ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ – ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ
Κοινές δηλώσεις στην εφημερίδα “Dan” έκαναν ο Σεβ. Μητροπολίτης Μαυροβουνίου και Πραθαλασσίας και ο Πανιερώτατος Επίσκοπος Βουδίμλιε και Νίκσιτς κ. Ιωαννίκιος, με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τη τήρηση των υγειονομικών μέτρων στη χώρα που έχουν επιβληθεί εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού.
Οι δυο Ιεράρχες μάλιστα χαρακτηρίζουν αναλφάβητο νομικά το καθεστώς επισημαίνοντας παράλληλα πως είναι “αναίσθητο” ως προς τα θρησκευτικά πράγματα, καθώς απαγόρευσαν στους πιστούς ένα αναφαίρετο δικαίωμα τους, που είναι και νομικά κατοχυρωμένο, τον εκκλησιασμό.
Επισημαίνουν επίσης ότι οι κληρικοί, οι μοναχοί και γενικά οι πιστοί της χώρας, εκφράζοντας την προσωπική και κοινή ευαγγελική τους πίστη, αλλά και την κοινωνική ευθύνη τους, με προσευχή, ταπεινότητα και υπακοή σήκωσαν στους ώμους τους αυτή τη γενική υγειονομική κρίση.
“Μέσω επιλεκτικών και διακριτικών παράνομων ενεργειών της Αστυνομικής Διοίκησης, η κυβέρνηση ξεκίνησε δημόσια παρενόχληση των κληρικών, μοναχών και πιστών της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αρχής γενομένης από την ακύρωση του διεθνούς και συνταγματικού δικαιώματος της ελευθερίας της λατρείας έως και του δικαιώματος της ελευθερίας των συνάξεων. Ο κατάλογος των αντισυνταγματικών και παράνομων δραστηριοτήτων της Αστυνομικής Διοίκησης εναντίον της Εκκλησίας μας κατά τους δύο προηγούμενους μήνες είναι καταστροφικός. Η Μητρόπολη Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας και οι άλλες Ορθόδοξες επισκοπές της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Μαυροβούνιο συμμορφώθηκαν με ευσυνειδησία και υπευθυνότητα στα υγειονομικά μέτρα που θεσπίστηκαν από τις 13 Μαρτίου του τρέχοντος έτους, και εκπρόσωποι των υγειονομικών αρχών του Μαυροβουνίου έχουν επανειλημμένως εκφράσει την ευγνωμοσύνη τους στην Εκκλησία”, αναφέρουν.
Και συνεχίζουν:
“Δυστυχώς, παρά το γεγονός αυτό, η κυβέρνηση, μέσω επιλεκτικών και διακριτικών παράνομων ενεργειών της Αστυνομικής Διοίκησης, ξεκίνησε μια δημόσια και νομική πολιτική παρενόχλησης των κληρικών, μοναχών και πιστών της Ορθόδοξης Εκκλησίας, με πρώτη την ακύρωση του διεθνούς και συνταγματικού δικαιώματος της ελευθερίας της θρησκείας και της ελευθερίας των συνάξεων. Ο κατάλογος των αντισυνταγματικών και παράνομων δραστηριοτήτων της Αστυνομικής Διοίκησης εναντίον της Εκκλησίας μας κατά τους δύο προηγούμενους μήνες (13 Μαρτίου, 9 Απριλίου 2020) είναι καταστροφικός. Αποδείχθηκε, δυστυχώς, ότι καμία ιερή στιγμή, ακόμη και η κηδεία του νεκρού, δεν άξιζε της βασικής ανθρώπινης προσοχής και του στοιχειώδους σεβασμού, κυρίως από πλευράς Αστυνομικής Διεύθυνσης (νομικά αβάσιμη κλήση του Μητροπολίτη Αμφιλοχίου και άλλων κληρικών στην αστυνομία και την εισαγγελία, παράνομη απαγόρευση της εισόδου πιστών στους ναούς σύμφωνα με τα προβλεπόμενα υγειονομικά μέτρα, καθώς και επιβολή δρακόντειας τιμωρίας στον ιερέα της πόλεως Ούλτσινε με απειλή φυλάκισης. Ο ίδιος ο μητροπολίτης Αμφιλόχιος πλήρωσε το ποσό για τον ιερέα του, επειδή η ενορία είναι φτωχή. Απόπειρα εκδίωξης ιερέα από την πόλη Πλούζινε, παράνομη κλήση και ανάκριση πιστών με σκοπό τον εκφοβισμό, καθώς και βλάσφημη συμπεριφορά μερίδας αστυνομικών με πλήρη οπλισμό μπροστά από την είσοδο των ορθοδόξων ναών). Ταυτόχρονα, τα μέλη της Αστυνομικής Διοίκησης παραβίασαν κατάφωρα τα προβλεπόμενα υγειονομικά μέτρα, ειδικά κατά την ανάκριση του Μητροπολίτη Αμφιλοχίου και των ιερέων, όπως αποδεικνύεται από τα βίντεο και τις φωτογραφίες, αναφέρεται στη δήλωση του Μητροπολίτη Αμφιλοχίου, του Επισκόπου Ιωαννικίου και του Νομικού Συμβουλίου. Η αστυνομική διοίκηση, ανέφεραν, δεν έκανε τις αναγκαίες νομικές ενέργειες βάσει των οποίων θα μπορούσε να ασκηθεί έφεση ή άλλο ένδικο μέσο για την προστασία των παραβιασθέντων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών.
Τέτοιες ενέργειες της Αστυνομίας παραβίασαν το δικαίωμα πολλών πολιτών στην αποτελεσματική έννομη προστασία σύμφωνα με το άρθρο 20 του Συντάγματος του Μαυροβουνίου. Συν τοις άλλοις, η νομική αβεβαιότητα και η απειλή επιβολής της έννομης τάξης έχουν αποκτήσει μια νέα διάσταση, εάν λάβουμε υπόψη τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των δικαστηρίων στο Μαυροβούνιο τους τελευταίους δύο μήνες. Δηλώνουμε δημόσια, ξεκάθαρα και δυνατά στους διεθνείς και εγχώριους θεσμούς και στο κοινό ότι το δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία, που κατοχυρώνεται από το άρθρο 18 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, το άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, το άρθρο 18 της Διεθνούς Συμβάσεως για τα αστικά και πολιτικά δικαιώματα, το άρθρο 46 του Συντάγματος του Μαυροβουνίου και άλλοι κανόνες δεν περιορίζονται μόνο, αλλά παραβιάζονται ριζικά για τους πιστούς της χώρας. Σε αυτήν την περίπτωση, δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για περιορισμό των δικαιωμάτων με σκοπό την προστασία της υγείας, αλλά για προφορικά και δυσανάλογα με την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού μέτρα, στο βαθμό που δεν επιτρέπονται από τις διεθνείς νομικές διατάξεις και το Σύνταγμα του Μαυροβουνίου. Η παράνομη επίθεση στο φυσικό ανθρώπινο δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας πραγματοποιήθηκε με εντολή του Υπουργείου Υγείας. Πρόκειται για πράξη, της οποίας η νομική ισχύς -στα πλαίσια της έννομης τάξης του Μαυροβουνίου- δεν αντιστοιχεί, σε καμία περίπτωση, στην Καθολική Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση, το Σύνταγμα και τους νόμους του Μαυροβουνίου.
Κάθε τάξη και δράση των κρατικών φορέων, σε κάθε περίσταση, ακόμη και σε αυτήν με τον ιό Covid-19, πρέπει να είναι σύμφωνη με τις διεθνείς νομικές διατάξεις, το Σύνταγμα και τους νόμους του Μαυροβουνίου. Δυστυχώς, αυτό δεν ισχύει εδώ για τους Ορθόδοξους πολίτες. Η διάταξη από το άρθρο 1, παράγραφος 1, σημείο 3 του διατάγματος για τη λήψη προσωρινών μέτρων για την πρόληψη της εισαγωγής στη χώρα, την καταστολή και την πρόληψη της μετάδοσης του νέου ιού Covid-19 (Επίσημη Εφημερίδα του Μαυροβουνίου, αρ. 14/20, 15 / 20,17 / 20,28 / 20.34 / 20.36 / 20, 39/20 και 41/20), στο μέρος που αφορά την κατάργηση και την ακύρωση των θρησκευτικών δικαιωμάτων των πολιτών, αντιτίθεται έντονα στις δεσμευτικές διεθνείς νομικές πράξεις που επικυρώθηκαν από το Μαυροβούνιο και οι οποίες είναι δεσμευτικές γι’ αυτό (άρθρο 18 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ηνωμένων Εθνών, άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης και άρθρο 18 της Διεθνούς Σύμβασης για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα). Αυτό αναφέρεται στην απαγόρευση των πολιτών να παρευρίσκονται και να συμμετέχουν στη λατρεία σε θρησκευτικά κτίρια. Απαγορεύτηκε στους πολίτες να απολαμβάνουν, ακόμη και σεβόμενοι τα υγειονομικά μέτρα τα σχετικά με τη σωματική απόσταση κ.ά., το φυσικό, απόλυτο και αναφαίρετο δικαίωμά τους στη θρησκευτική ελευθερία, εν ονόματι μιας ολοκληρωτικής αντίληψης πέρα από τις αντικειμενικές ιατρικές ανάγκες. Η προαναφερθείσα διάταξη του διατάγματος είναι αντισυνταγματική, διότι αντιτίθεται κατάφωρα στις διατάξεις του άρθρου 14, παράγραφος 2 και του άρθρου 46, παράγραφος 1 του Συντάγματος του Μαυροβουνίου. Επιπλέον, είναι επίσης παράνομη, διότι έρχεται σε αντίθεση με μια ολόκληρη σειρά νομικών διατάξεων, και κυρίως του νόμου για την απαγόρευση των διακρίσεων, καθώς και του νόμου για τις δημόσιες συνελεύσεις και εκδηλώσεις. Η αμφισβητούμενη αυτή διάταξη του διατάγματος ακυρώνει επίσης και αυτά τα ελάχιστα δικαιώματα των πολιτών ως πιστών, που δεν αμφισβητούνται ακόμα και στον επίμαχο νόμο για την ελευθερία της θρησκείας, εξηγούν στη δήλωσή τους ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος, ο Επίσκοπος Ιωαννίκιος και το Νομικό Συμβούλιο.
Όπως επισημαίνουν, με τη διαταγή η οποία είναι πέραν της κοινής λογικής, παραβιάζεται ολόκληρη η έννομη τάξη: Η διεθνής νομολογία, το Σύνταγμα και οι νόμοι του Μαυροβουνίου. Φαίνεται ότι, εκτός από τη διαταγή, δεν υπάρχει άλλη πράξη στη νομική τάξη του Μαυροβουνίου και, από αυτή την άποψη, πρόκειται για πρωτοφανές γεγονός άνευ προηγουμένου. Κατά την προηγούμενη περίοδο, ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος και ο επίσκοπος Ιωαννίκιος σε αρκετές τους δηλώσεις επεσήμαναν τις πολιτικές, τις ιδεολογικές και -από μερικά ΜΜΕ- επιθέσεις με ρατσιστικό περιεχόμενο στο δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας. Επίσης, επισημαίνουν τη ρητορική μίσους κατά της Εκκλησίας, των κληρικών και των πιστών της χώρας. Το αναπαλλοτρίωτο δικαίωμα κάθε πολίτη, το οποίο κατοχυρώνεται από το διεθνές δίκαιο, το Σύνταγμα και τους νόμους του Μαυροβουνίου, «να ασκεί μόνος ή σε κοινότητα με άλλους, δημόσια ή ιδιωτικά, την πίστη ή τις πεποιθήσεις μέσω προσευχής, κηρύγματος, εθίμων ή τελετών» (άρθρο 9 ΕΚ και άρθρο 46, παράγραφος 1 του Συντάγματος του Μαυροβουνίου) ακυρώθηκε πλήρως για τους πιστούς από τις 23 Μαρτίου έως σήμερα. Η διάταξη του άρθρου 14, παράγραφος 2 του Συντάγματος ορίζει ότι «οι θρησκευτικές κοινότητες είναι ελεύθερες να εκτελούν θρησκευτικές τελετές και θέματα λατρείας». Αυτή η διάταξη παραβιάστηκε επίσης από το διάταγμα του Υπουργείου Υγείας, τουλάχιστον όταν πρόκειται για την Ορθόδοξη Εκκλησία. Στην Εκκλησία δεν επιτρέπεται να τελεί ελεύθερα θρησκευτικές τελετές τηρώντας τα προβλεπόμενα υγειονομικά μέτρα, και το έχουμε επισημάνει επανειλημμένως, αλλά μάταια. Στο άρθρο 1, παράγραφος 1, σημείο 3 της αντισυνταγματικής και παράνομης Διαταγής, όταν πρόκειται για την Εκκλησία και τις θρησκευτικές κοινότητες, -με σκοπό την αντισυνταγματική απαγόρευση και την κατάργηση του δικαιώματος στη θρησκευτική ελευθερία των πολιτών- χρησιμοποιούν τον αντισυνταγματικό και παράνομο όρο: «θρησκευτικές συγκεντρώσεις».
Το Σύνταγμα και ο Νόμος για τις Δημόσιες Συνελεύσεις («Επίσημη Εφημερίδα του Μαυροβουνίου», αρ. 52/16) δεν γνωρίζουν έναν τέτοιο όρο, συνεπώς συμπεραίνεται ότι με την αντισυνταγματική και παράνομη διάταξη της Διαταγής απαγορεύτηκε ένα ανύπαρκτο γεγονός, στο οποίο η αστυνομία και η εισαγγελία, στη σκληρή εγχώρια πραγματικότητα, υπήγαγαν με ζήλο κάθε πιθανή θρησκευτική δραστηριότητα, και αυτό μόνο στην περίπτωση των Ορθόδοξων πολιτών και της Ορθόδοξης Εκκλησίας! Επιπλέον, στο νομικό σύστημα του Μαυροβουνίου, όσον αφορά την ελευθερία της θρησκείας, δεν υπάρχει καμία κατηγορία “τελετουργιών”, αλλά μόνο “θρησκευτικών τελετών”, που δεν μπορούν να απαγορευτούν με καμία εντολή. Εν τω μεταξύ, η τέλεση πολιτικού γάμου δεν απαγορεύτηκε καθόλου στους δήμους την προηγούμενη περίοδο, αλλά στελνόταν επίμονα το μήνυμα ότι στα πλαίσια της απαγόρευσης εορτασμών με γλέντια (το οποίο είναι κατανοητό), απαγορεύονται οι τελέσεις γάμων και βαπτίσεων σε ναούς, καθώς και η θρησκευτική κηδεία!!!;;; Ο νομικός αναλφαβητισμός, η θρησκευτική αναισθησία και ο ιδεολογικός εξοστρακισμός στον οποίο οδηγεί η εν λόγω διάταξη της Διαταγής αντικατοπτρίζεται στο γεγονός ότι οι θρησκευτικές τελετές δεν απαγορεύτηκαν, αλλά απαγορεύτηκε στους πιστούς πολίτες να συμμετέχουν σε θρησκευτικές τελετές, αναστολή δηλαδή έτσι ενός αναφαίρετου δικαίωματός τους. Σε αυτήν την περίπτωση, το μόνο εύλογο και νομικό θέμα που θα μπορούσε να καθοριστεί, σε συνεργασία με την Εκκλησία και τις θρησκευτικές κοινότητες, θα ήταν η τέλεση θρησκευτικών τελετών με σεβασμό των υγειονομικών μέτρων σχετικά με τη σωματική απόσταση κ.ά., και αυτό δεν έγινε. Για τον λόγο αυτό, το Νομικό Συμβούλιο θα λάβει μέτρα, εν όψει μελλοντικών παρόμοιων υποθέσεων, ώστε να ακυρωθεί χωρίς αναβολή η αντισυνταγματική και παράνομη αυτή διάταξη της Διαταγής. Τέλος, επισημαίνουμε ότι, παρά την καλή θέληση των εκπροσώπων της Εκκλησίας μας και τον μέγιστο σεβασμό για την προσωπική υγεία των ατόμων και τη δημόσια υγεία στο Μαυροβούνιο, οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι δεν ήθελαν να χρησιμοποιηθεί αυτό το καθολικό πρόβλημα για να επιτευχθεί συναίνεση στη σημερινή διχασμένη κοινωνία. Αντιθέτως, εξαιτίας των ειρηνικών χριστιανικών λιτανειών ως νόμιμης έκφρασης της στάσης κατά των αμφισβητούμενων διατάξεων του Νόμου περί της ελευθερίας της θρησκείας ή πεποιθήσεων και του νομικού καθεστώτος των θρησκευτικών κοινοτήτων, το Καθεστώς συνεχίζει τη σκληρή αντιπαράθεση με την Εκκλησία μας με εκφοβισμό των πολιτών, όπως στους χειρότερους καιρούς της μονοκομματικής ολοκληρωτικής ιδεολογίας του προηγούμενου καθεστώτος, συμπεραίνουν ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος και ο Επίσκοπος Ιωαννίκιος.