Στη δημοσιότητα έδωσε Ευρωπαϊκή Ένωση τη Συμφωνία για την εξομάλυνση των σχέσεων ανάμεσα στην Σερβία και το Κόσοβο, την οποία αποδέχθηκαν και οι δύο πλευρές, με τον Πρόεδρο Βούτσιτς ωστόσο να διατηρεί τις επιφυλάξεις του σχετικά με την υλοποίηση της συμφωνίας από την πλευρά των Κοσοβάρων.
Όπως έγραψε νωρίτερα το ope.gr στην γαλλογερμανική πρόταση που προτείνει η Ευρωπαϊκή Ένωση ως λύση στο άρθρο 7 συμπεριλαμβάνεται και η επικύρωση του καθεστώτος της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Κοσσυφοπέδιο με τα δύο μέρη να καλούνται να εξασφαλίσουν υψηλό επίπεδο προστασίας της σερβικής θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, σύμφωνα με τα υπάρχοντα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Συμφωνίας για την εξομάλυνση των σχέσεων Σερβίας-Κοσόβου, όπως δημοσιεύτηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της ΕΕ (η μετάφραση των άρθρων προέρχεται από το ΑΠΕ – ΜΠΕ):
Τα συμβαλλόμενα μέρη, έχοντας επίγνωση της ευθύνης τους για τη διατήρηση της ειρήνης, αποφασισμένα να συμβάλουν για την γόνιμη περιφερειακή συνεργασία και ασφάλεια στην Ευρώπη και να ξεπεράσουν την κληρονομιά του παρελθόντος, έχοντας επίγνωση ότι το απαραβίαστο των συνόρων και ο σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας και η προστασία των εθνικών μειονοτήτων είναι οι βασικές προϋποθέσεις για την ειρήνη, καθοδηγούμενα από την ιστορική πραγματικότητα και χωρίς αμφισβήτηση των διαφορετικών απόψεων των μερών για θεμελιώδη ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των ζητημάτων καθεστώτος και εκφράζοντας την επιθυμία να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για συνεργασία των δύο μερών προς όφελος του λαού, συμφώνησαν στα εξής:
‘Αρθρο 1
Τα συμβαλλόμενα μέρη (σ.σ. Σερβία-Κόσοβο) θα αναπτύξουν αμοιβαία κανονικές σχέσεις καλής γειτονίας στη βάση ίσων δικαιωμάτων.
Και τα δύο μέρη θα αναγνωρίζουν αμοιβαία, έγγραφα και κρατικά σύμβολα, συμπεριλαμβανομένων διαβατηρίων, διπλωμάτων, πινακίδων κυκλοφορίας οχημάτων και τελωνειακών σφραγίδων.
‘Αρθρο 2
Και οι δύο πλευρές θα καθοδηγούνται από τον σκοπό και τις αρχές που καθορίζονται στον καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως εκείνες για τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών, το σεβασμό της ανεξαρτησίας, της αυτονομίας και της εδαφικής τους ακεραιότητας, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των μη διακρίσεων.
‘Αρθρο 3
Σύμφωνα με τον καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τα μέρη θα επιλύουν όλες τις διαφορές μεταξύ τους μόνο με ειρηνικά μέσα και θα απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας.
‘Αρθρο 4
Τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν με την προϋπόθεση ότι, κανένα από αυτά δεν μπορεί να εκπροσωπήσει το άλλο μέρος στη διεθνή σφαίρα ή να ενεργήσει για λογαριασμό του.
Η Σερβία δεν θα αντιταχθεί στην ένταξη του Κοσόβου σε κανέναν διεθνή οργανισμό.
‘Αρθρο 5
Κανένα από τα δύο μέρη δεν θα εμποδίσει, ούτε θα ενθαρρύνει άλλους να μπλοκάρουν, την πρόοδο του άλλου μέρους στην πορεία του προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και τα δύο μέρη θα σεβαστούν τις αξίες που αναφέρονται στα άρθρα 2 και 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
‘Αρθρο 6
Αν και η παρούσα συμφωνία αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την εξομάλυνση των σχέσεων, αμφότερες οι πλευρές θα συνεχίσουν τη διαδικασία διαλόγου υπό την αιγίδα της ΕΕ με νέα δυναμική, η οποία αναμένεται να οδηγήσει σε μια νομικά δεσμευτική συμφωνία για τη συνολική ομαλοποίηση των σχέσεών τους.
Τα μέρη συμφωνούν ότι στο μέλλον θα εμβαθύνουν τη συνεργασία στους τομείς της οικονομίας, της επιστήμης και της τεχνολογίας, της κυκλοφορίας και της συνδεσιμότητας, των σχέσεων στο δικαστικό σώμα και της επιβολής του νόμου. Στους τομείς των τηλεπικοινωνιών, της υγείας, του πολιτισμού, της θρησκείας, του αθλητισμού, της προστασίας του περιβάλλοντος, των αγνοουμένων και εκτοπισμένων. Όπως επίσης και σε άλλους τομείς, μέσω της επίτευξης συγκεκριμένων συμφωνιών.
Λεπτομέρειες θα συμφωνηθούν με πρόσθετες συμφωνίες στο πλαίσιο του διαλόγου υπό την αιγίδα της ΕΕ.
‘Αρθρο 7
Και οι δύο πλευρές συνηγορούν υπέρ της επίτευξης συγκεκριμένων ρυθμίσεων, σύμφωνα με τους σχετικούς μηχανισμούς του Συμβουλίου της Ευρώπης και χρησιμοποιώντας τις υπάρχουσες ευρωπαϊκές εμπειρίες, προκειμένου να εξασφαλιστεί ένα κατάλληλο επίπεδο αυτοδιοίκησης για τη σερβική κοινότητα στο Κόσοβο και η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών σε ορισμένους συγκεκριμένους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας λήψης οικονομικής βοήθειας από τη Σερβία και της δημιουργίας απευθείας διαύλων επικοινωνίας μεταξύ της σερβικής κοινότητας και της κυβέρνησης του Κοσόβου.
Τα μέρη θα επικυρώσουν το επίσημο καθεστώς της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Κόσοβο και θα εξασφαλίσουν υψηλό επίπεδο προστασίας της σερβικής θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, σύμφωνα με τα υπάρχοντα ευρωπαϊκά πρότυπα.
‘Αρθρο 8
Τα μέρη θα ανταλλάξουν μόνιμες διπλωματικές αποστολές. Η έδρα τους θα βρίσκεται όπου και η έδρα της τοπικής κυβέρνησης.
Πρακτικά ζητήματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη των αποστολών θα εξεταστούν ξεχωριστά.
‘Αρθρο 9
Και οι δύο πλευρές λαμβάνουν υπόψη τη δέσμευση της ΕΕ και άλλων χορηγών να δημιουργήσουν ένα ειδικό πακέτο οικονομικής βοήθειας για κοινά έργα των δύο μερών για την οικονομική ανάπτυξη, τη συνδεσιμότητα, την μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και άλλους βασικούς τομείς.
‘Αρθρο 10
Τα συμβαλλόμενα μέρη θα δημιουργήσουν μια κοινή επιτροπή, υπό την προεδρία της ΕΕ, η οποία θα παρακολουθεί την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας.
Και τα δύο μέρη επιβεβαιώνουν την υποχρέωση τους να εφαρμόσουν όλες τις προηγούμενες συμφωνίες.
‘Αρθρο 11
Και τα δύο μέρη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συμμορφωθούν με τον οδικό χάρτη εφαρμογής που επισυνάπτεται στην παρούσα συμφωνία.
Η συνάντηση στις Βρυξέλλες και η αφιερωμένη Σαρακοστή στο Κοσσυφοπέδιο
Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και ο πρωθυπουργός του Κοσόβου ‘Αλμπιν Κούρτι στην συνάντηση που είχαν, χθες, Δευτέρα, με το Ύπατο Εκπρόσωπο Εξωτερικής Πολιτικής της Ένωσης Ζοζέπ Μπορέλ και τον ειδικό απεσταλμένο για το θέμα του Κοσόβου Μίροσλαβ Λάιτσακ έδωσαν την συγκατάθεση τους για την υλοποίηση της Συμφωνίας. Ο Βούτστις δήλωσε ότι έθεσε στη συνάντηση, ως απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει πρόοδος στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού σχεδίου, την πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας των Βρυξελών από το 2013, η οποία προβλέπει τη σύσταση της Ένωσης Σερβικών Δήμων στο Κόσοβο. «Δεν νομίζω ότι ο κ. Κούρτι είναι έτοιμος να δεχτεί κάτι τέτοιο τώρα, θα δούμε για το μέλλον. Φοβάμαι ότι μπορεί να “κολλήσουμε” σε κάτι που θα έπρεπε να είχε εκπληρωθεί εδώ και πολύ καιρό», είπε ο Βούτσιτς.
Μια ημέρα πριν τη συνάντηση ο Πατριάρχης Σερβίας κ.κ. Πορφύριος στέλνοντας μήνυμα για την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή κάλεσε το ποίμνιο να ενισχύσει την προσευχή του την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής για το Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια. “Σας ζητώ να κάνετε μια επιπλέον θυσία κατά τη διάρκεια αυτής της Σαρακοστής, να αφιερώσετε ολόκληρη τη Σαρακοστή στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια και να προσευχηθείτε πιο θερμά. Σε αυτούς τους σκοτεινούς και θυελλώδεις καιρούς, για τους αδελφούς και τις αδελφές μας στο Κοσσυφοπέδιο και Μετόχια, τα ιερά μας μέρη, ας προσευχηθούμε για το Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχιά μας», είπε από τον Ιερό Ναό του Αγίου Συμεών του Μυροβλήτη στο Νεό Βελιγράδι.
Μετά και τις τελευταίες εξελίξεις αναμένεται με ενδιαφέρον αν θα υπάρξει επίσημη αντίδραση από την Σερβική Εκκλησία.
