησε τα σταφύλια και απηύθυνε εόρτιο κήρυγμα:
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,
Ἡ θεία Χάρις τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῷ Ἱερῷ τούτῳ ὄρει Θαβώρ, ἵνα εὐχαριστιακῶς ἑορτάσωμεν τήν Μεταμόρφωσιν Αὐτοῦ, ἀκούοντες εἰς τήν κλῆσιν τοῦ ὑμνῳδοῦ λέγοντος: «Δεῦτε ἀναβῶμεν εἰς τό ὄρος Κυρίου, καί εἰς τόν οἶκον τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, καί θεασώμεθα τήν δόξαν τῆς Μεταμορφώσεως Αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρά Πατρός, φωτί προσλάβωμεν φῶς, καί μετάρσιοι γενόμενοι τῷ πνεύματι, Τριάδα ὁμοούσιον ὑμνήσωμεν εἰς τούς αἰῶνας».
Ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ ἀποτελεῖ γεγονός, κατά τό ὁποῖον ἀπεκαλύφθη εἰς ὅλον τό βάθος καί πλάτος τό μεγαλεῖον τοῦ Μυστηρίου τῆς θείας Οἰκονομίας, τοῦ μυστηρίου τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ «μυστηρίου τοῦ ἀποκεκρυμμένου ἀπό τῶν αἰώνων ἐν τῷ Θεῷ»,(Ἐφεσ. 3,9).
Τό δέ μέγα τοῦτο μυστήριον τῆς εὐσεβείας, (Α΄ Τιμ. 3,16) εἶναι ὁ ἐν σαρκί φανερωθείς Χριστός, «ὅς ἐν μορφῇ Θεοῦ ὑπάρχων οὐχ ἁρπαγμόν ἡγήσατο τό εἶναι ἴσα Θεῷ, ἀλλ’ ἑαυτόν ἐκένωσε μορφήν δούλου λαβών, ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπων γενόμενος καί σχήματι εὑρεθείς ὡς ἄνθρωπος ἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ», ὡς κηρύττει ὁ θεῖος Παῦλος.
Τήν ὁμολογίαν ταύτην τοῦ Ἀποστόλου Παύλου διατυπώνει μέ ἀκρίβειαν καί ἑρμηνεύει ἐναργέστατα τόν λόγον, διά τόν ὁποίον ἐγένετο ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Χριστοῦ ὁ ὑμνογράφος τῆς Ἐκκλησίας λέγων: «Ἐπί τοῦ ὄρους μετεμορφώθης, καί ὡς ἐχώρουν οἱ Μαθηταί σου τήν δόξαν σου, Χριστέ ὁ Θεός ἐθεάσαντο, ἵνα ὅταν σε ἴδωσι σταυρούμενον, τό μέν πάθος νοήσωσιν ἑκούσιον, τῷ δέ κόσμῳ κηρύξωσιν, ὅτι σύ ὑπάρχεις ἀληθῶς, τοῦ Πατρός τό ἀπαύγασμα».
Μέ ἄλλα λόγια, κατά τήν Μεταμόρφωσιν τοῦ Κυρίου ἐν τῷ ὑψηλῷ τούτῳ ὄρει Θαβώρ ἐγένετο ἡ ἀποκάλυψις τῆς θεανθρωπίνης ὑποστάσεως Αὐτοῦ, τῆς μείξεως δηλονότι, τῶν δύο φύσεων ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί τῆς ἀποκαλύψεως τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, δηλαδή τοῦ ἀπαυγάσματος τοῦ Θεοῦ Πατρός. Τό ἀπαύγασμα σημαίνει τήν ἀκτινοβολίαν ἤ τήν λάμψιν ὡς λέγει ὁ ὑμνῳδός: «Ἡ ἀναλλοίωτος φύσις, τῇ βροτείᾳ μιχθεῖσα, τῆς ἐμφεροῦς ἀΰλου Θεότητος, φῶς παραγυμνοῦσα τοῖς Ἀποστόλοις, ἀπορρήτως ἐξέλαμψε». Καί πάλιν: «Θεός ὅλος ὑπάρχων, ὅλος βροτός γέγονας, ὅλῃ τῇ Θεότητι μίξας τήν ἀνθρωπότητα, ἐν ὑποστάσει σου, ἣν ἐν δυσί ταῖς οὐσίαις, Μωϋσῆς Ἠλίας τε, εἶδον ἐν ὄρει Θαβώρ».
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, ἑρμηνεύων τούς λόγους τοῦ Παύλου «Χριστός ὤν ἀπαύγασμα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ» (Πρβλ. Ἑβρ. 1,3) λέγει «Ὥσπερ γάρ συγγενῶς ἔχει πρός τόν ἥλιον ἀκτίς καί πρός τόν λύχνον τό ἀπαυγαζόμενον φῶς, οὕτω καί τό παρά τῆς δόξης τοῦ Πατρός ἀπαυγασθέν φῶς». Τό παράδειγμα τοῦτο χρησιμοποιεῖ ὁ Ἱερός Πατήρ Γρηγόριος Νύσσης, διά να καταστήσῃ σαφές ὅτι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁμοούσιος τῷ Πατρί καί τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, ἑπομένως τό «τοῦ Πατρός ἀπαυγασθέν φῶς» εἶναι τό ἀπρόσιτον καί ἄκτιστον φῶς τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, μένων ἔκθαμβος πρό τοῦ μυστηρίου τῆς Μεταμορφώσεως λέγει: «ὁ γάρ ‘Λόγος σάρξ’, ἡ σάρξ τε Λόγος ‘ἐγένετο’ εἰ καί μή θείας ἐξειστήκει φύσεως. Ὤ θαύματος πάντα νοῦν ὑπερβαίνοντος! Οὐκ ἔξωθεν ἡ δόξα τῷ σώματι προσεγένετο, ἀλλ’ ἔνδοθεν ἐκ τῆς ἀρρήτῳ λόγῳ ἡνωμένης αὐτῷ καθ’ ὑπόστασιν τοῦ Θεοῦ Λόγου ὑπερθέου θεότητος». [Και ἁπλούστερον: γιατί ὁ Λόγος ‘ἔγινε σάρκα’ καί ἡ σάρκα Λόγος, ἄν καί δέν εἶχε βγεῖ ἀπό τήν θεία φύσιν Του. Ὤ θαῦμα πού ξεπερνᾶ κάθε νοῦ. Τό σῶμα δέν ἀπόκτησε ἀπ’ ἔξω τήν δόξαν, ἀλλά πήγασε ἀπό μέσα του ἀπό τήν ἀνεξήγητα ἑνωμένη μαζί Του κατά τήν ὑπόστασιν ὑπέρθεη θεότητα τοῦ Θεοῦ Λόγου].
Ἀξιοσημείωτον ὅτι κατά τήν Μεταμόρφωσιν τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ τόπῳ ἀφ’ ἑνός μέν «ἔλαμψε τό πρόσωπον τοῦ Ἰησοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τά δέ ἰμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκά ὡς τό φῶς», (Ματθ. 17,2). Ἀφ’ ἑτέρου δέ, «ἰδού νεφέλη φωτεινή ἐπεσκίασεν αὐτούς, καί ἰδού φωνή ἐκ τῆς νεφέλης λέγουσα· οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα· αὐτοῦ ἀκούετε·» (Ματθ. 17,5).
Κατά τόν Ἅγιον Ἰωάννην τόν Δαμασκηνόν ἡ φωτεινή νεφέλη, ἡ ὁποία ἐπεσκίασε τόν Ἰησοῦ συμβολίζει τήν λάμψιν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. «Νεφέλη δέ φωτός ἐπεσκίασε τό σέλας ζωγραφοῦσα τοῦ Πνεύματος». Ὅσον ἀφορᾷ τήν ἐκ τῆς νεφέλης γενομένην φωνήν, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός λέγει: «Φωνή Πατρός ἐκ νεφέλης Πνεύματος γέγονεν»· «Οὗτός ἐστίν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός». «Οὗτος ὁ ὤν καί ὁ ὁρώμενος ἄνθρωπος, ὁ χθές γενόμενος ἄνθρωπος, ὁ ταπεινός ἡμῖν συναναστρεφόμενος, οὗ νῦν τό πρόσωπον ἔλαμψεν». Ὅσον δ’ ἀφορᾷ εἰς τήν θείαν ἐντολήν «Αὐτοῦ ἀκούετε» λέγει: «Ὁ γάρ τοῦτον δεχόμενος, ἐμέ δέχεται, τόν ἀποστείλαντα οὐ δεσποτικῶς ἀλλά πατρικῶς. Ὡς μέν γάρ ἄνθρωπος ἀποστέλλεται, ὡς δέ Θεός ἐν ἐμοί μένει, κἀγω ἐν αὐτῷ. Ὁ μή τιμῶν τόν μονογενῆ μου Υἱόν καί ἀγαπητόν οὐ τιμᾷ τόν Πατέρα, ἐμέ τόν πέμψαντα Αὐτόν». «Αὐτοῦ ἀκούετε», ἔχει γάρ ζωῆς αἰωνίου ρήματα. Τοῦτο τῶν τελουμένων συμπέρασμα, αὕτη τοῦ μυστηρίου ἡ δύναμις». [Καί ἀναλυτικώτερον: Ὅποιος δέχεται Αὐτόν, τόν Ἰησοῦν Χριστόν, δέχεται Ἐμένα πού Τόν ἔστειλα ὄχι ὡς Κύριος (ἐξουσιαστής) ἀλλ’ ὡς Πατέρας. Ἀποστέλλεται σάν ἄνθρωπος, ἐν ᾧ σάν Θεός μένει μέσα σ’ ἐμένα κι ἐγώ μέσα σ’ Ἐκεῖνον. Ὅποιος δέν τιμᾷ τόν μονογενῆ καί ἀγαπητό Υἱό μου, δεν τιμᾷ τόν Πατέρα, Ἐμένα τού Τόν ἔστειλα. «Αὐτοῦ ἀκούετε», διότι ἔχει τούς λόγους τῆς αἰωνίου ζωῆς. Αὐτό εἶναι τό συμπερασμα ὅσων τελοῦνται, αὐτή εἶναι ἡ δύναμις τοῦ μυστηρίου τῆς Μεταμορφώσεως].
Αὐτήν ἀκριβῶς τήν δύναμιν, τοὐτέστιν τήν δόξαν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καλούμεθα νά ἴδωμεν καί ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, οὐχί με τούς σωματικούς ὀφθαλμούς, ἀλλά με τούς νοερούς ὀφθαλμούς τῆς καθαρᾶς διανοίας καί καθαρᾶς καρδίας. «Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται» (Ματθ. 5,8), λέγει Κύριος. Πρός τοῦτο καλούμεθα καί πάλιν να μιμηθῶμεν τούς μαθητάς τοῦ Χριστοῦ, οἱ ὁποῖοι «ἦσαν βεβαρημένοι ὕπνῳ», εἶχαν κυριευθῆ ἀπό βαρύ νυσταγμόν· ἀλλ’ ἐντός ὀλίγου ἐξαγρύπνησαν καί εἶδαν τήν δόξαν Αὐτοῦ. «Διαγρηγορήσαντες δέ εἶδον τήν δόξαν Αὐτοῦ», (Λουκ. 9,32).
Ἀποτινάξωμεν λοιπόν καί ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἀφ’ ἑαυτῶν τόν ὕπνον τῆς ἀκηδίας· ἐγερθέντες μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: «Λάμψον καί ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τό φῶς σου τό ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι». Ἀμήν. Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά!»
Το πρωί τελέσθηκε θεία Λειτουργία στον Κεντρικό Ναό της Μεταμορφώσεως, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακού, συλλειτουργούντων Αγιοταφιτών Ιερομονάχων και Αραβοφώνων Πρεσβυτέρων και προσευχομένων εντοπίων Ορθοδόξων προσκυνητών.
Το μεσημέρι ο ανακαινιστής της Μονής και αγιογραφήσας τον Ιερόν Ναόν ηγούμενος Αρχιμανδρίτης Ιλαρίων παρέθεσε τράπεζαν στην Πατριαρχικήν και την Αρχιερατικήν συνοδείαν και άλλους πολλούς.
Η εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Ιερό Προσκύνημα της Γεθσημανής
Η εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος εωρτάσθη στο Ιερόν Προσκύνημα της Γεθσημανής δι’ Αρχιερατικής θείας Λειτουργίας της οποίας προεξήρξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος κ. Ησύχιος, συλλειτουργούντων των εφημερίων του Ιερού Προσκυνήματος και του Ιεροδιακόνου π. Ευλογίου και μετεχόντων πιστών και προσκυνητών, παρουσία του Γενικού Προξένου της Ελλάδος εις τα Ιεροσόλυμα κ. Ευαγγέλου Βλιώρα.
Μετά την θείαν Λειτουργίαν ακολούθησε κέρασμα στο ηγουμενείο υπό του Ηγουμένου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ελενουπόλεως κ. Ιωακείμ.
Η εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στη Ραμάλα
Εωρτάσθη επίσης δι’ Εσπερινού αφ’ εσπέρας και θείας Λειτουργίας την πρωΐαν εις τον Ιερόν Ναόν της Μεταμορφώσεως στη Ραμάλλαν, Προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κυριακουπόλεως κ. Χριστοφόρου, συλλειτουργούντων των ιερέων εφημερίων του Ναού και ψαλλόντων των Ιεροψαλτών της Κοινότητος και προσευχομένων των εντοπίων πιστών.
