Άλλη μία κοινή εμφάνιση θα κάνουν Πατριάρχης Σερβίας κ.κ. Πορφύριος και Αρχιεπίσκοπος Αχρίδος κ. Στέφανος, αυτή τη φορά σε σερβικό έδαφος, καθώς το διήμερο 13-14 Οκτωβρίου θα επισκεφθούν την Μητρόπολη Νις στο πλαίσιο της εορτής της Αγίας Σκέπης.
Του Νικολάου Ζαΐμη
Τη Δευτέρα 14 Οκτωβρίου θα συλλειτουργήσουν μάλιστα στην πανηγυρίζουσα Μονή στο Ντούνις της επαρχίας του Νις. Σαφώς και το συλλείτουργο αποτελεί μία έκφραση της εν Χριστώ ενότητας μεταξύ των δύο αυτών τοπικών εκκλησιών που μετά το πράσινο φως που άναψε το Οικουμενικό Πατριαρχείο τον Μάιο του 2022, αποκατέστησαν τις σχέσεις τους και πλέον βρίσκονται σε ευχαριστιακή κοινωνία. Η προβληματική στο εκκλησιαστικό ζήτημα των Σκοπίων έχει να κάνει με την συνεχιζόμενη παρουσίαση του Αρχιεπισκόπου Στεφάνου, εκ μέρους της Σερβικής Εκκλησίας, ως προκαθημένου της “Αρχιεπισκοπής Οχρίδος – Μακεδονικής Εκκλησίας“, η οποία τορπιλίζει την προσπάθεια που ξεκίνησε για την οριστική επίλυση του θέματος.
Αφενός η Αρχιεπισκοπή Αχρίδος δεν έχει λάβει Τόμο Αυτοκεφαλίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το μόνο αρμόδιο να τον χορηγήσει, αφετέρου η χρήση του ονόματος “Μακεδονική” χρησιμοποιείται σε αντιδιαστολή με τη ρητή θέση του Οικουμενικού Πατριαρχείου ότι απαγορεύεται η χρήση αυτού του ονόματος και κάθε παραγώγου του. Πατριάρχης Πορφύριος και Αρχιεπίσκοπος Στέφανος παρουσιάζουν την πράξη διοικητικής επίλυσης των διαφορών που χώριζαν για πάνω από μισό αιώνα τις δύο Εκκλησίες, ως χορήγηση Αυτοκεφαλίας. Ωστόσο κάτι τέτοιο όχι μόνο δεν ισχύει, αλλά απομακρύνει την Εκκλησία των Σκοπίων από την επίτευξη του στόχου που η ίδια είχε θέση. Η ανάμειξη της Ρωσικής Εκκλησίας στο ζήτημα αλλά και η στάση της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος στο Ουκρανικό, διατηρούν τις εξελίξεις στον πάγο.
(Φωτογραφία αρχείου)
Η τελευταία φορά που οι δύο Ιεράρχες συλλειτούργησαν ήταν στις 30 Ιουνίου 2024 όταν ο Σέρβος Πατριάρχης είχε επισκεφθεί το Μοναστήρι.
Εθνικιστική στροφή
Στα εκκλησιαστικές εξελίξεις έρχεται να προστεθεί και η εθνικιστική στροφή που έχει πάρει η γειτονική χώρα μετά την αλλαγή της πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας στα Σκόπια και την άνοδο των Σιλιάνοφκσα-Μίτσκοσκι που συστηματική παραβιάζουν ρητούς όρους της Συμφωνίας των Πρεσπών. Με τη νέα ρητορική της πολιτικής ηγεσίας ταυτίζεται και ο Αρχιεπίσκοπος Στέφανος ο οποίος από εκεί που εμφανιζόταν υπέρμαχος της λύσης του εκκλησιαστικού ζητήματος, δηλώνει ανυποχώρητος στο θέμα της ονομασίας “Μακεδονική”. Για την ακρίβεια έχει βρεθεί η συμβιβαστική λύση από την πλευρά των σλαβικών κυρίως Εκκλησιών να υπάρχει διπλή ονομασία “Αρχιεπισκοπή Οχρίδος-Μακεδονική Εκκλησία.
Η πρόεδρος Γκορντάνα Σιλιάνοφκσα επιβεβαίωσε την καλή σχέση και συνεργασία με τον επικεφαλής της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος καθώς την περασμένη Κυριακή, 6 Οκτωβρίου, ήταν η μόνη που τίμησε την επέτειο 25 χρόνων από την εκλογή του κ. Στεφάνου από την εκλογή του στη θέση του Αρχιεπισκόπου, η οποία εορτάστηκε στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Κλήμεντος Αχρίδος στα Σκόπια. Όπως η ίδια δήλωσε η σημερινή θέση της Εκκλησίας στη γειτονική χώρα οφείλεται στην πίστη του “μακεδονικού λαού”. Μάλιστα, κάνοντας λόγο για των μεγάλο αριθμό των πιστών αλλά και την προσφορά της εκκλησίας στην κοινωνία αποκάλεσε για ακόμη μία φορά “Μακεδονική Εκκλησία” την Αρχιεπισκοπή Αχρίδος υπογραμμίζοντας ότι όσο θα υπάρχει “μακεδονικός λαός, θα υπάρχει και Μακεδονική Εκκλησία”. Η ρητορική της κ. Σιλιάνοφκσα επιβεβαιώνει την εθνικιστική στροφή που έχει πάρει και στο εκκλησιαστικό ζήτημα η πολιτική ηγεσία των Σκοπίων, η οποία γυρίζει το χρόνο πίσω στις προσπάθειες που έχουν γίνει.
Μπορεί η ατμόσφαιρα να είχε εορταστικό τόνο, είχε όμως και απουσίες καθώς ουδείς εκ των λοιπών αδελφών Εκκλησιών – οι οποίες έχουν χαιρετήσει την αποκατάσταση της ευχαριστιακής κοινωνίας – παρέστη. Στα αξιοσημείωτα συμπεριλαμβάνεται και η απουσία Ιεραρχών της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος.
Αυτός, πάντως, ο οποίος δεν απουσίασε ήταν ο Πρέσβης της Ρωσίας στα Σκόπια, Σεργκέι Μπαζντνίκιν, ο οποίος στο δείπνο που παρέθεσε ο Αρχιεπίσκοπος Στέφανος στο ξενοδοχείο “Marriott”, ανέγνωσε τα συγχαρητήρια μηνύματα του Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου και του Προέδρου του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων, Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Αντωνίου.
