Η απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να αποκαταστήσει τη σχέση με την σχισματική Εκκλησία των Σκοπίων και να την αποδεχτεί σε ευχαριστιακή κοινωνία, μετά από 55 χρόνια αποκοπής, με την ονομασία Αρχιεπισκοπή Αχρίδος έφερε εξελίξεις στον Ορθόδοξο κόσμο.
Του Νικόλαου Ζαΐμη
Μετά το συλλείτουργο συμφιλίωσης μεταξύ του Πατριάρχη Σερβίας και του Αρχιεπισκόπου Αχρίδος στο Βελιγράδι η τυπική επισφράγιση της επιστροφής στην κανονικότητα ήρθε με την επίδοση από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο της Συνοδικής Πράξης για την επαναφορά στην ευχαριστιακή κοινωνία στον Αρχιεπίσκοπο κ. Στέφανο ενώ, ακολούθησε το ιστορικό συλλείτουργο ανήμερα της Πεντηκοστής στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι. Ο Παναγιώτατος καλωσόρισε και επίσημα την Αρχιεπισκοπή Αχρίδος στην Πανορθόδοξη κοινότητα και υπογράμμισε ότι από τώρα και στο εξής η πορεία τους θα εξαρτηθεί από τη δική τους στάση.
Χαιρετίζει το Πατριαρχείο Βουλγαρίας, αλλά τηρεί στάση αναμονής για το όνομα
Το γεγονός την επιστροφής στην κανονικότητα της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος χαιρέτησαν εκτός από το Πατριαρχείο Σερβίας και το Πατριαρχείο Βουλγαρίας καθώς, κατά τη χθεσινή συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου εξετάστηκαν οι Επιστολές του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου και του Πατριάρχη Σερβίας κ.κ. Πορφυρίου για το ζήτημα. Η Ιερά Σύνοδος, κατόπιν ψηφοφορίας, αποφάσισε να χαιρετήσει την απόφαση για την άρση του σχίσματος ωστόσο, θα εξετάσει το όνομα της Εκκλησίας.
“Η Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία – Πατριαρχείο Βουλγαρίας με ευγνωμοσύνη προς τον Θεό και πνευματική χαρά χαιρετίζει τις αποφάσεις για την άρση του σχίσματος και εισέρχεται σε κανονική και Ευχαριστιακή κοινωνία με την Ορθόδοξη Εκκλησία της Βόρειας Μακεδονίας. Απομένει να εξεταστεί το όνομα της Ορθoδόξου Εκκλησίας στη Βόρεια Μακεδονία”, αναφέρει, μεταξύ άλλων, η ανακοίνωση.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στην ανακοίνωσή του το Πατριαρχείο Βουλγαρίας δεν αναφέρεται σε Αρχιεπισκοπή Αχρίδος αλλά σε “Ορθόδοξη Εκκλησία της Βόρειας Μακεδονίας”. Υπενθυμίζεται ότι η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην απόφασή της 9ης Μαϊου είχε προβεί στην αποδοχή της Εκκλησίας με το όνομα “Αρχιεπισκοπή Αχρίδος” αποκλείοντας τη λέξη “Μακεδονία” και κάθε παράγωγό της.
Ενστάσεις και επιφυλάξεις από την Εκκλησία της Ελλάδος
Τις ενστάσεις την για την ονομασία της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος είχε εκφράσει κατά την πρόσφατη συνεδρίασή της και η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος καθώς μπορεί η απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να είναι ξεκάθαρη για την ονομασία, η αναφορά του Πατριαρχείου Σερβίας για “Αρχιεπισκοπή Οχρίδας – Μακεδονική Εκκλησία” προβληματίζει.
Συγκεκριμένα κατά τις αποφάσεις της για το ζήτημα η ΔΙΣ εξέφρασε τις σοβαρές ενστάσεις και επιφυλάξεις για:
α) την χρήση του όρου «Μακεδονική Ορθόδοξος Εκκλησία», αποδιδομένου υπό της Εκκλησίας της Σερβίας στην Εκκλησία της Αχρίδος,
β) την μνημόνευση «Διασποράς» της Εκκλησίας της Αχρίδος
και γ) τυχόν χορήγηση Αυτοκεφαλίας υπό του Πατριαρχείου Σερβίας, εφ’ όσον το μόνο αρμόδιο για την χορήγηση Αυτοκεφαλίας τυγχάνει το Πάνσεπτο Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Επίσκεψη του Πατριάρχη Σερβίας σε ιστορικούς Ναούς των Σκοπίων
Την ώρα που το όνομα της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος φαίνεται ότι προβληματίζει παρά το ευχάριστο γεγονός της επιστροφής στην ευχαριστιακή κοινωνία με τις λοιπές Ορθόδοξες Εκκλησίες, Πατριάρχης Σερβίας και Αρχιεπίσκοπος Στέφανος συναντιούνται για τέταρτη ύστερα από την αποκατάσταση των σχέσεων. Αυτή τη φορά επισκέφθηκαν μαζί στις ακτές της λίμνης «Οχρίδα» τον Ιερό Ναό Αγίων Κλήμεντος και Παντελεήμωνος του χωριού Πλάοσνικ. Είχε προηγηθεί τη Δευτέρα η υποδοχή του Μακαριωτάτου κ.κ. Πορφυρίου στην Ιερά Μονή Γενεσίου της Θεοτόκου Καλίστης πλησίον της Στρούγκας.
Mε αφορμή την επίσκεψη ο Μακαριώτατος αναφέρθηκε στη σημασία που έδιναν οι Ορθόδοξοι στη διατήρηση της πίστης στις ζωές τους κατά τους προηγούμενους αιώνες.
Καταλήγοντας, ο Προκαθήμενος της εν Σερβία Ορθοδόξου Εκκλησίας τόνισε ότι όταν το Ευαγγέλιο αναφέρεται στη σχέση μας με τον πλησίον μας, δεν εννοεί μόνο αυτόν που είναι δίπλα μας, υπογραμμίζοντας παράλληλα και, μεταξύ άλλων, ότι το προσκύνημα στους αγίους και η παρουσία μας στα προσκυνήματα είναι η καλύτερη δυνατή ευκαιρία να κοιτάξουμε τον εαυτό μας, να θαυμάσουμε όσα άφησαν οι άγιοι για εμάς, ζώντας την Ορθόδοξη πίστη, ως παράδοση και ως πνευματικό πολιτισμό.