Την μνήμη του Αγίου Σάββα, πρώτου Αρχιεπισκόπου Σερβίας, τιμούν σήμερα οι απανταχού Σέρβοι (14/27 Ιανουαρίου). Ο Πατριάρχης Σερβίας κ.κ. Πορφύριος με αφορμή τον εορτασμό του προστάτη της εν Σερβία Ορθοδόξου Εκκλησίας βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής όπου θα προεξάρχει των λατρευτικών εκδηλώσεων προς τιμήν του Αγίου.
Χθες το βράδυ στο παρεκκλήσιο της Θεολογικής Σχολής στο Βελιγράδι τελέστηκε ιερά αγρυπνία επί τη μνήμη του Αγίου Σάββα. Την ιερά αγρυπνία τέλεσε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Νόβομπρντ κ. Ιλαρίων. Συμμετείχαν καθηγητές και φοιτητές της Σχολής.
Μόσχας Κύριλλος: Ο Άγιος Σάββας συνδέει τις Εκκλησίες Ρωσίας και Σερβίας
Στην παραδοσιακή σχέση που συνδέει τις Εκκλησίες της Ρωσίας και της Σερβίας αναφέρεται στην επιστολή του προς τον Πατριάρχη Σερβίας κ.κ. Πορφύριο, ο Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ.κ. Κύριλλος, με αφορμή τη σημερινή εορτή του Αγίου Σάββα, πρώτου Αρχιεπισκόπου Σερβίας.
“Σας συγχαίρω θερμά για την ημέρα μνήμης του Αγίου Σάββα της Σερβίας, της μεγάλης οικογένειας του Σέρβου πατέρα, του ιδρυτή και πρώτου Προκαθήμενου της αυτοκέφαλης Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η ευελιξία της προσωπικότητας αυτού του αγίου τον φέρνει πιο κοντά σε όλους τους κληρονόμους της ορθόδοξης σλαβικής παράδοσης”, αναφέρει και συνεχίζει: “οι αρετές που δίδαξε ο Άγιος Σάββας στο ποίμνιό του – πίστη στην Ορθοδοξία, υπομονή και σταθερότητα στην υπεράσπιση της αλήθειας του Θεού – μεταμόρφωσαν τη ζωή των αδελφικών λαών που τρέφουν τις Εκκλησίες μας. Αποτελούν θεμελιώδεις αξίες που προκαθόρισαν τις τύχες στην ιστορία των λαών μας”.
Ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας στην επιστολή του αναφέρεται στις σχέσεις που ανέπτυξε ο Άγιος Σάββας με Ρώσους μοναχούς κατά την παραμονή του στο Άγιον Όρος και υπογραμμίζει ότι “η προσκύνηση του Αγίου Σάββα της Σερβίας έχει καθιερωθεί από καιρό στη Ρωσία και έχει συμβάλει στην ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των αδελφών μας Εκκλησιών. Όταν ανεγέρθηκε ένας μεγαλοπρεπής καθεδρικός ναός προς τιμήν του στο Βελιγράδι, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία συμμετείχε με χαρά στον καλλωπισμό του”.
“Αυτή τη σημαντική πνευματικά ημέρα, σας εύχομαι με προσευχή καλή υγεία και τη βοήθεια του Θεού στην υψηλή Πατριαρχική σας διακονία. Ειρήνη και πρόοδο στην πίστη στο ευσεβές ποίμνιό σας”, καταλήγει.
Ο βίος του Αγίου Σάββα
Ο Άγιος Σάββας έζησε στα τέλη του 12ου αιώνα και στις αρχές του 13ου αιώνα μ.Χ. Ήταν δευτερότοκος γιος του ηγεμόνα της Σερβίας Στεφάνου Α’ Νεμάνια (στις βυζαντινές πηγές αναφέρεται Νεεμάν) και της πριγκίπισσας Άννας.
Το λαϊκό του όνομα ήταν Ρέσκο. Από μικρό παιδί είχε μεγάλη συμπάθεια στις χριστιανικές αρετές και σε ηλικία 17 χρονών πήγε στο Άγιο Όρος, όπου με συγκατάθεση του βασιλιά πατέρα του εκάρη μοναχός στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου και έλαβε το όνομα Σάββας. Αργότερα, μετά τον θάνατο της γυναίκας του, ήλθε εκεί και ο βασιλιάς πατέρας του, Συμεών.
Το βασιλικό παράδειγμα ακολούθησαν και άλλοι Σέρβοι ιδιώτες. Έτσι, περί το 1195, κτίστηκε η Μονή Χιλιανδαρίου, με πρωτοβουλία του οσίου Σάββα. Στην εποχή του βασιλιά Θεοδώρου Λασκάρεως, ο Άγιος Σάββας εστάλη από την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους στη Νίκαια για σπουδαίες υποθέσεις της.
Τα προσωπικά όμως χαρίσματα του Όσιου έκαναν μεγάλη εντύπωση στον βασιλιά και τον Πατριάρχη, και τον ανάγκασαν να δεχτεί το αξίωμα του Αρχιεπισκόπου Σερβίας.
Οι Σέρβοι τον υποδέχτηκαν με μεγάλη χαρά. Πράγματι ο όσιος Σάββας, εκτέλεσε τη διακονία του με θαυμαστό ζήλο. Υπήρξε ελεήμονας, αφιλοχρήματος και ανακούφιζε τους φτωχούς. Αργότερα ξαναπήγε στο Άγιο Όρος, από κει για προσκύνημα στους Αγίους Τόπους, και ξαναεπέστρεψε στη Σερβία για να στηρίξει την πίστη των ομοεθνών του.
Ο Άγιος Σάββας, αφού εργάσθηκε κατά Θεόν, κοιμήθηκε με ειρήνη στο Τύρνοβο το έτος 1236. Το ιερό λείψανό του βρέθηκε άφθορο, αλλά κάηκε το έτος 1594 από τον Σινάν πασά στο Βελιγράδι.