Στην επίλυση άλλης μίας εκκρεμότητας που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι κοντά η Αρχιεπισκοπή Αχρίδος καθώς σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης της Ιεράς Συνόδου που πραγματοποιήθηκε στα Σκόπια την Τρίτη, 25 Απριλίου 2023, έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες ενσωμάτωσης της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος και Μητρόπολης Σκοπίων που υπάγεται στο Πατριαρχείο Σερβίας υπό τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιωάννη με την Αρχιεπισκοπή Αχρίδος που επανήλθε πριν σχεδόν ένα χρόνο (9 Μαϊου 2022) σε ευχαριστιακή κοινωνία με τις υπόλοιπες Ορθόδοξες Εκκλησίες, μετά την απόφαση που έλαβε το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Του Νικολάου Ζαΐμη
Φαίνεται ότι καθοριστικός μήνας για τις τρέχουσες εσωτερικές εξελίξεις μεταξύ της αυτόνομης εκκλησίας και του Πατριαρχείου Σερβίας θα είναι ο Μάιος καθώς στα μέσα περίπου αυτού του μήνα αναμένεται να συνεδριάσει η Ιερά Σύνοδος των Επισκόπων της Σερβικής Εκκλησίας. Προς ώρας γνωστή την πρόθεση αυτή έχουν κάνει μόνο οι Σκοπιανοί Ιεράρχες καθώς από το Βελιγράδι δεν υπάρχει καμία επίσημη ενημέρωση.
Φωτογραφία αρχείου
Μητροπολίτης Ιωάννης: “Δεν γνωρίζω τίποτα αναλυτικά. Ελπίζουμε σε μία αποδεκτή λύση από όλους”
Ακόμη και ο Αρχιεπίσκοπος Αχρίδας και Μητροπολίτης Σκοπίων κ. Ιωάννης (Πατριαρχείο Σερβίας), δήλωσε άγνοια για αυτή την απόφαση και τόνισε ότι πρέπει να περιμένουμε για το πως θα εξελιχθούν τα πράγματα εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα βρεθεί μία αποδεκτή τελική λύση και από τις δύο πλευρές.
Μιλώντας σε σκοπιανό μέσο ο Σεβασμιώτατος κ. Ιωάννης δήλωσε: “Δεν ξέρω τίποτα πιο αναλυτικό από αυτό που κατάλαβα από εσάς τους δημοσιογράφους. Δεν έχουμε άμεση επικοινωνία με την Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία -Αρχιεπισκοπή Οχρίδος και δεν γνωρίζαμε καθόλου ότι θα συνεδρίαζε η Σύνοδος για αυτό το θέμα. Δεν μάθαμε τίποτα επίσημα. Η συνάντηση έγινε, αλλά πραγματικά δεν ξέρω τι συζητήθηκε και τι αποφάσεις πάρθηκαν. Καταλαβαίνω ότι θα ακούσουμε την τελική απόφαση στη Σύνοδο των Επισκόπων της Εκκλησίας της Σερβίας και ελπίζουμε ότι η τελική λύση, με τη βοήθεια του Θεού, θα είναι αποδεκτή από όλους μας. Ας περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα”, δήλωσε.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιωάννης
“Οι ενέργειες θα γίνουν σε ευθυγράμμιση με την Σερβική Εκκλησία”
Από την πλευρά του ο Μητροπολίτης Κίτσεβο κ. Τιμόθεος, Εκπρόσωπος Τύπου της Ιεράς Συνόδου της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος ήταν αυτός ο οποίος έκανε γνωστή την εξέλιξη αυτή μεταξύ των δύο Εκκλησιών που για περίπου 55 χρόνια βρέθηκαν σε “ψυχροπολεμική” κατάσταση έως και την αποκατάσταση των σχέσεων τους ένα χρόνο πριν.
“Η Ιερά Σύνοδος των Επισκόπων της Μακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας – Αρχιεπισκοπής Αχρίδας, με μικρή εξαίρεση επισκόπους που βρίσκονται στο εξωτερικό και έναν επίσκοπο που δεν μπόρεσε να έρθει, αλλά είχε πληρεξούσιο να ψηφίσει αν χρειαζόταν, αλλά επειδή οι αποφάσεις ήταν ως επί το πλείστον ομόφωνες, χωρίς καμία εξαίρεση, ξεκίνησε σήμερα τη διαδικασία για την ένταξη της Αρχιεπισκοπής Αχρίδας της Σερβικής Εκκλησίας στην Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία -Αρχιεπισκοπή Αχρίδας”, ανέφερε χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες στη δημοσιότητα καθώς όπως είπε στους δημοσιογράφους όλες οι ενέργειες αναμένεται να γίνουν σε πλήρη ευθυγράμμιση με την Σερβική Εκκλησία.
Από τις διώξεις στην αποκατάσταση
Η Αρχιεπισκοπή Αχρίδος και Μητρόπολη Σκοπίων δημιουργήθηκε από το Πατριαρχείο Σερβίας όταν η Ιερά Σύνοδος της σχισματικής τότε Εκκλησίας των Σκοπίων απέρριψε τη συμφωνία του Νις (17 Μαΐου 2002) η οποία έδινε λύση στο υφιστάμενο πρόβλημα. Ο Ιωάννης, Μητροπολίτης τότε Βελεσσών και Παραβαρδαρίου, διαφώνησε με την απόφαση της σχισματικής “Εκκλησίας” των Σκοπίων και επανέφερε τη Μητρόπολη του στους κόλπους της Μητρός εκκλησίας της Σερβίας. Από την πλευρά της η τότε σχισματική εκκλησία κήρυξε τον Μητροπολίτη Ιωάννης έκπτωτο ενώ ακολούθησε σειρά βίαιων διώξεων με τον Μητροπολίτη να οδηγείται ακόμη και στην φυλακή λίγα χρόνια αργότερα.
Παρακολουθήστε όσα αναφέρει σε παλαιότερη συνέντευξή του στην pemptousia.tv:
Αρχικά το Πατριαρχείο Σερβίας όρισε τον Μητροπολίτη Ιωάννη Έξαρχο στα Σκόπια. Στις 25 Δεκεμβρίου 2003 η Ιερά Σύνοδος της σερβικής Εκκλησίας κήρυξε την ορθόδοξο Αρχιεπισκοπή Αχρίδος αυτόνομη, προήγαγε τον Μητροπολίτη Ιωάννη σε Αρχιεπίσκοπο Πρόεδρο της Ιεράς Συνόδου της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος.
Οι εξελίξεις όμως μετά από εκείνη την ενέργεια συνέχισαν να είναι οδυνηρές για την τοπική εκκλησία στα Σκόπια μέχρι και την αποκατάσταση των σχέσεων των δύο εκκλησιών ύστερα και την απόφαση που έλαβε στις 9 Μαϊου 2022 η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Απόφαση η οποία έκανε ρητή αναφορά ότι η εκκλησία των Σκοπίων πλέον θα αναγνωρίζεται ως Αρχιεπισκοπή Αχρίδος. Σύμφωνα με την τότε ανακοίνωση η επίλυση των εσωτερικών εκκρεμοτήτων θα γίνει σε συνεννόηση με το Πατριαρχείο Σερβίας. Όπως και έγινε με τον Πατριάρχη Σερβίας κ.κ. Πορφύριο να συλλειτουργεί με τον Αρχιεπίσκοπο Αχρίδος κ. Στέφανο στο Βελιγράδι αποκαθιστώντας τις σχέσεις μετά από 55 χρόνια.
Από το ιστορικό συλλείτουργο στο Βελιγράδι
Η επιστροφή και ο δρόμος προς την Αυτοκεφαλία
Όπως έχει τονιστεί από όλες τις πλευρές το σημαντικό στην περίπτωση της Εκκλησίας των Σκοπίων είναι ότι έγινε η επιστροφή της στην κανονικότητα με τον υπόλοιπο Ορθόδοξο κόσμο.
Σχεδόν το σύνολο των Ορθοδόξων Εκκλησιών έχει δεχτεί με χαρά την απόφαση. Αυτό που παραμένει ερωτηματικό είναι η ονομασία καθώς η χρήση του όρου “Μακεδονική” αντιβαίνει στην απόφαση που έλαβε το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Επίσης, η αναφορά που γίνεται από ορισμένες Εκκλησίες για “αυτοκεφαλία” επίσης προβληματίζει καθώς το μόνο αρμόδιο για την χορήγηση είναι το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Το επόμενο μεγάλο βήμα για την Αρχιεπισκοπή Αχρίδος είναι η Αυτοκεφαλία κάτι άλλωστε που επιθυμεί διακαώς και ο πολιτικός κόσμος της γείντονος χώρας. Ωστόσο, αυτό θα γίνει ύστερα από συντονισμένες προσπάθειες.
Όπως ανέφερε ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος πριν λίγες ημέρες από την ιδιαίτερη πατρίδα του, Ίμβρο, “Ήρθε πάλι το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπως έκανε σε πόσες ανάλογες περιπτώσεις δια μέσω της ιστορίας, να αποκαταστήσει την κοινωνία με τους αδελφούς μας αυτούς, τους χριστιανούς της Βορείου Μακεδονίας, να τους εισαγάγει σε κοινωνία με τον υπόλοιπο ορθόδοξο κόσμο. Αυτό έγινε πέρυσι τον Μάιο, στις 9 Μαΐου 2022, και μετά από το Οικουμενικό Πατριαρχείο άρχισαν και άλλες Εκκλησίες να αναγνωρίζουν την κανονικότητά τους, να τους δέχονται εις κοινωνίαν μαζί τους. Και τώρα βρισκόμαστε στο στάδιο της προετοιμασίας της αποδόσεως και στην Εκκλησία αυτή, υπό ορισμένους όρους, του καθεστώτος της Αυτοκεφαλίας. Βρισκόμαστε σε καλό δρόμο, οι διαπραγματεύσεις συνεσχίζονται. Το κυριότερο ήταν ότι μπορέσαμε και λειτουργήσαμε μαζί και κοινωνήσαμε από το ίδιο άγιο ποτήριο. Και αυτό έγινε πέρυσι την μεγάλη γιορτή της Πεντηκοστής, όταν ο Αρχιεπίσκοπος Αχρίδος Στέφανος, ο πολύ αγαπητός αδελφός, ήρθε από τα Σπόπια στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και λειτουργήσαμε μαζί, και κοινωνήσαμε μαζί, και δώσαμε την ευλογία μας μαζί εις τον λαό του Θεού. Ήταν μία μεγάλη και ιστορική ημέρα. Τώρα τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα, είναι λεπτομεριακά. Επαναλαμβάνω ότι το κυριότερο ήταν ότι σταθήκαμε γύρω από την ίδια αγία Τράπεζα του Πανσέπτου Πατριαρχικού Ναού και κοινωνήσαμε των Αχράντων Μυστηρίων διαδηλώνοντας τοιουτοτρόπως την ενότητα της πίστεως εν τω συνδέσμω της αγάπης”.
Από την επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου Αχρίδος Στεφάνου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο