Άγιος Φώτιος ο Μέγας (820-893)
Προς τον εκλαμπρότατο και ενδοξότατο Μιχαήλ ηγεμόνα της Βουλγαρίας εκ Θεού αγαπημένο εν Κυρίω πνευματικό υιό
Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=393989
91. Πρέπει να αποφεύγης τις έντονες υποσχέσεις. Διότι, αν τις εκπληρώσης, προαφαίρεσες την μεγαλύτερη χάρι, αφού με την έντασι της υποσχέσεως την ετεμάχισες από πριν κι εμίκρυνες σε δυο την μία δωρεά· αν πάλι δεν τις εκπλήρωσης, επήρες διπλή εντροπή, ότι δηλαδή υποσχέθηκες και ότι δεν έδωσες τίποτε από όσα υποσχέθηκες, και αντί φίλου παρουσιάσθηκες εχθρικός· διότι αφαίρεσες αυτά που πρόσφεραν οι ελπίδες.
Άλλωστε οι έντονες υποσχέσεις αρμόζουν σ’ εκείνους που δεν είναι πολύ πιστευτοί· αποδεικνύουν δε και ότι προσφέρουν χάρι όχι για κηδεμονία αλλά μάλλον για ανάγκη.
92. Άξιος χαρίτων είναι εκείνος που σέβεται και τη φύσι και την ονομασία της χάριτος και δεν παύει να την μελετά, έως ότου την ανταποδώση. Όπως δε ανάξιος των χαρίτων είναι εκείνος που ανταμείβει τον ευεργέτη με αχαριστία, έτσι είναι άξιος του τίτλου της ευεργεσίας, εκείνος που χαρίζει με τον όρο να μη ανταπολάβη την χάρι.
93. Να μη χαρίζης τίποτε παράνομο ούτε στους φίλους, διότι αν μεν αυτοί είναι έντιμοι, θα σε μισήσουν περισσότερο για την παρανομία από όσο θα σε αγαπήσουν για την ευεργεσία· αν πάλι είναι φαύλοι, παθαίνεις διπλή ζημιά, ευεργετώντας κακούς και απεχθανόμενος αγαθούς.
Εκτός από αυτά, το να ανταλλάξη κανείς μια πρόσκαιρη και ιδιωτική ευχαρίστησι με αιώνιο και κοινό όνειδος, είναι γνώρισμα μεγάλης παρανοίας.
94. Οι χάριτες, που με τις αναβολές και τις παρατάσεις του χρόνου είναι σαν να έφθασαν σε γεράματα, μαραίνουν το κάλλος τους· διότι, αποβάλλοντας το άνθος της προθυμίας, με την οποία καθιστούσαν υπέροχη και λαμπρή την ευχαρίστησι, δεν φέρουν την ευφροσύνη στην ώρα της.(1)
95. Οι χάριτες, που είναι ημιτελείς, δεν μπορούν να είναι χάριτες, θα γίνουν όμως, όταν τελειωθούν εκείνος πάντως που τις διαθέτει κατά το ήμισυ και τον εαυτό του ζημιώνει και τον λαμβάνοντα δεν ευφραίνει.
Διότι εκείνος που επήρε μισοκομμένη την χάρι, δεν θα χαρή τόσο πολύ για την μισή, όσο θα στενοχωρηθή για την υπολειπόμενη μισή.
96. Εκείνος που ονειδίζει τις χάριτες, είναι όμοιος με γεωργό που σπείρει προθύμως, αλλ’ αφήνει χοίρους και θηρία στη σπορά.
Όπως δηλαδή ο χοίρος καταστρέφει και το σπόρο και τον απ’ αυτόν καρπό, έτσι κι αυτός συγκαταστρέφει και τα καταβληθέντα αγαθά και την ευχαριστία που βλαστάνει απ’ αυτά γι’ αυτόν.
1. Ψευδο-Ισοκράτης. Προς Δημόνικον 31.
Η «Επιστολή προς Βούλγαρον Ηγεμόνα» του αγίου Φωτίου του Μεγάλου δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Εποπτεία» τον Φεβρουάριο του 1992. Εισαγωγή, μετάφραση, σημειώσεις Παναγιώτης Κ. Χρήστου. Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα Myriobiblos Βιβλιοθήκη: http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/fotios_epistoli.html
Πηγή: pemptousia.gr (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)