Είμαστε ήδη ένα βήμα πριν τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, αφού ήδη διανύουμε την τρίτη εβδομάδα των Απόκρεω. Η συγκεκριμένη ονομάζεται “τυρινή εβδομάδα”, “Εβδομάδα της τυροφάγου” ή “λευκή εβδομάδα”, καθώς οι χριστιανοί δεν καταναλώνουν κρέας για να προετοιμαστούν για τη νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Παραδοσιακά, όλη αυτή την εβδομάδα μέχρι την παραμονή της Καθαράς Δευτέρας μπορούμε να καταναλώσουμε ό,τι θέλουμε εκτός από κρέας.
Την εβδομάδα αυτή συνηθίζεται η κατανάλωση ψαριού, τυριού, γάλακτος και αυγών, καθώς και ζυμαρικών. Αυτό σύμφωνα με την παράδοση εξηγείται ως εξής: από την πρώτη εβδομάδα των Απόκρεω οι ψυχές έρχονται και πάλι στη γη. Τόσο το Σάββατο όσο και την Κυριακή της Αποκριάς, δηλαδή της Κυριακής που ακολουθεί την Τσικνοπέμπτη, όσο και το Σάββατο της Τυροφάγου, πριν δηλαδή την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, είναι Ψυχοσάββατα. Και επειδή στο επιμνημόσυνο δείπνο, τη λεγόμενη “μακαριά” εκτός από τα κόλλυβα προσφέρονται και ζυμαρικά από τις λέξεις “μακαρία” και “αιώνια”, ονομάστηκαν μακαρόνια.
Η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής
Κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή η νηστεία είναι αυστηρή, άνευ καταλύσεως οίνου και ελαίου. Λάδι και κρασί καταλύουμε μόνο τα Σάββατα και τις Κυριακές και κατά την εορτή των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων.
Ονομάστηκε Τεσσαρακοστή εις ανάμνηση της νηστείας του κυρίου Ιησού Χριστού στην έρημο η οποία είχε διαρκέσει 40 ημέρες.
Είναι η αρχαιότερη από όλες τις μεγάλες νηστείες της ορθοδόξου εκκλησίας αφού καθιερώθηκε τον 4ο μ.Χ. αιώνα.
Μέσα από το στάδιο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής με τη νηστεία, την εξομολόγηση, την προσευχή, την ελεημοσύνη, τις συχνές ακολουθίες και όλους τους πνευματικούς αγώνες, οι χριστιανοί προετοιμάζονται για να αναστηθούν και οι ίδιοι από τα πάθη και τις αμαρτίες τους.
πηγή: «Ελληνικές Γιορτές και Έθιμα της Λαϊκής Λατρείας» Γ.Α. Μέγας, λαογράφος