Μπροστά στο θλιβερό και άκρως προσβλητικό θέαμα της καύσης τριών σταυρών, του ιερού συμβόλου της χριστιανικής πίστεως, βρέθηκαν όσοι συμμετείχαν εφέτος στο φεστιβάλ Ουλπιάνα στο ομώνυμο αρχαιολογικό πάρκο το οποίο βρίσκεται κοντά στη Γκρατσάνιτσα στο Κοσσυφοπέδιο.
Του Νικολάου Ζαΐμη
Σε μία περιοχή των Βαλκανίων όπου η οσμή των συγκρούσεων δεν έχει διαλυθεί ακόμα, εκεί όπου οι Ορθόδοξοι Σέρβοι καταδιώκονται συχνά για τα θρησκευτικά τους πιστεύω, οι διοργανωτές του φεστιβάλ επέλεξαν ένα καλλιτεχνικό δρώμενο με έντονα παγανιστικά στοιχεία το οποίο προκάλεσε τη θλίψη και την καταδίκη από την πλευρά των Ορθοδόξων.
Το περιστατικό σημειώθηκε πριν λίγες ημέρες με την Επισκοπή Ράσκας και Πριζρένης να χαρακτηρίζει το θέαμα ατιμωτικό και χωρίς προηγούμενο. “Είναι μια βαθιά προσβολή για όλους τους χριστιανούς και ιδιαίτερα για τον λαό μας στον σερβικό δήμο Γκρατσάνιτσα, όπου βρίσκεται αυτός ο αρχαιολογικός χώρος”, επισημαίνει.
Άμεση απειλή το κάψιμο των σταυρών
Η Επισκοπή υπενθυμίζει ότι το ιερό σύμβολο της πίστεως μας, το σημείο του σταυρού, έχει υποστεί σωρεία βεβηλώσεων επί δεκαετίες στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια, ενώ το γεγονός ότι η πρόσφατη βεβήλωση πραγματοποιήθηκε σε πολύ κοντινή απόσταση από το μοναστήρι της Γκρατσάνιτσα, φανερώνει τις πραγματικές προθέσεις. “Το κάψιμο των σταυρών μας θυμίζει τις τρομερές εποχές των παγανιστικών διώξεων των χριστιανών, αλλά και τη συστηματική καταστροφή των σερβικών ορθόδοξων ιερών στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια στην εποχή μας. Σε μια καταιγίδα βανδαλιστικών επιθέσεων από Αλβανούς εξτρεμιστές στο Κοσσυφοπέδιο, δεκάδες εκκλησίες καταστράφηκαν και κάηκαν και οι σταυροί γκρεμίστηκαν. Σταυροί καταστράφηκαν και σε πολλά χριστιανικά νεκροταφεία. Το κάψιμο των σταυρών σε άμεση γειτνίαση με το μοναστήρι της Γκρατσάνιτσα ερμηνεύεται ως προσβολή της χριστιανικής πίστης και άμεση απειλή”, τονίζεται από την πλευρά της Επισκοπής Ράσκας και Πριζρένης.
“Αυτή η άγευστη και εξαιρετικά βανδαλιστική πράξη δεν έχει καμία σχέση με την κληρονομιά του Ιουστινιανού Ulpiana – Justiniana Secunda, όπου μπορείτε να δείτε τα ερείπια της παλαιοχριστιανικής βασιλικής και του βαπτιστηρίου, που χτίστηκαν ακριβώς στο σημείο όπου μαρτύρησαν οι Άγιοι Φλώρος και Λαύρος, οι πρώτοι χριστιανοί μάρτυρες στην περιοχή αυτή”, προσθέτει.
Ακραία ανευθυνότητα
Η Επισκοπή της Σερβικής Εκκλησίας στο Κοσσυφοπέδιο και τα Μετόχια υπογραμμίζει ότι “στην κατά κύριο λόγο μουσουλμανική περιοχή του Κοσσυφοπεδίου και των Μετοχίων, αυτή η δημόσια βεβήλωση του πιο ιερού χριστιανικού συμβόλου στο όνομα μιας διεστραμμένης τέχνης δείχνει μόνο την ακραία ανευθυνότητα όσων διοργάνωσαν αυτήν την εκδήλωση και θέτει υπό αμφισβήτηση την ικανότητά τους να φροντίζουν την αρχαία χριστιανική κληρονομιά”.
Η υπαγωγή της εποπτείας και του ελέγχου των μνημείων υπό το καθεστώς της Πρίστινα δημιουργεί πολλαπλά ερωτήματα και προβληματισμούς στο σερβικό στοιχείο. Παράλληλα, τονίζεται η σημασία του ιστορικού αρχαιολογικού χώρου η σχέση του οποίου ουδέποτε έπαψε να συνδέεται με τον χριστιανισμό. “Η κληρονομιά της αρχαίας Ουλπιάνα συνέχισε να διατηρείτε για αιώνες στο κοντινό μοναστήρι της Γκρατσάνιτσα, ένα παγκόσμιο μνημείο της ΟΥΝΕΣΚΟ, το οποίο στέκεται όχι μακριά από την αρχαία Ουλπιάνα για επτακόσια χρόνια ως μαρτυρία της χριστιανικής πίστης”, καταλήγει η ανακοίνωση της Επισκοπής Ράσκας και Πριζρένης.
Η Ουλπιάνα
Η Ουλπιάνα βρίσκεται στο κέντρο των Βαλκανίων και ως εκ τούτου έπαιξε ζωτικό ρόλο στην περιοχή στο απόγειο της ανάπτυξής της. Ήταν ένα από τα κύρια οδικά και επικοινωνιακά κέντρα μεταξύ Ρώμης και Κωνσταντινούπολης που συνέδεαν την Αδριατική θάλασσα με το Αιγαίο. Ο χριστιανισμός αρχίζει να ανθίζει στην περιοχή ήδη από τον 1ο αιώνα, με το μαρτύριο των Αγίων Φλώρου και Λαύρου να το μαρτυρεί. Η Ουλπιάνα υπήρξε η έδρα της Επισκοπής Δαρδανίας ενώ στα χρόνια του αυτοκράτορα Ιουστινιανού η πόλη λίγο μετά το 535 ανοικοδομήθηκε εκ νέου καθώς είχε υποστεί φυσικές καταστροφές και μετονόμασε την πόλη σε Iustinianna Secunda.
Τα σημαντικότερα ευρήματα της πόλης είναι μια εκκλησία στο βόρειο νεκροταφείο (η Βόρεια Νεκρόπολη ), μια βασιλική κοντά στη βόρεια πύλη (η Παλαιοχριστιανική Βασιλική ), η πρώτη κύρια εκκλησία της πόλης (η Επισκοπική Βασιλική με Βαπτιστήριο ) και μια Βασιλική του 6ου αιώνα που ανακαλύφθηκε πρόσφατα και παραγγέλθηκε από τον ίδιο τον Ιουστινιανό (η Αρχιεπισκοπική Βασιλική ). Άλλα σημαντικά κτίρια περιλαμβάνουν τη βόρεια πύλη της πόλης, ένα δημόσιο λουτρό και έναν στρατώνα. Εκτός από κτίρια, έχουν ανακαλυφθεί πολλά άλλα μικρότερα αντικείμενα όπως γλυπτά, νομίσματα, όπλα, αγγεία και άλλα προσωπικά αντικείμενα. Θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά κέντρα στο Κοσσυφοπέδιο.
