Σήμερα, 13 Νοεμβρίου, η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Ιωάννου αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Χρυσοστόμου εκ μεταθέσεως από τις 14 Σεπτεμβρίου, για να μην στερείται την τιμή ένεκα της εορτής της Παγκοσμίου Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος θεωρείται μέγας φωστήρ της τρισηλίου Θεότητος, «το θεόπνευστο όργανο, ο μιμητής των Αποστόλων». Είναι ένας εκ των τριών μεγάλων Ιεραρχών, διδάσκαλος της οικουμένης και προστάτης των Ελληνικών Γραμμάτων.
Γεννήθηκε το 347 μ.Χ. στην Αντιόχεια από ευσεβείς χριστιανούς, το Σεκούνδο και την Ανθούσα. Ευφυής και πολυτάλαντος καθώς ήταν, διακρίθηκε στις επιστήμες. Μελέτησε εις βάθος τα ελληνικά γράμματα και σπούδασε στη Συρία κοντά στον ξακουστό ρητοροδιδάσκαλο Λιβάνιο. Ιδιαίτερα εντρύφησε στη μελέτη των Ιερών Γραφών και απέκτησε βαθιά θεολογική μόρφωση.
Όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές του, αφοσιώθηκε στο μοναχικό βίο.
Είναι πολυγραφότατος πατέρας και τα συγγράμματά του διαβάζονται ευρέως σε όλη τη χριστιανοσύνη και θεωρούνται ως αλάνθαστα περί τα δόγματα. Επίσης, μία Θεία Λειτουργία, η οποία τελείται τις περισσότερες φορές τον χρόνο φέρεται υπό το όνομά του.
Ο άγιος πολέμησε όσο λίγοι τις αιρέσεις και τα κακώς έχοντα μέσα στην Εκκλησία. Δεν δίστασε να τα βάλει ακόμα και με την κρατούσα τάξη, την Αυτοκράτειρα Ευδοξία. Η σύγκρουσή του αυτή και το να μην συμβιβάζεται με την αδικία και την παραχάραξη από την ορθή πίστη και θρησκευτικότητα, τον οδήγησαν δύο φορές στην εξορία και στο θάνατο, μετά από εξοντωτική ταλαιπωρία που υπέστη στα Κόμανα του Πόντου.
Ο άγιος αυτός ήταν περισπούδαστος, είχε την κοσμική σοφία και μόρφωση της εποχής του περισσότερο από άλλους, αλλά πάνω απ’ όλα είχε τη Σοφία που δίνει ο Θεός στους ανθρώπους και την αγιότητα βίου.
Ο ιερός Χρυσόστομος κοιμήθηκε την 14η Σεπτεμβρίου, αλλά λόγω της εορτής τη υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, μετατέθηκε η εορτή της μνήμης του την 13η Νοεμβρίου.
Επίσης την 15η Δεκεμβρίου εορτάζουμε τη χειροτονία του σε Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, την 27η Ιανουαρίου την ανακομιδή των λειψάνων του, την 26η Φεβρουαρίου, εορτάζουμε τη μνήμη της χειροτονίας του σε πρεσβύτερο. Επίσης η μνήμη του εορτάζεται και την 30ή Ιανουαρίου μαζί με τον Μ. Βασίλειο και τον Αγ. Γρηγόριο τον Θεολόγο.