Η Αγία μας Εκκλησία τιμά σήμερα τη μνήμη του Αγίου ιερομάρτυρος Πατρικίου, επισκόπου Προύσης της Μ. Ασίας, ο οποίος μαρτύρησε κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Διοκλητιανού.
Εξαιρέτως, η Εκκλησία της Κύπρου τιμά σήμερα τη μνήμη των δεκατριών μοναχών της Μονής της Παναγίας της Καντάρας, που μαρτύρησαν το έτος 1231 μ.Χ. κατά την περίοδο της κατοχής της Κύπρου από τους Φράγκους λατινόδοξους.
Οι 13 μοναχοί, Ιωάννης, που ήταν και ο ηγούμενος, Κόνων, Ιερεμίας, Μάρκος, Θεόκτιστος, Κύριλλος, Βαρνάβας, Μάξιμος, Ιωσήφ, Θεόγνωστος, Γερμανός, Γεννάδιος και Γεράσιμος διακρίνονταν για την απαράμιλλη αναχωρητική ζωή και τη σταθερή άσκησή τους για απόκτηση των αρετών που κοσμούν τον αυθεντικό άνθρωπο. Ταυτόχρονα, εξοπλισμένοι με τα χαρίσματα του ενάρετου βίου, αντιστάθηκαν σθεναρά στις δόλιες προσπάθειες εκλατινισμού των Ορθοδόξων Κυπρίων από τη Λατινική Εκκλησία. Καταδίκασαν δημόσια τη χρήση άζυμου άρτου στην τέλεση της Θείας Ευχαριστίας, πρακτική που προσπαθούσαν να εισάξουν οι Λατίνοι και στην Κύπρο, όπως έκαναν σε άλλες χριστιανικές κοινότητες, κάτι που εξακολουθεί να συμβαίνει ακόμη και σήμερα, με τη μέθοδο της ουνίας, δηλ. της μεθόδου του Δούρειου Ίππου των βυζαντινόρυθμων Ρωμαιοκαθολικών ανάμεσα σε αμιγώς Ορθόδοξους Χριστιανικούς πληθυσμούς.
Οι δεκατρείς μοναχοί της Καντάρας, για την αντίστασή τους και τη διατήρηση του Ορθόδοξου Δόγματος και Παραδόσεως, συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στη φυλακή. Παρέμειναν φυλακισμένοι για τρία χρόνια. Εκεί, δέσμιος πέθανε ο μοναχός Θεόγνωστος, ένας από τους δεκατρείς μοναχούς.
Μετά από φρικτά βασανιστήρια, τους έδεσαν όλους πίσω από άλογα που τους έσερναν κατά μήκος της κοίτης του Πεδιαίου ποταμού και τελικά τους έριξαν στη φωτιά, γιατί παρέμεναν πιστοί στον αναστημένο Ιησού Χριστό και στην Αγία μας Ορθόδοξη Εκκλησία.
Οι Μάρτυρες της οροσειράς του Πενταδακτύλου, ειδικότερα της κορυφής της Καντάρας, αποτελούν κόσμημα για την εκκλησιαστική μας ιστορία και καύχημα για την Αποστολική Εκκλησία της Κύπρου. Ο τόπος της ασκήσεώς τους παραμένει βουβός και τουρκοπατημένος, περιμένοντας την ώρα της Αναστάσεως και της ελευθερίας. Σε αυτούς και σ’ όλους τους μάρτυρες της Πίστεως, οφείλουμε σε μεγάλο βαθμό τη διατήρηση της Ορθόδοξης μας εκκλησιαστικής Παράδοσης.
Ο υμνογράφος, με την ευκαιρία του ιστορικού θαύματος του Παραλύτου, υπογραμμίζει αυτή την πνευματική εξουσία του Χριστού: «Καὶ ἰδὼν ὁ Κύριος χρονιοῦντα ἄνθρωπον, λέγει πρὸς αὐτόν· θέλεις ὑγιὴς γενέσθαι; ὁ ἀσθενῶν ἀπεκρίνατο· Κύριε, ἄνθρωπον οὐκ ἔχω, ἵνα, ὅταν ταραχθῇ τὸ ὕδωρ, βάλῃ με εἰς τὴν κολυμβήθραν· ἰατροῖς κατηνάλωσα τὸν ἅπαντά μου βίον, καὶ ἐλέους τυχεῖν οὐκ ἠξιώθην. Ἀλλ’ ὁ ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων λέγει πρὸς αὐτόν· Ἆρόν σου τὸν κράββατον καὶ περιπάτει, κηρύττων μου τὴν δύναμιν, καὶ τὸ μέγα ἔλεος ἐν τοῖς πέρασιν» (Δοξαστικὸν τῶν Αἴνων. Ἦχος πλ. α’).
Ο κάθε άνθρωπος ζητά το έλεος και τη θεραπεία και απαλλαγή από κάθε συμφορά και δοκιμασία του καθημερινού βίου επικαλούμενος τη δύναμη του αναστημένου Ιησού Χριστού.
Πανηγυρίζει σήμερα η Παναγία η Κανταρκώτισσα στον Πενταδάκτυλο και το Εκκλησάκι των Αγίων 13 μοναχών της Καντάρας, δίπλα από τον Πεδιαίο ποταμό, τόπο του μαρτυρίου τους, στην ενορία των Αγίων Ομολογητών Λευκωσίας.
Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου