Αρχιερατική επιμνημόσυνη δέηση τελέστηκε στον ιστορικό Ιερό Ναό των Αγίων Πάντων στο κέντρο της Μόσχας στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας την Πέμπτη 19 Μαΐου 2021, Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας, έπειτα από πρωτοβουλία του εφημέριου της ενορίας της ελληνικής κοινότητας πρωθιερέα Σεργίου Ζβοναριόφ.
Χοροστάτησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, συνοδεία πολλών ιερωμένων του Τμήματος. Επίσης παρέστησαν οι πρέσβεις της Ελλάδας και της Κύπρου, Κατερίνα Νασίκα και Ανδρέας Ζήνωνος, οι γενικοί πρόξενοι Νικόλας Κρίκος και Μάριος Σταύρου, καθώς και πολλά μέλη και υποστηρικτές του Συλλόγου Ελλήνων Μόσχας με επικεφαλής τον πρόεδρό του Χρήστο Ταχτσίδη.
Ο Σεβασμιώτατος κάλεσε τους παριστάμενους να προσευχηθούν όλοι μαζί «υπέρ των θυμάτων της μαζικής σφαγής των φιλήσυχων πληθυσμών του Πόντου και της Μικράς Ασίας, που ως αιμορραγούσα πληγή παραμένει στις καρδιές εκείνων, οι οποίοι ταυτίζονται με τον ελληνικό λαό και πολιτισμό» και θύμισε ότι «οι χριστιανικοί λαοί, οι οποίοι διαβιούσαν στο έδαφος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας υπέστησαν τρομερές δοκιμασίες».
«Πρωτίστως υπέφερε ο ελληνικός πληθυσμός του Πόντου. Οι βιαιότητες, που διαπράχθηκαν σε βάρος του, συγκλονίζουν για την έκταση και την βαναυσότητά τους. Ήταν μια πραγματική γενοκτονία. Σκοτώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες απολύτως αθώοι, γέροι και παιδιά, άνδρες και γυναίκες, γηγενείς κάτοικοι της περιοχής. Ένας ολόκληρος λαός καταδικάσθηκε σε ταλαιπωρίες», υπογράμμισε ευθαρσώς.
«Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία μαζί με τον ελληνικό λαό διατηρεί τη μνήμη της προσευχής για τα θύματα του Πόντου και της Μικράς Ασίας. Η ανάμνηση των αδικοχαμένων αμάχων πολιτών, όσων εκδιώχθηκαν από τις πατρογονικές εστίες τους, πάντα ως καμπάνα θα ηχεί στις καρδιές μας, χωρίς να επιτρέπει, μέσα στη ματαιότητα του βίου, να λησμονήσουμε τις τραγικές σελίδες του παρελθόντος. Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στον ελληνικό λαό, διατηρούμε την πίστη ότι ο Κύριος θα σκουπίσει κάθε δάκρυ και θα μετατρέψει τη θλίψη σε χαρά, διότι Ανέστη ο Χριστός και θα μας συναναστήσει μαζί Του», κατέληξε στην παρέμβασή του ο Σεβ. Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίων, ενώ προηγουμένως είχαν αναπεμφθεί δεήσεις όχι μόνο για όσους μαρτύρησαν τον 20ό αιώνα, αλλά και για τον τελευταίο αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και τα θύματα της Αλώσεως της Κωνσταντινούπολης.
Στην αντιφώνησή της η πρέσβης της Ελλάδας Κατερίνα Νασίκα σημείωσε ότι: «Σήμερα θυμόμαστε τη γενοκτονία εις βάρος των Ελλήνων του Πόντου. Επί σειρά ετών η Οθωμανική Αυτοκρατορία, οι Νεότουρκοι και ο Κεμάλ, δολοφόνησαν, βασάνισαν, έδιωξαν από τις πατρογονικές τους εστίες εκατοντάδες χιλιάδες Ποντίων, γυναικών, παιδιών και αντρών. Έτσι χάθηκε η ουσία του ελληνισμού σε εδάφη, που ανέπτυξαν τον πολιτισμό, την πίστη και τη γλώσσα μας επί χιλιάδες χρόνια, αρχαιότητα, Βυζάντιο, νεότερα χρόνια, έως τον εικοστό αιώνα. Το μαρτυρούν τα μνημεία, οι εκκλησίες, τα σπίτια σας».
Η Κ. Νασίκα παρατήρησε ότι: «το διάδοχο κράτος αυτών που εγκλημάτησαν καταπατώντας κάθε έννοια διεθνούς και ανθρωπιστικού δικαίου, η Τουρκική Δημοκρατία, αρνείται όχι μόνο την αναγνώριση (σ.σ. της γενοκτονίας) αλλά και αυτή την απλή παραδοχή του γεγονότος» και υπενθύμισε ότι «το Ελληνικό Κοινοβούλιο την έχει ασφαλώς αναγνωρίσει από το 1994 και εφέτος μάλιστα, την ώρα αυτή, που συγκεντρωνόμαστε εδώ, όπως κάθε χρονιά, η πολιτική και πολιτιστική ηγεσία της χώρας μας, τιμούν τη μνήμη της», εκφράζοντας την ευχή ότι «αργά ή γρήγορα η τραγωδία του ποντιακού Ελληνισμού θα βρει τη δικαίωσή της».
