Ο Πατριάρχης Σερβίας κ.κ. Πορφύριος και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας Αλεξάντρ Βούτσιτς παρευρέθηκαν στην έναρξη των εργασιών για την ανοικοδόμηση του Κεντρικού Πύργου στο Κέντρο Μνήμης Ολοκαυτώματος “Staro sajmište” (Παλαίο Σαϊμίστε) στο Βελιγράδι.
Της Σβετλάνα Λεβίτσκι
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας, απευθυνόμενος στους επιζώντες των χειρότερων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ζήτησε συγγνώμη «για το γεγονός ότι αυτό το κτίριο πίσω μου είναι σε αυτήν την κατάσταση, και για το ότι για σχεδόν 80 χρόνια δεν φροντίζαμε το παρελθόν μας και ούτε ανησυχούσαμε για το μέλλον μας». Μάλιστα τόνισε ότι με τις εργασίες ανοικοδόμησης «ξεπληρώνουμε το χρέος μας προς τους προγόνους μας, και υπενθυμίζουμε στους απογόνους μας αυτό που δεν πρέπει ποτέ να επιτρέψουν να συμβεί».
«Το ιστορικό μας καθήκον είναι να φυλάξουμε στο Κέντρο του σύγχρονου Βελιγραδίου τη μνήμη των συμπολιτών μας, Εβραίων, Σέρβων και όλων όσων υπέφεραν από τους κατακτητές», είπε ο Βούτσιτς, προσθέτοντας ότι όποιος περάσει το Κέντρο Μνήμης θα μπορέσει να δει όσα έγιναν.
«Και όποιος έχει έστω και ένα μισή ανθρωπιά μέσα του, θα κοιτάξει τον κόσμο γύρω του με άλλα μάτια μετά την επίσκεψη στο Κέντρο Μνήμης», τόνισε ο Πρόεδρος της Σερβίας, δηλώνοντας ότι όλα τα γεγονότα θα παρουσιαστούν μέσα από έγγραφα και φωτογραφίες.
Επεσήμανε ακόμη ότι πολλές γενιές πολιτικών ηγετών αγνόησαν τα θύματα του στρατοπέδου και ότι υπήρξαν πολλές υποσχέσεις οι οποίες δεν έγινα πράξη. «Είναι σαν να μην μπορούσαμε ποτέ να ξεμπερδέψουμε με τις περίπλοκες σχέσεις, γιατί ήταν πάντα πιο εύκολο να γυρίσουμε το κεφάλι μας και να μην λύσουμε τα προβλήματα. Όμως πλέον το λύνουμε σταδιακά. Το κάνουμε για το καλό όλων των πολιτών, Σέρβων, Εβραίων, Ρομά, Κροατών, Σλοβάκων, Ούγγρων, Βοσνίων…», είπε ο Βούτσιτς.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή σε όλα τα θύματα των στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Το Κέντρο Μνήμης για το Ολοκαύτωμα «Staro Sajmište» είναι ένα κοινό έργο του Υπουργείου Πολιτισμού και Πληροφοριών και του Δήμου Βελιγραδίου, και είναι αφιερωμένο προς τιμήν των θυμάτων και των ιστορικών γεγονότων που έλαβαν χώρα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο προάστειο Σαϊμίστε του Βελιγραδίου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Σαϊμίστε, που αργότερα ονομάστηκε Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Ζεμούν, ήταν το αποθετήριο των Ναζί για τις Εβραίες γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους και ανάπηρους, μερικούς Εβραίους άνδρες και τσιγγάνους. «Γυναίκες και παιδιά τοποθετήθηκαν σε αυτοσχέδιους στρατώνες και υπέφεραν από πολυάριθμες επιδημίες γρίπης. Διατηρήθηκαν σε άθλιες συνθήκες, τους παρείχαν ανεπαρκείς ποσότητες τροφίμων. Πολλοί πάγωσαν μέχρι θανάτου κατά τη διάρκεια του χειμώνα του 1941–42».
Η δημιουργία του Κέντρου Μνήμης
Ο νόμος που επέτρεψε την ίδρυση του Κέντρου Μνήμης ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 και σύμφωνα με αυτόν, το Κέντρο θα συλλέγει, ταξινομεί, αποθηκεύει, συντηρεί, ερευνά, εκθέτει και παρουσιάζει αρχειακά, μουσειακά και κινηματογραφικά αντικείμενα και έγγραφα.
Σύμφωνα με το νόμο, προβλέπονται δύο μουσειακές μονάδες, η μία από τις οποίες θα είναι αφιερωμένη στην πρώτη φάση του στρατοπέδου συγκέντρωσης- το «Εβραϊκό Στρατόπεδο Ζεμούν», και η άλλη στο «Στρατόπεδο Υποδοχής στο Ζεμούν », όπου η πλειοψηφία ήταν Σέρβοι.
Οι εργασίες για το Κέντρο Μνήμης ξεκινούν με την ανοικοδόμηση του Κεντρικού Πύργου, ο οποίος, όπως έχει προγραμματιστεί, θα στεγάσει τα γραφεία του Memorial Center, χώρο για εκθέσεις και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Το μνημείο θα έχει επίσης τη δική του ιστοσελίδα όπου θα είναι διαθέσιμες πληροφορίες για το στρατόπεδο και σύμφωνα με το νόμο, το διοικητικό συμβούλιο του Kέντρου θα πρέπει να έχει επτά μέλη, τα οποία διορίζονται και παύονται από την κυβέρνηση, δύο μέλη που προτείνει η Ένωση Εβραίων του Δήμου της Σερβίας, ένα μέλος που εκλέγεται με πρόταση του Εθνικού Συμβουλίου της Εθνικής Μειονότητας Ρομά, δύο μέλη, μετά από πρόταση του οργάνου της κρατικής διοίκησης που είναι αρμόδιο για τα πολιτιστικά θέματα και δύο μέλη μεταξύ των εργαζομένων του Κέντρου Μνήμης που προτείνει η διεύθυνση του Κέντρου Μνήμης, η θητεία του οποίου προτείνεται να έχει διάρκεια πέντε έτη.
Η πρώτη φάση των εργασιών στον Κεντρικό Πύργο στο Μνημείο «Staro Sajmište», που περιλαμβάνει οικοδομικές εργασίες, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τα τέλη Δεκεμβρίου, ενώ θα ακολουθήσει μια φάση κατά την οποία θα γίνει εσωτερική διακόσμηση.
Πηγή: Ραδιοτηλεόραση της Βοϊβοντίνας
Πηγή φωτογραφιών: rts, novosti