Έναν από τους μεγαλύτερους πατριάρχες της Κωνσταντινουπόλεως και έναν από τους σπουδαιότερους συγγραφείς και θεολόγους της οικουμενικής Εκκλησίας τιμά σήμερα η Αγία μας Ορθόδοξος Εκκλησία, το Μέγα Φώτιο. Η εορτή του μεγάλου Ιεράρχου συμπορεύεται με την εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου, η οποία εορτή αποδίδεται στις 9 Φεβρουαρίου.
Ο Μέγας Φώτιος γεννήθηκε το 820 μ.Χ. από πλούσια οικογένεια, η οποία αγωνίσθηκε για την τιμή και την αποκατάσταση των αγίων εικόνων. Έκανε λαμπρές σπουδές και αρίστευσε στα γράμματα και τις επιστήμες. Διακρίθηκε για την ευφυΐα του, τον ισχυρό του χαρακτήρα, την αντικειμενική κρίση και το ήθος του.
Ο Μέγας Φώτιος υπήρξε, πραγματικά, μία από τις μεγαλύτερες μορφές της εκκλησιαστικής και της παγκόσμιας ιστορίας. Στην αρχή υπηρέτησε και διέπρεψε σε ανώτατα πολιτικά αξιώματα. Όταν όμως ο Πατριάρχης Ιγνάτιος απομακρύνθηκε από το θρόνο του με βίαιο τρόπο, ο Φώτιος αποτέλεσε τη μόνη ελπίδα εξόδου της Εκκλησίας από την κρίση. Μέσα σε έξι ημέρες χειροτονήθηκε διάκονος, πρεσβύτερος και επίσκοπος και έθεσε το αξίωμά του και τη ζωή του στην υπηρεσία της Εκκλησίας.
Αγωνίστηκε με ένθεο πάθος κατά των ποικιλώνυμων εχθρών της Εκκλησίας και ιδίως κατά των καινοτομούντων δυτικών Χριστιανών, φθάνοντας μέχρι και στην καθαίρεση του πάπα Ρώμης Νικολάου. Όμως, ο αυτοκράτορας Λέων του στέρησε τον πατριαρχικό θρόνο και έτσι ο Μέγας Φώτιος τελείωσε την πολυτάραχη ζωή του εξόριστος σε μοναστήρι.
Υπήρξε χαλκέντερος εκκλησιαστικός συγγραφέας. Συνέγραψε έργα που ανάλογα με το περιεχόμενό τους έλαβαν και τη χαρακτηριστική ονομασία σε δογματικά, ερμηνευτικά, ηθικά, ασκητικά, καθώς και επιστολές και ύμνους. Το σπουδαίο συγγραφικό του έργο επάξια χαρακτηρίστηκε Μυριόβιβλος (ή Βιβλιοθήκη). Για την όλη του παρουσία και δράση στην Εκκλησία εκλήθη Μέγας Πατέρας και Διδάσκαλός της.
Κατά κοινή ομολογία, ο Μέγας Φώτιος υπήρξε σπουδαίος Ιεράρχης και οικουμενικός διδάσκαλος. Ήταν φορέας της ελληνορθόδοξης παράδοσης και παιδείας, η οποία δεν έχει στόχο μόνο τη μετάδοση γνώσεων, αλλά επίσης μεριμνά για τη σφαιρική καλλιέργεια της προσωπικότητας του ανθρώπου, ως ψυχοσωματικής οντότητας. Ο Μέγας Φώτιος με την όλη βιωτή και διδασκαλία του αποδεικνύει ότι αγωνίζεται να βοηθήσει τον άνθρωπο διαχρονικά να δώσει λύση στα μεγάλα υπαρξιακά προβλήματα και τις αναζητήσεις του «εν πνεύματι και αληθεία». Διδάσκοντας ταυτόχρονα αφοσίωση στο Θεάνθρωπο Σωτήρα του κόσμου, τον οποίο υποδέχθηκε στις αγκάλες του ο Δίκαιος Συμεών.