Η απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να δεχτεί σε ευχαριστιακή κοινωνία τη μέχρι πρότινος σχισματική εκκλησία των Σκοπίων απασχόλησε την Ιερά Σύνοδο των Επισκόπων του Πατριαρχείου Σερβίας η οποία συνεδρίασε σήμερα το πρωί στην Κρύπτη του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι.
Του Νικόλαου Ζαΐμη
Υπενθυμίζεται ότι μια εβδομάδα πριν το Οικουμενικό Πατριαρχείο είχε παραπέμψει το ζήτημα της λύσης των εκκρεμών ζητημάτων στο Πατριαρχείο Σερβίας το οποίο με τη σημερινή του απόφαση θεωρεί ότι το ζήτημα μπορεί να επιλυθεί χωρίς σκοπιμότητες και χωρίς να εξυπηρετεί άλλους σκοπούς, γεωστρατηγικούς ή πολιτικούς.
Αναλυτικά η ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου αναφέρει:
Έχοντας λάβει την πράξη της Ιεράς Συνόδου των Επισκόπων της «Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας – Αρχιεπισκοπή Οχρίδας» με την οποία αποδέχεται το γενικά αναγνωρισμένο κανονικό καθεστώς που της παραχωρήθηκε το 1959 από την Ιερά Σύνοδο Επισκόπων της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ελπίζει ότι η Η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία θα επιλύσει το κανονικό καθεστώς, το οποίο θα πρέπει να ακολουθείται από πανορθόδοξη συναίνεση και αποδοχή αυτού του καθεστώτος, η Ιερά Σύνοδος των Επισκόπων αποφάσισε:
– Με ευγνωμοσύνη στον Κύριο και με χαρά, η Σύνοδος χαιρετίζει την αποδοχή του γενικά αναγνωρισμένου κανονικού καθεστώτος, που είναι το καθεστώς της ευρύτερης δυνατής αυτονομίας, δηλαδή της πλήρους εσωτερικής ανεξαρτησίας, που χορηγήθηκε το 1959.
– Εφόσον αυτό εξάλειψε τους λόγους της διακοπής της λειτουργικής και κανονικής κοινωνίας, που προκλήθηκε από τη μονομερή ανακήρυξη του αυτοκεφάλου το 1967, καθιερώνεται μια πλήρης λειτουργική και κανονική κοινωνία·
– με την εγκαθίδρυση ενότητας και υπό τις προϋποθέσεις ισχύος της κανονικής τάξης σε ολόκληρη την επικράτεια της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο διάλογος για το μέλλον και το τελικό καθεστώς των επισκοπών στη Βόρεια Μακεδονία είναι όχι μόνο δυνατός αλλά σκόπιμος, θεμιτός και ρεαλιστικός
– στο διάλογο για το μελλοντικό και ενδεχομένως τελικό κανονικό καθεστώς τους, η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία θα καθοδηγείται μόνο και αποκλειστικά από εκκλησιολογικές-κανονικές και εκκλησιολογικές και ποιμαντικές αρχές, κριτήρια και κανόνες, χωρίς να ενδιαφέρεται για «γεωπολιτικά», «εκκλησιαστικά – πολιτικά» και άλλα δοσμένα ή για μονομερείς πρωτοβουλίες και δεν υπόκεινται σε επιρροή ή πίεση κανενός
– και, τέλος, η Ιερά Σύνοδος των Επισκόπων δεν προτίθεται να εξαρτήσει τη νέα αδελφή Εκκλησία με περιοριστικές ρήτρες σχετικά με το εύρος της δικαιοδοσίας της στην πατρίδα και στη διασπορά μετά την επίλυση του καθεστώτος της, με τη σύστασή της να επιλύσει το ζήτημα της επίσημης ονομασίας της με αδελφικό διάλογο με τις Ελληνικές και άλλες τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες.
Η απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου
Με αναγνωρισμένο και αποδεκτό όνομα το «Αχρίδος» και αποκλείοντας ως όρο το «Μακεδονική» η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου κατόπιν συνεδρίας της την περασμένη Δευτέρα, 9 Μαϊου, αποφάσισε ότι δέχεται σε ευχαριστιακή κοινωνία την μέχρι σήμερα σχισματική Εκκλησία των Σκοπίων.
Συγκεκριμένα, στην ανακοίνωσή του ανέφερε ότι αφού αξιολόγησε την υποβληθείσα προσφυγή και τις αλλεπάλληλες εκκλήσεις του γειτονικού κράτους, αποφάσισε ότι «δέχεται εἰς εὐχαριστιακήν κοινωνίαν τήν Ἱεραρχίαν, τόν κλῆρον καί τόν λαόν τῆς ὑπό τόν Ἀρχιεπίσκοπον κ. Στέφανον Ἐκκλησίας ταύτης, θεραπεύουσα τήν πληγήν τοῦ σχίσματος, καί ἐπιχέουσα εἰς τό τραῦματῶν ἐκεῖ σε ἀδελφῶν ἡμῶν Ὀρθοδόξων “ἔλαιον καί οἶνον”. Πρός τοῦτο ἐκδίδεται καί ἡ σχετική Πατριαρχική καί Συνοδική Πρᾶξις».
Όσον αφορά τη ρύθμιση των διοικητικών θεμάτων μεταξύ αυτής της Εκκλησίας και του Πατριαρχείου Σερβίας, τα επαφίει στο Πατριαρχείο Σερβίας.
Στην ανακοίνωση του το Οικουμενικό Πατριαρχείο τονίζει ότι αναγνωρίζει ως όνομα της Εκκλησίας αυτής το “Αχρίδος”. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς το τελευταίο διάστημα υπήρξε έντονη φημολογία πως το Πατριαρχείο Σερβίας ενδέχεται να προβεί σε αναγνώριση της “Μακεδονικής Εκκλησίας” κάτι το οποίο θα δημιουργούσε έντονες αντιδράσεις στην ήδη τεταμένη κατάσταση που υπάρχει λόγω και του πολέμου που μαίνεται στην Ουκρανία. “Ἀναγνωρίζει ὡς ὄνομα τῆς Ἐκκλησίας ταύτης τό “Ἀχρίδος” (νοουμένης τῆς περιοχῆς τῆς δικαιοδοσίας αὐτῆς μόνον ἐντός τῶν ὁρίων τῆς ἐπικρατείας τοῦ κράτους τῆς Βορείου Μακεδονίας), ὡς ὑπεσχέθη ἐγγράφως πρός τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον καί ὁ Προκαθήμενος αὐτῆς, ἀποκλείουσα τόν ὅρον “Μακεδονική”καί οἱοδήτι ἄλλο παράγωγον τῆς λέξεως “Μακεδονία”, αναφέρει αναλυτικά.
Αναλυτικά το ανακοινωθέν:
Ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος, συνελθοῦσα σήμερον, Δευτέραν, 9ηνΜαΐου 2022, ὑπό τήν προεδρείαν τῆς Α.Θ.Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, συνεζήτησε διεξοδικῶς τό ἐκκλησιαστικόν θέματῶν Σκοπίων, καί, ἀξιολογήσασα εἰς τελικήν φάσιν τήν ὑποβληθεῖσαν τῇ Μητρί Ἐκκλησίᾳ ἔκκλητον προσφυγήν τῆς ἐκεῖ σε Ἐκκλησίας, ὡς καί τάς ἀλλεπαλλήλους ἐκκλήσεις τῆς Πολιτείας τῆς Βορείου Μακεδονίας, ἀπεφάσισε τά ἑξῆς:
1) Δέχεται εἰς εὐχαριστιακήν κοινωνίαν τήν Ἱεραρχίαν, τόν κλῆρον καί τόν λαόν τῆς ὑπό τόν Ἀρχιεπίσκοπον κ. Στέφανον Ἐκκλησίας ταύτης, θεραπεύουσα τήν πληγήν τοῦ σχίσματος, καί ἐπιχέουσα εἰς τό τραῦματῶν ἐκεῖ σε ἀδελφῶν ἡμῶν Ὀρθοδόξων “ἔλαιον καί οἶνον”. Πρός τοῦτο ἐκδίδεται καί ἡ σχετική Πατριαρχική καί Συνοδική Πρᾶξις.
2) Ἐπαφίησιν εἰς τήν Ἁγιωτάτην Ἐκκλησίαν τῆς Σερβίας τήν ρύθμισιν τῶν μεταξύ αὐτῆς καί τῆς ἐν Βορείῳ Μακεδονίᾳ Ἐκκλησίας διοικητικῶν θεμάτων, ἐν τῷ πλαισίῳ ἀσφαλῶς τῆς ἱεροκανονικῆς τάξεως καί ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως.
3) Ἀναγνωρίζει ὡς ὄνομα τῆς Ἐκκλησίας ταύτης τό “Ἀχρίδος” (νοουμένης τῆς περιοχῆς τῆς δικαιοδοσίας αὐτῆς μόνον ἐντός τῶν ὁρίων τῆς ἐπικρατείας τοῦ κράτους τῆς Βορείου Μακεδονίας), ὡς ὑπεσχέθη ἐγγράφως πρός τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον καί ὁ Προκαθήμενος αὐτῆς, ἀποκλείουσα τόν ὅρον “Μακεδονική”καί οἱοδήτι ἄλλο παράγωγον τῆς λέξεως “Μακεδονία”.
Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον συνεχίζει νά ἐνδιαφέρεται διά τήν αὔξησιν, πρόοδον καί εὐστάθειαν τῆς ἐκκλησιαστικῆς ταύτης ὀντότητος τῆς Ἀχρίδος, ὡς ἔπραξε διά μέσου τῶν αἰώνων δι᾿ ὅλας τάς κατά τόπους Ὀρθοδόξους Ἐκκλησίας, ὡς “τό πανδοχεῖον τῆς ἀγάπης, ἡ πηγή τῆς εὐσεβείας τοῦ Γένους τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν” (Δράμας Παῦλος).
Ἐν τοῖς Πατριαρχείοις, τῇ 9ῃ Μαΐου 2022