Στην ιστορική και μαρτυρική Μονή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στο Γιασένοβατς έφτασε χθες ο Πατριάρχης Σερβίας κ.κ. Πορφύριος προκειμένου να προεξάρχη των λατρευτικών εκδηλώσεων για την εορτή των Αγίων Νεομαρτύρων του Γιασένοβατς καθώς και τη συμπλήρωση ογδόντα ετών από την δημιουργία των στρατοπέδων συγκέντρωσης που είχαν ως αποτέλεσμα να εξοντωθούν χιλιάδες άνθρωποι κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Στην ομιλία του ο Μακαριώτατος επικεντρώθηκε στον τόπο μαρτυρίου του Γιασένοβατς τονίζοντας ότι ο τόπος αυτός πλέον για τους σέρβους είναι τόπος προσευχής και κάλεσε τους πιστούς με αυτό το όπλο, δηλαδή την προσευχή, να ατενίσουν το μέλλον.
“Συγκεντρωθήκαμε σήμερα για να τελέσουμε τη Λειτουργία σε αυτόν τον ιερό τόπο ακριβώς ογδόντα χρόνια από τότε που ο τόπος αυτός έγινε τόπος οδύνης και πόνου. Εδώ διαπράχθηκαν τα πιο φρικτά, ακατανόητα και απρόσιτα εγκλήματα από τους Ουστάσι εναντίον αθώων ανθρώπων. Εναντίον σέρβων, εβραίων, Ρομά αλλά και κροατών”, σημείωσε αρχικά.
Όπως ανέφερε σε άλλο σημείο ό,τι έγινε εκείνη την εποχή έγινε με γνώμονα τους νόμους και τις αντιλήψεις που κυριαρχούσαν τότε. “Για εμάς, το Γιασένοβατς είναι πάνω απ ‘όλα, ένας τόπος προσευχής. Γι ‘αυτό δεν μαζευτήκαμε ποτέ εδώ για να ασχοληθούμε με αριθμούς και μαθηματικούς υπολογισμούς για να αποδείξουμε ποιος έκανε περισσότερο κακό σε ποιον. Γιατί γνωρίζουμε ότι σε αυτόν τον τόπο, αλλά και σε κάθε άλλο παρόμοιο μέρος, αυτό που προδόθηκε ήταν η πίστη στον Θεό και για αυτό ο άνθρωπος υπέστη αυτή την ατίμωση”, ανέφερε.
“Η απάντησή μας, λοιπόν, αδελφοί και αδελφές, είναι η προσευχή, γιατί η προσευχή φωτίζει το μυαλό. Η προσευχή μας ενώνει με τον Θεό, αλλά η προσευχή ανοίγει την καρδιά μας να είναι ένα μέρος όπου ο καθένας μπορεί να βρει την ησυχία του”, υπογράμμισε.
Πρωτοβουλία για ανέγερση μνημείου θυμάτων
Πριν λίγες ημέρες ο Πατριάρχης Σερβίας είχε συναντηθεί με τον Πρόεδρο της χώρας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, όπου στο επίκεντρο της συζήτησης του βρέθηκε το Γιασένοβατς. Συγκεκριμένα, αποφάσισαν την ανέγερση ενός μεγάλου μνημείου στην μνήμη των θυμάτων του μεγαλύτερου και πιο βάναυσου στρατοπέδου συγκέντρωσης, γνωστού και ως «Κροατικού Άουσβιτς», κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στο έδαφος του βραχύβιου Κροατικού Ανεξάρτητου Κράτος (NDH).
Στο έδαφος του βραχύβιου Κροατικού Ανεξάρτητου Κράτος (NDH) υπό το φασιστικό καθεστώς των Ουστάσι, που περιλάμβανε επίσης όλη τη Βοσνία κι είχε συμμαχήσει με τη ναζιστική Γερμανία, υπήρχαν περίπου 80 στρατόπεδα κράτησης. Το στρατόπεδο θανάτου του Γιασένοβατς ήταν το μεγαλύτερο και πιο βάναυσο από αυτά. Πολλοί κρατούμενοι εκτελέσθηκαν με σφυριά, με μαχαίρι ή με λιθοβολισμό.
Ο αριθμός των θυμάτων αποτελεί ακόμη ένα αμφιλεγόμενο θέμα, ιδίως μετά τους αιματηρούς πολέμους που κατέληξαν στη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας στα χρόνια του ’90. Οι εκτιμήσεις για τους νεκρούς κυμαίνονται από περίπου 83.000, σύμφωνα με το Μουσείο Γιασένοβατς, έως τα 700.000 θύματα, όπως υποστηρίζουν οι σερβικές πηγές. Από την πλευρά του, το Μουσείο του Μνημείου του Ολοκαυτώματος στην Ουάσινγκτον υπολογίζει τον αριθμό των θυμάτων σε 100.000.
