Η Παναγία Σουμελά, το στολίδι της Ορθοδοξίας, η Ιερά Μονή σύμβολο που ενσαρκώνει τον πόνο του Ποντιακού Ελληνισμού, δέχθηκε για άλλη μια φορά τα πυρά του “Σουλτάνου” Ερντογάν. Μόλις τέσσερα χρόνια μετά τις εργασίες ανακαίνισης – τόσο διήρκεσε η χαρά των απανταχού Ορθοδόξων που είδαν το λίκνο της Ορθοδοξίας να λειτουργείται το Δεκαπενταύγουστο από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ Βαρθολομαίο – φέτος είπε ένα ηχηρό όχι στο να εορτασθεί η Κοίμηση ης Θεοτόκου.
Οι προεκλογικές υποσχέσεις του Ερντογάν περί Δημοκρατία και σεβασμού, κατέρρευσαν σαν χάρτινος πύργος μετά τις εκλογές του περασμένου Μαϊου. Αμέσως μετά την επανεκλογή του συνεχίζει τη μία μετά την άλλη τις προκλήσεις προς τον Ελληνισμό και τη Μητέρα Εκκλησία. Ειδικότερα:
- Συνεχίζει να λειτουργεί σαν τζαμί την Αγιά Σοφιά.
- Λέει με προκλητικότητα ότι με την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 74, ελευθερώθηκε η χώρα,
- Προσπαθεί να αναγνωρίσει ως Δημοκρατία το ψευδοκράτος
- Σβήνει τα αποτυπώματα Ελληνισμού και Ορθοδοξίας από τη Βόρεια Κύπρο
- Συνεχίζει τις προκλήσεις στο Αιγαίο
- Και τώρα απαγορεύει τη Θεία Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά.
Είχαν μετατρέψει την Παναγία Σουμελά σε κλαμπ – Έπαιζαν ντίσκο με φωτορυθμικά
Εικόνες που προσβάλλουν τον μνημειακό χαρακτήρα της Μονής της Παναγίας Σουμελά μεταδόθηκαν το Φεβρουάριο του 2022 από τουρκικά μέσα ενημέρωσης προκαλώντας αντιδράσεις. Πρόκειται για γυρίσματα διαφημιστικού σποτ, υπό τους ήχους ηλεκτρονικής μουσικής και τη συμμετοχή δεκάδων χορευτών, που πραγματοποιήθηκε μέσα στο χώρο της Παναγίας Σουμελά. Για τις ανάγκες του γυρίσματος στήθηκαν συστήματα ήχου και εικόνας σε διάφορα σημεία του μνημείου. Το δε συγκρότημα διασκέδαζε υπό τους ήχους της ντίσκο μουσικής και φωτορυθμικών.
Ειδικότερα, 30μελές συγκρότημα χορευτών και τεχνικών ήχου και εικόνας πήρε άδεια να μπει στον χώρο και να κάνει τα γυρίσματα. Την ομάδα διηύθυνε ο δημοφιλής DJ της Τουρκίας, Αχμέτ Σέντερζι, συνεπικουρούμενος από άλλους δύο συναδέλφους του. Την άδεια για τα γυρίσματα έδωσε η Διεύθυνση Πολιτισμού και Τουρισμού της αρμόδιας νομαρχίας Τραπεζούντας.
«Οι πρόσφατες εικόνες που προβλήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στις οποίες ξένο συγκρότημα φαίνεται να χορεύει ντίσκο στον χώρο της Ιστορικής Μονής Παναγίας Σουμελά, αποτελούν βεβήλωση του Μνημείου αυτού, υποψήφιου για την ανακήρυξη του σε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO» αναφέρεται το Φεβρουάριο του 2022 στην ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ, το οποίο τονίζει πως προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι δόθηκε η άδεια στο εν λόγω συγκρότημα, καθώς η Μονή της Παναγίας Σουμελά ανοίγει μόνο για προσκυνηματικούς λόγους. «Οι εικόνες αυτές είναι προσβλητικές και έρχονται να προστεθούν σε σειρά ενεργειών των τουρκικών αρχών εις βάρος Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Καλούμε τις αρμόδιες τουρκικές αρχές να πράξουν τα δέοντα για να μην επαναληφθούν τέτοιες πράξεις και να γίνει σεβαστός ο ιερός χώρος της Μονής» ανέφερε σε η ανακοίνωσή του υπουργείου Εξωτερικών.
Οι νέες αντιδράσεις από το ΥΠΕΞ
Άμεση υπήρξε η αντίδραση Του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών στην άρνηση που προέβαλαν το 2023 οι τουρκικές αρχές στο Οικουμενικό Πατριαρχείο για την τέλεση Θείας Λειτουργίας στο ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο το Δεκαπενταύγουστο.
“Η απόφαση των τουρκικών Αρχών να μη χορηγηθεί άδεια για την πραγματοποίηση λειτουργίας στην ιστορική Μονή Παναγίας Σουμελά, τον Δεκαπενταύγουστο, είναι μία εξόχως δυσάρεστη εξέλιξη για όλους τους πιστούς και προσκυνητές που ανέμεναν να την επισκεφθούν φέτος“, τονίζουν διπλωματικές πηγές.
“Η Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά που είναι υποψήφια για την ανακήρυξή της σε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO και η οποία διαχρονικά υπήρξε ιδιαίτερα σημαντικός χώρος θρησκευτικής λατρείας των απανταχού Χριστιανών, οφείλει να λαμβάνει τη μέγιστη δυνατή προστασία και να είναι απολύτως προσβάσιμη σε όλους” προσθέτουν οι ίδιες πηγές.
Mπλόκο
Οι Τουρκικές αρχές αρνήθηκαν να δώσουν άδεια για τέλεση Θείας Λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά στον Πόντο, στις 15 Αυγούστου, ανήμερα της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Την είδηση έκανε γνωστή το Οικουμενικό Πατριαρχείο με μία λιτή ανακοίνωση την οποία εξέδωσε η Μεγάλη Πρωτοσυγκελλία. “Γνωρίζεται διά τοῦ παρόντος εἰς τούς ἐνδιαφερομένους εὐσεβεῖς Χριστιανούς ὅτι ἐφέτος δέν θά τελεσθῇ ἡ Θεία Λειτουργία ἐπί τῇ ἑορτῇ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου (15 Αὐγούστου) εἰς τήν ἱστορικήν Ἱ. Μονήν Παναγίας Σουμελᾶ, καθ᾽ ὅτι δέν ἐδόθη ἡ ἀπαιτουμένη ἄδεια παρά τῶν ἁρμοδίων κυβερνητικῶν ἀρχῶν”, αναφέρει.
Η πρώτη λειτουργία μετά από 88 χρόνια
Η Παναγία Σουμελά όταν άνοιξε ξανά τις πόρτες της το 2010 έπειτα από 88 χρόνια, συγκέντρωσε εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από όλον τον κόσμο, ωστόσο το Σεπτέμβριο 2015 οι τουρκικές αρχές αναγκάστηκαν να την κλείσουν και πάλι λόγω σοβαρών κινδύνων για την ασφάλεια των επισκεπτών αλλά και τη διατήρηση του μνημείου.
Τον Φεβρουάριο του 2016 ξεκίνησαν οι εργασίες αποκατάστασης από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Η αποκατάσταση περιελάμβανε εξωραϊσμό, γεωλογική και γεωτεχνική έρευνα και ενίσχυση των πετρωμάτων. Με την ολοκλήρωση του έργου κατά 65%, άνοιξε η πρόσβαση σε τμήμα της Μονής για το κοινό στις 28 Ιουλίου 2020.
ΑΠΕ-ΜΠΕ/Δημήτρης Πανάγος.
Το 2019 έγινε η πρώτη Θεία Λειτουργία μετά από τις εργασίες ανακαίνισης.
Το τρίτο στάδιο της αποκατάστασης, που περιελάμβανε τον εσωτερικό αύλειο χώρο, ολοκληρώθηκε αργότερα και το τμήμα άνοιξε ξανά για τους επισκέπτες την 1η Ιουλίου 2021. Κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου η Μονή φιλοξένησε 340.000 επισκέπτες.
Η Παναγία Σουμελά είναι εγγεγραμμένη στον Προσωρινό Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Παναγία Σουμελά: Η ιστορία της θαυματουργής εικόνας από το όρος Μελά στο Βέρμιο
Το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο που είναι λαξεμένη στην κυριολεξία μέσα σε βράχους, χτίστηκε τον 4ο αιώνα. Διαθέτει 72 δωμάτια, ανάμεσα στα οποία χώρους για να φιλοξενούνται πιστοί.
Η Παναγία Σουμελά είναι μία από τις πιο γνωστές αλλά και πιο αγαπημένες εικόνες Παναγίας όλων των ορθοδόξων Χριστιανών ενώ έχει ξεχωριστή θέση στις καρδιές των Ποντίων όχι μόνο της Ελλάδας. Η εικόνα σήμερα βρίσκεται στην ομώνυμη μονή που βρίσκεται στο όρος Βέρμιο και συγκεκριμένα λίγο έξω από το χωριό Καστανιά και χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια, πιστοί συρρέουν κάθε χρόνο για να την προσκυνήσουν. Γιατί είναι όμως τόσο ξεχωριστή αυτή η εικόνα και πως έφτασε από το όρος Μελά του Πόντου στο Βέρμιο;
Η εικόνα της Παναγίας Σουμελά δεν λεγόταν πάντα έτσι. Φιλοτεχνήθηκε από τον ίδιο τον Ευαγγελιστή Λουκά των πρώτο αιώνα μΧ κι έτσι είναι μία από τις αρχαιότερες και πιο ξεχωριστές εικόνες Παναγίας. Μετά τον θάνατο του Ευαγγελιστή Λουκά, ο μαθητής του ο Ανανίας μετέφερε την εικόνα στην Αθήνα όπου και τοποθετήθηκε σε έναν πολύ όμορφο ναό στον οποίο και παρέμεινε για περίπου 300 χρόνια, κερδίζοντας έτσι το όνομα «Παναγία η Αθηνιώτισσα». Μία μέρα όμως περίπου στο 380 μΧ, η εικόνα εξαφανίστηκε από την εκκλησία της Αθήνας. Σύμφωνα με μαρτυρίες μάλιστα, η εικόνα δεν εκλάπη, αλλά πέταξε με τρόπο θαυματουργό προς άγνωστη κατεύθυνση. Δύο μοναχοί, ο Βαρνάβας και ο Σωφρόνιος ανέλαβαν να τη βρουν.
Το οραμα της Παναγίας
Η Παναγία εμφανίστηκε με όραμα στους δύο μοναχούς – οι οποίοι είχαν φτάσει μέχρι την Κωνσταντινούπολη στην αναζήτηση τους για την «Παναγία την Αθηνιώτισσα» – και τους είπε ότι θα βρουν την εικόνα σε μία σπηλιά στο όρος Μελά του Πόντου. Οι μοναχοί έφθασαν στο όρος Μελά και ξεκίνησαν να ανεβαίνουν και να εξερευνούν τις απόκρημνες πλαγιές και τα σπήλαια του. Μία μέρα είδαν ένα χρυσαφένιο φως να βγαίνει μέσα από μία σπηλιά, πηγή του δεν ήταν άλλη από την εικόνα που είχε κυριολεκτικά πετάξει από την Αθήνα.
Η μονή της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο
Οι δύο ασκητές μοναχοί έφτιαξαν αμέσως ένα κελί στο σπήλαιο που βρέθηκε η εικόνα και με την βοήθεια των μοναχών της κοντινής μονής Βαζελώνα, έχτισαν μία εκκλησία, κάτι που τους είχε ζητήσει να κάνουν η Παναγία στο όραμα τους. Χιλιάδες πιστών άρχισαν να επισκέπτονται την εκκλησία για να προσκυνήσουν την εικόνα αλλά και να πιουν από το θαυματουργό αγίασμα που ξεκίνησε να αναβλύζει με τρόπο θαυματουργό από έναν γρανιτένιο βράχο μέσα στο σπήλαιο. Οι πιστοί αυτοί ήταν κυρίως Ποντιακής καταγωγής κι έτσι έλεγαν στους δικούς τους ότι πάνε «για προσκύνημα στην Παναγία σου Μελά», δηλαδή στην Παναγία στο Μελά κι έτσι η εικόνα πήρε το όνομα με το οποίο είναι γνωστή και σήμερα. Το 1860 κοντά στο σπήλαιο χτίστηκε ένας τετραώροφος ξενώνας, ο οποίος είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακός καθώς μοιάζει να είναι κολλημένος πάνω στον γκρεμό.
Ο ξεριζωμός και ο επαναπατρισμός της Παναγίας Σουμελά
Όταν ξεκίνησε ο ξεριζωμός και η γενοκτονία των Ποντίων από τους Οθωμανούς, οι ιερείς και οι πιστοί έκαναν ό,τι μπορούσαν να για να διασώσουν τους θρησκευτικούς θησαυρούς τους. Έτσι, η εικόνα της Παναγίας απομακρύνθηκε από τη θέση της στη μονή και θάφτηκε μαζί με άλλα θησαυρίσματα ανεκτίμητης αξίας στο γειτονικό παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας. Η εικόνα παρέμεινε θαμμένη για περίπου είκοσι χρόνια καθώς το 1930 ήρθε στην Ελλάδα μετά από διπλωματικές ενέργειες του τότε πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου. Όταν έφτασε η εικόνα στην χώρα μας, τοποθετήθηκε στο Βυζαντινό Μουσείο της Αθήνας όπου και παρέμεινε για περίπου είκοσι χρόνια.
Το 1951 θεμελιώνεται από τον Φίλων Κτενίδη η νέα μονή Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο και μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής της, η εικόνα μεταφέρθηκε εκεί όπου και παραμένει για να προσκυνείται από πιστούς από όλα τα μήκη και πλάτη της Γης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
- Αλειτούργητη η Παναγία Σουμελά τον Δεκαπενταύγουστο – Οι τουρκικές αρχές δεν έδωσαν άδεια για τέλεση Θείας Λειτουργίας
- Σε Αγιά Σοφιά και Παναγία Σουμελά ποντάρει η Τουρκία για τον τουρισμό της
- Φωταγωγήθηκε η Παναγία Σουμελά στον Πόντο
- Στην Παναγία Σουμελά συνεχίζει να επενδύει η Τουρκία για προσέλκυση τουριστών