Υπεγράφη η πολυπόθητη Θεμελιώδης Συμφωνία μεταξύ του Πατριαρχείου Σερβίας και της κυβέρνησης του Μαυροβουνίου. Οι υπογραφές «έπεσαν» στις 10 το πρωί στη Βίλα “Γκόριτσα” στην Ποντγκόριτσα, με το συμφωνητικό να υπογράφεται από τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Σερβίας κ.κ. Πορφύριο και τον πρωθυπουργό του Μαυροβουνίου Dritan Abazović.
Της Ευγενίας Δίτσα
Στην συνάντηση παρέστησαν: ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας κ. Ιωαννίκιος, ο Υπουργός Δικαιοσύνης της Κυβέρνησης του Μαυροβουνίου, Marko Kovač, ο Πανιερώτατος Επίσκοπος Σιρμίου κ. Βασίλειος, Πανιερώτατος Επίσκοπος Ζβορνικίου και Τούζλας κ. Φώτιος, ο Πανιερώτατος Επίσκοπος πρώην Μιλεσέβου κ. Φιλάρετος, ο Πανιερώτατος Επίσκοπος Ζαχουμίου και Ερζεγοβίνης κ. Δημήτριος και Βουδίμλιε και Νίκσιτς κ. Μεθόδιος.
Παρόντες ήταν επίσης ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Vladimir Joković, ο υπουργός για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των μειονοτήτων Fatmir Đeka και ο υπουργός Υγείας Dragoslav Šćekić.
Όπως είχε δηλώσει ο Πατριάρχης Σερβίας, «η βάση της συμφωνίας έγκειται στο ότι η εκκλησία είναι χωρισμένη από το κράτος και ότι η εκκλησία μας, όπου κι αν έχει τη δικαιοδοσία της, σέβεται απόλυτα κάθε κράτος και τους νόμους του».
Ουσιαστικά με την συμφωνία αυτή «επί της ουσίας» μπαίνει ένα τέλος σε έναν πολυετή φαύλο κύκλο διαμάχης μεταξύ της Σερβικής Εκκλησίας και της κυβέρνησης του Μαυροβουνίου.
«Η περιοχή έχει δοκιμάσει τα πάντα εκτός από τη συμφιλίωση και τη συνεργασία. Είναι καιρός να δοκιμάσουμε τη συμφιλίωση και τη συνεργασία. Όλα τα άλλα δοκιμάστηκαν και κατά τη γνώμη μου και δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Η κορωνίδα για την εξομάλυνση των σχέσεων
Ο Πατριάρχης Σερβίας, όταν αποφασίστηκε η υπογραφή της συμφωνίας, τόνισε ότι αυτή θα μπορούσε να είναι, όπως είπε, η κορωνίδα για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του κράτους του Μαυροβουνίου και της σερβικής εκκλησίας.
Ο Πατριάρχης είχε πει τότε ότι οι δύο πλευράς είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα πως είναι σημαντικό, όπως σε όλες τις χώρες όπου υπάρχει η Σερβική Εκκλησία, η σχέση μεταξύ εκκλησίας και κράτους να ρυθμίζεται με σύμβαση, όπως συμβαίνει με όλες τις θρησκευτικές κοινότητες σε όλες τις χώρες.
Είχε σημειώσει δε ότι τέτοιες συμβάσεις ρυθμίζουν τις υποχρεώσεις του κράτους έναντι της θρησκευτικής κοινότητας, καθώς και τις υποχρεώσεις της θρησκευτικής κοινότητας έναντι του κράτους.
“Μέσω της συμφωνίας, η Εκκλησία μας στο Μαυροβούνιο, όπως και όπου βρίσκεται, θα έχει την ευκαιρία ό,τι κάνει να είναι για το κοινό καλό, για το καλό όλων των πολιτών, γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος. Η Εκκλησία μας ούτε περίμενε, ούτε ζήτησε, ούτε θεωρεί ότι θα ήταν φυσιολογικό να έχει κάτι περισσότερο από οποιονδήποτε πολίτη του Μαυροβουνίου, ανεξάρτητα σε ποιο έθνος και θρησκευτική κοινότητα ανήκει”, είχε πει ο Μακαριώτατος.
Σεβασμός της Εκκλησίας σε ένα κοσμικό κράτος
Από την πλευρά του, ο Αμπαζόβιτς είχε υπογραμμίσει ότι ο δρόμος όπου όλοι είναι δυσαρεστημένοι, όπου υπάρχουν τάσεις διχασμού και έντασης – δεν είναι ο δρόμος για καμία κοινωνία. «Ο σεβασμός του συντάγματος, του διεθνούς δικαίου και της κοσμικότητας του κράτους του Μαυροβουνίου είναι ο δρόμος για τον οποίο αγωνιζόμαστε», είχε υπογραμμίσει τότε, σημειώνοντας ότι ο καθένας θα πρέπει να κάνει τη δουλειά του στο πεδίο όσων προβλέπει ο νόμος.