Όσιος Νικήτας ο Στηθάτος
Δεύτερη εκατοντάδα φυσικών κεφαλαίων περί καθάρσεως του νου
Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=405392
8. Εκείνο που λέει ο θείος λόγος «Απαλλαγήτε από τους περισπασμούς και μάθετε ότι εγώ είμαι ο Θεός», το γνωρίζουν και στην πράξη όσοι θέλουν. Είναι συμφέρον λοιπόν σ’ εκείνον που μια για πάντα απαρνήθηκε την πολυτάραχη και φοβερή ματαιότητα του βίου, να στρέφεται στον εαυτό του με μεγάλη προσοχή και εσωτερική ησυχία και να ζητά να γνωρίσει καλά το Θεό μέσα του, αφού η βασιλεία του Θεού είναι μέσα μας. Όταν κανείς κάνει έτσι, μόλις και με πάροδο πολλών ετών θα μπορέσει να εξαλείψει από την ψυχή του τα σημάδια της κακίας και, αφού επανεύρει το αρχικό κάλλος, να το παρουσιάσει καθαρό στο Θεό που του το έδωσε.
9. Επειδή το δηλητήριο της αμαρτίας που έχει συσσωρευθεί μέσα μας είναι πολύ, έχει ανάγκη λοιπόν και από πολλή καθαρτική φωτιά της μετάνοιας με δάκρυα και θεληματικούς κόπους της ασκήσεως. Γιατί καθαριζόμαστε από τους μολυσμούς της αμαρτίας ή με θεληματικούς κόπους, ή με αθέλητες οδύνες που επιτρέπει ο Θεός. Αν προηγούνται τα θεληματικά, δεν μας έρχονται τα αθέλητα. Όταν όμως τα θεληματικά δεν καθαρίζουν το εσωτερικό του ποτηριού και του πιάτου, τότε έρχονται οι οδύνες σφοδρότερες και συντελούν στην αποκατάστασή μας στο αρχικό κάλλος, γιατί έτσι τα οικονόμησε ο Τεχνίτης.
10. Περιπαίζουν την ευσέβεια και περιπαίζονται από τα πράγματα, εκείνοι που δεν απαρνήθηκαν τον κόσμο με ορθό λόγο, ούτε θέλησαν από την αρχή να πάρουν δάσκαλο και οδηγό, αλλά ακολούθησαν τη δική τους σύνεση και έκαναν στον εαυτό τους τον έμπειρο.
11. Ούτε τις αιτίες και τη θεραπεία των σωματικών ασθενειών μπορεί κανείς να γνωρίζει ακριβώς, χωρίς μεγάλη ιατρική πείρα, ούτε των ψυχικών παθών χωρίς μεγάλη άσκηση γύρω απ’ αυτά. Όπως δηλαδή νομίζεται επισφαλής και σε ελάχιστους ευδιάκριτη η διάγνωση των σωματικών ασθενειών, με την οποία καταγίνεται η ιατρική επιστήμη, έτσι πιο επισφαλής και πολύ περισσότερο από εκείνη, είναι η διάγνωση των ψυχικών. Γιατί όσο ανώτερη είναι η ψυχή από το σώμα, τόσο μεγαλύτερα και πιο δυσνόητα είναι τα πάθη της από τα πάθη του σώματος, που φαίνονται αισθητώς σε όλους.
12. Οι τέσσερις γενικές και αρχηγικές αρετές υπάρχουν εκ φύσεως από τη δημιουργία μέσα στον άνθρωπο, από τις οποίες, σαν από τέσσερις πηγές, οι ποταμοί όλων των άλλων αρετών γεμίζουν νερά και ποτίζουν την πόλη του Θεού, η οποία είναι η καρδιά που καθαρίζεται και παρηγορείται με τα δάκρυα. Όποιος φύλαξε αυτές τις αρετές ακλόνητες από τα πνεύματα της πονηρίας, ή όταν κατέπεσαν τις ξανασήκωσε με πολλούς κόπους της μετάνοιας, αυτός έκτισε για τον εαυτό του οίκημα βασιλικό και παλάτι, μέσα στο οποίο έρχεται να μείνει ο Βασιλιάς του σύμπαντος, μοιράζοντας άφθονα τις μεγάλες Του δωρεές σ’ εκείνους που έτσι ετοίμασαν τον εαυτό τους.
13. Σύντομος ο βίος, απέραντοι οι μέλλοντες αιώνες, και λίγο το διάστημα της παρούσας ζωής. Ο άνθρωπος, το μεγάλο και μικρό αυτό ζώο, που του δόθηκε το σύντομο αυτό διάστημα, είναι αδύνατος. Ο καιρός λοιπόν είναι σύντομος, ο άνθρωπος αδύνατος, και το βραβείο που δίνεται ως μισθός αγώνων, είναι μεγάλο, έχει πάρα πολλούς πειρασμούς και κινδυνεύει μέσα σε μια βραχύτατη ζωή.
Από την «Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών», τόμος δ΄, των εκδόσεων το Περιβόλι της Παναγίας, μετάφραση Αντώνιος Γαλίτης.
Πηγή: pemptousia.gr (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)