Το βαθύτερο νόημα του εθελοντισμού ως χριστιανικής πράξης αυτοπροσφοράς για τον Θεό και τον πλησίον, μίλησε ο Πατριάρχης Ρουμανίας κ.κ. Δανιήλ στο Γκαλά Εθελοντών “Νέοι σε Δράση”, στο Μέγαρο της Πατριαρχικής Κατοικίας. Ο Μακαριώτατος συναντήθηκε με τους εθελοντές της Αρχιεπισκοπής Βουκουρεστίου και τους ευχαρίστησε προσωπικά για τη στήριξη που προσέφεραν κατά την μεγαλοπρεπή εορτή του Αγίου Δημητρίου του Νέου Προστάτη του Βουκουρεστίου.
- Της Σβετλάνα Λεβίτσκι
Ο εθελοντισμός στο νομοθετικό πλαίσιο της Ρουμανίας
Ο εθελοντισμός αντιπροσωπεύει μια δραστηριότητα με όλο και πιο ευρύ φάσμα ενδιαφέροντος μεταξύ των νέων, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και της κοινωνίας γενικότερα, όπως είπε στην αρχή της ομιλίας του ο Προκαθήμενος της εν Ρουμανία Ορθοδόξου Εκκλησίας. “Στη Ρουμανία, από το 2014, η εθελοντική δραστηριότητα ρυθμίζεται με ειδικό νόμο ( Ν. 78/2014). Η ύπαρξη αυτού του νομοθετικού πλαισίου αποτελεί πραγματικό κέρδος για την κοινωνία μας, καθώς, αφενός, διασφαλίζει μια σειρά κανόνων και κριτηρίων βάσει των οποίων οι εθελοντικές δραστηριότητες μπορούν να πραγματοποιηθούν υπό τις βέλτιστες συνθήκες και να αναγνωριστούν ως επαγγελματική εμπειρία, και από την άλλη πλευρά, ενθαρρύνει τους ενδιαφερόμενους να εμπλακούν σε τέτοιες ενέργειες, με (δια)προσωπικές, θεσμικές, πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις”, είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε:
“Ωστόσο, όταν μιλάμε για εθελοντισμό, δεν αρκεί να αναφερόμαστε μόνο σε διατάξεις, κανόνες και άλλες πτυχές που ορίζονται σε διάφορες κανονιστικές πράξεις, μια προσέγγιση που επιδεινώνοντας τη νομική πλευρά μπορεί να οδηγήσει σε μορφές κοινωνικού και ιδεολογικού ακτιβισμού, αλλά πρέπει να λάβουμε υπόψη, πρώτα απ’ όλα, τη βαθιά ανθρώπινη διάσταση στην οποία βασίζεται ο εθελοντισμός, ως πράξη σχέσης και επικοινωνίας με τους συνομηλίκους”.
Η έννοια του εθελοντισμού για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς
Όπως τόνισε ο Μακαριώτατος, “στην Ορθόδοξη Εκκλησία εκτιμώνται πλήρως οι εθελοντικές δραστηριότητες, διότι, για τον Ορθόδοξο Χριστιανό, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και η αγάπη για τον πλησίον αποτελούν θεμελιώδεις αρχές στις χριστιανές πράξεις”.
“Με άλλα λόγια, αν προσπαθήσουμε να δούμε τον εθελοντισμό από θεολογική σκοπιά, θα έχουμε καλύτερη κατανόηση αυτής της πραγματικότητας. Στη βάση κάθε εθελοντικής πράξης που τίθεται στην υπηρεσία του πλησίον βρίσκεται η αρχή της αξιοπρέπειας , της τιμής και της ανάδειξης της εικόνας του Θεού. Αυτή η πίστη εκδηλώνεται μέσω της θυσιαστικής ή φιλανθρωπικής αγάπης προς τους γύρω, που διπλασιάζεται από μια ισχυρή αίσθηση κοινωνίας και κοινότητας. Από χριστιανική άποψη, ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος για κοινωνία, δηλαδή για ζωντανή σχέση με Θεία Πρόσωπα και με ανθρώπινα πρόσωπα”, επεσήμανε.
Στην Εκκλησία ο εθελοντισμός έχει διπλή υπόσταση
Επίσης, ο Πατριάρχης Ρουμανίας, έκανε λόγο για την διπλή υπόσταση του εθελοντισμού: “Είναι ο τρόπος να θέτουμε τον εαυτό μας στην υπηρεσία του πλησίον μας, θυσιάζοντας έτσι τον χρόνο και τα ταλέντα μας που δόθηκαν από τον Θεό. Από την μία ο εθελοντισμός αντιπροσωπεύει μια από τις μορφές αποστολής των λαϊκών στην Εκκλησία, και όσοι συμμετέχουν σε εθελοντικές δραστηριότητες εντός των εκκλησιαστικών κοινοτήτων γίνονται πρότυπα που αξίζει να μιμηθούμε. Από την άλλη, ο εθελοντισμός είναι θυσιαστική ή φιλανθρωπική αγάπη που προσφέρεται στον Θεό με την προσφορά στο πλησίον μας”.
“Ωστόσο, η αγάπη για τον πλησίον μας δεν πρέπει να παραμένει μόνο σε δηλωτικό επίπεδο. Πρέπει να βοηθάμε στην πράξη όσους έχουν ανάγκη. Με αυτόν τον τρόπο γινόμαστε ενεργά και υπεύθυνα μέλη της Εκκλησίας, μέσα από την ελεήμονα αγάπη προς τον πλησίον μας. Γι’ αυτό και το όνομα της Εθελοντικής Ομάδας της Αρχιεπισκοπής Βουκουρεστίου, “Νέοι σε Δράση“, δείχνει ότι η παρουσία σας -και γενικά των νέων- στην Εκκλησία, δεν πρέπει να είναι μόνο στο πλαίσιο του συλλογισμού, αλλά πρέπει να είναι και ενεργητική, γεμάτη δυναμισμό, που δείχνει τόσο το σθένος της νεότητας όσο και το ότι ανήκετε συνειδητά στην η εκκλησιαστική κοινότητα”, υπογράμμισε.
Ο εθελοντισμός μας απελευθερώνει από τον εγωισμό
Αντίδοτο του εγωισμού είναι ο εθελοντισμός σύμφωνα με τον πατριάρχη Ρουμανίας: “Όταν κάποιος ενεργεί εθελοντικά, αλλά με αξιοπρέπεια και υπευθυνότητα, δίνει κάτι για τον διπλανό του, του δίνει λίγο από τον χρόνο του, βάζει ένα μέρος από τις γνώσεις, τις δεξιότητες ή τις ικανότητές του στην υπηρεσία του. Με αυτή την έννοια, ο εθελοντής απελευθερώνεται από τον εγωισμό, από τον ατομικισμό, γίνεται όχι μόνο μάρτυρας, αλλά και υπηρέτης της φιλεύσπλαχνης ή δοτικής αγάπης του Θεού, που θέλει να δώσει στον άνθρωπο τα δώρα Του. Και οι εθελοντές που ακολουθούν αυτόν τον δρόμο και θυσιάζονται για τον πλησίον τους γίνονται μάρτυρες του Ευαγγελίου της αγάπης του Χριστού και ιεραπόστολοι της Εκκλησίας”.
“Αυτό σημαίνει ότι ο εθελοντισμός στην Εκκλησία αντιπροσωπεύει μια μορφή ελεημοσύνης, βοηθώντας τον πλησίον, και η ελεημοσύνη αντιπροσωπεύει την εξωτερική εκδήλωση ελεήμων αγάπης ή γενναιοδωρίας, που είναι μια εσωτερική, ψυχική κατάσταση. Η ελεήμων αγάπη του Κυρίου Ιησού Χριστού αντανακλάται σε αυτόν που υπηρετεί τον πλησίον του ανιδιοτελώς (χωρίς αμοιβή) και μέσω αυτής ο εθελοντής γίνεται μάρτυρας και εκτελεστής της ελεήμονος αγάπης του Χριστού για τους ανθρώπους”, τόνισε.
Η καλλιέργεια του αισθήματος του ανήκειν
Στη συνέχεια ο Μακαριώτατος ανέπτυξε το θέμα ότι μέσω του εθελοντισμού οι νέοι καλλιεργούν το αίσθημα του ανήκειν: “Οι εθελοντές – εκτιμώντας και πολλαπλασιάζοντας τα ταλέντα που έλαβαν από τον Θεό, ανάλογα με τις δυνάμεις και τις δεξιότητες του καθενός – αποκτούν, με την πάροδο του χρόνου, ένα αίσθημα κοινωνίας, κοινότητας και ανήκειν, και αυτό το συναίσθημα γεμίζει το κενό της ψυχής που ο σημερινός άνθρωπος νιώθει, όλο και πιο καταπιεστικά, στον έντονα εκκοσμικευμένο, ατομικιστικό και μοναχικό κόσμο, υπερβολικά βασισμένο στον καταναλωτισμό. Επομένως, όταν πραγματοποιούμε εθελοντικές δραστηριότητες στην Εκκλησία, ανεξάρτητα από το είδος της (εκπαιδευτικές, κοινωνικές, κατηχητικές κ.λπ.), αυτές οι δραστηριότητες προάγουν την εν Χριστώ κοινωνία”.
Επιπλέον, όπως είπε ο Μακαριώτατος, “αυτές οι εθελοντικές δραστηριότητες υποστηρίζουν την ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας προσφέροντας λύσεις που ανταποκρίνονται πρώτα απ’ όλα στις πραγματικές ανάγκες της κοινότητας”.
Ο ουσιαστικός σκοπός του εθελοντισμού
Σύμφωνα με τον Προκαθήμενο της εν Ρουμανία Ορθοδόξου Εκκλησίας, “ο ουσιαστικός σκοπός των εθελοντικών δραστηριοτήτων στην Εκκλησία είναι η κοινωνία της ταπεινής και δοτικής αγάπης, η οποία είναι δυνατή ακριβώς λόγω της αυτοπροσφοράς ή της γενναιοδωρίας του εθελοντή. Στην Εκκλησία ο σκοπός των εθελοντικών δραστηριοτήτων δεν έχει αφηρημένη αιτία και οι εθελοντές δεν συγκεντρώνονται μόνο για να «λύσουν ένα κοινωνικό πρόβλημα». Στην Εκκλησία ζούμε συνειδητά τη βαθιά αλήθεια ότι η κοινότητα αποτελείται από πρόσωπα, από ανθρώπινα όντα, στην οποία είναι παρών το πρόσωπο του Χριστού”.
Τα πολλαπλά οφέλη για τους νέους
Ακόμη, ο Μακαριώτατος αναφέρθηκε σε μια σειρά από οφέλη που προσκομίζουν οι νέοι μέσα από τον εθελοντισμό: “Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες, οι νέοι ακούγονται και ενθαρρύνονται, αλλά και βοηθούνται και καθοδηγούνται, πολύ περισσότερο που το ειλικρινές ιδανικό τους συναντά τη σκληρή πραγματικότητα του καθημερινού κοινωνικού πλαισίου, όταν η ανάπτυξη και η ωρίμανση τους σημαίνει πνευματική και σωματική προσπάθεια, ελπίδα και επιμονή.
Μέσω χριστιανικών εθελοντικών δραστηριοτήτων, ελπίζουμε ότι η Εκκλησία μπορεί να προσφέρει ένα άξιο πρότυπο για να ακολουθήσουν τα μέλη της κοινωνίας, τα οποία μπορούν να μάθουν ότι η ελεήμων αγάπη του Κυρίου Ιησού Χριστού διαχέεται στον κόσμο μέσω αυτών που απαρτίζουν την εκκλησιαστική κοινότητα, προσεύχονται και εργάζονται στον κόσμο.
Μέσω εθελοντικών δραστηριοτήτων, οι νέοι προσφέρουν συγκεκριμένη υποστήριξη στην εκκλησιαστική κοινότητα στο ιεραποστολικό και κοινωνικό της έργο. Οι δραστηριότητες στις οποίες είναι παρόντες οι εθελοντές στην Εκκλησία, πέρα από την εκπαιδευτική-ψυχαγωγική, πολιτιστική-ιεραποστολική ή κατηχητική συνιστώσα, αντιπροσωπεύουν, πρώτα απ’ όλα, έναν τρόπο έκφρασης της κοινωνικής φιλανθρωπίας της Εκκλησίας, που πηγάζει από το Ευαγγέλιο της αγάπης του Χριστού για τους ανθρώπους”.
Ο Πατριάρχης Ρουμανίας έκανε έκκληση οι νέοι να μην σταματήσουν να γίνουν ομολογητές της πίστης: “Γι’ αυτό, αγαπητοί νέοι, σας προτρέπουμε να συνεχίσετε αυτό το έργο που κάνετε, γνωρίζοντας ότι μέσω αυτού αντανακλάτε την ελεήμονα αγάπη της Υπεραγίας Τριάδος στον κόσμο, μαρτυρείτε τη θυσιαστική αγάπη του Χριστού και υπηρετείτε την Εκκλησία Του. Μη σταματήσετε να είστε ομολογητές της πίστεως, με λόγο και με πράξεις. Μην διαχωρίζετε την ιεραποστολική σας δραστηριότητα από τη Θεία Λειτουργία και την προσωπική προσευχή, γιατί η προσευχή είναι πηγή αγάπης για την καρδιά και πηγή ισχυρής θέλησης για την καλή πράξη”.
“Προσευχόμαστε στον Θεό να σας ευλογεί όλους, να σας βοηθήσει να χρησιμοποιήσετε τον χρόνο που αφιερώνεται στις εθελοντικές δραστηριότητες και την εκκλησιαστική υπηρεσία ως ώρα καλλιέργειας της πίστης, της ελπίδας και της αγάπης, της καλλιέργειας του διαλόγου, της φιλίας και της Ορθόδοξης Χριστιανικής ενότητας”, κατέληξε ο Μακαριώτατος.
Διαβάστε ακόμη: Αφιέρωμα: Ο Άγιος Νεκτάριος σε Κέντρο Ανακουφιστικής Φροντίδας της Ρουμανίας
Με πληροφορίες από basilica.ro (Ștefana Totorcea)
Φωτογραφίες από Basilica.ro / Raluca Ene